rozmowy Kuriera

14

29 kwietnia – 12 maja 2011 * Kurier Galicyjski

zesp Ł pieśNi i Tańca WeseLi LWoWiacy

zem pozwoliłem im na leniuchowanie

z kierownikiem artystycznym

(śmiech – aut.).

zespołu EDWARDEM sOsUL-

W Mrągowie powstał z kolei kon-

sKiM rozmawia JULiA łO-

flikt damsko-męski. Nasi batiarzy

KiETKO.

ogłosili milczenie, głęboko zdegusto-

wani przyjaźnią dziewcząt z ułanami

Proszę krótko opowiedzieć

Zespołu Artystycznego Wojska Pol-

o zespole…

Misją naszego zespołu jest kul-

skiego. Nie dziwota, przecież nasze

tywowanie  polskiego  lwowskiego

panny są najlepsze – ”jak sok, cze-

folkloru miejskiego lat 30, dbanie o

kolada i mniód!”. Szkoda je dla byle

ciągłość tej tradycji, a przede wszyst-

frajerów, a i zazdrość dumne serce

kim – dawanie świadectwa obecności

gryzła. Ufff, na szczęście taniec na

Polaków na tych terenach. „Weseli

tym tylko skorzystał (śmiech – aut.).

Lwowiacy” mają już 12 lat. Jest nas

Z wielkim wzruszeniem wspomi-

dwudziestu. Tancerze są przeważnie

namy oczywiście występ przed Ojcem

uczniami lub absolwentami lwowskich

Świętym Janem Pawłem II podczas

polskich szkół. Mamy też osoby, które

jego spotkania z młodzieżą we Lwo-

nie kończyły polskich szkół, ale pięk-

wie 26 czerwca 2001 r.

nie rozmawiają w języku polskim i lu-

słyszałam, że udzielacie

bią polską kulturę. Nauczanie tańców

się też społecznie.

jest oczywiście prowadzone wyłącz-

Nie chwalimy się dyplomami, tyl-

nie po polsku.

ko cichą codzienną pracą. W czerwcu

zespół był inicjatorem zorganizowa-

Jak zebrało się tyle mło-

nia dwutygodniowych warsztatów

w Polsce. Nie ustąpiliśmy i zostaliśmy

dych i ciekawych osób?

W 1999 r. wyszedłem z Zespołu

tanecznych dla młodzieży polskiej w

zespołem „Weseli Lwowiacy”. Nie

Pieśni i Tańca „Lwowiacy”, a ze mną

Pnikucie. Bardzo się ucieszył z tego

było nas stać na zarejestrowanie sa-

wyszło 90% młodzieży. Zostawiliśmy

pomysłu prezes miejscowego oddzia-

modzielnej organizacji. Nie mogliśmy

sprzęt, stroje, wspomnienia… Nie

łu TKPZL Henryk Liryk. W sumie, 25

też działać tak całkiem bezpańsko, nie

chcieliśmy się rozstawać i pożegnać

osób wzięło udział w warsztatach. Za-

zaskarbilibyśmy sobie przecież zaufa-

z tańcem, postanowiliśmy więc zało-

jęcia prowadziliśmy z tancerką Anią

nia i nie otrzymalibyśmy dofinansowa-

żyć własny zespół. Znaleźliśmy się w

Mandzurą nieodpłatnie. Planujemy

nia na działalność. Zarejestrowaliśmy

niełatwej sytuacji – nie mieliśmy na-

zorganizować coś podobnego też w

się więc przy Towarzystwie Kultury

zwy, sali, budżetu, zaufania ze strony

innych miejscowościach. Inicjatywa

Polskiej Ziemi Lwowskiej (TKPZL) i

polskich organizacji. Mieliśmy za to

jednak powinna pochodzić od preze-

dostaliśmy dofinansowanie. W pro-

najcenniejsze – miłość do polskiej kul-

sów polskich organizacji lokalnych.

wadzeniu dokumentacji pomagał mi

tury i tańca. Czekało nas wiele trudno-

prezes TKPZL Emil Legowicz. Póź-

Ostatnio z Polski przyszła

ści. Musiałem się nauczyć kompletnie

niej było różnie.

pewna nowinka – prowadze-

nowych rzeczy, np.: szukania i anga-

nie polskich tańców narodo-

Czyli…

żowania sponsorów, pisania projek-

Mniejsza o to. Nowa młodzież

wych w formie towarzyskiej.

tów na dofinansowanie działalności,

przychodziła, szybko się uczyła. Ktoś

Co Pan o tym sądzi?

tycznie nie mamy strojów. Trwało to

wała nas prezes Federacji Organizacji

układania rozliczeń etc. W zespole

Modernizacja jest dobra, jednak

odchodził. Wyjeżdżaliśmy, ale wciąż

przez trzy lata.

Polskich na Ukrainie Emilia Chmielo-

„Lwowiacy” zajmowałem się zupełnie

z umiarem. Bardzo niepokoi nas ta

nie mieliśmy strojów. Następnym

wa. Dostaliśmy nagrodę pieniężną na

czym innym – byłem tancerzem i cho-

moda, bowiem eliminuje z występów

moim celem było więc jak najszybsze

Dlaczego chciała wesprzeć

rozwój zespołu i mogliśmy poprosić

reografem.

polski strój. Oczywiście, lżej w ten

ich znalezienie. Na początku pomogły

właśnie Polaków na Ukrainie?

Pani Eugenia Nowak ma ogrom-

kierowców o powrót przez Przemyśl.

Przez pierwsze miesiące tancerze

sposób prowadzić zespół. Ale poco

nam zespoły „Śląsk” i „Mazowsze”.

ny sentyment do naszej ziemi. Po

Mieliśmy jedynie godzinę na zała-

musieli poświęcić się zespołowi też

nasz naród tworzył stroje? Żeby wi-

Wypożyczaliśmy też stroje w ukraiń-

rocznym mailowaniu okazało się,

twienie sprawy. Galopem popędzili-

finansowo. Urządzaliśmy składki na

siały w garderobach i tańczyły w nich

skim zespole „Junist”. Jesteśmy nie-

że jej ojciec był mieszkańcem Huty

śmy taksówką do ojców franciszka-

wynajęcie sali w szkole średniej nr 24.

jedynie mole?

zmiernie wdzięczni Konsulowi Gene-

Pieniackiej. Zmobilizowano go trzy

nów, znaleźliśmy przełożonego i po

Problem finansowy zaczął nas przytła-

Uważam, że polski naród jest jed-

ralnemu Wiesławowi Osuchowskiemu

dni przed mordem 28 lutego 1944 r.

wzruszającym powitaniu wzięliśmy

czać i miałem wrażenie, że lada chwila

nym z najbogatszych w świecie, jeśli

za to, że w Stowarzyszeniu Wspól-

Podczas wizyty pani Eugenii we Lwo-

się do roboty. Paczki nie zmieściłyby

się rozejdziemy. Jak się czasem żartu-

chodzi o spuściznę i opracowane zwy-

nota Polska wystarał się dla nas o

wie, razem odwiedziliśmy miejsce,

się w busie, więc rozpakowaliśmy je,

je: „Szczęście nie tkwi w pieniądzach,

czaje w tym tańce regionalne. Trudno

stroje kontuszowe. Wspiera zespół

gdzie kiedyś znajdowała się polska

wyłożyliśmy kartonem przejście pojaz-

ale w ich ilości”. Pan Bóg miał jednak

sobie wyobrazić, żeby taniec polski był

też obecny Konsul Generalny RP we

wieś. Nie znałem dokładnej drogi,

du i wyścieliliśmy strojami. Później po-

nas w swojej opiece…

prezentowany bez strojów. W stroju

Lwowie Grzegorz Opaliński. Dzięki

jechaliśmy więc szlakiem „od chałupy

wtórzyliśmy to w autobusie. Tak stroje

tańczy się inaczej – z większą werwą

niemu dostaliśmy nowe buty do tańca.

Jak wybrnęliście z tej sy-

do chałupy”. Byliśmy pod ogromnym

trafiły do Lwowa.

i poczuciem humoru. Nie powinniśmy

Niby drobnostka, a jakże ważne.

tuacji?

wrażeniem tego niemego pustkowia

Stał się Cud Boży. Jesienny wie-

się wyrzekać swego bogactwa, a od-

Większość strojów dostaliśmy

Jesteście razem już od 12

– fundamenty budynków w szczerym

czór, kolejna wspólna próba z Kape-

wrotnie – wspierać je i kultywować.

jednak od polskiego zespołu „Wistula”

lat…

polu i monotonne brzęczenie bąków.

Nie zważając na wzrastające z

lą „Lwowska Fala”, nieznany gość

Nie wiem do czego ta droga pro-

z Ameryki. Jego kierownik artystycz-

Po powrocie pani Eugenii do USA

upływem czasu obowiązki, niezmiennie

wchodzi na salę. Był Polakiem, po-

wadzi. Wyobraźmy sobie, jak wyglą-

ny dr hab. Eugenia Nowak, musiała

szukaliśmy już sposobu przekazania

trwam w zespole. Jeśli chodzi o pracę,

chodził z Chicago, nie pamiętam jak

dałyby tańce towarzyskie w formie

w pewnym momencie decydować –

strojów.

jestem oczywiście surowy. Staram się

się nazywał… Szedł po ulicy i gdy zo-

ludowej, np.: rumba w strojach góral-

czy prowadząc zespół dalej narażać

jednak być dla tancerzy „starszym bra-

baczył na kamiennicy polskie napisy,

skich i z ciupagami (śmiech – aut.).

karierę naukową, czy się pożegnać z

i na czym stanęło?

Umówiliśmy się, że zostaną prze-

tem”. Często dzwonimy do siebie, nie

postanowił wejść.

Może w ten sposób przyciąga się

tancerzami. Po rozwiązaniu zespołu

słane do Polski. Kosztowało to 5 tys.

tylko w sprawach zespołu. Tancerze

„Znajduje się Pan w polskiej szko-

młodzież. Oby, ale oddzielanie stroju

postanowiła stroje kupione za własne

dolarów. W zgromadzeniu niezbęd-

proszą mnie o radę i w zakresie swych

le i tak się składa, że akurat mamy

od polskiego tańca jest wyrzekaniem

pieniądze (ponad 80%) ofiarować dla

nej kwoty pomógł ówczesny prezes

możliwości staram się być pomocny.

próbę. Zapraszamy” – zachęciłem.

się bogactwa narodowej tradycji.

zespołu działającego na naszych tere-

Kongresu Polonii Amerykańskiej śp.

Po latach staliśmy się pewnego rodza-

Koncert trwał przez pół godziny. Nasz

Stroje są bardzo cenne i drogie,

nach. Ks. Józef Wołczański radził mi

Edward Moskal. Dzięki życzliwości

ju rodziną. Taniec łączy. Pochwalę się,

gość był zauroczony i postanowił się

zwłaszcza dla nas, którzy tak długo

zgłosić się w tej sprawie do pani Jani-

proboszcza parafii św. Antoniego we

że mamy trzy pary weselne. Cieszy

odwdzięczyć. Zapytał, czy jako zespół

na nie czekali. Oczywiście, jak się coś

ny Zamojskiej. Później pani Eugenia

Lwowie Władysława Lizuna, umówi-

mnie niezmiernie też to, że niektórzy

mamy jakieś problemy. Zwierzyłem się

ma od zawsze, to się tego nie ceni.

sprawdzała wiarygodność informacji

łem się z franciszkanami w Przemy-

wracają. Wróciły dwie dziewczyny, już

z utrapienia. Jego dar był dla nas bez-

Jakim szarym byłby jednak ten świat

o mnie przez Konsulat Generalny RP

ślu o tymczasowym lokum dla daru.

mając dwójkę dzieci. A jak nie wracać,

cenny – przez trzy miesiące mogliśmy

bez różnorodności kultur narodowych.

we Lwowie – czy jestem wykształco-

Stroje czekały trzy miesiące, aż…

jak zapomnieć? Łączą nas stare, czę-

wynajmować salę (na twarzy p. Edwar-

Propagujmy swoje, uczulajmy dzieci

ny w dziedzinie polskich tańców naro-

Wracaliśmy z Festiwalu w Mrągo-

sto śmieszne wspomnienia…

da widać łzy wzruszenia – aut.).

na piękno polskiej kultury. To jest nasz

dowych, czy rzeczywiście prowadzę

wie, na który uprzejmie zakwalifiko-

obowiązek. Jeżeli nie my, to kto?

zespół „Weseli Lwowiacy”, czy fak-

A to jakie?

A dalej już z górki?

Toruń pachnie nam piernikami

Niezupełnie. Przez kolejne trzy lata

Z jakimi problemami obec-

Misją naszego zespołu jest kultywowanie

i kojarzy się ze słodką niemocą…

nie mieliśmy dofinansowania, bo nie

nie zespół się boryka?

Był to pierwszy nasz wyjazd do go-

chcieliśmy się wyrzec nazwy „Lwo-

Jest nam coraz ciężej. Cieszę

polskiego lwowskiego folkloru miejskie-

tyckiego miasta. Pierniki tak pachniały

wiacy”. Nazwa była pytaniem spor-

się jednak, że to wszystko nadal ist-

go lat 30., dbanie o ciągłość tej tradycji, a

w swej różnorodności, a cukierni było

nym – nigdzie nie zarejestrowana, a

nieje. Od ośmiu lat trzymamy stroje

przede wszystkim – dawanie świadectwa

tak wiele, że popadliśmy w niewolę

jednak używana przez zespół z któ-

w prywatnym domu. Jest to bardzo

łakoci. Wieczorem nikt już nie miał

rego wyszliśmy. Funkcjonowała też w

uciążliwe. Dom nie powinien być sie-

obecności Polaków na tych terenach.

ochoty skakać na próbie. Cóż, tym ra-

projektach skierowanych do fundacji

dzibą zespołu. Potrzebujemy więc