8

Życie bez cywilizacji

26 czerwca 16 lipca 2009 * Kurier Galicyjski

AMISZE ZNAD DNIESTRU

HALINA P£UGATOR

tekst i zdjêcia

Na stromych brzegach

Dniestru, wœród pól, z dala

od innych wsi, w powiecie

T³umacz na Przykarpaciu

le¿¹ Mostyszcze. Wieœ ma³a,

schludna, jak z obrazka.

Kilkadziesi¹t chat, wymosz-

czona kamieniem droga,

autobus z centrum powiatu

doje¿d¿a kilka razy dziennie.

Mieszkaj¹ tu rodziny nie-

Widok z podwórka wiernych

zwyk³e, które w ostatnim

czasie wabi¹ do siebie

dziennikarzy i niepokoj¹

spo³eczeñstwo. Wiele gazet

ukraiñskich i programów

telewizyjnych mówi o dziw-

nych i groŸnych miejscowych

sekciarzach, którzy z powo-

dów religijnych doprowa-

dzaj¹ do œmierci swoje

dzieci.

Powiadaj¹, ¿e zamroczeni

religijnie rodzice nie karmi¹

swych pociech, których w

ka¿dej rodzinie jest nie mniej,

ni¿ piêæ, nie lecz¹ ich, nie

obcuj¹ z ludŸmi, a jak zoba-

cz¹ przedstawiciela rady

Na ulicach zawsze jest wiele dzieci

wiejskiej, milicjanta czy leka-

rza, to ukrywaj¹ siê w wielkich

kamieniem, le¿¹ ma³e dzia-

córeczk¹. Dziewczynka ma na

Wnêtrze domu sekciarzy

norach na brzegach Dniestru.

³eczki. Roœnie tu pszenica,

sobie bia³¹ chusteczkê, ale

Mówi¹ te¿, ¿e brak im jakiej-

ogórki, ziemniaki, buraki –

w ¿adnym wypadku nie przy-

i nie korzystaj¹ z dóbr cywili-

transfuzja krwi – za nic w

kolwiek cywilizacji, chodz¹

wszystko, w co bogata jest

pomina zag³odzonej, czy zmê-

zacyjnych.

œwiecie siê na to nie zgodz¹,

w ³achmanach, nie posy³aj¹

ziemia ukraiñska. Przy jednej

czonej. Ma zaró¿owione po-

Wiele osad amiszy jest w

tak¿e w przypadku zagro-

swoich dzieci do szko³y, a byæ

z dzia³ek krz¹ta siê jakiœ

liczki, jest weso³a i wygl¹da

USA. Przedstawiciele amiszy

¿enia ¿ycia. Tylko siê modl¹

mo¿e tak¿e sk³adaj¹ je w

mê¿czyzna. Ma na g³owie

na to, ¿e bardzo kocha swego

amerykañskich niedawno

i oczekuj¹ cudu. Jeœli jednak

ofierze. Korespondent „Kuriera

du¿y kaszkiet. Widaæ, ¿e jest

tatusia, bo mocno trzyma go

przyje¿d¿ali do Mostyszcz.

cz³owiek odchodzi do Boga –

Galicyjskiego” spróbowa³a

za rêkê i uœmiecha siê.

z sekty. Przedstawi³ siê jako

Zostali przyjêci goœcinnie,

znaczy, tak mia³o byæ. Bóg

wybadaæ, jak naprawdê ¿yj¹

„Wierzymy w Boga ¿ywego,

Piotr, nie chcia³ podaæ naz-

jednak nie by³o rozmów o dal-

da³, Bóg wzi¹³.

ci ludzie, którzy sposobem

staramy siê ¿yæ prosto, jak

wiska. Powiedzia³, ¿e nie ma

szej wspó³pracy.

bycia przypominaj¹ amery-

¯ycie bez cywilizacji

Jezus Chrystus i przestrzegaæ

¿adnej chêci na rozmowy z

Sekciarze z Mostyszcz nie

kañskich amiszy. Wyruszy-

ka¿dego s³owa z Biblii, ponie-

dziennikarzami, tak samo,

maj¹ kap³anów, pastorów czy

Dowiedzia³am siê te¿, ¿e,

³am do Mostyszcz.

wa¿ przez tê Ksiêgê przema-

jak wszyscy wspó³miesz-

starszych. Mówi¹, ¿e do stycz-

czyni¹c zgodnie z Pismem

wia do nas sam Bóg, – opowia-

kañcy wsi. „Ostatnimi czasy

nia ¿y³ wœród nich prorok

Œwiêtym, mieszkañcy Mos-

Droga do odludków

daj¹ sekciarze, którzy trochê

o nas bardzo wiele nieprawdy

Iwan. To by³ wielki cz³owiek,

tyszcza odrzucaj¹ wszelkie

Dotrzeæ do wsi nie jest

z³agodnieli. – Nie mamy jednak

pisz¹, dlatego te¿ nie bêdzie

namaszczony Duchem Œwiê-

dobrodziejstwa cywilizacji.

³atwo. Nale¿y ona do najbar-

tradycyjnych obrazów ani ikon,

¿adnych rozmów”, – kwituje

tym. Wszystko wiedzia³, ka¿-

Nie u¿ywaj¹ œwiat³a, gazu,

dziej oddalonych w okolicy.

nie chodzimy do cerkwi, ani

mieszkaniec Mostyczcz, rzu-

demu pomaga³. Mieszkañcy

samochodów, telefonów. Do-

Nie ma tu nawet rady wiej-

do koœcio³a, zbieramy siê,

caj¹c drapie¿ne spojrzenie

wsi s³uchali go, jak ojca.

tar³szy do wsi, wchodzê do

skiej. W drodze wypytujê o

¿eby siê pomodliæ i siê nara-

piwnych oczu.

Opowiada³ nawet o wydarze-

pierwszego budynku. A przed

dziwnych sekciarzy. Zdania

dziæ, czy komuœ nie jest po-

Kilkaset metrów dalej spo-

niach politycznych. Kiedy ¿y³,

nim stoi… samochód. „Proszê

mieszkañców s¹siednich wsi

trzebna pomoc. Wszystko

tykamy m³od¹ rodzinê. I znów

nawet do szpitala nie chodzili.

siê nie dziwiæ, opuœci³em

s¹ podzielone. Jedni mówi¹,

robimy wspólnie. Pomagamy

– mê¿czyzna w kaszkiecie, a

Chorych przywo¿ono do niego.

wspólnotê, mam samochód

¿e mieszkañcy Mostyszcz s¹,

swym braciom i siostrom”.

¿ona – w jaskrawej zielonej

Pomodli³ siê – i choroba mi-

i telefon i mogê robiæ, co mi

jak wszyscy inni, tylko siê

Sk¹d i kiedy siê zjawi³a ich

chustce, zwi¹zanej pod szyj¹,

ja³a, jak rêk¹ odj¹³. Przed

siê podoba”, – mówi Micha³,

ubieraj¹ dziwnie: kobiety w

dot¹d nigdzie nie zarejest-

spódnicy w kratkê i niebies-

œmierci¹ prorok Iwan powie-

który ma 29 lat. Zaprasza do

jaskrawe bluzki i spódnice i

kim swetrze (sekciarze lubi¹

rowana wspólnota, mieszkañcy

dzia³, ¿e jest ostatni i nie

siebie. Na progu stoi jego

omal¿e od urodzenia zak³a-

Mostyszcz nie wiedz¹. Mówi¹,

jaskrawe kolory). Znów ludzie

bêdzie ju¿ takiego, jak on. Nie

matka, na g³owie ma wielk¹

daj¹ chustki, a panowie zawsze

¿e tak jest u nich z dziada pra-

siê odwracaj¹, ¿adnej rozmowy.

wybieraj¹ wiêc we wsi sek-

zielon¹ chustê, czyli nale¿y do

maj¹ na g³owach du¿e kasz-

Po d³ugich namowach godz¹

dziada. Wygl¹da na to, ¿e u

ciarskiej starszego. Oczekuj¹

wspólnoty.

kiety.

siê na to, ¿eby powiedzieæ kilka

schy³ku XVIII lub na po-

koñca œwiata, który ma na-

Pod³oga nie zosta³a niczym

Natomiast sekciarze nie

s³ów. Zdjêcia – kategorycznie

cz¹tku XIX w. przywêdrowali

st¹piæ – wedle wyobra¿eñ

wy³o¿ona, zamiast tego – czer-

pij¹, nie pal¹, kobiety nie usu-

tu z Europy menonici lub

odpadaj¹. Ka¿da fotografia –

mieszkañców sekciarskiej

wona glina z traczk¹, czyli

waj¹ ci¹¿y, dzieci nie k³óc¹ siê

amisze. Ci ostatni wyznaj¹

to pycha. Amisze robi¹ zdjêcie

wsi – po œmierci ostatniego

rozdrobnionym drewnem.

z rodzicami. To wszystko

raz w ¿yciu – do dowodu oso-

naukê Jakuba Ammana,

proroka.

Micha³ mówi, ¿e ta „pod³oga”

zas³uguje na szacunek. Inni

menonity, który w XVII w.

bistego. Oczywiœcie, mo¿na

Prawa religijne sekty s¹

jest smarowana kilka razy w

mieszkañcy wsi, wymachuj¹c

opuœci³ sw¹ sektê i wybra³

siê sfotografowaæ potajemnie,

bardzo surowe. Jeden z naj-

tygodniu, ¿eby by³o czysto.

piêœciami, krzycz¹, ¿e dawno

jednak na sumieniu bêdzie

drogê bardziej surow¹ i kon-

wiêkszych zakazów dotyczy

Wszystkie okna, drzwi, meble

trzeba ich st¹d przepêdziæ,

„grzech”.

serwatywn¹. Amisze przyjmuj¹

krwi. W niej, twierdz¹ ci

cz³onkowie wspólnoty wyko-

poniewa¿ siej¹ wœród ludzi

chrzest w wieku dojrza³ym,

wierni, jest dusza cz³owieka.

nuj¹ w³asnorêcznie, bez po-

zamêt. Dochodzi do tego, ¿e

Sk¹d siê wziê³a

uwa¿aj¹, ¿e Koœció³ musi

Dlatego te¿ mieszkañcy Mos-

mocy urz¹dzeñ mechanicz-

tzw. „poczciwi” obawiaj¹ siê

ta dziwna wiara

funkcjonowaæ odrêbnie od

tyszcz czêsto maj¹ problem

nych. Wyroby nie s¹ lakiero-

o swoje dzieci.

Za chwilê podchodzi jesz-

pañstwa. Poza tym, ¿yj¹ w

z lekarzami. Kiedy kobiety

wane i farbowane. Œciany s¹

Jedziemy dalej. Po obu stro-

cze kilku wiernych. Wœród

wielkich rodzinach patriar-

rodz¹ i dostaj¹ krwotoku czy

bielone jedynie wapnem. Brak

nach drogi, wy³o¿onej bia³ym

nich – mê¿czyzna z ma³¹

chalnych, nie nosz¹ broni

dzieciom jest potrzebna

tu jakichkolwiek obrazów,