img
10 lat istnienia ipN
9
Kurier Galicyjski * 14 – 27 stycznia 2011
„życie To zadaNie, a Nie WeGeTacja!”
RENAtA KLęcZAńSKA
20 grudnia 2010 roku w
centrum Edukacyjnym IPN
im. Janusza Kurtyki odbyło się
uroczyste spotkanie opłatko-
we, połączone z wręczeniem
medali wybitych z okazji jubi-
leuszu. Z rąk Łukasza Kamiń-
skiego i Agnieszki Rudzińskiej
Prof. Jan Żaryn
medale otrzymali pracownicy
obecne przy „okrągłym stole” walczy-
Instytutu: między innymi Jan
ły i wywalczyły Niepodległą po 1989 r.
Żaryn, Andrzej Kunert, Andrzej
Wydaliśmy wiele prac monograficznych
Zawistowski oraz nauczycie-
i dokumentacyjnych czytanych siłą
le polonijni z Kanady (teresa
rzeczy przez garstkę fachowców,
Szramek), Stanów Zjednoczo-
powstały wystawy tematyczne ( np.
liwości badawcze. Szczególnie miło mi
nych (Hanna Stankiewicz),
PRL – tak daleko, tak blisko, Twarze
było usłyszeć, iż recenzenci i uczestnicy
Francji (Małgorzata Młynar-
bezpieki). Udało się – szczególnie
dyskusji nie mieli praktycznie żadnych
czyk), Szwecji (Ewa Rybacka)
ekipie śp. Janusza Kurtyki – ustawić
krytycznych uwag do pracy kierowa-
oraz Ukrainy (Renata Klęczań-
Agnieszka Rudzińska i Andrzej Kunert
IPN w rzędzie najważniejszych insty-
nego przeze mnie pionu edukacyjne-
ska i Romana Wnuk – obie ze
tucji polskich, tworzących politykę hi-
go. Jeżeli do powyższych ocen dodać
Stanisławowa).
Kiedy Parlament RP uchwalał w
storyczną, czy też politykę Pamięci,
ogromną pracę serca Instytutu – pio-
grudniu 1998 roku ustawę o Instytu-
przekazujących społeczeństwu wie-
nu archiwalnego, który zgromadził ok.
cie Pamięci Narodowej, wyznaczył
dzę na temat dziejów najnowszych
90 km bieżących akt, na bieżąco udo-
jednocześnie niejako drogowskaz w
Polski i w ten sposób budujących
stępnianych badaczom – pokazuje to
jego działalności. Postawiono wymo-
postawy suwerenne i patriotyczne na
ogrom dokonanej pracy”.
gi: zachowanie pamięci o ofiarach
dziś. W sumie wydano blisko 1000
„Polonijne spotkania z historią naj-
poniesionych w czasie II wojny świa-
publikacji, ponad 250 wystaw, a prze-
nowszą Polski” to „dziecko” BEP IPN,
towej i po jej zakończeniu, obowiązek
prowadzono tysiące, tysiące lekcji dla
ale przede wszystkim „dziecko” A. Za-
ścigania zbrodni przeciwko Narodo-
uczniów, szkoleń dla nauczycieli, pre-
wistowskiego. Kurier pisał o „Polonij-
wi Polskiemu, patriotyczne tradycje
lekcji dla różnych grup społeczeństwa
nych…”, zwracając uwagę na celowość
zmagań z faszyzmem i komunizmem
polskiego…
tego przedsięwzięcia, profesjonalizm
i wreszcie obowiązek zadośćuczynie-
prowadzących i ciekawą, ale nade
- Pana rola i zamierzenia
nia pokrzywdzonym przez państwo,
wszystko złożoną problematykę zajęć.
w IPN-ie,
łamiące prawo człowieka. Podjęcie
- Pracuję w IPN od 10 lat, na
Jako uczestniczka spotkań, stałam się
tych działań przełożyło się na 10 lat
różnych stanowiskach; zaczynałem
świadkiem podejmowania tematów, o
żmudnej pracy.
jako główny specjalista, zajmujący
których wcześniej nikt nie dyskutował,
się projektami naukowymi, m.in. doty-
odsłonięta została prawda o najtrud-
czącymi Kościoła katolickiego w PRL,
niejszych i najpiękniejszych chwilach
Przy tak okrągłych
Wyróżnieni medalami: A. Zawistowski, w imieniu M. Młynar-
skazanymi na karę śmierci z powodów
w historii Polski i Polaków. Z kolei, jako
jubileuszach pojawiają się
czyk medal odebrała siostra (od lewej) i autorka niniejszego
politycznych przez reżym stalinowski
nauczycielka, upowszechniam wśród
pierwsze refleksje
tekstu
w Polsce po 1944 r., a następnie w la-
młodzieży wiedzę o czasach nie tak
tach 2006-2009 byłem dyrektorem Biu-
znów bardzo odległych, wykorzystując
nister KiDN był jednocześnie wraz ze
rujący myślą bardziej o konsumpcji, o
- co się udało, a jakie spra-
ra Edukacji Publicznej IPN, od kwietnia
ogromną bazę materiałową otrzymaną
mną współprzewodniczącym Rady
rozwoju i modernizacji, kosztem budo-
wy wymagają dalszej pracy?
2009 r. byłem doradcą prezesa IPN śp.
na zajęciach.
Programowej projektu. Straty osobowe
wania w narodzie poczucia domu we
pytam prof. Jana Żaryna.
- Przede wszystkim w ciągu tych
Janusza Kurtyki. Po jego śmierci znów
Działań podjętych i zakończonych
i ofiary represji pod okupacją niemiec-
własnej przeszłości. A przecież życie
10. lat udało się odkryć i opisać wiele
jestem pracownikiem naukowym Insty-
przez Instytut jest ogrom, wspomniał
ką w latach II wojny światowej; z pa-
to zadanie, a nie wegetacja!
zdarzeń i faktów, przybliżyć sylwetki
tutu. Pracuję nad kolejnymi projektami,
o nich powyżej Jan Żaryn. Zostały
nem ministrem Władysławem Stasia-
„Trudno – z perspektywy wewnętrz-
ludzi (rotmistrz Pilecki, generał „Nil”–
w tym monografiami na temat ruchu
jeszcze jednak sprawy niezamknię-
kiem organizowaliśmy w Belwederze
nej – dokonać całkowicie bezstronnej
naszych bohaterów) i struktury pań-
narodowego w Polsce, na temat Po-
te, nad którymi trzeba pracować, nie
konferencje tematyczne, z prezesem
oceny działań Instytutu Pamięci Naro-
stwa „zła” (w tym aparat bezpieczeń-
laków, ratujących Żydów w czasie II
zawsze w ciszy i skupieniu, prawda
NBP panem Sławomirem Skrzypkiem
dowej w ostatniej dekadzie – powiedział
stwa). Z niepamięci wydobyto między
wojny światowej i szereg innych.
historyczna nie dla każdego jest wień-
współpracowaliśmy na bieżąco; byłem
Andrzej Zawistowski. Posłużę
innymi podziemie niepodległościowe,
cem laurowym.
za jego prezesury przewodniczącym
się więc opiniami, jakie zostały wygło-
- Jakie zmiany zaszły po
wszystkie nurty polityki polskiej, któ-
Rady Historyków, przygotowującej
szone podczas konferencji „Bez taryfy
katastrofie smoleńskiej? Na
re rodziły się i dojrzewały od końca
serie monet kolekcjonerskich, przy-
ulgowej. Dorobek naukowy i edukacyj-
ile wpłyną one na funkcjono-
Redakcja Kuriera Galicyj-
XIX wieku; potem ich przedstawicieli
kłady można mnożyć. Ta katastrofa
ny Instytutu Pamięci Narodowej 2000-
wanie IPN?
skiego z okazji 10-lecia IPN-u
w kraju (w podziemiu) i na emigracji,
- Po katastrofie straciliśmy nie-
spowodowała straszną wyrwę w ży-
2010”, która odbyła się w Łodzi. Pod-
składa wszystkim pracowni-
którzy dalej walczyli o niepodległość
kwestionowanego przywódcę Instytu-
ciu publicznym Polski. Zginęli ludzie,
czas niej, recenzenci nie związani z IPN
kom życzenia wytrwałości,
Polski. Poddano głębokiej rewizji nar-
tu, a także wielu ludzi i instytucji – z
którzy odznaczali się szczególna
zależnością służbową, poddali recen-
sukcesów na polu edukacyj-
rację „Solidarnościową” przekazywa-
kancelarią Prezydenta RP na czele
wrażliwością, patriotyzmem i wolą
zji dotychczasowy dorobek Instytutu.
no-historycznym. Oby Wasze
ną w latach 90. przez samych uczest-
– z którymi współpracowaliśmy. Lista
wychowywania Polaków w duchu
Pomimo licznych głosów krytycznych
działania zdążyły oddać cześć
ników opozycji demokratycznej i 10-
strat – z punktu widzenia ciągłości
poszanowania własnej przeszłości.
uznano, iż pojawienie się IPN zasad-
tym Bohaterom, którzy przez
milionowego ruchu społecznego, a z
prac Instytutu – jest bardzo długa;
Mam wrażenie, że obecnie większość
niczo wzmocniło badania nad historią
lata skazani byli na zapo-
której wynikało, że to jedynie strony
przykładowo Tomasz Merta, wicemi-
z instytucji państwa i ludzie nimi kie-
Polski w XX w. i otworzyło nowe moż-
mnienie.
ŚwięTy MiKOłAj w DOMu POlsKiM
List do redakcji
prezenty. Nie zapomniał św. Mikołaj
również o dzieciach niepełnospraw-
nych, zostawiając dla nich prezenty,
ki o zimie, o Mikołaju. Ustawiła sie
Najpierw dzieci opo-
Czy wierzycie w Mikołaja, dzieci?
które członkowie zarządu dostarczyli
kolejka do św. Mikołaja, wiele dzieci
wiadały jak czekają na
Ja tam wierzę. W noc grudniową
tym dzieciom do domu.
Mikołaja, jakich prezen-
chciało opowiedzieć Dobremu Świę-
właśnie,
Spotkanie ze świętym Mikołajem do-
tów oczekują, co mogą
temu czego się nauczyły specjalnie
kiedy gwiazdy świecą jak najjaśniej,
starczyło dzieciom wiele radości i uśmie-
spezentować św. Miko-
na Jego przyjście. Każde dziecko w
idzie z nieba do was Dobry Święty.
chów na twarzy.
łajowi. Była także Pani
nagrodę dostawało czekoladkę. Pod
Prezenty były przeznaczone dla
Zima i Śnieżynki. Po
koniec św. Mikołaj miał zamiar rozdać
Chyba wszystkie dzieci, które
dzieci członków TKPZL, które regu-
wspólnym głośnym za-
prezenty, ale na scenę wbiegł diabe-
zgromadziły sie licznie 5 grudnia w
larnie spłacają członkowskie wnioski.
wołaniu, przybył dłu-
łek, i zaczął opowiadać jakie to dzieci
Domu Polskim w Samborze, wierzą
Prezenty mogły otrzymać dzieci w
go oczekiwany gość
sa niegrzeczne, „bija się, starszych
w św.Mikołaja, inaczej nie byłoby
wieku do 13 lat.
razem z aniołkami.
nie słuchają, bez modlitwy idą spać”.
ich tam. Najwięcej, oczywiście, było
Przywitał się z dzieć-
Twarz Mikołaja posmutniała, ale dzie-
maluchów, dla których spotkanie ze
ście przygotowali uczniowe polskiej
mi i pytał czy są grzeczne, czy modlą się,
ci zgodnie zaprzeczyły słowom dia-
świętym Mikołajem było ogromnym
Maria Ziembowicz
niedzielnej szkoły im. Jana Pawła II w
czy dobrze się uczą. Zapytał czy dzieci
bełka. W końcu nadeszła długo ocze-
przeżyciem. Przedstawienie o ocze-
członek zarządu tKPZL
Samborze.
znają jakieś zagadki, wiersze lub piosen-
kiwana chwila i wszyscy otrzymali
kiwaniu na św. Mikołaja i Jego przyj-
Sambor