img
5
Kurier Galicyjski * 26 czerwca 16 lipca 2009
BYLIŚMY TU MIESZKAŃCAMI
KONSTANTY CZAWAGA
piêæ latek. Odesz³a do Pana
tekst
w wielkim okrucieñstwie, w
STANIS£AW SZARZYÑSKI,
wielkim cierpieniu, Jej siostra
I TEMU NIKT NIE ZAPRZECZY
KONSTANTY CZAWAGA
Karolinka Pañczyszyn, 9 lat.
zdjêcia
Oni tu blisko mieszkali, ko³o
koœcio³a. Równie¿ tak samo,
Z inicjatywy Œwiatowego
mo¿e jeszcze wiêcej cierpieli,
Kongresu Kresowian oraz
bo nawet nie uda³o siê zebraæ
Rodzin Kresowych 12
cia³a, bo sp³one³y. Marysia
czerwca w Przemyœlu i 13
Wandycz, 9 lat. Jej brat Mi-
czerwca w Rumnie k. Ko-
chaœ Wandycz, 11 lat. Tu ca³a
marna odby³y siê uroczys-
rodzina odda³a wtedy swoje
toœci upamiêtniaj¹ce 65
¿ycie – 6 osób. Wspominam
rocznice martyrologii Pola-
dzieci tylko, te, które nie mia³y
ków w Rumnie i na Kresach
nawet 20 lat. Michaœ Pañczy-
Po³udniowo-Wschodnich II
szyn z drugiej rodziny Pañ-
RP.
czyszynowie – 11 lat. Zosta³
Honorowy patronat tych
zastrzelony, o tyle ta œmieræ
obchodów objêli abp Józef
by³a l¿ejsza, ale cia³a nie da³o
Michalik, metropolita prze-
siê wydobyæ, bo sp³one³o.
myski, Konsul Generalny RP
Antoni Kawa³ko, 14 lat. Zos-
we Lwowie Grzegorz Opaliñ-
ta³ zamordowany. Karol Gerus
ski, Rada Ochrony Pamiêci
by³ zastrzelony. Antoni Panas,
Walki i Mêczeñstwa, Prezydent
16 lat. Tam, na pagórku za-
miasta Przemyœla Robert
strzelony. Maria Pater, moja
Choma, starosta przemyski
kuzynka, 16 lat zastrzelona
Jan P¹czek.
gdzieœ na polu, w zbo¿u...”
„Obchody w Przemyœlu
rozpoczê³y siê modlitw¹ i z³o-
¿eniem kwiatów na cmen-
Obchody w Przemyœlu przy pomniku pomordowanych na Kresach II Rzeczypospolitej
tarzu wojskowym przy pom-
niku pomordowanych na
Kresach II Rzeczypospolitej –
powiedzia³ dla „Kuriera”
Stanis³aw Szarzyñski, cz³onek
DyrektoriatuKongresu i prezes
KIKu w Przemyœlu. – Po
otwarciu oficialnym uroczys-
toœci w Muzeum Narodowym
Ziemi Przemyskiej odby³a siê
prezentacja filmu i zdjêæ z
uroczystoœci w Hucie Pieniac-
kiej (z udzia³em Prezydentów
Polski i Ukrainy w dniu 28
lutego 2009 roku). Pokazano
te¿ film „Skrawek piek³a na
Napis na wspólnej mogile
Podolu”. Na terenie koœcio³a
w Rumnie: Pamiêci
pw. Œw. Trójcy klasztoru bene-
Polaków, mieszkañców
dyktynek przy Krzy¿u zosta³y
Rumna, którzy zginêli
wmurowane urny z ziemi¹,
ofiarn¹ œmierci¹ latem
pobran¹ w Hucie Pieniackiej
1944 r. W piêædziesi¹t¹
oraz Ihrowicy, Berezowicy
rocznicê tych wydarzeñ
Ma³ej, P³otyczy, Szlachciñ-
Obchody w Rumnie
od pamiêtaj¹cych roda-
cach i £ozowej. By³a poezja
ków, wrzesieñ 1994 r.
i pieœñ kresowa.”
niebezpieczeñstwo ratowali
Na obchody zosta³ zapro-
i ukrywali Polaków - s¹siadów,
szony arcybiskup-senior Ig-
potem pomogli mu w uporz¹d-
Ks. Tadeusz Pater kolejny
nacy Tokarczuk. Niestety, nie
kowaniu starego cmentarza
raz zwraca³ siê do miesz-
przyjecha³ nikt z terenów
polskiego . Niestety, tym razem
kañców Rumna z proœb¹:
Ziemi Lwowskiej.
na nabo¿eñstwo ¿a³obne nie
mo¿e ktoœ wie, mo¿e ktoœ
W sobotê, 13 czerwca, od
przyby³ nikt z zaproszonych
umie wskazaæ gdzie zako-
konsulatu RP we Lwowie au-
ksiê¿y z Koœcio³ów greckoka-
pano zw³oki 19-letniej Wero-
tokar z przedstawicielami
niki: „Nie bójcie siê, nie
tolickiego i prawos³awnego
organizacji polskich wyruszy³
lêkajcie siê. Tutaj nie ma
oraz w³adz miejscowych.
w kierunku Komarna. Dalej
„Byliœmy tu mieszkañcami
jakiegoœ odwetu. Ale gdyby
trzeba by³o kilka razy spraw-
i temu nikt nie zaprzeczy –
siê da³o chocia¿by symbo-
dzaæ, jak dojechaæ do Rumna,
stwierdza ks. Tadeusz Pater.
liczyny pogrzeb sprawiæ.
poniewa¿ nikt z obecnych
- To przecie¿ historia, no taka
Mo¿e ktoœ ze starszych miesz-
lwowiaków tam nie by³. Oka-
realna”. Wzywa³ do rozumie-
kañców tutejszych pamiêta.
Abp-senior Ignacy Tokarczuk (w centrum)
zuje siê, ¿e w okresie sowiec-
nia Chrystusowej mi³oœci.
Gdyby tylko wskaza³. Mo¿na
kim nazwê tej wsi zmieniono
Mówi¹c o pojednaniu polsko-
by to zrobiæ. Drodzy, to jest
kilkunastu Ukraiñców przysz³o
Mszy œw. z udzia³em du-
na Hrimne. Po wjezdzie do tej
ukraiñskim na wysokich,
w³aœnie ten wymiar mi³oœci
na cmentarz, a¿eby przywitaæ
chowieñstwa rzymskokato-
miejscowoœci zwraca na sie-
mo¿e nawet prezydenckich
ludzkiej cz³owieka”.
goœci, razem siê pomodliæ,
lickiego z Polski i z Ukrainy
bie uwagê wielki drogowskaz
szczeblach, ks. Pater zauwa¿y³:
„Ojcze nasz” ka¿dy z obec-
do muzeum by³ego sztabu
wspólnie uczciæ pamiêæ po-
przewodniczy³ ks. Tadeusz
nych odmawia³ w jê¿yku
„Jeœli tego pojednania nie bê-
Romana Shuchewicza, na-
mordowanychPolaków i zmar-
Pater z Przemyœla, który uro-
ojczystym, po polsku i po
dzie w nas, w konkretnych
czelnego dowódcy UPA, który
³ych mieszkañców Rumna.
ludziach, w tej miejscowoœci,
dzi³ siê w tej miejscowoœci,
ukraiñsku. Apel pamiêci po-
znajduje siê w niedawno
Boczna droga dzieli dwa
w tej rodzinie, w tej s¹siedniej,
mieszka³ z rodzin¹ i prze¿y³
mordowanych wywo³a³ ³zy
cmentarze – polski i ukraiñski.
tragiczn¹ noc z 2 na 3 czerwca
odnalezionym bunkrze pod
w tym domu, to nie bêdzie to
w oczach zgromadzonych
Pielgrzymi z Polski zauwa¿yli,
1944 r. Tej nocy i w dni na-
greckokatolickim domem
¿adne pojednanie. To cz³owiek
Polaków i Ukraiñców.
¿e nie ma ró¿nicy miêdzy
stêpne ukraiñscy nacjonaliœci
parafialnym. Obecnie, od
dokonuje w sobie pojednania.
krzy¿ami i figurami na gro-
zamordowali 40 Polaków.
kilku lat do tego muzeum
To musi nast¹piæ w sercu”.
W imieniu rodzin by³ych
bach polskich i ukraiñskich.
Staraniem tego kap³ana tu,
przywo¿¹ zorganizowane
Po Mszy œw. ks. Tadeusz
mieszkañców Rumna, pielg-
wyrzeŸbione z jednego
na wspólnej mogile stoi pomnik
grupy dzieci, m³odzie¿y i do-
Pater wzywa³: „Wspomnijmy
rzymów z Polski, z polskich
gatunku kamienia, tej samej
– krzy¿, postawiony w 1994 r.
ros³ych. W ekspozycji tej
tych naszych, naprawdê prze-
organizacji na Ukrainie i Kon-
niema nawet ¿adnej wzmianki
formy, przez tych samych
Ks. Pater wyrazi³ podziêko-
sulatu Generalnego RP we
¿ywaj¹cych w tym czasie. To
o by³ych mieszkañcach–
rzeŸbia¿y ludowych - tylko
wanie tym miejscowym Uk-
Lwowie z³o¿ono kwiaty i za-
by³ Antoœ Kaspszyszak, mia³
Polakach oraz ich tragedii.
napisy s¹ w ró¿nych jêzy-
raiñcom, którzy pozostali
palono znicze. W obchodach
zaledwie dwa latka. Razem
Wieœniacy nie za bardzo chc¹
kach. Nawet nazwiska mo¿na
z mam¹ oddali ¿ycie. By³a
prawdziwymi przyjació³mi
w Rumnie uczestniczy³ Kon-
mówiæ na ten temat. Jednak
spotkaæ jednakowe.
Marysia Pañczyszyn, mia³a
Polaków, bez wzglêdu na
sul RP we Lwowie Jacek ¯ur.