22

generał Sikorski

14–27 czerwca 2013 nr 11 (183) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

nia wojsk francuskich atakowanych

Gdy Niemcy zaczęli zbliżać

„Eocene”, jednocześnie pułkownik z

malwersację. Podstawą oskarżenia

protesty Francuzi po prostu zignoro-

przez Niemców we Francji, postano-

się do Warszawy, należało natych-

kapitanem Berettem chodzili po knaj-

były zapiski pułkownika, człowieka

wali, a w końcu wywieźli go razem

wiono Brygadę zawrócić. Brygadę

miast wywieźć polskie rezerwy ban-

pach i wyciągali z nich pijanych mary-

niesłychanie skrupulatnego, w któ-

ze złotem do swoich kolonii afrykań-

załadowano na okręty, które miały

kowe jakie w złotych sztabach o wa-

narzy tankowca. Jeśli zaś trafiali na

rych zapisywał wszystkie, najdrob-

skich.

ją przewieźć z Norwegii do Fran-

dze 38 ton, zalegały skarbiec NBP w

kompletnie już zalanych, angażowali

niejsze nawet wydatki jakie poniósł

Rząd był fajny, ale nasi sojusz-

cji. W czasie, gdy Brygada mijała

Warszawie. Pozostałe 37 ton spoczy-

na ich miejsce nowych członków za-

podczas transportu złota. Zapiski te,

nicy byli jeszcze fajniejsi. Wciąż

brzegi Anglii, nastąpiło totalne za-

wało w skarbcach oddziałów w Brze-

łogi. Rano była już załoga, było też

jako dokumentacja podróży zostały

tworzone polskie oddziały wojskowe

łamanie obrony francuskiej. Znaleźli

ściu, Lublinie, Siedlcach i Zamościu.

złoto, gdy nagle Rumuni powiedzieli,

oficjalnie złożone przez pułkownika,

Francuzi chętnie przyjmowali pod

się ludzie, którzy wywierali naciski

Złoto pakowane było w drewniane

że na kategoryczne żądania Niemiec

gdy rozliczał się z polskim rządem.

swoje dowództwo, ale rozmieszczali

na generała, żeby rozkazał wyła-

skrzynki opasane stalową taśmą,

ładunek statku zostaje aresztowany.

Teraz wyciągnięto mu to, by go

je według swoich potrzeb, przydzie-

dować Brygadę w Anglii. Dalsze jej

każda ważyła 60 kilogramów. W

Kapitan Brett wysłuchał tego bardzo

oskarżyć. Malwersacja miała więc

lając do różnych jednostek francu-

przewożenie do Francji oznaczało

Warszawie nie było już samochodów

spokojnie, a potem jeszcze spokoj-

polegać na tym, że Matuszewski za-

skich. Polskie dowództwo traciło

wystawienie Brygady na zagładę,

ciężarowych i do przewiezienia złota

niej nakazał odbijać od nabrzeża. Na

wyżył koszta przewozu złota o cenę

przez to nad nimi kontrolę, a Polacy

tym bardziej, że płynęła właściwie

użyto autobusów miejskich (!) oraz

oczach osłupiałych Rumunów statek

biletów dla obu, towarzyszących mu

nie stanowili jakiegoś odrębnego

rozbrojona. Nawet nabojów karabi-

autobusów Państwowej Wytwórni

wyszedł w morze i tyle go widzieli!

pań. Poza tym wynajął w Bejrucie

elementu wojsk państw sprzymie-

nowych miała jakieś nieznaczne ilo-

Papierów Wartościowych. Kolumną

Niedługo potem dopłynął do Turcji.

trzy statki, a złoto mogło się prze-

rzonych. W rzeczy samej Sikorski

ści, a granatów ręcznych i środków

autobusów dowodził prezes banku

W Stambule Matuszewski dowie-

cież zmieścić na jednym. Podczas

przestawał wtedy tym wojskiem

łączności nie miała w ogóle. Nie

Adam Koc. Osłonę konwoju stanowili

dział się, że na redzie portowej Niem-

przeładowywania ciężkich skrzyń

dowodzić. Ale zgadzał się na to.

mogłem się doszukać informacji,

uzbrojeni strażnicy bankowi. Kolum-

cy planują zamach. Wydzierżawiony

ze złotem „szastał” państwowymi

Zgodził się nawet na przeniesienie

dlaczego tak się stało? Jakiś sprzęt

na, przez to, że tworzyły ją autobusy,

przez Niemców grecki parowiec bę-

pieniędzmi,  kupując  robotnikom

polskiego rządu i dowództwa woj-

Brygada miała zostawić w Norwegii.

była dość charakterystyczna i rzu-

dzie czekał na statek Brett a, a gdy

napoje i wodę sodową. Najgorszą

skowego z Paryża do oddalonego o

wszakże zbrodnią jakiej dopuścił się

Matuszewski, było kupienie w apte-

ce w Bejrucie pudełka aspiryny dla

pani Rajchmanowej, która źle się

poczuła. Afera dotyczyła więc paru

tabletek aspiryny!

Na marginesie: trzy statki w Bej-

rucie miały utrudnić Niemcom zdo-

bycie złota. Zawsze istniała wtedy

szansa, że chociaż jeden statek ze

złotem dojdzie do Francji. Na to, że

Niemcy nie znajdą na morzu żadnego

ze statków, nie można było za bardzo

liczyć. Teraz, co do pań i ich biletów:

panie pracowały podczas transportu

złota nie mniej, niż mężczyźni. Łącz-

nie z dźwiganiem ciężkich skrzyń!

Wykonały pracę, jakiej na pewno nie

byliby w stanie wykonać słabosilni

rządowi mądrale. Natomiast, jeśli by

niesławny upadek wielkiej Francji

ktoś chciał się przyczepić do samego

faktu zabrania z Polski obu pań, to

cała się w oczy. Od razu też zaczęli

ten niczego się nie spodziewając

Po naszych sojusznikach zostały tylko ich hełmy

służę informacją, że za ciężkie pie-

ją obserwować szpiedzy radzieccy,

podpłynie, Grek staranuje go.

300 kilometrów (prawie jak ze Lwo-

Zniszczony w walkach, albo celo-

niądze i poprzez kontakty z niemiec-

a od nich poprzez radio Mińsk, in-

Co wymyślił Matuszewski? Wy-

wa do Krakowa!) miasteczka Angers!

wo poniszczony przed odejściem.

ką Abwehrą sprowadzono z Polski do

formacje docierały do Niemców.

najął ostentacyjnie inny statek, do

Przeniesienie nastąpiło już w listopa-

Ale zaraz dowiedziałem się też, że

Francji żonę generała Sosnkowskie-

Nurkujące bombowce niemieckie

którego jakoby kazał przenieść zło-

dzie 1940 roku. Francuzi po prostu

ciężki sprzęt jednak został zabrany

go, córkę generała Sikorskiego i żonę

zaczęły na kolumnę po prostu polo-

to, podczas gdy tak naprawdę, złoto

wyrzucili Polaków z Paryża, żeby im

i płynął wraz z Brygadą, tyle, że na

pułkownika Gano, szefa polskiego

wać. 9 września kolumna dotarła do

przenoszono do pociągu, który odje-

się nie plątali pod nogami, a generał

innych okrętach niż żołnierze i te

wywiadu. Żona generała Sikorskie-

Łucka. Tutaj napotkano pułkownika

chał ze złotem do Bejrutu. W Bejru-

potulnie się na to zgodził. Siedząc

okręty przybiły do angielskich por-

go sprowadzona z Polski do Francji,

Matuszewskiego (byłego ministra

cie Matuszewski wynajął trzy statki

na francuskim zadupiu, generał do-

tów! Prószę państwa, ktoś tu kręci.

jechała trochę inną drogą. Zabrała ja

skarbu) wraz z jego słynną żoną

i podzielił złoto na trzy części. Posta-

czekał się niemieckiego ataku na

Bo jeśli jest prawdą, że sprzęt Bry-

ze sobą Włoszka Luciana Frassati,

Haliną Konopacką, złotą medalistką

rał się też o to, by wszyscy wiedzieli,

Francję. Teraz dopiero się okazało,

gady dopłynął do Anglii, świadczy

córka znanego włoskiego faszysty,

w rzucie dyskiem na olimpiadzie w

że każdy z tych statków odpływa na

jakim jest Wodzem Naczelnym i Pre-

to, że Brygada miała być wyokrę-

która miała wielkie znajomości w

Amsterdamie 1928 roku. Był tam

pewno nie do Francji. Czemu tyle

mierem. Nie miał zielonego pojęcia

towana w Anglii, a nie we Francji.

warszawskim Gestapo. Jakoś nikt

też pułkownik Rajchman (były mini-

ostrożności? Matuszewskiemu po-

o tym, co dzieje się na froncie. Nie

Skoro sprzęt wszedł do angielskich

nie próbował później prześladować

ster przemysłu i handlu), również z

wiedziano na ucho, że Niemcy znów

miał łączności z polskimi oddziałami.

portów, a żołnierze, rozbrojeni, do-

żoną. Panowie uzgodnili, że to obaj

22 listopada 1939 roku w miejscowości

Nie miał łączności z francuskim rzą-

płynęli do Francji, znaczyć może, że

pułkownicy przejmą dowodzenie ko-

dem. Pocieszano go, że wszystko

ktoś w ostatniej chwili zadecydował,

lumną autobusów ze złotem. Kolum-

Cerizay (Francja) powstał Ośrodek

będzie dobrze, bo Francja to potęga

aby Brygada jednak nie wysiadała

na, pod nowym już kierownictwem,

Zborny Rezerwy Oficerów. Miało to być

nie do pokonania. Tymczasem „po-

w Anglii, a płynęła dalej do Francji.

dojechała do Śniatyna. Tam czekało

niby miejsce, w którym oficerowie

tęga” sypała się właśnie jak stare

Kto mógł tak zrobić, jak nie generał

na nich złoto z banków regionalnych.

oczekiwali na przydział służbowy

próchno. Francuzi na siłę wysyłali na

Sikorski? Zamiast ratować Bryga-

Całe złoto załadowano do pociągu.

front jeszcze nieuformowane polskie

dę, znowu oddał ją Francuzom, bo

Czystego złota było w sumie 75 ton.

w formujących się dopiero jednostkach

oddziały. Protestujących Polaków

Francuzi mu tak kazali. Teraz nikt

Pułkownik Rajchman wrócił do Lwo-

wojskowych. W rzeczy samej był to obóz

straszyli, że odbiorą im broń. Polacy

nie chce o tym powiedzieć słowa, bo

wa po złoto FON (Fundusz Obrony

karny dla wyłapanych przez komisję

oczekiwali pomocy generała, ale ge-

po wyładowaniu w Breście, tak jak

Narodowej), które zresztą po niesły-

nerała nigdzie nie było.

stała, nieuzbrojona Brygada została

chanych perypetiach udało mu się

sanatorów i oficerów, którzy mieli podczas

Wreszcie generał ruszył na po-

rzucona przez Francuzów dosłow-

przywieźć do Francji, zaś pułkownik

działań wojennych „wykazywać

szukiwanie swoich dywizji (!). Nie

nie wprost pod gąsienice niemiec-

Matuszewski wraz z paniami, poje-

niewłaściwa postawę”. Nie wiadomo

było go cały tydzień. Nie było z nim

kich czołgów. Z 4500 doborowego

chali pociągiem do Rumunii. „Złoty

dokładnie ilu ludzi siedziało w tym obozie.

łączności. Dziesiątki bardzo pilnych,

wojska zostało 200 żołnierzy!! No

pociąg” bez przeszkód jechał przez

niezałatwionych spraw czekało na

i jeszcze 400 z oddziału, który nie

Rumunię. Problemy zaczęły się do-

się na niego szykują. Niemieckie U-

panów generałów za sprowadzenie

generała. Człowiek, któremu tak

dołączył wtedy do Brygady i dlate-

piero w Konstancy. W porcie, poza

booty zbliżają się do Bejrutu!! Opatrz-

żon, za wydatki jakie na to poszły,

łatwo przychodziło oskarżanie pol-

go nie wszedł do walki. Rozpacz,

jedną amerykańską łajbą, tankow-

ność jednak czuwała nad statkami

ani za instytucje niemieckie, które w

skiego dowództwa z września 1939,

prawda? Ale jest pewna nadzieja,

cem z Hong Kongu czekającym na

Matuszewskiego i wszystkie trzy

tym pomagały.

teraz sam miotał się jak szaleniec,

że Niemcy jednak nie wyrżnęli na-

rumuńską ropę, nie było żadnego

dopłynęły szczęśliwie do Francji.

bez ładu i składu, bez informacji,

szych Podhalańczyków. Warto wie-

statku. Kapitan tankowca o pięknej

Sensacyjna wiadomość o polskim

bez możliwości skutecznego dzia-

dzieć, że polscy dowódcy w czasie

nazwie „Eocene”, Brytyjczyk pan

służalczość sikorskiego

złocie, cudem uratowanym przed

łania. Czy to go czegoś nauczyło?

walk we Francji mieli niejako pół-

Robert Brett powiedział, że chętnie

wobec Francuzów

Niemcami, rozeszła się natychmiast

Podczas ucieczki z walącej się

Nie bardzo. Serwilizm generała wo-

prywatny system samoobrony. Taki

pomoże Polakom, ale na statku w

po całym kraju budząc wśród ludzi

Francji każdy z tych „mężów opatrz-

bec Francuzów sięgnął szczytu w

nóż za cholewą. Umowa na godzinę

tej chwili nie ma załogi. Statek ma

euforię. Bardzo to złościło generała

nościowych” myślał tylko o sobie.

związku ze sprawą Samodzielnej

najczarniejszą czyli tak zwany roz-

przestój, a marynarze jak to mary-

Sikorskiego, bo gazety wciąż pisały

Opuszczone przez uciekające wła-

Brygady Podhalańskiej.

kaz 4444. Był to kryptonim rozkazu

narze. Chleją gdzieś po portowych

tylko o jakimś Matuszewskim, a nie

dze złoto, zabrali sobie Francuzi,

Brygada została wysłana do

nakazującego natychmiastowe roz-

spelunkach…

o nim. Żeby z tym skończyć, oskar-

bo złota pilnował tylko jeden polski

Norwegii i tam walczyła pod Narwi-

proszenie oddziału. Rozkazu tego

Tej samej nocy odbywało się

żono pułkownika Matuszewskiego o

urzędnik – Stefan Michalski, którego

kiem. Z powodu fatalnego położe-

używano w tej kampanii nie raz.

przenoszenie skrzyń ze złotem na