img
2
Przegląd wydarzeń
14–27 czerwca 2013 nr 11 (183) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
komorowski:
konflikt pamięci
w sprawie Ukrainy  można rozwiązać przez dialog
toczy się gra
Prezentacja książki Grzegorza Motyki „Od rzezi wołyńskiej do akcji
„Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943-1947”, odbyła się 28 maja
o najwyższą stawkę w księgarni „Je” we Lwowie
- W sprawie Ukrainy, która liczy na podpi-
Konstanty Czawaga
tekst i zdjęcia
sanie w listopadzie umowy stowarzysze-
- Ta książka jest syntezą, podsu-
niowej z UE, toczy się gra o najwyższą
mowaniem dwudziestoletnich badań,
które prowadziłem i kilku różnych
stawkę – powiedział dziennikarzom
książek, który wydałem w języku
polskim. Dotyczy, jak sam tytuł wska-
w Bratysławie prezydent Bronisław
zuje, konfliktu polsko-ukraińskiego z
lat 1943-47, od rzezi wołyńskiej do
Komorowski, który przebywał na szczycie
wysiedleń w trakcie akcji „Wisła” –
mówił Grzegorz Motyka.
środkowoeuropejskim.
Autor podkreślił, że starał się pi-
sać książkę z perspektywy praw czło-
wieka. – Jeżeli potępiam zbrodnię
dokonaną na Wołyniu na Polakach, to
nie dlatego, że ginęli tam Polacy, tylko
dla tego, że ginęli tam ludzie – wyja-
śnił polski historyk. – I tak samo, jeżeli
potępiam przymusowe wysiedlenia
Ukraińców w czasie akcji „Wisła”, to
nie dlatego, że byli wywożeni Ukraiń-
cy, tylko dlatego, że byli wywożeni lu-
dzie i ich podstawowe prawa ludzkie
były łamane.
Zdaniem Motyki stroną, która w
grzegorz Motyka
okresie 1943-1945 nadawała dyna-
jedni, ani drudzy nie wyobrażali sobie
doszło. Część osób przyszła ze swo-
miki wydarzeniom na Wołyniu i Ga-
nawet, aby w tym państwie nie było
imi zarzutami i stereotypami rodzin
licji Wschodniej była Organizacja
Lwowa. Szybkie rozmowy pomiędzy
ukraińskich, przymusowo przesiedlo-
Ukraińskich Nacjonalistów – frakcja
Polakami i Ukraińcami skończyły się
nych do ZSRR z terenów południowo
banderowska i Ukraińska Powstań-
ny Polska sama musi uwzględniać
Bronisław Komorowski spotkał
nieporozumieniem właśnie w tym mo-
-wschodnich powojennej Polski.
cza Armia.
potrzebę utrzymania konkurencyjno-
się z przewodniczącym Rady Euro-
mencie, kiedy przychodziło do kwestii
Tymczasem prof. Motyka nie
Mówił też, że w ocenie tych wyda-
ści” – mówił Komorowski.
pejskiej Hermanem Van Rompuyem,
granic. Dlatego oczywiście konflikt
unikał żadnych pytań. – Jeżeli
rzeń istnieje współczesny polsko-ukra-
„Perspektywa wyjścia z kryzy-
z którym głównie rozmawiał właśnie
polsko-ukraiński w tym sensie był nie
chodzi teraz o kwestię dotyczącą
iński konflikt pamięci. – Polska opinia
su europejskiego będzie oznaczała,
na temat Ukrainy.
unikniony i nie należy się dziwić, że
wybaczenia czy nie, ja uważam, że
publiczna i ukraińska opinia publiczna
że te kraje, które dzisiaj przeżywają
„Wymieniliśmy poglądy dotyczą-
polskie i ukraińskie oddziały party-
najważniejsze w naszych relacjach
inaczej oceniają ówczesne wydarze-
głębokie trudności, muszą się zre-
cego tego, co można zrobić, aby Ukra-
zanckie walczyły ze sobą, natomiast
jest przede wszystkim nazwanie zła
nia – zaznaczył. – Polscy historycy,
strukturyzować, zreformować. I nie-
inę zmobilizować do takich działań,
to w żaden sposób nie usprawiedliwia
złem – zaznaczył Grzegorz Motyka.
choć bardzo się różnią między sobą
wątpliwie staną się także groźnymi
które zaowocowałyby wykonaniem
podjęcia decyzji o tym, żeby główne
Jest to ważne dlatego, żeby takie
w różnych ocenach, to jednocześnie
konkurentami dla naszej gospodar-
wszystkich ustaleń warunkujących
uderzenie skierować przeciwko bez-
zbrodnie nigdy się nie powtórzyły. –
wszyscy są zgodni, że nie można w
bronnej ludności cywilnej i rozwiązać
To też jest bardzo trudne, ale wydaje
żadnym wypadku postawić znak rów-
ki” – podkreślił.
podpisanie przez Ukrainę w listopa-
Polski prezydent tuż po przy-
dzie br. umowy stowarzyszeniowej”
jeździe do Bratysławy odbył roz-
– powiedział polski prezydent, który w
mowy dwustronne: z prezydentem
czwartek spotka się w Bratysławie ze
Macedonii Gjorgem Iwanowem, a
swoim ukraińskim odpowiednikiem
następnie z prezydentem Słowenii
Wiktorem Janukowyczem.
Borutem Pahorem. Oficjalnie szczyt
O samym szczycie Komorowski
zainaugurowali wieczorem jego go-
zamierza także rozmawiać z pre-
spodarz prezydent Słowacji Ivan
zydent Litwy Dalią Grybauskaite.
Gaszparovicz i Herman Van Rom-
„Oczywiście kwestie istotne z punk-
puy. W bratysławskiej Reducie odbył
tu widzenia relacji polsko-litewskich
się koncert w wykonaniu Słowackiej
też znajdą się w agendzie rozmów”
Orkiestry Filharmonicznej. Następnie
– podkreślił.
słowacki prezydent wydał kolację na
Szczyt w Bratysławie jest już 18.
cześć gości. Prezydent Komorowski
spotkaniem prezydentów państw Eu-
do Bratysławy przybył z małżonką.
ropy Środkowej. W tym roku odbywa
Na drugi dzień szczytu zaplano-
się pod hasłem: „Strategia wzrostu na
wano śniadanie robocze z udziałem
rzecz odbudowy po kryzysie”. Sze-
prezydentów państw należących do
fowie 20 krajów regionu rozmawiają
ten problem za pomocą masowych
mi się, że jednak mimo wszystko nie
ności pomiędzy działaniami UPA, a
UE i prezydenta Chorwacji, która 1
m.in. na temat trudnej sytuacji gospo-
mordów – powiedział Grzegorz Mo-
budzi aż takiego naturalnego sprze-
działaniami polskiego podziemia. Z ko-
lipca ma wstąpić do Unii. Na Zam-
darczej i społecznej kontynentu.
tyka. Podkreślił zdecydowanie, że
ciwu – stwierdził.
lei wśród ukraińskiej opinii publicznej
ku Bratysławskim odbędą się dwie
„Temat szczytu jest pełen opty-
zawsze, kiedy dokonany jest mord
Razem z tym dodał, że dla pol-
najbardziej popularny pogląd jest do-
sesje plenarne i przy okazji spotkania
mizmu, bo mówimy o przyszłości
na ludności cywilnej, za ten mord od-
skich historyków jest oczywiste, że
kładnie inny, mówiący o tym, że doszło
dwustronne. Konferencję prasową z
Europy po kryzysie” – podkreślił
powiadają ci, którzy go dokonali, bez
jedną z przyczyn tego, co się stało
wówczas do buntu społecznego, który
udziałem prezydentów Słowacji, Pol-
Komorowski, wskazując, że najważ-
względu na to, kim jest ofiara i kim
na Wołyniu była niesprawiedliwa
zamienił się w wojnę polsko-ukraińską,
ski, Węgier, Macedonii, Litwy i Austrii
niejsze jest to, co można „dzisiaj
jest sprawca.
polityka władz przedwojennej Polski
w której obie strony popełniały podob-
zaplanowano na wczesne godziny
zrobić, aby Europa szybciej wyszła
Na zakończenie profesor Grze-
wobec mniejszości ukraińskiej. – Ale
ne zbrodnie. Zwracam i staram się
popołudniowe. W bratysławskim
ze stagnacji”.
gorz Motyka zachęcił obecnych na
to była jedna z przyczyn i ona nie
zwrócić uwagę na to, że ten konflikt
szczycie uczestniczą ponadto prezy-
W jego opinii „można to zrobić
sali do przeczytania jego książki. –
usprawiedliwia zabijania bezbron-
pamięci po pierwszy jest czymś real-
denci Rumunii, Czarnogóry, Estonii,
tylko i wyłącznie przez poprawienie
Jeżeli będziecie, państwo, w ogóle
nych ludzi – zaznaczył prof. Motyka.
nym, a po drugie, że można go rozwią-
Łotwy, Chorwacji, Ukrainy, Bułgarii,
konkurencyjności gospodarek po-
polemizować z tą moją książką, to
- To jest oczywiste, że istniał
zać poprzez szczery i uczciwy dialog,
Mołdawii, Serbii, Albanii, Słowenii,
szczególnych krajów UE i Unii jako
pamiętajcie, że mam tylko jedną
wówczas polsko-ukraiński spór te-
w którym będą nawet te najbardziej
Czech, Bośni i Hercegowiny oraz
całości”. „Polska ma z jednej strony
małą prośbę: polemizujcie z tym, co
rytorialny – mówił dalej. – Polacy
bolesne sprawy uczciwie dyskutowa-
Kosowa.
wiele do zaproponowania, bo w dal-
napisałem, a nie z tym, co wyobra-
i Ukraińcy, czy Polacy i zachodni
ne – uważa Grzegorz Motyka.
PAP
szym ciągu zachowujemy konkuren-
żacie sobie, że napisałem – życzył
Ukraińcy, mówiąc dokładnie, ma-
Niestety, tym razem we lwowskiej
cyjność w ramach UE. Z drugiej stro-
polski historyk.
rzyli o niepodległym państwie. Ani
księgarni „Je” do takiej dyskusji nie