25

kurier galicyjski * 29 listopada–15 grudnia 2011 nr 22 (146)

których ciepły i łagodny klimat Kut

podsłuch i słychać jak dziewczyna z

Zatańczyli kłomyjki…

jest prawdziwym lekarstwem i dla

sąsiedztwa opowiada, że pościel po

tej zalety nazywany jest „polskim

gościach wystarczy prasować bez

Meranem” – możemy przeczytać na

prania…

dla rekordu

przygotowanej przez księdza ulotce

Najprzytulniej jest na tarasach,

reklamującej letnisko.

na parterze i piętrze. Na dole Maciej

Nasza grupa z daleka też może

ogląda stary schematyzm kościoła

przypominać letników, kiedy tak sie-

grekokatolickiego, który przyniósł ja-

dząc pod gołym niebem, przy murze

kiś mieszkaniec Kut. Na górze Joanna

W przykarpackiej Kołomyi przedstawiciele „Księgi rekordów

kościoła, pałaszujemy ormiańskie

z Marcinem opowiadają o kolejnych

Ukrainy” zapisali kolejne niezwykłe osiągnięcie w kategorii „Tań-

gołąbki Violi, latając co chwila po

cmentarnych odkryciach. Schowani

dokładkę. Albo kiedy Marta kroi dla

za liżnikami, chłoniemy ormiańskie

ce masowe”. Huculskie kołomyjki tańczyło 414 osób – 207 par!

wszystkich arbuzy na cmentarzu,

opowieści. Można tak siedzieć do

przerywając na chwilę pracę wo-

rana: Kuty, Śniatyń, Horodenka, Ły-

lontariuszy. Może jesteśmy mniej

siec, Baniłów, Zadubrowce…

wytworni w stroju (takie czasy) i nie

Ostatni wieczór w Kutach. Jest

chodzimy na poranną kawę, bułecz-

prawie ciemno, kiedy wychodzimy

ki i śniadania do ormiańskiej gospo-

na cmentarz. Odnowione groby ja-

dy (nie ma jej od czasów wojny).

śnieją, pierwsze lampki migocą w

„Letnicy” wracają tu do siebie, do

ciemności. Krzysztof zbiera młodzież

swojej małej ormiańskiej ojczyzny.

wokół siebie, odmawiają „Ojcze nasz”

Cmentarz – to miejsce pracy do któ-

po ormiańsku. Ocal dla nich skrawek

rego zjeżdżają się od wielu lat starsi

ziemi, jeśli wola Twoja: i tej dalekiej

i młodzi. Mieli w Kutach ormiańskie

starej ojczyzny, i tego małego domu

Dziewczęta tańczą w haftowanych strojach, z kolorowymi wianuszkami, koronami, wstąż-

kami... chłopcy w kapeluszach, udekorowanych wstążkami i piórkami, czerwonych sza-

rawarach, skórzanych pasach...

cie” ze wsi Kamionka Wielka. Zostali

- Dla nas, mieszkańców Koło-

Sabina różycKa

w tym roku zwycięzcami III Ogólno-

myi, ten taniec jest w jakimś stopniu

tekst i zdjęcia

ukraińskiego festiwalu-konkursu lu-

symbolem, – mówi zastępca mera

dowego tańca im. Pawła Wirskiego.

Osiągnięcie zostało zapisane ofi-

miasta Igor Gradil. – Jedna z wersji

Za nimi ruszają tancerze z dziesięciu

cjalnie. Ale,wydajesię,żetańczących

nazwy miasta Kołomyi stwierdza, że

kolejnych wiosek. Nie pozostali poza

na centralnym placu stolicy Pokucia

pochodzi ona od nazwy tańca – ko-

na jednej z ulic Kut

konkursem i studenci czterech koło-

było o wiele więcej. Przygotowanie

łomyjki. Ten taniec umieją tańczyć

myjskich kolegiów. Do mieszkańców

do pobicia rekordu rozpoczęły się

wszyscy.

babcie i ormiańskich dziadków, kuzy-

nad Czeremoszem. Jako w niebie…

Kołomyi dołączyli też mieszkańcy z in-

po południu. Na placu pod ratuszem

Gdy tylko zabrzmiały pierwsze

nów i pociotków. W Polsce zostawiają

tak i na ziemi… Na tym kawałeczku,

nych regionów Ukrainy, goście Forum

zebrali się po nabożeństwach dzie-

akordy, setki mężczyzn, chłopaków,

swoje sprawy bieżące, rezygnują z

pozwól im odnaleźć przeszłość, niech

Młodzieżowego. Obecni są też turyści

ci z rodzicami, dziadkowie i babcie,

dziewcząt i trzech-czteroletnich dzie-

wakacji i urlopów. Jadą do swojej

wytrwale budują ten most. Pozwól

zza granicy: wielu Rosjan, Białorusi-

i najbardziej aktywna – młodzież.

ci ruszyło w koło. Niektórzy wycinają

małej ojczyzny, żeby pracowicie wy-

im pochylić się nad grobami, grze-

nów, Polaków, Węgrów i Rumunów.

Z okolicznych wiosek przyjechały

nogami takie figury, że i profesjona-

dzierać ziemi płyty zapadniętych i za-

bać w ziemi, odgarniając mech, darń

Wszyscy włączyli się w taneczne

zespoły folklorystyczne. W biciu

liści by im pozazdrościli. „Rodzimy

niedbanych grobowców rodzinnych,

i kłącza korzeni. Pod nimi znajdują

koło. Ktoś wykonuje skomplikowa-

się z muzyką w duszy i prowadzi

kolejnego rekordu Ukrainy wzięła

porośniętych obficie mchem i blusz-

zniszczone krzyże i trumny, tablice, a

ne figury, ktoś wymachuje rękoma,

nas ona do ostatniego dnia, – do-

też udział korespondent Kuriera

czem. Potomkowie Agopsowiczów

na tablicach swoje nazwiska rodowe.

drepcze w jednym miejscu, a ktoś,

daje wystrojony w czerwony serdak

Galicyjskiego.

i Bohosiewiczów, Manugiewiczów

Tylko tyle po nich zostało. Nie za-

biorąc partnerkę za rękę, zamyka

Mykoła Kawaciuk, kierownik rejono-

…Dziewczęta w haftowanych

i Mikolaszów, Axentowiczów i Łaza-

chowały się zwoje safianu, ani woły,

koło. Wykonanie rekordowej koło-

wego wydziału turystyki. – Nie ma

strojach, z kolorowymi wianuszka-

rowiczów, Mojzesowiczów i Torosie-

ani kabzy nabite dukatami, ani domy

myjki trwa 7 minut. Muzyka cichnie.

tańca bez przyśpiewek, zwanych tu

mi, koronami, wstążkami. Cieszą

wiczów, Józefowiczów i tylu innych.

gościnne, ani żadne rzeczy, które

Na scenie ekspert „Księgi rekor-

właśnie kołomyjkami. „Oj, graj koło-

oko gęsto haftowane koszule. Błysz-

Pod okiem Joanny, zawodowego

były ich. Tylko tyle. Kawałki kamie-

dów Ukrainy” Oleg Iwanienko, pilnie

myjkę, graj. Sprzykrzyło mi się życie

czą na nogach czerwone kozaczki,

konserwatora, oczyszczają, zabez-

nia, żeliwne krzyże, pogruchotane

śledzi masowy rekord. „Jesteśmy

samotne” – zaciąga przyjemnym gło-

dopasowane postoły i wełniane,

pieczają i na nowo ustawiają pomniki.

czaszki. Rekonstrukcja fragmentu

jednak najlepszym tańczącym naro-

czerwone skarpety. Chłopcy w kape-

sem urzędnik.

Sporządzają most.

ich tułaczej historii.

dem, – mówi gość z Kijowa, – każdy

luszach, udekorowanych wstążkami

A tym czasem, na placu zebrały

Wieczorami nasze życie towarzy-

***

z was już wszedł do historii, bo re-

i piórkami, czerwonych szarawarach,

się zespoły folklorystyczne. Kierowni-

skie toczy się na tarasach pensjona-

Ciemność okrywa miasteczko,

kord z masowego wykonania koło-

skórzanych pasach – czaresach. Są

cy zespołów doszlifowują ruchy, oce-

tu. Dom nie przypomina tych przytul-

Owidiusz pochyla się nad Kutami i

myjki został odnotowany!”. Miasto

też ludzie w zwykłych strojach, ale

niają zgranie tancerzy. Oto niby ptaki

nych willi z pozostawionych opisów

osłania miejscowość. Księżyc, za-

nad Prutem po raz kolejny potwier-

wszyscy czekają, aż zagrają skocz-

nad Karpatami, zlatują się chłopcy

i zdjęć, które oglądamy, właściwie

czepiony wysoko nad wieżami mia-

dziło naszą wyjątkowość.

ne kołomyjki.

i dziewczyny z zespołu „Przykarpa-

nieustannie prowadząc rozmowy o

steczka, jarzy się morelowo, Nina

przodkach i topografii miasteczka.

próbuje złowić go aparatem. Księ-

Pan Bronisław pamięta wszystko.

życ ucieka za ratusz, na zegarze ratu-

Profesor nie da zmarnować ani chwili

szowym uporczywie widnieje godzina

przeznaczonej na zdobywanie wie-

trzecia. Zjawy Prezydenta, Premiera,

dzy, Nina nie rozstaje się z kajetem w

Ministrów i Pisarza spotykają się na

którym prowadzi dokumentację. Mar-

plebanii. Kuty kładą się do snu.

ta – podziwu godne, jak panuje nad

tą nadpobudliwą gromadą. A przecież

* Gandżabur – zupa z uszkami

są poza porządkowaniem cmentarza

nadziewanymi mięsem, ugotowana

jeszcze setki rzeczy do zrobienia,

na rosole z dodatkiem chorutu. Stoż-

prezentacje, wycieczki, posiłki.

ki chorutowe przygotowuje się z natki

Nasz pensjonat ma męczący

pietruszki, dodając odrobinę selera

wystrój, łączący gobeliny z Matką

lub estragonu. Zioła (same listki,

Bożą, akwaria, poroża, sztuczne

bez łodygi) mieli się i łączy ze zsia-

kwiatki i wypchane zwierzątka, które

dłym mlekiem odpowiednio zakwa-

straszą nas po nocach; w tym kan-

szanym. Masę należy dość długo

gurka, który czai się na półpiętrze

gotować. Z odparowanej pulpy lepi

i zaczepia kokieteryjnie pazurkiem

się stożki, które następnie należy

każdego domownika. Ilona ma z

wysuszyć i utrzeć do zupy.

pokoju widok na górę Owidiusza,

macha mu na dobranoc wieczorem;

Organizatorem prac na cmenta-

ja nie mam widoków, bo okno jest

rzu w Kutach jest Fundacja Ormiań-

Tańczono również w zwykłych strojach

tuż nad podłogą. Ale za to mamy

ska KZKO z Warszawy.