img
27
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16–25 kwietnia 2013 nr 7 (179)
Humor
Apel o zwrot dawnego imienia
żydowski
polskiej szkole nr 10 we Lwowie
Do Goldberga czytającego na
ulicy „Der Sturmer” podchodzi Sil-
Jest kochana przez swoją spo-
radzieckim nr 10, nadal pracowały
Irena Sereda, Wiktoria Capun (od
i międzynarodowych olimpiadach,
berstein i mówi z niesmakiem:
łeczność. Przedstawiciele wielu po-
nauczycielki, związane z nią od wielu
1985 r.), Edyta Iwanicka (od 1987
zdobywając nagrody i wyróżnienia.
- Izaak! Dziwię się, że czytasz tę
koleń wciąż do niej wracają. Ci, którzy
lat. Prof. Olga Niementowska (fizyka,
r.), Świetlana Pańtiuchowa (od 1989
Są laureatami konkursów recyta-
szmatę!?! Na co Golberg:
są daleko, wracają do niej chociażby
język niemiecki i francuski, 1915-
r.), Ryszard Vincenc, Regina Lebiedź
torskich, poetyckich, prozatorskich,
- Bo jak czytam nasze czasopi-
myślą, wspomnieniem. W 1816 r.
1957) i prof. Bronisława Jurkowska
(od 1990 r.), Marta Sawczak, Renata
plastycznych; mają osiągnięcia w
sma, to tylko: tu pogrom, tam antyse-
przy kościele parafialnym św. Marii
(język francuski, 1920-1956), prof.
Jakobsze (od 1991 r.), Oksana Ja-
różnych dziedzinach sportu. Bogatą
mityzm, tu zbezcześcili synagogę... A
jak czytam to – to od razu: Żydzi opa-
Magdaleny została założona Lwow-
Waleria Sabatowska (fizyka), Janina
kymiw (od 1992 r.), Irena Słobodia-
historię prezentuje teatr „Baj”. Od
nowali banki! Żydzi rządzą na rynku
ska Szkoła Trywialna imienia św. Ma-
i Kazimiera Srokówny, Barbara Bart-
na (od 1993 r.), Halina Niekrasowa,
dwóch lat szkoła jest organizatorem
budowlanym! Żydzi rządzą światem!
rii Magdaleny. Na początku mieściła
kiewicz (klasy początkowe) – praco-
Roksolana Zubko, Urszula Libruk (od
Międzynarodowego Konkursu Recy-
Aż przyjemnie się to czyta!
się w klasztorze podominikańskim, z
wały od lat 30. aż do odejścia na
1995 r.).
tatorskiego im. Zbigniewa Herberta.
***
czasem została rozdzielona na mę-
emeryturę w latach 1959-1961.
Dyrekcja szkoły okazuje wszech-
Za aktywną działalność społeczną
W restauracji, w wielkim przemy-
ską i żeńską. W ostatnim dwudzie-
Ostatnie siedemdziesięciolecie
stronną pomoc wszystkim rodzajom
szkoła została nagrodzona ponad
słowym mieście, toczy się w żydow-
stoleciu XIX w. na posesji wykupionej
w historii szkoły to okres uporczywej
szkół polskiej mniejszości narodowej
300 dyplomami. Jest wśród nich po-
skim towarzystwie dyskusja na temat
przez miasto od p. Mosinga powstała
walki, przede wszystkim rodziców, o
na Ukrainie, utrzymuje kontakty ze
dziękowanie Polskiego Towarzystwa
małżeństwa.
szkoła zwana „czerwoną” – wspaniały
zachowanie polskiego szkolnictwa, o
szkołami, ośrodkami metodycznymi,
Opieki nad Grobami Wojskowymi za
- Małżeństwo to instytucja zdro-
dwupiętrowy budynek wybudowany z
istnienie szkoły. W latach 1946-1962
wydziałami oświaty w Polsce.
prace porządkowe na Cmentarzu
wotna – mówi lekarz.
funduszy miejskich.
placówka funkcjonowała jako szkoła
Szkoła uczestniczy w progra-
Obrońców Lwowa, kwater powstań-
- Małżeństwo to mniejsze zło –
W okresie walk o Lwów w szkole
średnia, od 1962-1990 r. jako podsta-
mach Unii Europejskiej, jest znana
ców listopadowych i styczniowych
zauważa prawnik.
św. Marii Magdaleny była placówka
wowa. Po usilnych staraniach rodzi-
poza granicami Ukrainy. Pedagodzy
skierowane pod adresem dyrekcji,
Młody student twierdzi z zachwy-
obrońców Lwowa. Odcinek w więk-
ców – po 28 latach – szkoła uzyskała
szkoły opracowują autorskie progra-
grona pedagogicznego i uczącej się
tem:
szości składał się z druhów „Soko-
ponownie status szkoły średniej. Za-
my nauczania języka polskiego i lite-
młodzieży.
- Małżeństwo to przecież spo-
ła-Macierzy”. Szkoła otrzymała Od-
wdzięczając kilku pokoleniom Pola-
ratury, nauczania początkowego, są
Od kilku lat szkoła bezskutecznie
kojna przystań, na której spotykają
znakę Odcinka Drugiego. W latach
ków, do dziś funkcjonuje jako szkoła
autorami podręczników, lub tłumaczą
walczy o przywrócenie swej histo-
się dwa okręty.
1931-1932 została wzniesiona do-
średnia (ogólnokształcąca) polskiej
podręczniki na język polski, które po
rycznej nazwy – szkoły imienia św.
Milczący dotychczas szef re-
budówka tzw. męska szkoła „biała” o
mniejszości narodowej.
zatwierdzeniu przez Ministerstwo
Marii Magdaleny. W chwili obecnej
stauracji wzdycha głęboko:
współczesnym rozwiązaniu architek-
Nauczyciele powojennego poko-
Oświaty Ukrainy wykorzystywane są
ważny jest głos społeczeństwa. Stąd
- Niestety, niektórzy natknęli się
tonicznym. W okresie wojny ucznio-
lenia to wychowankowie wyższych
we wszystkich placówkach oświato-
zwracamy się do absolwentów szkoły,
na okręt wojenny!
wie szkoły kontynuowali naukę przy
uczelni Lwowa, Łucka, Wilna, Rze-
wych na Ukrainie. Szkoła współpra-
jej uczniów i po prostu do wszystkich,
***
szkole nr 17.
szowa. Są patriotami szkoły, kochają
cuje z Konsulatem Generalnym Rze-
komu leży na sercu przywrócenie
Icek zapytuje ojca:
Dzięki staraniom Komitetu Rodzi-
swą pracę, dzieci i młodzież. Profe-
czypospolitej Polskiej we Lwowie i ze
szkole jej chlubnego miana. Wpisy
- Co znaczy śpiew chóralny?
cielskiego w roku szkolnym 1946/47
sorowie-weterani: Maria Iwanowa
wszystkimi polskimi organizacjami
proszę zostawiać na naszej stronie:
- To ludzie, którzy śpiewają hur-
nastąpił powrót do rodzimego bu-
(od 1957 r.), Marta Markunina (od
społecznymi we Lwowie.
www.facebook.com/szkolanr10
towo.
dynku szkoły. Lata powojenne... Inny
1970 r.), Kornelia Bujnowska (od
Zawdzięczając aktywnej pracy
***
świat, inna rzeczywistość. Jednak
1970 r.), Czesław Migdal (od 1974
administracji szkoły i grona pedago-
Wierzymy, że wspólnymi siłami
- Icek, kupię od Ciebie 10 kubików
w szkole św. Marii Magdaleny, któ-
r.), Bogusława Smirnowa (od 1979
gicznego, uczniowie szkoły uczestni-
dokonamy tego! Vox pupuli, vox Dei.
drewna loco Puszcza Białowieska.
- Mosze, chętnie sprzedam. Ale
ra ostatecznie otrzymała w okresie
r.), Wiera Szerszniowa (od 1984 r.),
czą w lokalnych, ogólnoukraińskich
KG
a propos puszcza: czy Twoja żona
ciągle przebywa w Ciechocinku?
Sowieckie ozdoby Lwowa
***
Konduktor do pasażera Żyda:
- Kupił pan bilet na pociąg oso-
bowy, a jedzie pan ekspresem. Musi
O tym, w jaki sposób we Lwowie sowieci utwierdzali komunistyczną władzę, wystawiając pomni-
pan dopłacić różnicę.
- Co znaczy musi? Dla mnie ten
ki, mające świadczyć o wyższości „najlepszego ustroju na świecie” na terenach zajętych w 1939
pociąg może sobie jechać wolniej.
roku, mowa była w artykule przedstawiającym jedno z takich dzieł – pomnik radzieckiej konsty-
Ja mam czas.
***
tucji. Nie był to pojedynczy wytwór sztuki monumentalnej.
Kon i Żółtko wybrali się w intere-
sach za ocean. W pewnej chwili statek
zaczął tonąć. Kon wpadł w straszliwą
KrzYSztoF SzYMaŃSKi
rozpacz, na co Żółtko wrzasnął:
tekst
- Panie Kon!!!! Co się z panem
cracovia-leopolis.pl
dzieje? To twój statek czy co?
zdjęcia
***
Mosiek złapał złotą rybkę:
Centrum Lwowa wypełnione było
- Jesteś Żydem? – pyta rybka.
dziełami monumentalnymi, świad-
- Tak
czącymi o chlubnej historii, kulturze
- To już mnie lepiej zjedz.
i duchowości mieszkańców miasta:
***
tu stał pomnik Mickiewicza, otoczo-
- Ty wiesz co Mojsze? Ten koń,
na czcią figura Matki Boskiej i spinał
co ty mnie go wczoraj sprzedałeś, to
swego konia Jan III. Taki stan był nie
on wziął i zdechł!
w smak nowej władzy, postanowio-
Na to drugi:
no więc ten teren uświetnić swoimi
- A ty wiesz co, Icek. On mi tego
dziełami propagandowymi. Przy alei
nigdy nie robił.
wiodącej ku Teatrowi Miejskiemu sta-
***
nął wspominany już pomnik konsty-
Trzech Żydów postanowiło za-
Pomnik przyjaźni narodów zSrr
tucji. Natomiast na klombie, opodal
łożyć sklepy i to w dodatku obok
fontanny z Matką Boską wystawiono
siebie. Założyli, a potem myśleli,
robotnik i kołchoźnica
tyści tylko przystosowali do miejsco-
tym samym okresie i, jak w przypad-
pnącą się w chmury kolumnę pomni-
co by tu zrobić, żeby przyciągnąć
Niestety udało mi się znaleźć tyl-
wych warunków projekt wykonany
ku pomnika Konstytucji, autorami
ka przyjaźni narodów ZSRR. Natural-
klientów. Pierwszy wystawił w oknie
ko te dwa zdjęcia pomników z okresu
w Moskwie. Pomnik wykonano w
tych dzieł była ta sama grupa arty-
nie zwieńczyć ją musiała gwiazda. A
sklepu wywieszkę TU UDZIELA SIĘ
pierwszych sowietów we Lwowie.
ceramiczno-rzeźbiarskiej  fabryce,
stów. Powstawały te pomniki też na
przed teatrem umiejscowiono kolejny
25% RABATU, drugi – TU UDZIELA
Może ktoś z naszych czytelników
którą otwarto w 1939 r. przy ul. Mącz-
tej samej Ceramiczno-Rzeźbiarskiej
symbol sojuszu robotniczo-chłopskie-
SIĘ 50% RABATU, a trzeci – TU
ma w swych rodzinnych archiwach
nej. Wykonawcami byli rzeźbiarze
Fabryce przy ul. Mącznej. Za bardzo
go – robotnika i kołchoźnicę. Jeszcze
GŁÓWNE WEJŚCIE.
fotografie tych pomników lub jakieś
Jewhen Dzyndra i Andrij Kowerko.
widoczna była „jedna” ręka i ten sam
nie odważono się wtedy postawić tu
***
wspomnienia z nimi związane –pro-
Prawdopodobnie pomagał im rów-
styl pomników. Co do materiałów to
tytana rewolucji – Lenina.
Spotykają się dwaj starsi Żydzi.
simy podzielić się z nami i naszymi
nież uczeń Litwinienki, młody rzeź-
był to również malowany gips i osza-
Pomnik radzieckiej konstytu-
- Mosze Nissenbaum umarł.
czytelnikami. Może nie jest to najbar-
biarz Jakow Czajka.
lowane drewno i los ich był podobny
cji wzniesiono już w październiku
Idziesz na pogrzeb?
dziej ciekawy okres w historii miasta,
Nie zachowały się żadne dane
– po wkroczeniu Niemców użyto je
1939 r. Jego autorami byli rzeźbiarz
- Czemu mam iść? On na mój
ale jednak był i trzeba o nim wspo-
o twórcach tych „arcydzieł”. Jednak
na zasypywanie lejów po bombach
przyjdzie??
Sergiej Litwinienko i kijowski plastyk
szmonces.dowcipy.pl
mnieć.
prawdopodobnie, powstały one w
i pociskach.
Mychajło Dmytrenko. Być może ar-