21

Kurier Galicyjski * 15 – 28 lipca 2011

pokazaLi hucuLi Łudynie zaWiroWania

W sTreFie euro

saBiNa rÓŻycKa

tekst i zdjęcia

W huculskim Kosowie odbył

JaN WLoBart

się pierwszy na Ukrainie

festiwal ludowego stroju

Projekt polityczny wspól-

„łudynie-fest”.

nej europy, w związku z bra-

kiemczęściuregulowańpraw-

W lokalnym huculskim dialekcie

nych, dotyczących wspólnej

„ludynie” oznacza świąteczne ubranie

polityki fiskalnej i jej kontroli

ludowe. Na wielkiej scenie w centrum

w poszczególnych krajach

górskiego miasteczka, przedstawiono

Unii europejskiej, przechodzi

ponad 80 świątecznych stroi ludo-

trudny test.

wych. Kobiece, męskie i dziecięce

drugim. Jakby tego było mało, swoje

Wspomniana w poprzednim nu-

„trzy grosze” dokładają agencje ratin-

merze (KG) Grecja od kilkunastu lat

stroje świąteczne, codzienne i stroje

gowe, oceniające aktualny stan go-

wprowadzała w błąd Eurostat (Instytu-

weselne. Najwięcej było stroi z re-

spodarki poszczególnych krajów lub

cja statystyczna UE), celowo zaniżając

gionu karpackiego, ale goście święta

instytucji finansowych. Opinia agencji

swój deficyt, w wyniku czego inne kra-

mogli też podziwiać stroje z Pokucia,

ma duży wpływ na zachowanie rynków

je unijne nie były świadome katastro-

Podola czy nawet z Sum. Podziwiała

– red.). – Niegdyś mężatce pokazać

kapitałowych, ponieważ jest wska-

ficznego stanu finansów publicznych

barwne szaty i dziennikarka Kuriera

się bez chusty było wielkim wstydem

zówką dla inwestorów, gdzie można

Grecji. Przy wspólnym pieniądzu, taka

Galicyjskiego.

i grzechem. „Świecić włosami – hańbić

lokować bezpiecznie kapitał i gdzie

polityka wprowadza głęboką nierów-

Czerwone, jaskrawo żółte, zielo-

rodzinę” – mówiono. W każdym wie-

ryzyko jego utraty jest najmniejsze.

nowagę i inflację w strefie Euro.

ne i pomarańczowe… wydaje się, że

ku były swoje chusty. Młode panienki

Przykładem skutków opinii agencji ra-

Sytuacja jest na tyle poważna,

nawet słońce nie ma tu nic do roboty.

zawiązywały białe, czerwone i zielone

tingowej jest ocena negatywna gospo-

ponieważ na nią nałożyła się też zła

chusty, trochę starsze – czarne, bordo-

darki Portugalii, co natychmiastowo

sytuacja gospodarcza Portugalii, Ir-

we, ciemno żółte. Według koloru i or-

spowodowało gwałtowny wzrost ceny

landii, a ponadto, za oceanem Stany

namentu można było określić, z jakich

wykupu obligacji portugalskich na

Zjednoczone borykają się z olbrzymim

okolic pochodzi kobieta”.

rynku finansowym. Z drugiej strony,

deficytem. Co prawda, do Portugali i

Jaworów do dziś słynie z odzie-

do wiarygodności tych agencji należy

Irlandii, nie można mieć pretensji złe-

ży i z liżników. Do tego doszła teraz

podchodzić z rezerwą ponieważ więk-

go zarządzania, ponieważ ich kłopoty

i współczesna odzież z pradawnymi

szość z nich jest za oceanem i może

wynikły z kryzysu ogólnoświatowego,

geometrycznymi wzorami – amuleta-

to rodzić podejrzenie reprezentowania

choć w przypadku Irlandii, nadmierny

mi. Znani ukraińscy modelierzy przy-

interesów jednego kraju. Upadek ban-

udział banków w gospodarce dodatko-

jeżdżają do Jaworowa na konsultacje

ku inwestycyjnego Lehman Brothers,

wo zdestabilizował gospodarkę kraju.

z miejscowymi mistrzyniami. Kupują

który zapoczątkował kryzys w USA, a

Inaczej ma się sprawa ze Stanami

tu tkane płótna i szyją odzież dla VIP-

następnie na całym świecie, po czę-

Zjednoczonymi. Kraj ten, mimo wiodą-

ów. Kolejnym centrum sztuki ludowej

gości zza granicy na święcie nie mogą

ści był spowodowany przez agencje

cej gospodarki świata, miał od końca

ratingowe, które wcześniej, oceniając

lat dziewięćdziesiątych deficyt budże-

jest Kosmacz. Gorąco żółte kobiece

się nadziwić. „Nigdy nie widziałam ta-

wspomniany bank, nie dostrzegły nie-

towy, który systematycznie pogłębiał

i męskie koszule, zapaski, czerwone

kich cudowności, choć po świecie się

bezpieczeństwa bankructwa, obniża-

się w okresie rządów Busha juniora.

wełniane skarpety i haftowane chusty

najeździłam, – mówi Molly Sherber z

jąc w ocenach jego wiarygodność.

W chwili obecnej wynosi on rekordową

trudno pomylić z innymi. Nic dziwne-

Kaliforni. – Obowiązkowo muszę się

Niedawno wyszło na jaw, że jedna

kwotę 14 bilionów 300 miliardów do-

go – Kosmacz tłumaczy się jak „koło

nauczyć w taki sposób układać fry-

z nich „majstrowała” przy budżecie

larów USA. Paradoksalnie, doszło do

słońca”. I ludzie są tu szczerzy, sło-

zury, jak mają wasze młode. Może

Plac i miasto opromieniają stroje. Na

Grecji, pomagając jej ukryć olbrzymi

tego że, jeżeli prezydent Obama nie

neczni, ubierają się w jaskrawe kolory.

to stanie się moim biznesem. Wiele

święto przybywają Huculi z gór. A na-

deficyt. Jednak w większości wypad-

wynegocjuje z kongresem zwiększe-

A tu wszystko jest słoneczne – i zie-

modniś w Stanach chce się pochwa-

wet z Kijowa, Lwowa, Krakowa, Kry-

ków inwestor liczy się z ich opinią,

nia deficytu do sierpnia, to Ameryka

mu, Waszyngtonu, Berlina i Paryża.

ponieważ brak mu czasu na szcze-

przestanie obsługiwać swoje zobowią-

Gdzie tylko los ich nie rzucił. Ale góry

gółową analizę rynku finansowego w

zania i nie wykupi wcześniej wyemito-

są im najmilsze. Przyjemnie pogadać

danej chwili.

wanych obligacji, przez co stanie się

z rodziną jaskrawą ojczystą gwarą.

Jak więc widać, rynki finansowe

bankrutem. Amerykanie mają dodat-

Całe swe bogactwo przedstawiają na

są dalej niespokojne i dostarczą jesz-

kową trudność ponieważ mają dużą

festiwalu.

cze wielu kłopotów poszczególnym

nadwyżkę importu nad eksportem i to

„Podstawową kolekcję odzieży, któ-

krajom UE i nie tylko. Mimo wszyst-

głównie dzięki Chinom, które nadwyż-

rą prezentujemy na festiwalu wypoży-

ko, należy optymistycznie patrzeć w

kę lokowały (3 bln dolarów) w obliga-

czono z muzeum Mychajła Strutyńskie-

przyszłość, ponieważ przejściowe

cjach USA. Opisany ciąg przyczynowy

go, – opowiada kurator festiwali, mer

kłopoty gospodarki światowej w przy-

wydarzeń w Europie i Stanach Zjedno-

Kosowa Mykoła Fokszej. – W zbiorach

szłości dają efekt w postaci poprawy

czonych pokazuje, że wolny przepływ

muzeum jest ponad 10 tys. egzempla-

systemu i zwiększenia odporności na

kapitału i problemy w jednym końcu

rzy haftów ludowych (!!!). Dołączyli się

ewentualne późniejsze zawirowania

świata, automatycznie mają wpływ na

do święta profesorowie i studenci Ko-

światowych rynków kapitałowych.

stabilność i funkcjonowanie rynku w

mia, i góry. Rodzina Paraski i Romana

lić oryginalnością, takimi fryzurami ze

sowskiego Instytutu sztuki użytkowej

Bojczuków przyjechała do Kosowa i z

wstążek, lelitek i koralików”.

– znanej uczelni. Na podstawie tra-

między abelami a żydaczowem

entuzjazmem opowiada o strojach lu-

Zadowolony z przebiegu imprezy

dycji ludowej tworzą oni współczesna

dowych.

jest i mer Kosowa. Twierdzi, że chciał-

odzież, która jest poszukiwana przez

zapraszamy

„W chatach naszych najstarszych

by zrobić festiwal tradycją, aby był

modnisie z całej Ukrainy, a nawet z

mieszkańców i dziś można zobaczyć

jeszcze jedną atrakcją Przykarpacia.

Europy i Ameryki. Na święto przyje-

na 50. spotkanie z cyklu „opowieści z kresów”

portrety cesarza Franciszka Józefa.

„Stroje – to nasza duchowość, bogac-

chały całe huculskie rodziny. Ze skrzyń

do domu spotkań z Historią

Kiedyś mieszkańcy Kosmacza udali

two i amulety przedwieczne,” – mówi

wydobyli stroje babć i dziadków, aby

się do niego z prośbą o zniżenie po-

pan Fokszej.

pokazać całe piękno huculskiego łudy-

Cztery lata temu, 23 czerwca 2007 roku, spotkaniem pt. Kresowy

datków, – mówi Roman Bojczuk. – Tak

nie”. Na placu tak barwnie, że aż oczy

tygiel narodów, religii i kultur Dom Spotkań z Historią w Warszawie za-

zadziwili miłościwie panującego swym

się rozbiegają. Wszystkiego chce się

inaugurował cykl autorskich prezentacji Tomasza Kuby Kozłowskiego

jaskrawym odzieniem, że cesarz

zobaczyć i dotknąć. Nabrać energetyki

Opowieści z Kresów.

zaczął rozmowę z kosmaczanami.

od pradawnych ornamentów. W barw-

50., „jubileuszowe”, spotkanie to okazja do refleksji nad stanem

Ci honorowi ludzie na tyle spodobali

nej chuście idzie babcia z wnuczką. Tu

wiedzy o dziedzictwie Ziem Wschodnich Rzeczypospolitej, obecności

się cesarzowi, że całkowicie zwolnił

znów rodzina poprawia ozdoby u ka-

Kresów w powszechnej świadomości Polaków i narodowym systemie

Kosmacz z podatków. Minęły lata, a

pelusza, a tam mama upiększa córkę

edukacji. To okazja do wskazania „białych plam” na mapie zbiorowej pa-

my i dziś zadziwiamy świat swoimi

bowdami (tasiemkami, wplecionymi w

mięci o Kresach i wyzwań jakie stoją przed podejmującymi to zadanie.

strojami”.

warkocze – red.). Tak jak dawniej pra-

Spotkanie tradycyjnie urozmaicą ciekawostki i oryginalna ikonografia ze

Gości święta każda wioska stara-

babcia to robiła, aby żadne licho nie

zbiorów autora.

ła się zadziwić czym mogła. Nie ma

wplotło się we włosy. „Wstążki i chusty

W trakcie spotkania odbędzie się quiz wiedzy o Kresach z nagroda-

dwu jednakowo haftowanych spód-

mają nie tylko praktyczne i estetyczne

mi – zwycięzca otrzyma egzemplarz albumu Świat Kresów. Spotkanie

nic, bluzek, kroju spodni. Nie ma dwu

znaczenie, ale i magiczne, – mówi

odbędzie się 20 lipca ·o godz. 18:00 w Domu Spotkań z Historią przy ul.

jednakowych kresań-kapeluszy.

Kateryna Szkriblak z Jaworowa, sze-

Karowej 20 w Warszawie.

A już weselne stroje i fryzury pan-

fowa znanego centrum liżnikarstwa

ny młodej – to arcydzieła. Dziesiątki

(liżnik – koc tkany z owczej wełny