img
Nasze recenzje
11
Kurier Galicyjski * 29 kwietnia – 12 maja 2011
Pamięci
„żydzi LWoWa. opoWieśĆ”
KRZysZTOf sZyMANsKi
Jana Pawła II
tekst
LEsZEK ALLERhAND
lektualnej miasta: pełnili funkcje wice-
mieszkańców, ich tradycje, obiekty
ilustracje
Pamiętam w roku dwóch konklawe,
prezydentów Lwowa, byli działaczami
sakralne, które, niestety, możemy oglą-
Według proroctwa Słowackiego
różnych ugrupowań politycznych,
dać już tylko na zdjęciach, rycinach
Na watykański tron wybrano
„Lwów wywarł szalony wpływ na mnie.
tworzyli trzon profesorski lwowskich
i grafikach z różnych okresów. Przej-
Kardynała krakowskiego.
Dopiero teraz to doceniam. Przede
uczelni, wywierali olbrzymi wpływ na
mujące ilustracje ukazują okres oku-
wszystkim jako miasto wielonaro-
kulturę miasta.
pacji hitlerowskiej. Pochodzą one za-
Błogosławiony Ojcze Święty,
dowościowe. Od urodzenia niemal
Osobny rozdział książki, chyba naj-
równo z archiwów prywatnych, jak i z
Bóg posłał Cię do ziemi włoskiej,
zaszczepiony byłem przeciw wszelkiej
obszerniejszy, jest poświęcony okreso-
archiwów niemieckich. Przedstawiają
Na wielkie żniwo robotnikiem,
ksenofobii. Antysemityzm jest dla
wi okupacji hitlerowskiej – historii getta
one straszny obraz systematycznego
Teraz powróć do ziemi polskiej.
mnie czymś niezrozumiałym […]”
lwowskiego, obozowi zagłady na ul. Ja-
i planowego niszczenia narodu ży-
nowskiej, niszczeniu obiektów sakral-
dowskiego we Lwowie.
Zbigniew herbert,
Powróć do ziemi, która Cię zrodziła,
nych. W tym rozdziale są wspomnienia
Szkoda, że tak nieliczne są pu-
z wywiadu w 1996 r.
Powróć do źródeł, co Cię poiły.
osób, które zostały uratowane przez
blikacje, dotyczące tego tematu. Tym
Powróć do Polski – matki ukochanej,
W 2010 roku ukazała się obszer-
mieszkańców miasta, od zwykłych ludzi,
cenniejsza jest monografia Leszka
Która wygląda za swym synem.
na monografia, poświęcona tematyce
urzędników miejskich po działalność
Allerhanda, bo otwiera nowy rozdział,
zapomnianej i niezasłużenie przemil-
metropolity Andrzeja Szeptyckiego.
dotyczący losów Żydów zamieszku-
Kochałeś góry – Tatry i Beskidy,
Okładka książki „Żydzi Lwo-
czanej – losom gminy żydowskiej we
Pielgrzymowałeś ku całemu światu,
wa – opowieść”
Lwowie. Książka, autorstwa Leszka Al-
Dobrą Nowinę wśród ludzi szerzyłeś,
lerhanda, „Żydzi Lwowa – opowieść”,
Rękę podawałeś bliźniemu-bratu.
Żydzi osiedlali się w okolicach miasta
ukazała się w wydawnictwie Instytutu
jeszcze w okresie powstania Lwiego
Allerhanda. Wydanie zostało opatrzo-
Znalazłeś czas odwiedzić Ukrainę,
grodu w okresie książęcym. Następnie
ne słowem wstępnym dr Adama Re-
Przybyłeś, jak do bliskiej Ci rodziny,
śledzimy losy tej gminy przez przywilej
dzika, w którym daje charakterystykę
Ucałowałeś ziemię Dniepru, Lwowa,
królewski osiedlenia się na Krakowskim
monografii i postaci samego autora.
Z ust Twoich pięknie brzmiała bratnia
Przedmieściu z roku 1359 i dalsze wie-
Przedmówca pisze:
mowa.
ki życia, działalności i wpływu gminy
„[…] Leszek Allerhand, nie mają-
żydowskiej na historię, rozwój miasta,
cy doświadczenia literackiego, doktor
Jeszcze niedawno byłeś z nami,
kształtowanie wzajemnych stosunków
medycyny, oddaje do rąk czytelników
Promieniowałeś pokój, miłość,
z innymi mieszkańcami Lwowa.
opracowanie, które – jak przyznaję
Świat od pożogi ratowałeś
Książka ma bardzo przejrzysty
– winien jest środowisku lwowskich
Dopóki serce Twoje biło.
układ. Poszczególne rozdziały poświę-
Żydów, z którym wiążą go więzy krwi
cone są kolejnym okresom historycz-
i dojrzałego sentymentu.
Nasz Ojcze, Janie Pawle Drugi!
nym. W tym wydaniu znajdziemy opisy
Potomek zasymilowanej rodziny
Ty w naszych sercach nadal żyjesz.
poszczególnych obiektów, należących
wybitnego lwowskiego uczonego,
Niech imię Twoje będzie
do gminy, a powstałych w różnych
profesora Wydziału Prawa Uniwer-
Dzielnica żydowska we Lwowie
błogosławione,
okresach historycznych. Opisane są
sytetu Lwowskiego Jana Kazimierza
A miłosierdzie Boże świat okryje.
tradycje gminy, jej życie religijne, pry-
Maurycego Allerhanda, postanowił
jących dawne Kresy. A tak na dobra
Duża część tego rozdziału opiera się
watne i te zmiany, które środowisko
prześledzić dzieje Żydów lwowskich
sprawę, historia każdego z kresowych
na wspomnieniach osób, które osobi-
Jerzy Kamiński,
miejskie wywierało na życie codzien-
i opowiedzieć o nich nie tylko sło-
miasteczek, w których ludności „wy-
ście przeszły przez to piekło.
stary skałat
ne lwowskich Żydów. Duża część
wem, ale i obrazem […]”.
znania mojżeszowego” było nawet do
Na szczególną uwagę zasługują
publikacji poświęcona jest okresowi
Jest to zarys historyczny przed-
80 % mogła by posłużyć za materiał do
w tej publikacji ilustracje. Bogaty mate-
***
międzywojennemu, kiedy to Żydzi we
stawiający wpływ gminy żydowskiej
podobnej publikacji. Czy ktoś podejmie
riał, zebrany przez autora ilustruje ży-
Szczęśliwa dla Polski godzina wybiła
Lwowie stanowili dużą część elity inte-
na dzieje miasta Lwowa. Pierwsi
się tego trudu?
cie lwowskiej gminy żydowskiej, stroje
Ojcem Świętym został Karol Wojtyła!
Sprawiła to Pani Niebios Królowa,
Dała dla Kościoła Papieża
polscy urzędnicy
List do redakcji
z Krakowa.
i chmielniccy milicjanci
Biją wszystkie dzwony grodu
Wawelskiego,
Podczas posiedzenia przy
Serce się raduje narodu polskiego,
„okrągłym stole” w Minister-
omówili możliwości współpracy
Które szczere modły do Boga zanosi
stwie spraw Wewnętrznych
I o liczne łaski dla papieża prosi:
Ukrainy w Obwodzie Chmiel-
Ukrainy w analogicznych przedsię-
nickim została omówiona
Błagamy Cię Chryste, Zbawicielu,
wzięciach na terenie Polski;
kwestia współpracy między-
Panie
Udział przedstawicieli MSW Ukra-
narodowej w dziedzinie dzia-
Niech nam jak najprędzej świętym
iny i Komendy Wojewódzkiej Policji
łalności służb egzekwowania
się stanie.
w Łodzi w oficjalnych i kulturalnych
prawa. W posiedzeniu wzię-
Zanosimy modły do Bogarodzicy,
przedsięwzięciach, związanych z co-
li udział: naczelnik Zarządu
Niech nam błogosławi z niebieskiej
dziennością policji i milicji, w celu pre-
Głównego MsW Ukrainy w
stolicy.
zentacji służb egzekwowania prawa
obwodzie Chmielnickim ser-
Józef stadnik,
obu państw na poziomie międzynaro-
hij szutiak, Konsul General-
Lwów
dowym;
ny RP w Winnicy Krzysztof
Przeprowadzenie wspólnych szko-
Świderek i Radca Minister-
leń i treningów w różnych dziedzinach
stwa spraw Wewnętrznych
podziękowanie
działalności policji i milicji (działalność
Polski na Ukrainie Tadeusz
oddziałów specjalnych; organizacja
ławniczak.
Wiek wiekowi, człowiek człowiekowi
pracy milicji drogowej; praca z osoba-
światło podaje
mi niepełnoletnimi, o przestępczych
Współpraca chmielnickiej milicji z
hugo Kołłątaj
skłonnościach; walka z przemocą w
nia, opracowania wspólnej strategii
które zorganizowano na terenie obu
polskimi partnerami została zainicjowa-
rodzinie itd.); przeprowadzenie różne-
działania, uczenia się na swoich i cu-
państw partnerskich.
na jeszcze w 2008 r. i nabrała oficjalne-
Jestem członkiem Towarzystwa
go rodzaju staży.
dzych błędach. Jest to nadzwyczajnie
Uczestnicy spotkania omówili owo-
go charakteru w 2010 r., po podpisaniu
pomocy Polakom „Wielkie serce” w
Zarówno polscy urzędnicy, jak
aktualna sprawa, ponieważ system
ce już przeprowadzonych przedsię-
deklaracji o współpracy MSW Ukrainy
Nowym Rozdole. W czerwcu 2010 roku
i chmielniccy milicjanci byli zadowo-
MSW Ukrainy znajduje się obecnie
wzięć i plany na przyszłość. W najbliż-
w Obwodzie Chmielnickim z Komendą
ciężko zachorował mój mąż. Musiał
przebyć dwie operacje w szpitalu we
leni ze spotkania. Konsul Generalny
na etapie reformowania struktury ka-
szym czasie rozpocznie się współpra-
Wojewódzką Policji w Łodzi.
Lwowie, na które nie było mnie stać.
Krzysztof Świderek podziękował na-
drowej i metodologii pracy.
ca w następujących kierunkach:
Współpraca ta jest jednym z efek-
Składam serdeczne podziękowania
czelnikowi Zarządu Głównego MSW
W ciągu lat 2008-2011 przeprowa-
Na terenie bazy MSW Ukrainy
tywnych sposobów zbliżenia się do
prezesowi Towarzystwa panu Edwardo-
Ukrainy w obwodzie Chmielnickim
dziliśmy szereg treningów polsko-ukra-
w Obwodzie Chmielnickim zaplano-
standardów europejskich w dziedzinie
wi Tomeckiemu i jego żonie Mirosławie
Serhijowi Szutiakowi za zrozumienie
ińskich. Umożliwiło to uczestnikom
wane jest przeprowadzenie ukraiń-
działalności służb egzekwowania pra-
za okazaną mi wtedy pomoc material-
i wsparcie wspólnych projektów.
zapoznanie się z nowymi sposobami
sko-polskich konferencji naukowo-
wa. Wymiana informacji i współpraca
ną, moralną, życzliwość i wsparcie, za
i metodami działalności w dziedzinie eg-
szkoleniowych (np.: na temat prze-
z zagranicznymi partnerami stwarza
iNNA PRONyK
nieoceniony dla mnie i mojego męża
zekwowania prawa. Policjanci i milicjan-
ciwdziałania korupcji i łapówkarstwu,
wygodne warunki dla reprezenta-
Ministerstwo spraw
wielki dar serca.
ci mogli wziąć udział w konferencjach
zapobiegania przestępczości) oraz
cji Ukrainy w różnych dziedzinach,
Wewnętrznych Ukrainy
Maria szulga
naukowo-szkoleniowych i seminariach,
udział delegacji pracowników MSW
wzbogacania własnego doświadcze-
w obwodzie Chmielnickim
Nowy Rozdół