23

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16–25 kwietnia 2013 nr 7 (179)

Konstytucja z 23 kwietnia 1935

strzeżenia, ale Francuzi mieli już dość

dyplomatycznych i właściwie staje się

obiecując im dalsze rozmowy doty-

cę, położoną tuż za mostem, generał

roku przewidywała wyznaczenie na-

pana generała i kazali mu się… I gene-

odtąd grupą osób prywatnych. Beck

czące ich tranzytu przez Rumunię.

Sikorski osiągnął dopiero około 5:30.

stępcy prezydenta, gdyby urzędujący

rał od razu przestał mieć zastrzeżenia!

odmówił złożenia podpisu.

Uformowano pociąg, który w pewnym

Był już 18 września 1939.

prezydent został pozbawiony możli-

30 września1939 roku Polska

Wymuszanie takich deklaracji

momencie rozdzielono, ku zaskocze-

W Wyżnicy na generała czekali

wości sprawowania swego urzędu.

miała więc w Paryżu nowego prezy-

było wynikiem nacisku na Rumunów

niu Polaków, na kilka mniejszych po-

Francuzi. Ambasador Noël, genera-

Teraz zachodziła właśnie taka sytuacja

denta w osobie Władysława Racz-

niemieckiej dyplomacji, która życzyła

ciągów. Pociągi te rozwiozły Polaków

łowie Musse i Faury oraz de Lagarde

w związku z dosłownym uwięzieniem

kiewicza. Prezydent Raczkiewicz

sobie, aby Rumuni nie wpuszczali

w różne strony Rumunii. Prezydenta

– sekretarz ambasady. Francuzi za-

polskiego prezydenta w Rumunii.

musiał się jednak zgodzić na to, co

Polaków do swego kraju lub jeśli Po-

Mościckiego zawieziono do Bicaz,

bronili generałowi wizyty u marszał-

25 września prezydent Mościcki

wymusił na nim generał Sikorski. To

lacy już wejdą, koniecznie internowa-

marszałka Śmigłego do Craiovej,

ka, każąc mu od razu jechać do Bu-

wyznaczył więc na swego następcę

mianowicie, że będzie sprawował

ła ich w Rumunii. Rumuni, będąc po-

sztab wojskowy do Varta Dornei,

karesztu. Obiecywali, że dziś jeszcze

generała Wieniawę-Długoszowskie-

władzę do spółki z premierem. Takie

między młotem i kowadłem, wymyślili

zaś rząd do Slanicy. Tak dokonało się

generał Faury uda się do Rydza-Śmi-

go, obecnego ambasadora Polski w

coś nazwano Umową Paryską i było

sobie ten właśnie wykręt. Rząd polski

internowanie najwyższych władz Pol-

głego by go zmusić do przekazania

Rzymie. Wieniawa udał się pociągiem

kuriozum kompletnie nie pasującym

przestałby być polskim rządem, więc

ski. Francuzi mieli teraz wolną rękę w

dowództwa nad wojskiem generałowi

do Paryża aby objąć urząd i tam spo-

do polskiej konstytucji.

można by go z Rumunii wypuścić. Ale

tworzeniu nowego rządu polskiego,

Sikorskiemu. Na drogę, generał do-

tkał się z natychmiastowym i gwał-

Profesor Stroński, jak pamiętamy

Beck nie chciał takiego rozwiązania.

na czele ze „swoim człowiekiem”,

stał od Francuzów benzynę, której

townym sprzeciwem generała Sikor-

kandydat na premiera, dowiedział się

Wobec tego Rumuni przyczepili się

generałem Sikorskim.

tu nikt już nie miał. Jest to właśnie ta

skiego i premiera Francji. Premier Da-

wtedy od generała Sikorskiego, że

do orędzia prezydenta Mościckiego,

19 września w sprawie interno-

scena, którą „Cyganka” wywróżyła

ladier stanowczo oświadczył, że nie

nie będzie premierem, a wicepremie-

jakie wydał do narodu przed przekro-

wanych Polaków interweniowała am-

Rosjanom i o której na dobę wcze-

ma zaufania do Wieniawy i nie uzna

rem i ministrem informacji. Stanowi-

czeniem granicy rumuńskiej. Orędzie

basada Brytyjska. Francuzi siedzieli

śniej mówili w Moskwie i Warszawie.

żadnego rządu wyznaczonego przez

sko premiera generał wziął bowiem

wydane zostało przed wejściem do

cichutko błogosławiąc głupich Niem-

Francuzi już wtedy musieli to ze sobą

niego jako prezydenta Polski. Można

dla siebie. 30 września Sikorski po-

Rumunii, w Kutach, w Polsce, a je-

ców, których gwałtowna interwencja

ustalić, co oczywiście od razu prze-

sobie tylko wyobrazić, co mówił i co

wołał więc nowy rząd, w którym był:

dynie polski konsul w Czerniowcach

dokładnie przykryła całą ich robotę.

kazane zostało do Rosjan…

wtedy robił generał Sikorski. Wienia-

premierem, ministrem spraw wojsko-

(w Rumunii) wysłał je później z pocz-

Niepotrzebnie  spodziewając  się

Generał do Bukaresztu dotarł

wa był przecież chyba najbliższym

wych, ministrem spraw wewnętrz-

tą dyplomatyczną, ale Rumuni się

francuskiej interwencji, najwyraźniej

dopiero 20 września rano. W mię-

człowiekiem marszałka Piłsudskiego!

nych i ministrem sprawiedliwości. Od

upierali, że to właśnie naruszyło ich

nie do końca poinformowany I radca

dzyczasie miał jeszcze jakieś sprawy

Widząc, że trwanie przy tej no-

7 listopada 1939 zostanie jeszcze do

neutralność, a wobec tego Polacy

ambasady polskiej Alfred Poniński,

z Rosjanami w Trembowli, ale 20

minacji wyraźnie zaszkodzi Polsce,

tego wodzem naczelnym i general-

stworzyli sytuację, w której muszą

zaczął gorączkowo przekonywać am-

września już był w Bukareszcie i zdą-

Wieniawa zrezygnował i prezydent

nym inspektorem Sił Zbrojnych!!

być internowani.

basadora francuskie, aby… nie poma-

żył na luksusowy pociąg do Paryża,

Mościcki mógł wyznaczyć kolejnego

Teraz generał Sikorski dowodził

Ambasador francuski w Buka-

gał internowanym, czym wzbudził nie-

Simplon-Express, którym odjeżdżali

następcę. Został nim Władysław Racz-

już wszystkim! Ten wielki dygnitarz,

reszcie spotkał się z ambasadorem

małą sensację wśród całego korpusu

z Rumunii ambasador Noël i amba-

kiewicz, prezes Światowego Związku

malał jednak natychmiast w obliczu

Polski panem Rogerem Raczyńskim

dyplomatycznego. Takiego urzędnika

sador USA w Warszawie. Towarzy-

Polaków z Zagranicy. Generał Sikorski

władz francuskich, gotowy spełniać

i poinformował go o „strasznych” na-

ambasady jeszcze tam nie widziano.

szyli im Polacy, ale tylko ci, dokładnie

i do niego, jako piłsudczyka, miał za-

wszystkie francuskie polecenia. Tak

ciskach niemieckich na dyplomację

Decyzję o opuszczeniu Polski

zweryfikowani przez Noël a.

to Francuzi stworzyli sobie uległy

rumuńską, co w sumie na pewno

marszałek Rydz-Śmigły podjął w

im polski rząd, którego nie myśleli

da internowanie władz polskich. W

Kosowie 17 września około godziny

Prezydenta Mościckiego zawieziono do

szanować. Przybywających do Fran-

takiej sytuacji polscy patrioci, dążąc

22:00 – 23:00. Kolumna samocho-

Bicaz, marszałka Śmigłego do Craiovej,

cji polskich żołnierzy witała ulotka:

do zapewnienia ciągłości naczel-

dów ruszyła w kierunku Kut i mostu

sztab wojskowy do Varta Dornei, zaś rząd

nych władz narodu, powinni szybko

na granicznym Czeremoszu. Za

„Wstępując na ziemię fran-

do Slanicy. Tak dokonało się internowanie

zająć się odtworzeniem tych władz

kolumną marszałka w samochodzie

cuską pamiętaj, że jesteś jej

w innej niż dotąd postaci.

osobowym pana Kułakowskiego, po-

najwyższych władz Polski. Francuzi mieli

gościem i że reprezentujesz

dążał generał Sikorski. Następnego

na niej naród ujarzmiony,

teraz wolną rękę w tworzeniu nowego rzą-

pozbawiony państwa”.

dnia rano miał wyznaczoną wizytę

internowanie najwyższych

du polskiego, na czele ze „swoim człowie-

Prawda, jak elegancko?! Ale

u marszałka Śmigłego. Kolumna do-

władz Polski

kiem”, generałem Sikorskim.

takimi drobnostkami pan generał się

Władze Rumunii postanowiły

słownie pełzła noga za nogą i pierw-

przecież nie zajmował.

przewieźć Polaków w głąb kraju,

szą rumuńską miejscowość Wyżni-

Pomóżmy Marysi

Wybieramy kandydatów

do nagrody Semper Fidelis” ze Lwowa

Marysia, to młoda Polka ze

TML i KPW. Decyzję o jego przy-

Podobnie jak w latach ubiegłych,

Lwowa, mama maleńkiej Sylwii.

znaniu, po uprzednim rozpatrzeniu

podczas Dni Lwowa i Kresów w Po-

Od 9 lat choruje na stwardnienie

zgłoszonych propozycji przez powo-

znaniu, wybranej osobie wręczona

rozsiane. To choroba, której nie

łaną kapitułę, podejmował Zarząd.

zostanie Statuetka Lwa, która jest

wyleczy się lekami, można jednak

Od ubiegłego roku osoby, które

odzwierciedleniem nadania honoro-

zatrzymać ją, stosując odpowied-

otrzymają Lwa w czasie kolejnych

wego wyróżnienia „Semper Fidelis”.

nią rehabilitację. Na Ukrainie nie

Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu,

Statuetka, którą wykonał artysta-pla-

ma zbyt wielu możliwości, by wal-

wybierane są spośród kandydatów

styk, Jarosław Lebiedź, nawiązuje

czyć z chorobą. Marysi potrzebna

zgłaszanych przez szersze gre-

formą do lwów, jakie stały przed woj-

jest rehabilitacja w specjalistycz-

mium. Zwracamy się z uprzejmą

ną na cmentarzu Orląt we Lwowie,

nych ośrodkach w Polsce. Długa

prośbą do osób, którym drogie są

przed Pomnikiem Chwały.

i kosztowna. Obecna sytuacja eko-

Lwów i Kresy, aby przysyłali na nasz

Laureatami wyróżnienia nadawa-

nomiczna na Ukrainie, nie pozwala

adres swoje propozycje kandydatów

nego w Poznaniu są ludzie wybitnie

na pokrycie chociażby jednego kur-

do wyróżnienia, wraz z uzasadnie-

zasłużeni, obywatele Rzeczypospo-

,,Maria Pyż”: BGŻ SA 23 2030 0045

su rehabilitacji z własnych środków.

niem. Wszelkie wnioski kierować

litej Polskiej lub posiadający Kartę

1110 0000 0222 0700

Marysia jest redaktorem Polskiego

można do nas listownie lub drogą

Polaka, którzy przyczynili się do:

Radia Lwów.

Monika Narmuntowska-

elektroniczną do końca maja br.

- ratowania Dziedzictwa Naro-

Wszystkim, którzy chcieliby wes-

Michalak

przeć Marysię w jej walce z chorobą,

sowej Ziemi. Materialnym elemen-

dowego,

ul. olbrychta 8/9, 65-823

którym nie jest obojętny los Polaków,

zielona góra

tem wyróżnienia jest posążek Lwa,

- upamiętniania Miejsc Pamięci

adres pocztowy:

żyjących na Kresach, prosimy o

www.fundacjamosinga.

symbolu miasta LWOWA miasta

Towarzystwo Miłośników Lwowa

Narodowej,

wpłaty na nasze konto, z dopiskiem –

zgora.eu

„SEMPER FIDELIS”.

i Kresów Południowo-Wschodnich

- niesienia pomocy Polakom i ich

W latach 2007-2012 wyróżnieni

Oddział w Poznaniu,

potomkom, którzy pozostali na tere-

Statuetką Lwa zostali: śp. minister

CK ZAMEK 61-809 Poznań,

nach dawnej Rzeczypospolitej,

POLSki REPREZEntACYJnY ZESPÓŁ

Andrzej Przewoźnik, śp. prof. Andrzej

ul. Św. Marcin 80/82 p. 336

- przekazywania wiedzy o tere-

PiEŚni i tAŃCA ZiEMi LWOWSkiEJ

Stelmachowski, prezes Szczepan

lub adres internetowy:

nach i bohaterach, a także prawdzi-

Siekierka, śp. przewodniczący Koła

poznan@lwowiacy.pl

wej historii Kresów,

WESELi LWOWiACY”

Bukaczowczan Tadeusz Tomkiewicz,

- dokumentowania szczegółów

prof. Stanisław Sławomir Nicieja oraz

Za wszystkie propozycje i uwagi

historycznych niezbędnych dla na-

Zaprasza młodzież od 12 lat i wzwyż do nauki polskich tańców narodowych,

Emilia Chmielowa.

z góry dziękujemy.

szego i następnych pokoleń.

regionalnych i lwowskich. Próby zespołu odbywają się w szkole nr 10 w śro-

dy i piątki od godz. 19:30 do 21:00. Zgłoszenia przyjmujemy podczas prób

Poprzednio kandydatury do tego

Wyróżnienie ma na celu uhono-

lub pod nr tel.: 261 54 87 lub 0505087433. Serdecznie zapraszamy!

wyróżnienia zgłaszane były przez

rowanie osób, które w szczególny

za zarząd

członków Poznańskiego Oddziału

sposób dały dowód wierności Kre-

Hanna dobias-telesińska

Kierownik zespołu Edward Sosulski