rok czesława miłosza

25

Kurier Galicyjski * 30 czerwca – 14 lipca 2011

Wiecz r poeTycki

List do redakcji

pośWięcoNy czesŁaWoWi miŁoszoWi

Miłosz żył długo, aż 93 lata. O

26 maja br., z inicjatywy prezesa

swym życiu powiedział: „Życie nie-

Towarzystwa Kultury Polskiej w Su-

możliwe, ale było znoszone”. Myślał

mach Włodzimierza Kuczyńskiego, w

o sprawach ostatecznych, a swe

kawiarni literackiej „Sumka” został zor-

przemyślenia zawarł w wierszu: „Jak

ganizowany wieczór poetycki, poświe-

powinno być w niebie”, który wykonał

cony Czesławowi Miłoszowi, w ramach

Antoni Dubodiełow, demonstrując

obchodów Roku Czesława Milosza, w

przy okazji wyniki swej nauki języka

stulecie jego urodzin. Przygotowane

polskiego, prowadzonej w sobotniej

przez prezesa zaproszenia nie były bi-

szkole przez TKP.

letami wstępu, do kawiarni przybyli ci,

Podsumowując swe życie, poeta

którzy są miłośnikami wierszy wielkie-

wyznał do czego był powołany w wier-

go noblisty. Wszyscy z radością zostali

szu „Kuźnia”, który wykonał pan Alek-

przyjęci przez organizatorów.

siej Kisielow: do pochwalania rzeczy

Uczestników uroczystości przy-

dlatego, że są. Miłosz odczuwał niedo-

witał pan Włodzimierz Kuczyński.

syt, miał jeszcze wiele do powiedzenia,

Natomiast w romantyczną atmosferę

Uczestnicy wieczoru poetyckiego

chociaż przez większość życia miał

wieczoru wprowadziła obecnych pani

ralnego sprawujących władzę. W ro-

przyjmując obywatelstwo litewskie.

poczucie chowania się pod maską,

Anna Owczynnikowa poprzez wy-

mantyczny sposób ukazuje Miłosz rolę

Jednak już 14 czerwca 1940 r. 150

uważał, że człowiek nie powinien się

konanie walca Chopina. Pani Anna

poety w wierszu „Który skrzywdzi-

tys. żołnierzy ZSRR wkroczyło na te-

łatwo odsłaniać. Mówi o tym wiersz

wykonała także parafrazy pieśni lu-

łeś”. Wykonał go pan Włodzimierz

ren Litwy i rozpoczęła się sowiecka

„Tak mało”, który wykonała pani Anna

dowych kompozytorów polskich oraz

Kuczyński. Będąc emigrantem, po-

okupacja. Poetą bardzo wstrząsnęły

Zdanowska. Podsumowaniem ży-

polonez Michała Ogińskiego „Poże-

eta rozumiał, że oderwany od ojczy-

te wydarzenia, co miało odzwiercie-

cia poety jest wiersz „Jeszcze jedna

gnanie z Ojczyzną”.

zny i języka, skazuje się na jałowość.

dlenie w jego poezji. Opuścił Wilno

sprzeczność”. Pan Aleksiej Kisielow,

Nauczyciel języka polskiego Mie-

Ojczyzna pozostała w nim tylko jako

i przeniósł się do okupowanej przez

który go recytował, został nagrodzo-

czysław Łazuk w swojej prelekcji zapo-

wspomnienie. Mówi o tym wiersz

Niemców Warszawy, gdzie pracował

ny za przetłumaczenie tego wiersza

znał uczestników imprezy z okresem

„W mojej ojczyźnie”, który wykonał

jako woźny w Bibliotece Uniwersy-

w konkursie na przekład wierszy

lat dziecięcych Czesława Miłosza.

pan Włodzimierz Kuczyński. Odczucie

teckiej. Uczestniczył w podziemnym

Czesława Miłosza, ogłoszony przez

Jedno z jego najwcześniejszych wspo-

oderwania od ojczyzny jest jak od-

życiu literackim, pod pseudonimem

konsula Rzeczypospolitej Polskiej w

mnień pochodzi z roku 1915: Szetejnie,

czucie końca świata. Nie jest to obraz

Jan Syruć opublikował w 1940 r. tom

Charkowie, dlatego przedstawił jego

ofensywa niemiecka, ludność ucieka

Wiersze. Po upadku 2 października

biblijnego końca, koniec dokonuje się

obie wersje: polską i ukraińską.

do Wilna, on – czteroletni – na bryczce

1944 r. powstania warszawskiego wy-

dla każdego człowieka indywidualnie,

z babką. Wtula się w nią, obok ryczy

Nauczyciel języka polskiego

jechał do Krakowa, gdzie pozostał do

co nie tylko nie zwalnia go od obowiąz-

gnane bydło, kanonada, niedalekie

WŁODZIMIerZ KUCZYŃSKI

Mieczysław Łazuk

końca 1945 roku. Wojnę poeta zapa-

ków moralnych, od obowiązków wobec

wybuchy pocisków, strach. Później za-

prezes TKP W Sumach

innych, obowiązków wobec życia, ale

pamiętał tułaczkę u boku matki – tęsk-

MIeCZYSŁAW ŁAZUK

jeszcze je wzmacnia. Mówi o tym wy-

notę za ojcem, który był na froncie. W

nauczyciel języka polskiego

konany przez panią Marię Kuczyńską

końcu wszyscy wracają do rodzinnego

wiersz „Piosenka o końcu świata”.

majątku. Zupełnie inne było wtedy ży-

cie, po powrocie, dziecięce odczucie

Litwy, jej przyrody, spokoju. Obrazy te

Kącik poetycki

odzywały się po latach w wierszach,

np. w „Przypowieści o maku”. Wiersz

ten, w wykonaniu pani Heleny Zołota-

winej, wprowadził słuchaczy w atmos-

Dzban

ferę stworzonego przez poetę świata

Najkrótsza

spokojnego, bezpiecznego, w którym

– jak mówi kolejny wiersz „Droga”,

świętego noc

wykonany przez Kasię Swierdlikową –

dzieci bezpiecznie wracają ze szkoły,

a przed domem czeka na nie ojciec.

Jana

O tym, że istnieje gdzieś inny, groźny

świat przestrzega wiersz „Z okna”, któ-

ry wykonała pani Maria Kuczyńska.

Ponoć święty Jan

Zadaniem artysty jest opowiedzieć

Dźwiga jagód dzban.

o świecie. Mówi o tym o tym wiersz

Chyba bardzo się uniesie,

Grupa wokalno-instrumentalna „Shanson”

„Słońce” w wykonaniu pani Anny

Zbierając jagody w lesie.

Zdanowskiej. Świat Europy jest obcy,

dźwiga czerwcowe zapachy

Takie smaczne i dorodne

miętał jako żywioł niszczący wszystko

fortepianowegoSergiuszaBortkiewicza.

groźny, a świat domowy swój, dosko-

kultura pod księżycem

Rosną sobie tu dogodnie,

na swej drodze. Mówi o tym wiersz

Grupa wokalno-instrumentalna „Shan-

nale znany, nawet rosnące na klombie

Takie słodkie i pachnące

brzmi świętojańsko

„Piosenka o porcelanie” w wykonaniu

son” świetnie, jak zawsze, zaśpiewała

piwonie, mieszkanie drobnych żucz-

I dojrzałe, i kuszące,

rzeka wywabia kolory

pani Ireny Borowskiej. Europa stała

popularny utwór Wojciecha Młynarskie-

ków, o czym mówi wiersz „Przy piwo-

Wykąpane w złotym słońcu

rzucanych wianków

się inna. Już nie była taka, jak przed

go „Jeszcze w zielone gramy”.

niach”, wykonany przez panią Helenę

I tak mnóstwo ich, tysiące!

modyfikuje kształty

wojną, co uświadomił wiersz „Ziemia”,

Zołotawiną.

Palce lizać, taka frajda

płynące

który wykonał pan Aleksiej Kisielow.

Miłosz studiował na Uniwersytecie

Z biegiem czasu w Miłoszu na-

Dzisiaj dla solenizanta.

w rozproszonym

Miłosz, który pamiętał rewolucje,

Stefana Batorego w Wilnie, najpierw

rosło przekonanie o swej roli, jako

Dzban wielgachny, dzban pełniutki

układzie

wkroczenie wojsk radzieckich na Li-

polonistykę na Wydziale Humanistycz-

poety. Zawarł je w wierszu programo-

Soczystych jagód słodziutkich.

twę, nie miał złudzeń, czego można

nym, a po krótkim czasie przeniósł się

wym, nie jedynym w swej twórczości,

Więc się cieszy św. Jan

oczekiwać od nowej, powojennej

na Wydział Nauk Społecznych, by stu-

jak obrączki

w „Traktacie poetyckim”. Nie jest jego

I z radością dźwiga dzban,

rzeczywistości, ale jego powołanie

diować prawo. Zadebiutował jako dzie-

rolą malowanie kolorowych obrazów,

falą kwiatowych splotów

By obdarzyć imienników

poetyckie nie pozwalało mu pisać do

więtnastolatek w 1930 r. Był członkiem

lecz musi wnieść do życia żart, bła-

płyną skryte marzenia

Janków, Jasiów, Janosików.

szuflady. Zrozumiał, że trzeba ucie-

grupy poetów Żagary i współtwórcą

zeństwo, satyrę – to, co zmusza do

nad brzegiem

Tylko, oby się nie stało,

kać. A jedyną drogą ucieczki było

pisma o tej samej nazwie. Po rozpo-

refleksji. Program zawarty w „Trakta-

szeleszczą

Żeby ucho się urwało

zdobycie posady na zagranicznej pla-

czętej 1 września 1939 r. niemieckiej

cie poetyckim” przedstawił pan Mie-

ludowe płótna

Bo, do czasu dźwiga dzban –

cówce. Po latach, jako emigrant, na-

agresji na Polskę, Miłosz udał się na

czysław Łazuk:

Myśli w duchu święty Jan.

Mowa rodzinna niechaj będzie prosta.

pisał kolejny wiersz – program „Moja

południe kraju. Kiedy 17 września,

noc Amora

Byłby z przypadku takiego

Ażeby każdy, kto usłyszy słowo

wierna mowo”, który przedstawił na-

na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow,

najkrótszej miary

Wielki kłopot dla świętego

Widział jabłonie, rzekę, zakręt drogi,

uczyciel języka polskiego Mieczysław

wojska Armii Czerwonej rozpoczęły

sączy czas

Więc na przyszłość święty Jan

Tak jak się widzi w letniej błyskawicy.

Łazuk. Uczucia słuchaczy poruszył

inwazję na wschodnią granicę Rzeczy-

nadziei

Zamieni na kosz swój dzban.

Nie może jednak mowa być obrazem

wykonany przez Sergiusza Zujewa

pospolitej, poeta znajdował się już w

I niczym więcej.

Nokturn Chopina.

Rumunii. Wojska ZSRR zajęły Wilno,

hENRyKA dEdERKO

STANISŁAWA NOWOSAD

Poeta jest pamięcią, sumieniem

a potem przekazały je Litwinom. Mi-

Ania Dańko podkreśliła nastrój tego

Polska, Czułczyce

Lwów

społeczeństwa, dokonuje osądu mo-

łosz powrócił do rodzinnego miasta,

wiersza poprzez wykonanie utworu