11

Kurier Galicyjski * 18 – 31 marca 2011

ABC przedsiębiorcy polskiego na Ukrainie

jerzy blazy – wicedyrektor firmy „atlas”

Grzechy główne polskich przedsiębiorców

Jesteśmy typową firmą producenc-

ką, lider polskiej chemii budowlanej.

przy zakładaniu spółki na ukrainie (Część 1)

Myślę, że oprócz Europy Zachodniej,

jesteśmy znani również na Ukrainie.

Staramy się wspierać to dobre dzieło –

robić niezgodnie z prawem ukraińskim,

Najczęściej popełnianym błędem,

ANNA ZIELIńSKA

renowację zespołu klasztorno-kościel-

mają za zadanie dodać objętości doku-

przy tworzeniu Statutu, jest zatrud-

nego w Bołszowcach. Tego typu obiek-

mentowi i zamieszczanie ich w Statucie

nianie polskich firm doradczych, które

Polscy inwestorzy, którzy chcą roz-

ty, które są tu remontowane wymagają

nie ma sensu. Im więcej takich punktów

albo w ogóle nie znają prawa i realiów

począć działalność na Ukrainie nie zda-

specjalistycznych materiałów. Firma

we wstępnej wersji, przesłanej Inwesto-

ukraińskich, a jeśli znają to wyrywko-

ją sobie sprawy z tego, że mają zamiar

„Atlas” produkuje m.in. specjalistyczne

rowi przez firmę doradczą, tym szybciej

wo, albo zatrudnianie firm ukraińskich,

działać w zupełnie innej rzeczywistości

materiały do renowacji, konserwacji

proponuję zastanowić się nad zmianą

które nie są zainteresowane ochroną

niż ta, do której przywykli. Inność do-

budynków zabytkowych. Wiadomo, że

jej na inną.

praw zleceniodawcy, a jedynie szyb-

tyczy praktycznie wszystkich dziedzin

to muszą być materiały, które „współ-

Wszystkich, którzy zarzucą mi pa-

kim zyskiem. Nie będę tu snuć teorii

życia, ale jeśli mówimy o interesach ma

grają” ze starymi technologiami, ze

ranoję i uleganie teoriom spiskowym

spiskowej pt. ukraińskie spółki chronią

szczególny, bo finansowy, wydźwięk.

dobry. Staramy się pomóc nie tylko tu,

starymi materiałami. My w swej ofercie

odpowiadam – Statut jako dokument

interesy ukraińskich dyrektorów, ale

Od czego rozpoczyna się tworze-

w Bołszowcach, ale gdzie tylko może-

takie posiadamy.

założycielski reguluje sprawy Spółki.

bardzo często zdarza się, że nasta-

nie nowej firmy?

my. Jestem pierwszy raz na Ukrainie.

Dzięki olbrzymiemu zaangażowa-

Kiedy działa ona sprawnie i bez kon-

wione są na powierzchowną obsługę

Jechałem tutaj nocą, nie wiele widzia-

niu pani Wiesławy Holik, która „patro-

fliktów, może zarastać kurzem na pół-

klienta, skutkującą szybkim wpływem

Statut

łem, ale wiele słyszałem. W moim

nuje” tutaj, pilnuje nas abyśmy nie za-

ce. Jednak w przypadku problemów,

wynagrodzenia. Umowa zazwyczaj

Przede wszystkim inwestorzy chcąc

środowisku jest wiele osób, kolegów,

pomnieli o nich. Staramy się podzielić

jest dokumentem znaczącym i w ta-

nie obarcza ich (to naiwność polskich

zabezpieczyć swoje wkłady, wybierają

przyjaciół, którzy poprzez swoje ko-

własnymi doświadczeniami, wiedzą,

kim kontekście należy rozpatrywać

inwestorów) odpowiedzialnością za

optymalną formę prawną przedsiębior-

rzenie związani są z tą piękną ziemią

ponieważ mamy własnych specjali-

poniższy tekst.

konsekwencje nienależytego wykona-

stwa. Doświadczenie podpowiada im

ukraińską. Z pewnością przyjadę tu

stów, którzy potrafią ocenić jaki pro-

I jeszcze jedno: te same mecha-

nia zlecenia. Inna rzecz, że zlecenio-

słusznie, że najbezpieczniejszą jest

jeszcze raz, a może i więcej.

dukt, jaki materiał jest właściwy, jest

nizmy funkcjonowania Spółki, czy za-

dawcy często nie umieją sprecyzować

spółka z ograniczoną odpowiedzial-

rządzania nią, w Europie i na Ukrainie

wymagań, dotyczących zawartości

nością. Należy jednak pamiętać, że na

działają inaczej. Przyczyny są tema-

Statutu, a po ogólnym, ustnym usta-

Ukrainie istnieje jeszcze jeden rodzaj

Zburzyć Galicję – dyskusji c.d.

tem do długiej rozprawy, łączącej wątki

leniu warunków umowy, nie czytają

– spółka z dodatkową odpowiedzial-

psychologiczne, prawne, etyczne etc. i

jej pisemnej formy. Pamiętajmy, że to,

nością. Tej formy, ze względu na póź-

nie są przedmiotem tego artykułu.

co uzgodnione słownie, a to, z czego

niejsze bezpieczeństwo inwestorów,

zbyT śmieszNe by baWiĆ

Wracając do Statutu –punkty do-

można w razie konfliktu rozliczyć zle-

należy unikać.

tyczące nazwy, przedmiotu działalno-

ceniobiorcę, to nie to samo.

Jeśli już uniknie się błędu wyboru

ści Spółki, i tym podobne zapisy, nie

Właściciele mają możliwość za-

niewłaściwej formy spółki, następnym

ŻANNA KOMAR

mają dużego znaczenia jeśli chodzi

bezpieczyć swoje interesy, dotyczące

wyzwaniem jest Statut.

autorka znanej książki „Trzecie miasto

o bezpieczeństwo Właścicieli. Poza

funkcjonowania firmy w momencie

Przedsiębiorstwo na Ukrainie pro-

Galicji. Stanisławów i jego architektu-

jednym, dotyczącym procentowego

tworzenia Statutu. Kiedy zostanie on

wadzi działalność na podstawie Kodek-

ra w okresie autonomii galicyjskiej”

udziału Właścicieli w kapitale Spółki.

przyjęty protokołem Walnego Zgro-

su Cywilnego, Kodeksu Gospodarcze-

Przykład: często zdarza się, że

madzenia i zarejestrowany w Ujedno-

go, Ustawy o Spółkach Gospodarczych

Przedstawiam swój krótki ko-

udziałowiec zagraniczny wnosi do Spół-

liconym Rejestrze, źle sformułowany,

oraz dokumentów założycielskich. Jed-

mentarz, do upublicznienia którego

ki wkład pieniężny, a ukraiński nierucho-

potencjalnie umożliwia działania nie-

nym z nich jest Statut, znaczącym, jeśli

zmobilizowały mnie, opublikowane

mość, wiedzę dotyczącą rynku, etc. Za-

zgodne z ich interesem.

pozostałe akty prawne nie stanowią

na łamach poprzedniego numeru

zwyczaj w takim przypadku, umawiają

Bywa, że przy opracowywaniu do-

inaczej.

się na prawie równe oszacowanie udzia-

kumentów założycielskich Inwestorzy

Założyciele Spółki muszą mieć

KG, wypowiedzi mera Iwano-Fran-

łów czyli np. 55 na 45 procent. Zagra-

korzystają z usług firmy doradczej, po-

świadomość, że przeglądać go będą

kowska i przewodniczącego woje-

niczny Inwestor czuje się bezpieczny, bo

leconej przez przyszłego dyrektora, co

nie tylko oni sami, ale i Rejestrator

wódzkiej administracji oraz rady w

zgodnie z ukraińskim prawodawstwem

jest działaniem bardzo nierozsądnym.

Państwowy, urząd zatrudnienia, bank,

Drugie pytanie, które się wyłania

nabierającej obrotów sprawie pałacu

do wykluczenia jednego z właścicieli

Powiązania i znajomości na Ukrainie

urząd podatkowy, urząd celny, sądy

z poprzedniego – to pytanie o poziom

Potockich: Oto one:

Spółki wystarczą głosy 50 % udziałow-

mają często wydźwięk korupcyjny i ko-

oraz notariusz – jeśli będzie musiał

i kwalifikacje specjalistów, na których

„Kwestia pałacu Potockich jest o tyle

ców. Jednak najczęściej nie zdaje sobie

rzystanie w takiej sytuacji z podpowie-

podpisać jakikolwiek dokument, zwią-

wszyscy zarówno mer, jak i prze-

problematyczna, że jest on własnością

sprawy, że zgodnie z Ustawą o Spółkach

dzi dyrektora doprowadzić może do po-

zany ze sprawami Spółki. Jest to do-

wodniczący Rady i Administracji się

prywatną. Do budynków przylegających

Gospodarczych do stwierdzenia ważno-

wstania różnych kuriozalnych zapisów.

kument, który ma chronić bezpieczeń-

powołują. „Specjaliści twierdzą, że

do pałacu ani Miejska, ani Wojewódzka

ści Walnego Zgromadzenia konieczna

Polski Inwestor zazwyczaj zakła-

stwo finansowe Właścicieli i zapewnić

zabudowania na terytorium komplek-

Rada nie ma prawa i nie może o nich

jest obecność właścicieli dysponują-

da, że zleceniobiorca, któremu płaci,

sprawne funkcjonowanie przedsię-

su pałacowego powstały w czasach

decydować” – Wiktor Anuszkiewiczus

cych nie mniej niż 60% udziałów. W

kieruje się etyką zawodową i dzia-

biorstwa. Sporządzenie Statutu jest

sowieckich” – mówi przewodniczący

takim przypadku udziałowiec mniej-

łać będzie w jego interesie. Dlatego,

najważniejszym momentem tworzenia

mer Iwano-Frankiwska.

szościowy może skutecznie unieważ-

nie orientując się w prawodawstwie

nowej osoby prawnej na Ukrainie. W

Rady obwodowej Aleksander Sycz.

„…budynku tego pałacem nazwać

nić nieobecnością wszelkie postano-

ukraińskim, przyjmuje jako prawdziwe

razie konfliktów między Właścicielami

Pytam od razu – kto panu doradza

nie można, to już tylko ruiny… Wraz

wienia większościowego.

opinie firm doradczych, że czegoś nie

a osobami funkcyjnymi oraz Właści-

i jakich specjalistów się zatrudnia za

z merem postanowiliśmy przygotować

W następnym artykule omówione

wolno umieścić w Statucie albo, że coś

cielami między sobą, będzie, poza ko-

państwowe pieniądze? Składa się

dokumentację projektu wybudowania

zostaną te punkty Statutu, które mają

jest niezgodne z kodeksami ukraiński-

deksami prawa ukraińskiego, głównym

ogólne wrażenie, że specjaliści przy-

nowego pałacu… Będą na to przezna-

znaczenie strategiczne dla działalności

mi. Tymczasem praktyka pokazuje, że

wyznacznikiem decyzji podejmowanej

woływani są tylko po to by przekonać

czone pieniądze z budżetu miasta”

Spółki, a przy których popełniane jest

w przypadku znajomości z dyrektorem

przez sądy na Ukrainie.

obywateli o słuszności podejmowa-

– Mychajło Wyszywaniuk przewod-

najwięcej błędów. Najbardziej znaczą-

(ale i udziałowcem mniejszościowym),

Z doświadczenia wiem, że Statut

nych odgórnie decyzji. Czyli powinni

niczący Iwano-Frankiwskiej Woje-

ce są rozdziały dotyczące Najwyż-

w dokumentach założycielskich „nie

Właściciele (zwłaszcza kiedy są zna-

swą kompetencją legalizować czyny

wódzkiej administracji.

szego Organu Spółki oraz Organu

można” umieścić tych zapisów, które

jomymi, albo jest tylko jeden) traktują

władzy, ale wcale nie po to żeby de-

Jak to mamy rozumieć? Czyż

Wykonawczego. Pierwszym „punktem

są niezgodne z jego interesem, jako

lekko. Nie znając realiów nie mają

cyzje te były słuszne. Enigmatyczne

oporu” Spółki jest precyzyjne określe-

organu wykonawczego (lub udziałow-

świadomości, jakie problemy mogą

sytuacja nie jest absurdalna? A na

nie uprawnień Walnego Zgromadzenia.

ca mniejszościowego).

ich spotkać na Ukrainie. W przypadku

wypowiedzenia typu: „Czy będą nie-

pewno wskazuje ona na brak zwy-

Umieszczone w tym miejscu zapisy

W interesie Inwestora leży wybra-

ich zaistnienia, rozwiązywane będą

które części kompleksu pałacowego

kłej dyskusji pomiędzy mężami sta-

mają zapewnić sprawne zarządzanie

nie niezależnej firmy doradczej, naj-

przez ukraińskie instytucje, w tym

wyburzone czy restaurowane – oce-

nu oraz, co nie jest nowością, brak

Spółką i chronić jej Właścicieli przed

lepiej sprawdzenie poziomu jej usług

sądy, na podstawie prawa ukraińskie-

nią specjaliści”. (MW) – mają załatwić

dyskusji społecznej. Przyznam, że

potencjalnymi zagrożeniami. Widziany-

przez przestudiowanie referencji, a

go i przede wszystkim zarejestrowa-

sprawę. Przypomnę, że przyszłość

zasługą paranoidalnego artykułu

mi z punktu widzenia europejskiego, jak

w przypadku kwestionowania przez

nego Statutu.

rezydencji Potockich nie jest sprawą

niejakiej pani Warciw jest właśnie

i wynikającymi z realiów ukraińskiego.

nią proponowanych zapisów, prośba

W Internecie czy zasobach firm

bynajmniej nową – trwa już od wie-

wywołanie obecnej dyskusji. W jej

Nie należy liczyć na taryfę ulgo-

o przedstawienie aktów prawnych, z

doradczych jest wiele „gotowców”,

lu lat, w ciągu których zabudowania

rezultacie zobaczyliśmy brak wypra-

wą. Przepisy na Ukrainie zmieniają

którymi są niezgodne.

dotyczących jego treści, należy jed-

powinny przyjść do kondycji nieod-

cowanej strategii władz miasta co do

się często, a Statut jest jedynym sta-

Pamiętajmy również, że wszelkie

nak zwrócić uwagę na to, że każda

wracalnej ruiny. No i wtedy przyjdą

przyszłości nie tylko byłej rezydencji

łym punktem odniesienia, regulują-

ustalenia, pytania i odpowiedzi na

zakładana firma ma swoją specyfikę,

„specjaliści”. Niepokazywanie pla-

cym działalność Spółki.

nie, powinny być prowadzone w for-

inne rozłożenie odpowiedzialności

założycieli miasta, ale także innych

Reasumując – uprawnienia Walne-

mie pisemnej, choćby elektronicznej,

między Wspólnikami, inne założenia

nów i projektów, przeciąganie i prze-

historycznych obiektów. Zobaczy-

go Zgromadzenia powinny być określo-

a odbiór wykonanej usługi, w formie

rozwojowe. Dlatego Statut powinien

milczanie – oto techniki, którymi się

liśmy chaos myślowy i brak zrozu-

ne jasno i w pełni. Muszą być określone

aktu zdawczo-odbiorczego.

odzwierciedlać tę różnorodność oraz

zdobywa „najlepsze” rezultaty. Jak

mienia wartości dziedzictwa, jego

tak, jakby Właściciele zakładali teorię

Przy ocenie pracy firmy, która po-

być odpowiedni do oczekiwań Za-

długo jeszcze?

znaczenia dla przyszłości. Nikt nie

spiskową. Mają w każdym przypadku za-

maga Inwestorowi tworzyć Statut, nale-

łożycieli Spółki. Należy przewidzieć

Niestety, dzisiaj okazuje się, że

widzi coraz większych korzyści, które

bezpieczać ich interesy i bezpieczeństwo

ży zwrócić uwagę na zapisy, które nic

i założyć, że mogą się oni zetknąć

kluczowymi są pytania o teraźniejsze

można czerpać właśnie z dziedzic-

finansowo karne. Właściciele – założycie-

nie wnoszą do treści, a mają pozornie

z sytuacjami, które nie zaistniałyby

priorytety i motywacje samych wiel-

twa. Tego, że kompleks rezydencji

le powinni dokładnie je przestudiować.

świadczyć o profesjonalizmie i dokład-

na rynku polskim czy europejskim i

kich panów – mężów stanu. Dobrze

Potockich jest kapitałem, który przy

Niestety zazwyczaj odnoszę wra-

ności tej firmy. Są to punkty Statutu,

uwzględnić to w procesie tworzenia

żeby społeczeństwo wyrabiało sobie

odpowiednim zarządzaniu będzie tyl-

żenie, że ograniczają się do akapitu,

które dotyczą spraw oczywistych np.

tego dokumentu.

nawyk wywierania wpływu na te mo-

ko wzrastał na wartości. Nie zdradzę

dotyczącego dzielenia zysków.

„Spółka nie będzie wypłacać wyna-

Chciałabym zaznaczyć, że dalej

tywacje, i samo stawało się głównym

wielkiej tajemnicy, gdy powiem że

W następnym artykule omówię błę-

grodzeń niższych niż wynosi zgodne

przez określenie Właściciele czy Za-

dy najczęściej popełniane w tym i w in-

z prawodawstwem Ukrainy minimalne

łożyciele będę rozumieć Właścicieli

priorytetem. Do tego powinniśmy dą-

wiedza na temat jak to uczynić istnie-

nych strategicznych punktach Statutu.

wynagrodzenie”. Ten i wszystkie zapisy,

Większościowych, którymi zazwyczaj

żyć. Dlatego to właśnie piszę.

je i pozostaje tylko kwestia chęci lub

które mówią, czego Spółka NIE będzie

są Polacy, rzadko Ukraińcy.

(cdn.)

02.03.2011

niechęci jej posiadania…