img
13
Kurier Galicyjski * 1 – 14 kwietnia 2011
współpracownikami CIA i przejmowali
takich wywiadów, już w wolnej Polsce,
den Indianin z plemienia Czikasawów.
strowały dziewięć wypadków śmierci
kosmonautykę znaleźli się po obu
wiele rozmów i odgłosów (np. pra-
powiedział, że nie zna żadnego kosmo-
Niektórzy bywali w kosmosie wielo-
rosyjskich kosmonautów, mężczyzn i
stronach żelaznej kurtyny i zostali za-
cę serca lotników) z przelatujących
nauty, który po odbyciu lotów kosmicz-
krotnie. Rozpoczęła się komercyjna
kobiet. Do śmierci dochodziło wsku-
przęgnięci do nowego etapu wyścigu
statków sowieckich. To oni słyszeli
nych byłby człowiekiem niewierzącym
turystyka w kosmos. Pierwszym tury-
tek uduszenia, pożaru na pokładzie,
do gwiazd.
ze Sputnika-1, psa Łajkę, Gagarina,
w Boga. Jeśli mowa o Polakach, to
stą kosmicznym był Amerykanin Den-
zejścia z trajektorii, podczas wejścia
a także kobietę kosmonautkę o nie-
nis Tito, który odbył lot komercyjny na
warto wspomnieć, że polski inżynier
w atmosferę itp. Solidną cenę życia
oddział Zero
ustalonym nazwisku, która spłonęła
pokładzie statku Sojuz w 2001 roku.
Mieczysław Bekker był konstruktorem
ludzkiego płacili oczywiście także ko-
W ZSRR pod Stalingradem, we
w statku, w miesiąc po locie Gagarina
Natomiast obchodząca w 2007 roku
łazika księżycowego („Lunar-Rover”),
smonauci amerykańscy. Ktoś kiedyś
wsi Kapustin Jar, stworzono poligon
(19.05.1961), a dwa lata przed uda-
70-lecie urodzin pierwsza kosmo-
przy pomocy którego kosmonauci Ja-
krótko scharakteryzował loty kosmicz-
rakietowy, na którym wystrzeliwano
nym lotem Walentyny Tierieszkowej
nautka Walentina Tierieszkowa, pod-
mes Irwin i David Scott (z załogi Apollo
ne: „przez trupy do gwiazd”. Istotna
testowo, pilotowane, suborbitalne
na pokładzie Wostoka-6. W ten sam
czas bankietu wydanego z tej okazji w
15) poszukiwali na Księżycu okazów
różnica między ZSRR i USA w tej mie-
rakiety (R-1 do R-7), będące kontynu-
sposób udało się ustalić śmierć pi-
geologicznych. Znaleźli m.in. tzw. Ska-
rezydencji Władimira Putina w Nowo
rze polegała na tym, że Sowieci więk-
acją niemieckiego programu V-2. Sys-
lota Aleksieja Lidowskiego (1957),
łę Rodzaju, kamień z czasów formo-
Ogariewie, oświadczyła, że chciałaby
szość niepowodzeń ukrywali przed
temy zdalnego naprowadzania były
Sergieja Szyborina (1958), Andrieja
wania się planet układu słonecznego.
umrzeć na Marsie. Nie można wyklu-
opinią publiczną, natomiast amery-
jeszcze bardzo zawodne, więc dość
Mietkowa (1959), Piotra Dołgowa
(1960), Władimira Zawadowskiego
(1960) i in. Informacje te publikował
najczęściej „New York Times”, zacho-
wując oczywiście w tajemnicy źródło
wiadomości.
obywatele państw bloku
wschodniego na pokładach
sowieckich statków
kosmicznych
Z czasem technika lotów kosmicz-
nych została na tyle udoskonalona
i bezpieczeństwo lotów poprawio-
ne, że możliwe stały się nie tylko loty
wojskowe, ale także loty naukowe
(tzw. kosmonauta-badacz) i propagan-
dowe. W latach 70. XX w. na pokłady
sowieckich statków zaczęto zabierać
obywateli zaprzyjaźnionych państw
bloku wschodniego. W ten sposób
polecieli wówczas kolejno przedsta-
wiciele Czechosłowacji, Polski, NRD,
Bułgarii. Staliśmy się czwartym (po
ZSRR, USA, Czechosłowacji) w hi-
storii krajem, którego obywatel został
kosmonautą. Wybrańcem okazał się
polski pilot Mirosław Hermaszewski,
pochodzący z wołyńskiej szlachty za-
grodowej (herbu „Zaremby”), cudem
Werner von Braun
George Zamka
uratowany w 1943 roku z rzezi wo-
łyńskiej, podczas której banderowcy
zamordowali 19 członków jego rodziny
kańskie niepowodzenia były publiko-
często takie loty były pilotowane przez
(w tym ojca). Na pokładzie statku So-
wane. Zachodzi pytanie: skąd wobec
człowieka i służyły przede wszystkim
juz-30, wraz z dowódcą Piotrem Kli-
tego wiemy coś niecoś, bo na pewno
celom militarnym, natomiast tzw. cele
mukiem, w okresie 27.06. – 5.07.1978,
nie wszystko, o stratach w ludziach
cywilne (np. fotografowanie Ziemi,
odbył lot jako kosmonauta-badacz,
podczas lotów w ZSRR? Informacje
hodowla roślin i grzybów i muszek
podczas którego doszło do połączenia
o tych wydarzeniach były zdobywane
owocowych w kosmosie) były zwy-
statku kosmicznego ze stacją orbital-
ze źródeł wywiadowczych, nasłuchu
kłym kamuflażem i marginesowym
ną Salut-6. Po szczęśliwym powrocie
i podsłuchu radiowego, fotograficz-
dodatkiem do programu. Do cywilnej
i entuzjastycznym powitaniu, wielu
nych dokumentacji szpiegowskich itd.
części programu należały też pod-
honorach i awansach, występach w
Dlatego świat o kosztach ludz-
jęte w latach 1951-60 loty zwierząt,
mediach, został wykorzystany propa-
jak np. małpy, rybki, pająki, żółwie, a
kich podboju kosmosu zna
gandowo, bowiem – jak twierdzi – bez
tylko część prawdy. Dużą rolę
następnie psy: Biełka i Striełka oraz
pytania o zgodę, został w grudniu 1981
w szpiegowaniu sowieckich lotów ko-
Łajka, która zginęła po kilkugodzin-
roku powołany na członka Wojskowej
smicznych odegrała para włoskich ra-
nym locie (Sputnik-2, 1957). Powstała
Rady Ocalenia Narodowego (WRON),
dioamatorów (bracia Achilles i Gianna
w tym czasie anegdota, wyjaśniają-
Start wahadłowca Discovery
aby autorytetem kosmonauty wzmoc-
Judica-Cordiglia), którzy już w 1956
ca dlaczego Łajka nie powróciła na
nić zaufanie do twórców stanu wojen-
roku, na dachu najwyższego budynku
Ziemię. Podobno z pokładu pojazdu
nego w Polsce. Aktualnie nasz jedyny
w Turynie zainstalowali zespół anten
przesłała do Chruszczowa depeszę
Polskie pochodzenie deklarują także
czyć, że życzenie tej damy może być
– jak dotąd – kosmonauta w stopniu
nasłuchowych. Miejsce było idealne,
oznajmiającą: „Wolę zdechła latać
dwaj amerykańscy kosmonauci: Scott
realnie spełnione. W roku bieżącym
generała lotnictwa, pędzi żywot eme-
bo właśnie nad Turynem przebiegała
po niebie, niż wrócić, kochanie, do
Parażyński i George Zamka. Płk. pie-
Amerykanie zapowiedzieli, po trzech
ryta, udzielając od czasu do czasu
trajektoria obiektów wystrzeliwanych
ciebie”. We wspomnianym czasie
choty morskiej i kosmonauta Zamka,
dekadach, koniec ery lotów promów
interesujących wywiadów. W jednym z
przez ZSRR. Fotoamatorzy stali się
wystrzelono 29 psich załóg, z których
pilot i dowódca w dwóch lotach pro-
kosmicznych. W dniu 28 czerwca
9 zakończyło się śmiercią zwierząt.
mów kosmicznych, w dniu 17 marca
2011 jako ostatni poleci Atlantis.
Wysyłano także w kosmos w celach
2011 roku został odznaczony przez
Zachodzi pytanie co dalej? W
W ciągu ostatnich dwudziestu lat loty ko-
badawczych ludzkie manekiny (tzw.
Prezydenta Komorowskiego Krzyżem
2004 roku prezydent George W. Bush
smiczne na tyle spowszedniały, że infor-
Iwanowie Iwanowicze). Ginęli oczy-
Oficerskim Orderu Zasługi RP.
zapowiedział, że nowy etap opanowy-
macje o lotach rakiet w kierunku Marsa
wiście także ludzie.
wania kosmosu przewidziany jest na
Do czasu startu Gagarina ist-
ok. 2020 rok i będzie dotyczył Księ-
Walentina Tierieszkowa
czy Wenus i dalszych planet, a także o lo-
niał tzw. Oddział Zero, złożony z 12
życa, a następnie Marsa. Znawcy
chciałaby umrzeć na marsie
tach wahadłowców do międzynarodowej
pilotów-ochotników do testowania
W ciągu ostatnich dwudziestu lat
zagadnienia natomiast przewidują, że
stacji kosmicznej ISS nie wzbudzają sen-
różnych technologii rakietowych, jak
loty kosmiczne na tyle spowszednia-
ok. 2025 roku na Księżyc nie polecą
sacji i ograniczają się do krótkich notatek
np. zdolność do przeżycia w kapsu-
ły, że informacje o lotach rakiet w
Amerykanie ani Rosjanie, tylko Chiń-
łach, lądownikach, w ekstremalnych
kierunku Marsa czy Wenus i dalszych
czycy lub Japończycy. O kosmicznych
prasowych. Liczba ludzi odwiedzających
przeciążeniach itp. Pięciu z tej grupy
planet, a także o lotach wahadłow-
kosztach tych zamiarów nikt nawet
kosmos wzrosła już do kilkuset (ponad
nie dożyło 40 lat. Jeszcze dwa mie-
ców do międzynarodowej stacji ko-
nie śmie pytać, ale w tle rozważań na
400), pochodzących z około czterdziestu
siące przed lotem Gagarina zginął
smicznej ISS nie wzbudzają sensacji
ten temat nie da się pominąć choćby
kolejny kosmonauta, bowiem pojazd
i ograniczają się do krótkich notatek
miliarda ludzi cierpiących głód w XXI
narodowości. Niektórzy bywali w kosmo-
pozostał na orbicie na zawsze. Ginęli
prasowych. Liczba ludzi odwiedzają-
wieku. Miał rację nasz wspaniały pio-
sie wielokrotnie. Rozpoczęła się komer-
również kolejni kosmonauci, także
cych kosmos wzrosła już do kilkuset
senkarz Czesław Niemen, gdy śpie-
cyjna turystyka w kosmos.
po udanym locie Gagarina. Źródła
(ponad 400), pochodzących z około
wał, że „dziwny jest ten świat”.
zachodnie w latach 1960-64 zareje-
czterdziestu narodowości, w tym je-
kG