20 lat stowarzyszenia Lekarzy

10

13 – 26 września 2011 * Kurier Galicyjski

jesTeśmy TyLe Warci,

Na podstawie materiałów

arch. SLP przygotowała

ELŻBIETA LEWAK

na iLe pomaGamy innym...

Stowarzyszenie Lekarzy Polskich

(SLP) we Lwowie zostało założone przy

Towarzystwie Kultury Polskiej Ziemi

Lwowskiej (TKPZL) w marcu 1991 roku,

W 1906 roku Towarzystwo Lekar-

przez grupę lekarzy: dr. Adama Koko-

skie we Lwowie założyło „Lwowski

dyńskiego, dr Ewelinę Hrycaj-Małanicz,

Tygodnik Lekarski” jako swój organ

śp. dr. Leonarda Pocieja i dr Helenę

prasowy. We Lwowie również druko-

Tarnawiecką. Pierwsze zebranie Sto-

wano „Głos Lekarzy”.

warzyszenia odbyło się 13 maja 1991

Lwów był stolicą polskiej stoma-

roku. 11 zebranych wówczas lekarzy

tologii dzięki działalności Antoniego

wybrało pierwszy zarząd oraz zatwier-

Cieszyńskiego, który założył Związek

dziło główne cele i zadania organizacji.

Stomatologów Lwowskiej Izby Lekar-

Pierwszym prezesem Stowarzyszenia

skiej (1909).

został doktor Adam Kokodyński, który

W 1922 roku we Lwowie powstał

pełnił tę funkcję przez cztery lata.

Związek Lekarzy Kas Chorych.

Celem Stowarzyszenia była i jest

Z Galicji wyszedł też pomysł zjaz-

integracja lekarzy-Polaków zamiesz-

dów naukowych polskich lekarzy z

kałych we Lwowie i w obwodzie lwow-

trzech zaborów, a także lekarzy roz-

skim, systematyczne podwyższanie

rzuconych po świecie. Zjazd lwowski,

kwalifikacji zawodowych członków,

który odbył się w 1875 roku wszedł do

Członkowie Stowarzyszenia Lekarzy Polskich

nawiązywanie kontaktów naukowo-

historii ze względu na problematykę

zawodowych i koleżeńskich z polski-

referatów i dyskusji, którą zdominowa-

Prezes SPL we Lwowie dr n.

mi lekarzami i organizacjami medycz-

ły sprawy społeczno-zdrowotne. Ko-

med. Ewelina Hrycaj-Małanicz

nymi w Polsce i na świecie.

lejne zjazdy lekarzy odbywały się we

ObecnieprezesemStowarzyszenia

Lwowie w latach 1888, 1894 i 1907.

jest doc. dr n. med. Ewelina Hrycaj-Ma-

Wszystkie przedwojenne spotkania

uczelni lwowskich, ich rodzin i przy-

łanicz. SLP we Lwowie jest medyczną

lekarzy polskich we Lwowie były pa-

jaciół. Wydział Lekarski UJK poniósł

organizacją społeczną, charytatywną

triotycznymi manifestacjami.

wśród innych wydziałów największe

i apolityczną.

Od powstania samorządu lekar-

straty – 17 pracowników naukowych.

Obecnie Stowarzyszenie zrzesza

skiego największą uwagę zwracano

Wielu Polaków, którzy przybyli do

ponad 50 członków. Wszyscy lekarze

na problemy etyczne. W chronologii

Lwowa na uroczystości 10-lecia Sto-

Stowarzyszenia zostali wykształceni

powstawania zbioru norm i zasad

warzyszenia Lekarzy Polskich, łączą

w dawnym Związku Sowieckim. Więk-

funkcjonowania zawodu lekarskiego

z tym miastem bliskie powiązania ro-

szość studiowała w różnych latach na

pierwszeństwo zajął Lwów, czyli środo-

dzinne. Wielu spędziło tu młode lata,

Lwowskim Uniwersytecie Medycznym.

wisko lekarskie Galicji. Pierwszy polski

tak jak śp. prof. Tadeusz Chruściel –

Członkami SLP we Lwowie są lekarze,

kodeks deontologii lekarskiej lekarzy

pierwszy prezes odrodzonej Naczelnej

którzy po wojnie nie zdecydowali się

galicyjskich powstał już w 1876 roku.

Rady Lekarskiej oraz współorganizator

Zarząd SLP we Lwowie

na wyjazd do Polski, ale też ich na-

Badając historię i losy lwowskiej

lwowskiego jubileuszu prof. dr hab.

stępcy i uczniowie w zawodzie. Wśród

polskiej medycyny w minionych latach,

W ciągu 20 lat działalności polscy

medycyny Tadeusz Lesław Chruściel

nie, którego głównym akcentem było

członków SLP są lekarze wielu specja-

podziwiamy, jak wiele wybitnych po-

lekarze ze Lwowa nawiązali kontakty

(1928–2010), który urodził się we

Międzynarodowe Sympozjum Naukowe

lizacji. Dziś wielu z nich zajmuje różne

staci się w niej zapisało. Wśród nich

zawodowe i koleżeńskie z lekarzami

Lwowie. Prof. Chruściel zawsze był

„Medycyna ostatniej dekady XX wieku”.

kierownicze stanowiska w zakładach

wymienimy tylko kilku:

z Polski i całego świata, uczestnicząc

aktywny społecznie. Był pierwszym

W uroczystościach wzięło udział ponad

opieki zdrowotnej we Lwowie.

Jan Papee (1865–1927), lekarz

aktywnie we wszystkich siedmiu Świa-

prezesem reaktywowanej w 1990 r.

200 lekarzy z całego świata, w tym licz-

Dewiza SLP we Lwowie brzmi:

specjalista,  dermatolog;  studiował

towych Kongresach Polonii Medycz-

Naczelnej Rady Lekarskiej (i działał w

na grupa polskich lekarzy z USA, Fran-

„Jesteśmy tyle warci, na ile poma-

medycynę na Uniwersytecie Lwow-

nej, w tym w ostatnim, który odbył się

niej do końca życia), a w latach 1968–

cji, Niemiec, Szwecji, Litwy, Białorusi

gamy innym”. Głównym ich zadaniem

skim (1885–1891), dr nauk lekarskich

w 2010 roku w Toruniu. Uczestniczyli

1975 pracował w WHO (Światowa Or-

i innych państw. Władze Polski repre-

było i jest okazywanie charytatywnej

(1891). Zawodowo związany przez całe

również w Jubileuszach, Międzyna-

ganizacja Zdrowia).

zentowali Senatorzy oraz Konsul Gene-

pomocy medycznej ludziom chorym,

życie ze Lwowem, lekarz Kasy Cho-

rodowych Konferencjach Naukowych

Polscy lekarze lwowscy, w swojej

ralny RP we Lwowie, a władze Ukrainy

samotnym i starszym, których wśród

rych, jako specjalista z zakresu chorób

oraz innych zjazdach.

działalności, wiele uwagi poświęcają

– doradca Ministra Zdrowia. Z tej okazji

rodaków we Lwowie jest wielu.

wenerycznych uczestniczył w towarzy-

20 września 2009 roku dziesięciu

pogłębianiu wiedzy i rozpowszechnia-

SLP wydało medal pamiątkowy.

Zrzeszeni lekarze współdziałają

stwach naukowych i organach admini-

członków SLP we Lwowie uczestni-

niu sławnej historii ich przodków – wy-

Lwowski Jubileusz, który odbył

z innymi organizacjami polskimi we

stracyjnych Lwowa oraz całego kraju.

czyło w Międzynarodowej Konferen-

bitnych lwowskich lekarzy i uczonych-

się tydzień po niezapomnianej wizy-

Lwowie i na całej Ukrainie. Aktywnie

Zasłużony w pracach samorządu lekar-

cji Naukowej, zorganizowanej przez

medyków. Lekarze lwowscy mieli

cie papieża Jana Pawła II we Lwowie,

prowadzą szeroką działalność sanitar-

skiego; od 1914 roku wiceprezydent, a

Towarzystwo Lekarskie Częstochow-

długoletnie i bogate w doświadczenia

z różnych względów był wyjątkowy,

no-oświatową, prozdrowotną i nauko-

od 1914 roku prezydent Izby Lekarskiej

skie i Okręgową Izbę Lekarską w

tradycje zrzeszania się w stowarzy-

tak jak wyjątkowym jest nasze miasto.

wo-popularną wśród społeczeństwa

Wschodnio-Galicyjskiej w monarchii

Częstochowie na temat „Lwowska

szenia o charakterze kształceniowym

To przecież tutaj, na Wydziale Lekar-

polskiego. Są to wykłady członków Sto-

austriackiej, od 1923 roku do zgonu na-

szkoła lekarska i jej wpływ na rozwój

i naukowym – to właśnie we Lwowie

skim Uniwersytetu Jana Kazimierza

warzyszenia dla młodzieży szkół pol-

czelnik Izby Lekarskiej we Lwowie.

medycyny lwowskiej”.

powstał jeden z pierwszych Wydzia-

we Lwowie, pracowali uczeni, których

skich, słuchaczy polskiego Uniwersyte-

Adolf Beck (1863–1942), wybitny,

Członek lwowskiego Stowarzy-

łów Lekarskich na Uniwersytecie

nazwiska znane są nie tylko w polskiej

tu Trzeciego Wieku i członków TKPZL.

światowej sławy polski fizjolog; pro-

szenia, dr Helena Tarnawiecka, pro-

imienia Jana Kazimierza w 1661 roku.

medycynie, ale i w światowej. Pracow-

Od kwietnia 1997 roku SLP jest

fesor i rektor Uniwersytetu Jana Ka-

wadziła wykłady o nauczaniu medycy-

To właśnie we Lwowie, jako jedno z

nicy naukowi tego wydziału wnieśli po

członkiem Federacji Polskich Organi-

zimierza; jako jeden z pierwszych w

ny na Wydziale Lekarskim Uniwersy-

zacji Medycznych na Obczyźnie.

świecie uzyskał bioelektryczny zapis

tetu Lwowskiego w latach 1661–1918

czynności mózgowej, pionier elektro-

oraz o lwowskiej szkole lekarskiej i jej

encefalografii; autor „Fizjologii człowie-

tragicznych losach podczas II wojny

Dewiza SLP we

ka” i wielu innych prac naukowych z

światowej. Prezes Stowarzyszenia

Lwowie brzmi:

zakresu fizjologii, odruchów i czynno-

dr Ewelina Hrycaj-Małanicz została

„Jesteśmy tyle

ści kory mózgowej. W 1901 roku Adolf

odznaczona przez Częstochowskie

Beck wszedł do składu komitetu orga-

Towarzystwo Lekarskie Honorową

warci, na ile po-

nizacyjnego Lwowskiego Towarzystwa

Statuetką Biegańskiego.

magamy innym”.

Lekarskiego i został jego prezesem.

Od dłuższego czasu SLP we Lwo-

Głównym zada-

Hilary Schramm (1857–1940), pol-

wie współdziała z Ośrodkiem Współ-

ski chirurg. Ukończył studia medyczne

pracy z Polonią Medyczną Naczelnej

niem Stowarzy-

na Uniwersytecie Jagiellońskim (dok-

Rady Lekarskiej, założonym z inicja-

Od kwietnia 1997 roku SLP we Lwowie jest członkiem Fede-

szenia było i jest

torat w 1880). Po habilitacji na UJ w

tywy pierwszego prezesa odrodzonej

racji Polskich Organizacji Medycznych na Obczyźnie

okazywanie chary-

1885 przeniósł się do Lwowa. W latach

NRL śp. prof. Tadeusza Chruściela

1886–1918 był prymariuszem oddziału

i kierowanym przez panią dr Bożenę

wojnie ogromny wkład w tworzenie Wy-

pierwszych na ziemiach polskich, po-

tatywnej pomocy

chirurgicznego w szpitalu Świętej Zo-

Pietrzykowską, dzięki czemu lekarze

działu Lekarskiego na Uniwersytecie

wstało Lwowskie Towarzystwo Lekar-

medycznej ludziom

fii. W 1903 roku został profesorem na

Stowarzyszenia korzystają ze stażów

Wrocławskim. Z szacunku i sentymen-

skie (2 grudnia 1867 roku) i jako jedna

chorym, samotnym

Uniwersytecie we Lwowie – wykładał

podyplomowych, konferencji nauko-

tu dla swych starych profesorów, naj-

z pierwszych została założona w 1893

chirurgię dziecięcą na Wydziale Le-

wych oraz mają możliwość regularne-

liczniejszą delegację stanowili człon-

roku Lwowska Izba Lekarska (nazy-

i starszym, których

karskim. W czasie obrony Lwowa był

go otrzymywania polskich czasopism

kowie Dolnośląskiej Izby Lekarskiej.

wana poprzednio Wschodnio-Gali-

wśród naszych

współorganizatorem służby sanitarnej.

medycznych.

Uczestnicy Jubileuszu 10-lecia SLP

cyjską), której statut, doświadczenia

Rodaków we Lwo-

W latach 1918–1920 był prymariu-

W 2001 roku we Lwowie, z okazji

wzięli również udział w uroczystościach,

organizacyjne i rozmach działalności

szem Szpitala Powszechnego. W la-

10-lecia Stowarzyszenia Lekarzy Pol-

związanych z 60. rocznicą rozstrze-

stworzyły wzorzec dla wszystkich

wie jest wielu.

tach 1920–1932 pełnił funkcję kierow-

skich, odbyło się jubileuszowe spotka-

lania polskich profesorów wyższych

ziem polskich.