Niezależne pismo Polaków na Ukrainie

Anna Dymna we Lwowie

Ukraina nie jest

s. 16

w modzie

kurier

s. 5

galicyjski

List otwarty Polaków ze Lwowa

do władz RP – s. 15

31 stycznia – 16 lutego 2012 nr 2 (150)

Trup w szafie – s. 22

Wolni z Wolnymi: 1863 r a Ukraina” – niestandardowa wystawa na lwowskim Rynku

Byliśmy wtedy razem…

W niedzielę na Rynku lwowskim, przy głównym wejściu do ratusza, otwarto plenerową wystawę historycz-

ną „Wolni z Wolnymi: 1863 rok a Ukraina”. Nie zważając na mróz obok plansz wystawowych zebrała się

znaczna liczba ludzi – Ukraińców i Polaków. Wśród zebranych konsul generalny RP Jarosław Drozd,

konsulowie: Marcin Zieniewicz i Jacek Żur, duchowieństwo różnych obrządków z biskupem Leonem Małym

na czele, przedstawiciele rady wojewódzkiej i miejskiej, zastępca mera Lwowa Wasyl Kosiw, ukraińska

inteligencja z poetą Romanem Łubkiwskim i prof. Leonidem Zaszkilniakiem na czele. Przyszli również

przedstawiciele praktycznie wszystkich polskich organizacji działających we Lwowie i prasy lwowskiej.

Organizatorem wystawy poświęconej wydarzeniom Powstania Styczniowego na ziemiach prawobrzeżnej

Ukrainy, była warszawska Fundacja „Polonia – Ruthenia”. Na miejscu, we Lwowie, inicjatywę wsparł

konsulat generalny RP, władze miejskie i wojewódzkie. Patronat medialny przyjęły polskie media lwowskie:

Kurier Galicyjski, Polskie Radio Lwów i Lwowskie Spotkania.

JURIJ SMIRNOW

tekst i zdjęcia

Na 15 planszach przedstawio-

no zebranym bohaterów powstania,

współpracę Polaków i Ukraińców w

powstaniu, ich wzajemną solidarność

we wspólnej walce przeciwko cara-

towi – za „Waszą i naszą wolność”.

Wielu najlepszych synów narodu

ukraińskiego zginęło w tym powsta-

niu lub trafiło na zesłanie na daleką

Syberię. Wielu powstańców po upad-

ku powstania znalazło schronienie w

Galicji, także we Lwowie. Również

wielu Polaków, Ukraińców, a nawet

Niemców i Austriaków z Galicji po-

szło do oddziałów powstańczych

i walczyło w ich szeregach przeciw-

ko wojskom carskim. Na planszach

przedstawiono też twórczość Artura

Grottgera, piewcy powstania w swym

malarstwie. Obok zdjęcia grobów

powstańców na Cmentarzu Łycza-

kowskim we Lwowie, krótkie notatki

gdy oba nasze narody miały wspól-

Dzięciołowski oraz przedstawiciel Fun-

ochotnicy z Galicji. Lwów odgrywał

wszystkich częściach tego państwa,

biograficzne powstańców – Polaków

nego wroga i nie zwracały się ku wa-

dacji Ormiańskiej Jan Abgarowicz.

ważną rolę w organizacji polskiego

również na Ukrainie”.

i Ukraińców. Powstanie Styczniowe

śniom, nieporozumieniom pomiędzy

Przed zebranymi wystąpił znany

państwa podziemnego. Tu działali

Konsul generalny RP Jarosław

było tym wydarzeniem historycznym,

sobą. Łączyła nas jedna idea, jedna

lwowski badacz stosunków polsko-

członkowie Rządu Narodowego. Tu

Drozd w swoim wystąpieniu zapytał

myśl przewodnia – odzyskanie nie-

ukraińskich, profesor Uniwersytetu

powstańcy wracali na leczenie. Tu

sam siebie: „Dlaczego przedstawia-

podległości i zbudowanie wolnego

Lwowskiego Leonid Zaszkilniak. Przy-

wielu z nich znalazło schronienie i

my tę wystawę we Lwowie?” – sam

państwa, federacji trzech narodów

bliżył zebranym historię powstania

osiadło po upadku powstania. Teraz

też dał odpowiedź: „Lwów zawsze

– polskiego, ukraińskiego i litew-

styczniowego i powiedział m.in: „Po-

odwiedzamy ich groby na Cmen-

był centrum wydarzeń w tej części

skiego. O tym świadczył też herb

wstanie Styczniowe 1863-64 roku

tarzu Łyczakowskim, na Górce

Europy. Jeżeli nawet ze względu

używany przez powstańców – herb

było jednym z ogniw długiego łań-

Powstańczej. Powstanie miało też

na ówczesny podział polityczny po-

Rzeczypospolitej Trojga Narodów.

cucha polskich powstań, polskiego

swój wielki wymiar duchowy, było

wstanie wybuchło tylko w zaborze

W polu herbowym były trzy heral-

ruchu o wyzwolenie swego kraju. To

rosyjskim, to Lwów brał w nim też

dyczne znaki – Orzeł Biały, Pogoń

była Rzeczpospolita – państwo pol-

bardzo aktywny udział, udzielił po-

i Archanioł Michał.

sko-litewsko-ukraińskie, federacja

wstańcom znaczącej pomocy. Wiel-

Wśród przybyłych z Warszawy:

tych narodów, wielonarodowościo-

kim wysiłkiem całego społeczeństwa

członek rady Fundacji „Polonia – Ru-

we państwo. Dlatego polski ruch na-

lwowskiego zbierano pieniądze na

thenia” Robert Czyżewski, przedsta-

rodowy miał bardzo głębokie korze-

powstanie,  przerzucano  przez

wiciel fundacji i autor fotografii Rafał

nie i rozumienie jego perspektyw we

granicę broń. Do powstania szli

Kupując nasze pismo, wspomagasz słowo polskie na Wschodzie