23

Kurier Galicyjski * 15 – 28 kwietnia 2011

nego przez francuską komisję bada-

nie prędkości i nabranie wysokości

polsko-ukraińskie spotkanie

nia wypadków lotniczych (BEA), przy-

po starcie, co w połączeniu ze stratą

czyną katastrofy był tytanowy pasek,

stateczności doprowadziło do upadku

który odpadł z samolotu DC-10 linii

maszyny na hotel tuż przed miejsco-

członków międzynarodowego

Continental, startującego pięć minut

wością Gonesse.

wcześniej. Podczas startu Concorde

Przed katastrofą Concorde był

zespołu badawczego

niewątpliwie najbezpieczniejszym na

najechał na niego lewym zespołem

świecie samolotem liniowym, jaki kiedy-

kół, doprowadzając do rozerwania

kolwiek powstał. W statystyce zgonów

jednej z opon, której fragmenty ude-

„Galicja 1772-1918”

na przebyte kilometry zajmował pierw-

rzyły w zbiornik paliwa, znajdujący

sze miejsce z wynikiem zero, jednak

się nad komorą podwozia. Uderzenie

historia spod Paryża zwiększyła ten

spowodowało poważny wyciek paliwa,

wskaźnik do poziomu sześćdziesięciu

które następnie zapaliło się od insta-

JURiJ SMiRnoW

razy przekraczającego wartość dla

lacji elektrycznej lub w wyniku kon-

tekst i zdjęcia

samolotów poddźwiękowych. Analiza

taktu z gorącymi elementami silnika.

wypadku doprowadziła do zwiększenia

W tym momencie samolot poruszał

Austriacki okres historii

bezpieczeństwa poprzez wzmocnienie

się z prędkością uniemożliwiającą

galicji nadal fascynuje wielu

spodu zbiorników paliwa kevlarem, po-

bezpieczne wyhamowanie maszyny

poważnych badaczy i uczo-

prawę obwodów elektrycznych i zapro-

na pasie startowym, wobec czego

nych. Można to zauważyć po

jektowanie wzmocnionych opon.

dowódca Christian Marty podjął de-

obu stronach granicy. Potwier-

Samolot Concorde jest nawet

cyzję o kontynuowaniu startu. Utrata

dzeniem tego są konferencje

współcześnie uważany przez spe-

ciągu dwóch silników (silnik nr 1 został

naukowe, rozprawy doktor-

cjalistów za ikonę lotnictwa pasażer-

uszkodzony, nr 2 został wyłączony

skie i habilitacyjne, popularne

skiego.

przez załogę) uniemożliwiła zwiększe-

książki historyczne, życiorysy

znanych postaci ówczesnej

epoki, swoisty kult Jego Ce-

sarskiej Mości Franciszka

Józefa i. Również spektaku-

Prof. Andrzej olejko

larne Manewry Szwejkowskie

w Przemyślu, ozdobienie ka-

społu lwowskich naukowców, którzy

wiarni i restauracji w stylu

Prof. leszek Mazepa

opracowali już trzy tomy Encyklopedii

przełomu XiX i XX wieków we

tetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu

Lwowa. Postanowiono zaprosić do

lwowie lub wzniesienie po-

Ekonomicznego w Krakowie, również

współpracy również redaktora na-

mnika cesarza Franciszka Jó-

Międzynarodowe Centrum Kultury w

ukowego tejże encyklopedii dr Andrija

zefa i w Czerniowcach. A do

Krakowie.

Kozickiego i historyka sztuki dra Jurija

tego moda na sztukę czasów

Z inicjatywy pierwszego prezesa

Biriulowa, pułkownika Michała Słobo-

secesji, austriackie twierdze,

i organizatora TKPZL Leszka Mazepy,

dianiuka, dziennikarza Iwana Jaremka

cytadele, mundury i ordery.

który od lat jest profesorem na Uniwer-

itd. Ustalono również, że w wyniku prac

sytecie Rzeszowskim, powstał zespół

naukowych powstaną nie tylko referaty

Zwróćmy uwagę na jeszcze jeden

ostatni start lotu Air France 4590

badawczy „Sztuka w Galicji”, który

ogłoszone na kolejnych konferencjach

aspekt tego zagadnienia. Wspólna hi-

obejmuje takie aspekty jak muzyka,

międzynarodowych lecz kapitalna pra-

storia Galicji z lat 1772-1918 łączy jej

teatr, sztuka plastyczna i architektura.

ca naukowa pod tytułem „Encyklope-

dawne części – wschodnią i zachod-

Na razie w zespole tym pracują prof.

dia Galicji 1772-1918”. Zaplanowano,

nią, galicyjskich Ukraińców i Polaków,

„janek Wiśniewski

Leszek Mazepa, prof. dr hab. Luba Ki-

że całość wydania encyklopedii uda

przypomina o wielonarodowościowych

janowska-Kamińska z Lwowskiej Aka-

się zrealizować do 2018 r.

i wielokulturowych tradycjach tego kra-

demii Muzycznej im. Łysenki i dr Tere-

szczegóły dalszej współpracy po-

ju koronnego. Przypomina o czasach,

padł…”

sa Mazepa z Uniwersytetu Rzeszow-

stanowiono omówić na kolejnej kon-

kiedy narody te mieszkały w zgodzie w

skiego. Dla dalszego funkcjonowania

ferencji galicyjskiej, która odbędzie

najbardziej demokratycznej monarchii

tego zespołu postanowiono pozyskać

się 20-21 października tego roku w

Europy. Obecnie poczucie przyna-

AnDRZEJ SPRyCHA

nowych członków, w pierwszej kolej-

Kazimierzu nad Wisłą. Prof. Olejko

leżności do wielkiego europejskiego

ności ze strony ukraińskiej, badaczy

podkreślał również, że prosi o zgło-

mocarstwa ma ogromne znaczenie

W polskich kinach można wła-

historii, znawców architektury i sztuki

szenie wszystkich zainteresowanych

w dążeniach Ukraińców do Europy, w

śnie obejrzeć jedną z najnowszych

galicyjskiej. W celu wstępnego omó-

współpracą do kierowników zespołów

ich chęci budowy na Ukrainie państwa

produkcji rodzimej kinematografii:

wienia perspektywy takiej współpracy

badawczych. Również istnieje możli-

opierającego się o zasady demokracji

„Czarny czwartek”. Oczywiście, „od

do Lwowa przyjechali prof. Andrzej

wość powołania nowych grup i omówie-

i wartości europejskich. Takie dążenia

zawsze” wiedziałem o tragedii, która

Olejko z Rzeszowa, prof. Leszek Ma-

nia nowych tematów. Zakładamy, że w

są najlepszą drogą do porozumienia

rozegrała się na Wybrzeżu w grudniu

zepa i dr Teresa Mazepa. Ze strony

najbliższych miesiącach (do końca

polsko-ukraińskiego, do budowy no-

1970 r. Wiedziałem też jednak przy

ukraińskiej udział wzięli prof. Leonid

maja) poszczególne grupy sprecy-

wych mostów między naszymi naro-

tym, że na ten film trzeba iść.

Zaszkilniak, prof. Luba Kijankowska-

zują zakres swoich zainteresowań

dami.

Fabuła, oparta na rzeczywistych

Kamińska, Irena Kotłobułatowa z

badawczych. Na następnej konferen-

Bardzo cenna jest każda inicja-

wydarzeniach, „przepleciona” jedno-

Centrum Historii Miejskiej i inni na-

cji zostanie omówiony temat „Galicja

tywa społeczna, każdy wysiłek inte-

cześnie życiem normalnej, polskiej

ukowcy. W słowie wstępnym prof. An-

a Powstanie styczniowe”. Wtedy też

lektualny na rzecz zbliżenia polsko-

rodziny, która – jakby mimochodem,

drzej Olejko podkreślał, iż spodziewa

zatwierdzony zostanie skład osobowy

ukraińskiego. Tym razem z inicjatywą

przez przypadek – dotknięta została

się, że uda się powołać do współpracy

każdej z grup. Bardzo budujące jest

wyszedł Uniwersytet Rzeszowski.

bezpośrednią tragedią, bardzo działa

naukowców z Lwowskiego Uniwersy-

to, że pomiędzy uczonymi strony pol-

Jeszcze w listopadzie 2010 r. pod-

na taką swoistą, społeczną wyobraźnię

tetu i Politechniki, architektów, histo-

skiej i ukraińskiej panowało całkowite

czas międzynarodowej konferencji

oglądającego. Całość wydarzeń staje

ryków sztuki, znawców wojskowości

zrozumienie ważności omawianych

naukowej w Czudcu powołano ze-

się bliska, taka rzeczywista i nama-

calna. I na koniec, ostatnie kadry, a w

temu. Przez te wszystkie lata rządziły

galicyjskiej. W tej sprawie bardzo

planów i chęć ich skutecznej realiza-

spół badawczy „Galicja 1772-1918”.

tle utwór muzyczny, który sam w sobie

w Polsce ekipy „od lewa do prawa”…

pożytecznym jest doświadczenie ze-

cji wspólnym wysiłkiem naukowym.

W ciągu pół roku uczonym z Rze-

przecież, już wiele lat temu, wszedł do

I… co? Nadal nie ma winnych tamtej

szowa udało się nie tylko sformować

historii – „Janek Wiśniewski padł…”.

zbrodni systemu komunistycznego.

grupy badawcze, ale też znacznie

Na seansie, w którym uczestni-

Sędziowie, i owszem – zbierają się, a

rozszerzyć ten projekt, zapraszając

czyłem, znaczna część widowni wca-

wyroku nie widać…

do współpracy naukowców z Austrii,

le nie wychodziła z sali wraz z koń-

Oskarżeni w sprawie Grudnia 70

Słowacji, Węgier, Ukrainy. Jak na ra-

cem filmu. Ludzie, siedząc na swoich

są już sędziwymi staruszkami. Czyż-

zie wyróżniono tematy do omówienia:

miejscach, wsłuchiwali się w głębokie

by Temida czekała by sprawa roz-

„Historia polityczna Galicji”, „Nauka,

słowa piosenki. W tym momencie zro-

wiązała się sama? Rzeczywiście, o

kultura, oświata”, „Historiografia i kul-

zumiałem, że tę historię, tak bardzo

wiele łatwiej będzie umorzyć sprawę

tura historyczna”, „Gospodarka Gali-

osobiście, niemal z własnym udzia-

z powodu śmierci oskarżonych, niż

cji”, „Wojskowość galicyjska”, „Stosun-

łem, poczułem nie tylko ja.

wydać sprawiedliwy wyrok… Ale czy

ki społeczne w Galicji”.

A teraz kilka słów z nieco innej

to przystoi? Przecież nie chodzi aby

W tym ostatnim zespole rozpo-

„beczki”. Był Grudzień 1970. Masa-

tych staruszków wsadzać do więzień,

częto badania w tak ważnych dziedzi-

kra polskich robotników. Ktoś do nich

ale w imieniu RP stwierdzić: byli winni,

nach jak: ludność Galicji w jej wymia-

strzelał. Ktoś na to zezwolił. Inny wy-

czy też może jednak to nie oni odpo-

rze demograficznym i socjologicznym;

dawał rozkazy na miejscu. I… co? Mi-

wiadają za tamtą masakrę robotników

społeczności etniczne i narodowe,

nęły 22 lata od obrad „okrągłego sto-

na Wybrzeżu?

wspólnoty religijne i wyznaniowe.

łu”. Niemal tyle samo od pierwszych,

Minęło 40 lat od wydarzeń gru-

Do kierowania zespołami powo-

częściowo już wolnych wyborów par-

dniowych, z czego ponad połowa to

łano profesorów z Uniwersytetu Rze-

lamentarnych czerwca 89. Pierwszy

czas, kiedy można było rozliczyć się z

szowskiego, Uniwersytetu im. Adama

prezydent wybrany został w demo-

tą dramatyczną wprawdzie, ale prze-

W grupie naukowców nie zabrakło pań

kratycznych wyborach ponad 20 lat

cież naszą, polską historią…

Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersy-