rozmowy kuriera

10

30 czerwca – 14 lipca 2011 * Kurier Galicyjski

O WSP ŁPRACY TRANSGRANICzNEJ – „zAPOMNIANEJ” FORMIE WSP ŁPRACY

dziś granica polsko-ukraińska

to strefa wymierania, linia śmierci

mur z drutem kolczastym rozwalić.

wódzkich i centralnych nie było woli by

WOŁODYMYr JACIW

Nasza współpraca rozpoczęła się w

stwarzać odpowiednie jednostki, zaj-

dziennikarz TV Lwów dla KG

1991 roku z tymi miastami i gminami,

mujące się tą kwestią. Dlatego zwróci-

które leżą po tamtej stronie granicy. A

liśmy się do samorządów województw

Współpraca transgranicz-

przed 10 laty w Polsce przeprowadzo-

przygranicznych – lwowskiego, zakar-

na – to nowa, a raczej sta-

no reformę. Pojawiły się tam powiaty,

packiego, iwano-frankowskiego i czer-

ra, ale „zapomniana” forma

odpowiedniki naszych rejonów. Na

niowickiego i stworzyliśmy asocjacje

współpracy. Dla społeczności

dzień dzisiejszy mamy już 11 wspól-

„Euroregion Karpaty – Ukraina”. Na

i organów samorządowych

nych sesji. Naszymi partnerami są

posiedzeniu asocjacji „Euroregion Kar-

pogranicza jest to efektywny

powiaty bieszczadzki, przemyski i sa-

paty” nasza asocjacja została uznana

sposób pozyskiwania środ-

nocki. Mamy podpisane z nimi umowy

jak prawny reprezentant Euroregionu.

ków z funduszy europejskich

o współpracy. Na przykład z powiatem

Nasze zadanie polega w tym, żeby

i światowych. W taki sposób

bieszczadzkim inicjowaliśmy współ-

skoordynować wysiłki strony ukraiń-

mogą one rozwiązywać swe

pracę leśników i strażaków, opracowu-

skiej na rozwój całego karpackiego

regionalne problemy. Tę for-

jemy plany budowy przejścia granicz-

euroregionu.

mę  współpracy  aktywnie

nego Mszaniec – Bystre. Planujemy

Każde z czterech województw,

wykorzystują placówki na-

budowę punktu pomocy medycznej

które wchodzą w skład asocjacji,

ukowe, uczelnie, miasta, re-

na przejściu Śmielnica – Krościenko.

przyjmują swoje indywidualne progra-

giony, a nawet województwa.

Z innymi powiatami staramy rozwijać

my rozwoju swoich terenów, ale podej-

O tym jak działa współpra-

wiele wspólnych projektów, obejmują-

ście jest jednolite. Rozmowy z Kabine-

ca transgraniczna, czy daje

cych takie sfery, jak kultura, oświata,

tem Ministrów prowadzi w imieniu wo-

możliwość rozwiązania wielu

sport, turystyka i projekty biznesowe.

jewództw asocjacja, bo Dniestr jest ten

problemów  rozmawialiśmy

sam, góry te same i problemy wszyscy

Powiadają, że wspólnie

z osobą, która zna tą formę

mamy te same. Dlatego najważniejsze

lżej rozwiązywać problemy.

działania, czy jak ktoś chce

jest skoordynowanie naszych działań.

Czy w danym przypadku uda-

polityki, nie ze słyszenia. To

Wołodymyr Horbowyj

Kolejne zadanie – to egzekwo-

ło się panu rozwiązać proble-

przewodniczący rejonu Sta-

wanie od Unii Europejskiej wykona-

my rejonu, prostych ludzi?

rego Sambora (odpowiednik

Zdajemy sobie sprawę, że władza

mamy zamiar otworzyć przejście, mia-

nia deklaracji funkcjonowania tego

potrzebna jest ilość punktów według

powiatu – red.), stały przed-

nie jest w stanie stworzyć miejsc pra-

ła szkołę średnią, gdzie uczyło się 300

projektu. W ramach projektu działa 8

norm europejskich – co kilkadziesiąt

stawiciel Ukrainy w „Euro-

cy, nie może zabezpieczyć ludziom

uczniów. Teraz budynek szkoły zacho-

programów transgranicznej współpra-

kilometrów. W latach 90 udało nam

regionie Karpaty”, WOŁO-

dostatku, ale władza może stworzyć

wał się, ale jest tam tyko 4 uczniów.

cy w ramach regionu karpackiego. Te

się otworzyć kilka punktów granicz-

DYMYr HOrBOWYJ. roz-

warunki, w których inicjatywa ludzi bę-

Oznacza to, że bez wojny, epidemii,

programy są zsynchronizowane, ale

nych. Pierwszy – to przejście kolejowe

mawialiśmy o problemach

dzie miała normalny kierunek rozwoju.

bez kataklizmów ludzie opuścili wio-

maja różny stopień wartości. Teraz

Chyrów – Krościenko, później otwarto

regionu, jak są rozwiązywane

Na tym polegało podstawowe zadanie

skę. Nie ma tam pracy. Wychodzi na

opracowujemy finansowa perspekty-

przejście samochodowe Śmielnica

i o planach dalszego rozwoju

– stworzyć przesłanki do normalnej

to, że nasze ziemie skazane są na

– Krościenko. Teraz pracujemy nad

przygranicznych terenów.

Trzeba zrozumieć,

międzyludzkiej współpracy. Tak zwana

wymarcie, bo tam przechodzi linia gra-

otwarciem na północy rejonu punktu

współpraca zawodowa, przecież ludzie

nicy. Nie zgadamy się z tym, i uważa-

Niżankowice – Malhowice i Mszaniec

rejon Starego Sambora

że żadem program

jednego zawodu: nauczyciele, lekarze,

my, że linia granicy powinna być linią

– Bystryc na południu.

to rejon przygraniczny. Dwu-

nie zmieni sytuacji

przedsiębiorcy, strażacy, leśnicy, za-

rozwoju. Jeżeli weźmiemy przykład z

W zeszłym roku pociąg

dziestoletnia współpraca re-

wsze znajda wspólne punkty.

Polski, to przed 20 laty podpisała ona

jeżdżący przez przejście Chy-

na lepsze. Sytuacje

gionu z polskimi sąsiadami

Granica – to sztuczna linia, ale

umowę o dobrosąsiedztwie z Niem-

rów – Krościenko został zli-

ma już swoją historię. rozpo-

zmieni tylko zmiana

teren jest ten sam i oni zawsze znaj-

cami. Granica polsko-niemiecka stała

kwidowany. Czy możliwe jest

cząć działalność nie było lek-

mentalności ludzi tu

dą możliwości wzajemnej współpracy.

się granicą rozwoju. Więc pytam się:

odnowienie ruchu?

ko, ponieważ za sowieckich

Żeby tak się stało należało rozbudo-

dlaczego polsko-ukraińska granica ma

W 1994 roku otwarto przejście

czasów granica była chronio-

mieszkających. Je-

wać punkty graniczne. Zadanie to nie

być strefą śmierci?

kolejowe Chyrów – Krościenko. W ze-

na drutem kolczastym. Musiał

żeli będą czekać, aż

jest proste. Nie jest ono w kompe-

Dlatego nasze podania do władz

szłym roku pociąg wycofano. Oficjal-

pan rozpoczynać od zera.

tencji rady rejonu, a nie jest to takie

Ukrainy i do władz polskich powiatów

ne orzeczenie polskiej prokuratury,

Był rok 1990, gdy zostałem po

ktoś za nich rozwią-

proste zmusić Kijów i Warszawę do

przygranicznych nakierowane są na

która rozpatrywała sprawę, głosi, że

raz pierwszy wybrany do władz re-

że ich problemy,nic

zrozumienia naszych potrzeb. Patrzą

stworzenie takich praw, jak np. o han-

polskie służby graniczne zrujnowały

jonu. Zrozumiałem od razu, że rejon

z tego nie będzie,

oni na mapę i mówią: „A co wam w

dlu granicznym. W tych państwach

wagony tego pociągu. Problem jest w

nie będzie mógł się rozwijać normal-

tych Karpatach trzeba? Macie przej-

europejskich, gdzie przyjęto podobne

tym, że ludzie wykorzystywali pociąg

nie, gdy granica będzie zamknięta.

bo nikt za nich tego

ścia w Medyce – Szegini, Korczowa

ustawy, strefy graniczne zaczęły się

do przemytu towarów przez granicę.

Jeżeli droga kończy się na ścianie,

nie zrobi.

– Krakowiec, olbrzymie punkty, po co

rozwijać.

Od kiedy istniały granice taka

to perspektyw nie mamy, ludzie zo-

wam jeszcze?”. Nie rozumieją tego,

Asocjacja „Euroregion Karpaty

praktyka była zawsze. Dla wielu było

staną bez pracy, wioski opustoszeją.

wę działań na lata 2014-21. Ważną w

że do normalnego rozwoju terenów

– Ukraina” ma wiele opracowanych

to jedynym środkiem przeżycia. Miejsc

Dlatego robiliśmy wszystko, żeby ten

tych planach jest realizacja programu

programów w tym zakresie, które po-

pracy u nas nie ma, a ludzie jakoś

Dziś granica polsko-ukraińska to strefa

„Karpackie horyzonty”, w ramach któ-

zwoliłyby zmienić ustawodawstwo w

muszą wykarmić rodziny. Ja, jako

rej drogi w górach budowałyby nie tyl-

istniejących ramach i pozwolić na roz-

przewodniczący rady rejonowej otrzy-

wymierania, linia śmierci. Możliwe, że to

ko Polska i Słowacja, ale i Ukraina.

wój naszego rejonu.

małem ponad tysiąc listów, w których

są okrutne słowa, ale mogę je potwierdzić

Aktualnie działają trzy programy:

ludzie proszą o wznowieniu ruchu. W

Asocjacja  samorządowa

jeden z centrum w Warszawie obej-

czasie swego istnienia ta linia przewio-

statystyką rejonu. 20 lat wstecz wioska

„euroregion Karpaty – Ukra-

muje województwo lwowskie, drugi, z

zła ponad 1,5 mln pasażerów. Był on

ina” co to za projekt? Jakie

Mszaniec, gdzie mamy zamiar otworzyć

centrum w Budapeszcie – Zakarpac-

bardzo potrzebny. Zwróciliśmy się do

są jego zadania?

przejście, miała szkołę średnią, gdzie

kie i trzeci, z centrum w Bukareszcie

Jest to projekt pięciu państw. Włą-

marszałka województwa Podkarpac-

– województwo czerniowickie. Ukie-

cza on przedstawicieli terenów przy-

kiego i do PKP z propozycją wznowie-

uczyło się 300 uczniów. Teraz budynek

runkowaniem tych programów jest

granicznych obejmowanych przez

nia ruchu tego pociągu.

szkoły zachował się, ale jest tam tyko 4

sprzyjanie ogólnemu rozwojowi regio-

karpacki region – Ukrainy, Polski, Sło-

Rozumiem, że jest problem nie-

nu karpackiego.

wacji, Węgier i Rumunii. Dokument o

legalnego przewozu towarów, ale

uczniów. Oznacza to, że bez wojny, epi-

stworzeniu euroregionu podpisali mi-

apelujemy do władz ustawodawczych

rejon Starego Sambora

demii, bez kataklizmów ludzie opuścili

nistrowie spraw zagranicznych tych

Polski i Ukrainy o stworzenia takich

bierze udział w „Programie

wioskę. Nie ma tam pracy. Wychodzi na

pięciu państw w 1993 roku. Przez

ustaw, które pozwoliły by na normalną

transgranicznej współpracy

prawne rozbieżności na Ukrainie ten

działalność ekonomiczną ludziom, na

Polska-Białoruś-Ukraina 2007-

to, że nasze ziemie skazane są na wymar-

projekt praktycznie nie działał. Nie było

wyjście z szarej strefy. Dziś granica

2013”, na czym to polega?

cie, bo tam przechodzi linia granicy. Nie

Razem z naszymi partnerami z Pol-

osoby w rządzie, która by podeszła do

– to strefa wymierania, linia śmierci.

ski opracowujemy projekty, z których

tego z zawodowego punktu widzenia.

Możliwe, że to są okrutne słowa, ale

zgadamy się z tym, i uważamy, że linia

spodziewamy się otrzymać pieniądze

Przed trzema laty zaczęliśmy to py-

mogę je potwierdzić statystyką rejonu.

granicy powinna być linią rozwoju.

z tego programu. Podaliśmy projekty

tanie podnosić. Na szczeblach woje-

20 lat wstecz wioska Mszaniec, gdzie