21

Kurier Galicyjski * 26 czerwca 16 lipca 2009

rosyjskiej z obeliskiem. Po

Iwana Mazepy. Na razie we

Po³tawy. Jest tu dom Iwana

wany nie tu, a 100 km od

ka¿dego roku w lipcu prze-

przeciwnej stronie drogi, za

wsi Mazepiñce pod Kijowem

Kotlarewskiego ze wspania-

Po³tawy, we wsi Swit³ohorske

biega „Mazepa-fest” – kolejna

ornym polem – jeszcze trzy

jest niewielkie popiersie, a w

³ym muzeum. Chocia¿ zosta³

w powiecie kobylackim. Tam

impreza, zwi¹zana z bitw¹.

obeliski w miejscu redut ro-

Kijowie – kamieñ pami¹tkowy

odtworzony na podstawie

przez Dniepr przeszli ¿o³nie-

Na polu bitwy

syjskich. ¯eby siê tam dostaæ,

na placu Chwa³y. Pomnik

rysunku Tarasa Szewczenki,

rze armii szwedzkiej, którzy

pod Po³taw¹

prze¿yli bitwê. Jeœli pomnik

przedziera³em siê przez

hetmana ma stan¹æ obok

meble i rzeczy osobiste s¹

rzeczywiœcie stanie tam, a nie

Pole, na którym rozstrzyga³y

gêstwiny i trawy, które s¹ tak

odbudowanej katedry uspeñ-

autentyczne. Obok – nowa

w mieœcie, w¹tpiê, czy aby

siê losy Ukrainy, po³o¿one jest

do po³owy wzrostu ludzkiego.

skiej. Najpierw mówiono o

i bardzo popularna atrakcja

turyœci szwedzcy, na których

w po³udniowej okolicy miasta.

Do czerwca pracownicy re-

tym, ¿e zostanie wzniesiony

– pomnik ga³uszki. Na ogrom-

Po³tawa oczekuje w czerwcu,

Mo¿na tam dojechaæ autobu-

zerwatu obiecuj¹ urz¹dzenie

na koszt miasta, jednak

nym drewnianym talerzu le¿¹

zechc¹ jechaæ tak daleko, by

sem nr 5, jad¹cym z placu

wymoszczonych œcie¿ek,

niedawno radni g³osowali za

gigantycznych rozmiarów

prowadz¹cych do redut. Ogó-

popatrzeæ na br¹zow¹ postaæ

Zygina, opodal centrum.

tym, ¿eby budowa pomnika

ga³uszki z granitu, obok –

³em takich obelisków na polu

swego króla…

Trzeba wysi¹œæ na przystan-

by³a finansowana wy³¹cznie

³y¿ka odpowiednich rozmiarów.

bitwy po³tawskiej jest dzie-

Rodzice z ma³ymi dzieæmi

ku „Szwedzka mogi³a”, od

przez sponsorów. Myœlê, ¿e w

siêæ, ale pozosta³e s¹ doœæ

której do muzeum jest tak

Pomnik Chwa³y na Placu

Pomnik w miejscu, w którym odpoczywa³ Piotr I

Okr¹g³ym

daleko. Bez przewodnika i sa-

mochodu ciê¿ko jest do nich

dotrzeæ.

Kiedy wreszcie, po poszu-

kiwaniach redut i obelisków,

dotar³em do budynku muze-

um, by³em bardzo zaskoczony.

Myœla³em, ¿e zobaczê star¹,

sowieck¹ jeszcze wystawê, a

trafi³em na salê, urz¹dzon¹

nie gorzej, ni¿ w krajach

Zachodu. W 2005 r. wszystko

tu zosta³o ca³kowicie zreorga-

Kaplica wybudowana z okazji 200 rocznicy bitwy pod

nizowane. Obecnie jest to

Po³taw¹

jedyne na Ukrainie muzeum,

bêd¹ce cz³onkiem organizacji

stoj¹ tu w kolejce, by posadziæ

miêdzynarodowej Muzeów

na tym talerzu swoj¹ po-

Wojskowo-Historycznych

ciechê i zrobiæ zdjêcie. Nie

UNESCO i w³¹czone do

zd¹¿ymy schowaæ aparatu po

œwiatowej trasy turystycznej.

zrobieniu zdjêcia ga³uszek,

To ju¿ nie drobiazg! Do naj-

jak trzeba bêdzie go ponownie

bardziej wartoœciowych przed-

wyci¹gaæ. Za kilkadziesi¹t

miotów nale¿y szpada oso-

metrów wchodzimy na naj-

bista Karola XII i surdut

lepszy taras widokowy w

Piotra I. Niestety, nie ma

mieœcie z tzw. Bia³¹ Altan¹.

rzeczy osobistych Iwana Ma-

Naszym oczom jawi siê cu-

zepy, ale inne eksponaty w

downy widok (co prawda,

zupe³noœci rekompensuj¹ ten

nieco zepsuty przez kilka

kominów jakiejœ fabryki) rzeki

brak. Czego¿ s¹ warte orygi-

Worsk³a, Podo³u po³tawskiego

na³y bardzo s³ynnych obrazów

i góry klasztornej z jarz¹cymi

„Bitwa po³tawska” Pierra

siê w s³oñcu bia³ymi zabu-

Deni Martena (m³odszego),

dowaniami klasztoru pw.

portret paradny Piotra I, au-

Malowid³a na jednej

Podwy¿szenia Krzy¿a Œwiê-

torstwa Jeana Marka Nattiea

z fasad kaplicy

tego. W³aœnie tu by³a kwatera

oraz „Piotr I przed bitw¹

Pomnik komendanta twierdzy po³tawskiej O. Kleina

króla Karola XII, z której ob-

po³tawsk¹” autorstwa Jurija

ten sposób urzêdnicy nie  serwowa³ on oblê¿enie Po³tawy.

Ostatni z najwa¿niejszych

z kilometr drogi piechot¹. Nie

Repina.

chc¹ uznaæ zas³ug hetmana  Jak g³osi legenda, pod œcia-

pomników, poœwiêconych

ma co siê spieszyæ – naprze-

Jednak, nie wszystkie ek-

i uszanowaæ go, a przecie¿  nami klasztoru monarcha

bitwie pod Po³taw¹ stoi w

ciw przystanku jest ciekawy

spozycje s¹ poœwiêcone bata-

odda³ ¿ycie w walkach o nie-  zosta³ postrzelony w nogê

odleg³oœci 1 kilometra od Góry

pomnik batalii – ta w³aœnie

lii 1709 roku. Rezerwat nie

podleg³oœæ Ukrainy. Mamy  przez Kozaka. To zdarzenie

Iwana, na s¹siednim pagórku,

szwedzka mogi³a. Œciœlej

daremnie jest okreœlany jako

nadziejê, ¿e œrodki siê znajd¹,  bardzo istotnie wp³ynê³o na

gdzie sta³ kolejny bastion

mówi¹c – pomnik Szwedom,

„Pole bitwy po³tawskiej”,

i 27 czerwca, w dniu rocznicy  przebieg bitwy. Obecnie ani

twierdzy. To granitowa ko-

postawiony przez Rosjan. Na

poniewa¿ w tym miejscu

bitwy pod Po³taw¹, stanie tu  w klasztorze, ani obok niego

lumna ku czci komendanta

nim – wzruszaj¹cy napis,

niejednokrotnie, co najmniej

pomnik. Na razie trwaj¹ prace  nie ma ¿adnych tablic czy

O³eksija Kelina z br¹zowym

dublowany w jêzyku szwedz-

trzy razy, by³y rozstrzygane

przy odbudowie wie¿y Podol-  kamieni pami¹tkowych, które

lwem, którego ogon z bru-

kim: „Wieczna chwa³a dziel-

losy Ukrainy i Europy Wschod-

skiej i starej twierdzy po³taw-  by przypomina³y o tych wy-

natnego zamieni³ siê w z³o-

nym ¿o³nierzom szwedzkim,

niej. Po raz pierwszy w roku

skiej, na któr¹ nacierali Szwe-  darzeniach historycznych.

cisty. To dziêki nowej legen-

poleg³ym w boju pod Po³taw¹

1399 wojska litewsko-ukraiñ-

dzi. Jej otwarcie tak¿e jest  Jednak, s¹ dane o tym, ¿e

dzie tego miasta, wedle której

27 czerwca 1709 roku”. Jeœli

skie ksiêcia Olgierda zazna³y

w³aœnie tu ma stan¹æ pomnik

trzeba potrzeæ lwi ogon, aby

przejdziemy kilkaset metrów

planowane na 27 czerwca.

tu pora¿ki z r¹k Tatarów; po

Mo¿na stwierdziæ, ¿e Góra  króla szwedzkiego. Jeszcze

przysz³o szczêœcie. A propos,

w stronê miasta, to mo¿na

raz drugi w 1658 roku Kozacy

Iwana jest miejscem skupienia  inne dane mówi¹ o tym, ¿e

w parku, który rozci¹ga siê za

bêdzie zobaczyæ wspaniale

hetmana Iwana Wyhow-

najwa¿niejszych pomników  Karol XII zostanie uhonoro-

„szczêœliwym” pomnikiem,

zachowan¹ redutê armii

skiego rozbili miejscowych