29

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 14–27 czerwca 2013 nr 11 (183)

List do redakcji

Radziwiłła, Włoch przybył do Nie-

mawiano, że „biegła do niej młodzież

Najwyższy stopień szlacheckiej

świeża ubrany według najnowszej

jak do cudownego obrazu”. Wojzbu-

pijatyki polegał na piciu ze „szkla-

francuskiej mody, „upudrowany co

nówna śmiała jednak się ze wszyst-

nych kijów”. Był to rodzaj bardzo

Jubileusz 100-lecia walk

się zowie; wysoki, na cienkich nóż-

kich wielbicieli. Miała już bowiem

długiej szklanki z dmuchanego szkła,

kach, a łeb miał pełechaty jak baran”.

narzeczonego, Tomka Dulębę, któ-

której nie można było postawić –

Legionów Polskich

Nie nastroiło to pozytywnie Radziwił-

remu serdecznie sprzyjała i czekała

pijący jednym tchem musiał wypić

ła, który nosił wyłącznie kontusz, a

aż skończy służbę wojskową i osią-

zawartość do dna. Kto nie dał rady,

w karpatach Wschodnich

kiedy robiono mu uwagi, że kontusz

gnie wiek 30 lat, przykazany przez

nie dość, że był obryzgany napojem,

ten jest już mocno nadgryziony przez

ojca. Nic więc dziwnego, że odrzuciła

za karę wlewano mu szklankę wody

ząb czasu, odpowiadał z dumą, że to

zaloty księcia. Odszedł urażony, ale

za kołnierz. Po kilku takich kolejkach

Pod auspicjami Towarzystwa

dlatego, iż nosi go już jedenaste po-

podjudzany przez dworzan, postano-

książę zazwyczaj zostawał jedyny na

Karpackiego w Warszawie został

kolenie Radziwiłłów, nawiązując do

wił wrócić i przemocą zdobyć pannę.

polu boju, a przed snem zjadał jesz-

powołany Komitet Obchodów Ju-

starożytności swojego rodu. Poseł

Tak też się stało – książę z towarzy-

cze talerz kiszonej kapusty i wylewał

bileuszu 100-lecia Walk Legionów

królewski napomknął, że król jego-

szami napadł na dwór Woyzbuna,

na głowę cebrzyk zimnej wody.

Polskich w Karpatach Wschodnich

mość rad by księcia wojewodę zo-

szlachcica poranił, wśród boju za-

Podczas jednego z wesel, na

1914–2014.

baczyć w Warszawie, ale na próżno

palił się dwór, i budynki spaliły się

które zaproszony był Radziwiłł, go-

W 2014 roku przypadnie bowiem

oczekuje. – „Moja wina, moja wina,

do szczętu, a pannę Felicję porwano

ście pili z trzewika panny młodej, a

setna rocznica walk II Brygady Legio-

panie kochanku” – rzecze książę

wśród zgiełku oraz strzałów i uwię-

niektórzy, bardziej podochoceni, tak-

nów Polskich w Karpatach Wschod-

– „ale co po psie w kościele, a po

ziono w jednym z folwarków Radzi-

że z buta księcia wojewody.

nich i bitew stoczonych przez polskich

legionistów pod Bohorodczanami,

niedźwiedziu w stolicy. A widział waść

wiłła, otoczoną jednak wszelkimi wy-

Ostatnia pamiętna uczta wydana

Mołotkowem, Nadwórną, Pasiecz-

kiedy, panie kochanku, litewskiego

godami. Stąd wykradł ją pewnej nocy

przez Radziwiłła odbyła się już po

ną, Zieloną, Rafajłową i Kyrlibabą.

niedźwiedzia?” – „Nie!” – odrzekł

narzeczony. Stary Woyzbun z ran się

pierwszym rozbiorze Polski w jego

Szczególnie Rafajłowa, znajdująca

Włoch – „ale wiem że jest to zwierz

leczył w Wilnie; nie chciał wytaczać

pałacu w Warszawie (obecnie pałac

się w okresie międzywojennym na

każdy inny, jak pies, jak kot, jak

sprawy potężnemu i bogatemu prze-

prezydencki). Okazją była rocznica

obszarze Polski (obecnie jako By-

mysz!...” – „Ha! ha! ha!” – parsknęło

ciwnikowi, ale za nieposzanowanie

Unii Lubeskiej, a Radziwiłł w imieniu

strycia w granicach państwa ukraiń-

całe grono głośnym śmiechem. –

swego dziecka przepowiedział mu

braci Litwinów podejmował na niej

emituje w sierpniu 2014, z inicjatywy

skiego) przez wiele dziesiątków lat

„Całkiem jak mysz, zgadł waszmość

karę Bożą: „umrze bezpotomnym”.

„koroniarzy”. Jak pisze jeden z bio-

Towarzystwa Karpackiego, okoliczno-

była dla Polaków symbolicznym miej-

wyśmienicie”. – „Ale przecie większy

Długo prosił potem Radziwiłł o

grafów księcia: „Trzy ogromne sale

ściowy znaczek pocztowy. Oczekuje-

scem odradzania się państwa i jego

od myszy”. – „Do kota podobny, tyl-

przebaczenie, obiecywał niemałe

balowe złączono w jedne; w nich

my też na pozytywną decyzję Naro-

sił zbrojnych. To tam na przełomie

ko znowu trochę mniejszy”. – „No,

sumy pieniędzy, zapewniał, że córki

był stół tak długi, że z jednego koń-

dowego Banku Polskiego w sprawie

1914 i 1915 roku powstała „Rzeczpo-

to więc jak królik” – odrzekł Włoch

nie zhańbił, ale starzec był nieugię-

ca jego na drugi twarzy nie podobna

wybicia jubileuszowej monety o

spolita Rafajłowska”, będąca skraw-

zniecierpliwiony szyderstwem Litwi-

ty, pieniędzy nie przyjął i nie prze-

było rozpoznać. Cztery obok obszer-

podobnym przesłaniu. Wystąpiliśmy

kiem wolnej ojczyzny dla legionistów

nów. – „Ba, panie kochanku, ale na

baczył.

ne sale zastawione były także sto-

również do sejmu RP z inicjatywą

polskich dowodzonych przez Józefa

wielu nogach chodzi?” – „Jak każdy

Panna Felicja nigdy nie wyszła

łami; W trzech owych połączonych

ustawodawczą ogłoszenia roku 2014

Hallera. Do dziś zachowane w wielu

zwierz, na czterech” – rzecze poseł.

za mąż. Uważała, że zhańbi w ten

salach, na tym stole nie mającym

Rokiem Legionów Polskich. Jesteśmy

miejscach, bądź odbudowane po-

– „Alboż to każdy zwierz na czterech

sposób ród swojego narzeczonego

końca, zastawione były najpiękniej-

przekonani, że powszechne dotarcie

mniki legionowe są świadectwem

nogach chodzi?” – „Eksellencyo” –

i mimo jego błagań, nie ustąpiła.

sze srebra augsburskiej filigranowej

do szerokich rzesz społeczeństwa

tamtego czasu.

odpowie Włoch – „niech sobie cho-

Jak się po latach okazało, wstąpiła

roboty; tuż obok pod dwiema ściana-

jest nie tylko ze wszech miar jak naj-

W rocznicowym roku 2014, na

dzi, na wielu chce nogach, ja mu nic

do zakonu i pod koniec życia jesz-

mi, równie długie kredensowe stoły

bardziej właściwe dla popularyzacji

początku października, planujemy

przeszkadzam” – i uśmiechnął się

cze raz przypadkiem spotkała się

także zawalone były srebrami; wan-

legionowego czynu, ale też niosą-

zorganizować w Bystryci-Rafajłowej

aby zataić gniew. Śmiech donośny

z Radziwiłłem – dopiero wtedy mu

nami ogromnemi na butelki, puhara-

ce ważne przesłanie edukacyjne,

(podobnie, jak to uczyniliśmy tamże

zabrzmiał w komnacie. – „Ale cóż-to

wybaczyła.

mi, naczyniami odwiecznemi, których

zwłaszcza dla młodego pokolenia, w

w węższym zakresie w 2009) sesję

podtrzymaniu i upowszechnianiu tra-

popularno-naukową (cykl wykładów,

ja widzę?” – ozwie się książę – „mój

kształty przypominały Olgierdowskie

dycji narodowej i państwowej, stano-

okolicznościowa wystawa fotogra-

gość, panie kochanku, nie ma tale-

czasy, tacami, talerzami, sztućcami,

niedźwiedź litewski

wiącej nasze wspólne dziedzictwo.

ficzna) połączoną ze złożeniem

rza” – „oj, kapcańska służba u Radzi-

Lasy litewskie obfitowały w gru-

których musiało być kilkaset tuzi-

Serdeczniezapraszamydowspół-

wieńców przy pomnikach i krzyżach

wiłła. Gdzie batko? Batku!” – zawołał

bą zwierzynę, czego nie można było

nów, kandelabrami, świecznikami

pracy zainteresowanych obchodami

legionowych w dolinach Bystrzyc

książę, klaskając w dłonie – „pokaż,

powiedzieć o lasach w Koronie (Pol-

różnego rodzaju itp. Żyrandole i lich-

tego jubileuszu – jesteśmy otwarci

(Nadwórniańskiej i Sołotwińskiej)

co umiesz; pójdź odmienić talerz go-

sce centralnej). Było to przedmio-

tarze, porozstawiane i porozwiesza-

na wszelkie kierowane z ich strony

i szerszą imprezą historyczno-tury-

ściowi!”. Na te słowa ogromne, ku-

tem żartów Radziwiłła, który mawiał:

ne wszędzie, mieściły pewnie jakich

propozycje i inicjatywy.

styczną zakończoną spotkaniem grup

dłate niedźwiedzisko wtoczyło się do

„Do Korony nie mam na łowy po co

dwa tysiące świec w sobie. Piszą

Szczególnie mile widziani na uro-

przybywających z różnych miejsc

komnaty na dwóch łapach, w dwóch

jeździć, panie kochanku, bo okrom

współcześni świadkowie, że całej

czystościach jubileuszowych będą

Polski na uroczystym ognisku na

przednich talerz trzymając, i stanęło

zajęcy i wiewiórek nic tam niema... Ja

tej wspaniałości i przepychu okre-

Rodacy z Ukrainy.

Przełęczy Legionów w Karpatach.

za gościem. W komnacie panowało

kocham swych braci koroniarzów, ale

ślić trudno. Kolacya zaczęła się od

O naszych przygotowaniach do

W tej sprawie porozumieliśmy się

najgłębsze milczenie. Włoch obej-

niema jak nasza Litwa! Ja-ci w koro-

ostryg, które umyślnie z Hamburga

obchodów będziemy informować

wstępnie z władzami lokalnymi w

rzał się, krzyknął z przerażenia i

nie mam kawał ziemi, ale djabełby w

pocztą na kilku brykach sprowadzo-

Czytelników Kuriera Galicyjskiego na

Bystryci, a także rejonowymi i miej-

wraz z krzesłem, na którem siedział,

niej siedział. Kiedy my niedźwiedzie

no. Ledwie jeden półmisek znikł,

bieżąco.

skimi w Nadwórnej, uzyskując ich

upadł na ziemię, obaczywszy po raz

bijemy, to tam z rozjazdem na prze-

drugi się rodził; trudno było naliczyć,

Jednocześnie zachęcamy do

przychylność wobec naszych planów.

pierwszy w życiu to tak bardzo do

piórki chodzą. U koroniarzów susły to

ile set butelek szampańskiego wina

odwiedzania naszej strony interne-

Zamierzamy również zaakcentować

psa, kota, królika, a szczególniej do

gruba zwierzyna”.

wypito; oprócz tego roznoszono na

towej: www.karpaccy.pl

wagę tych historycznych wydarzeń

myszy podobne zwierzątko”.

Być może dlatego sam miał

tacach wina stare w różnych ga-

odbyciem na rozpoczęcie i zakończe-

przydomek „niedźwiedź litewski”. Z

tunkach. Na bocznych stołach stały

Z karpackim pozdrowieniem

nie sesji uroczystych nabożeństw w

niedźwiedziami jest też związanych

głowy dzicze, łapy niedźwiedzie –

Biesiady

dawnej kaplicy rzymskokatolickiej w

Jan skłodowski

Radziwiłł potrafił się bawić w

kilka ciekawych anegdot z życia

przysmak nielada, całkowite udźce

przewodniczący Komitetu

Bystryci (obecnie cerkiew greckoka-

iście sarmackim stylu. W zamku w

księcia.

sarnie, zwierzyna, szynki, ryby na

tolicka) oraz w kościele parafialnym

Nieświeżu nierzadko nakrywano do

Ziemie wokół miasteczka Smor-

zimno itp. itp. Mówiono powszech-

Zainteresowanych prosimy o kon-

w Nadwórnej.

takt: tel. +48 506269837,

Dla upamiętnienia tych epoko-

stołu dla tysiąca osób. W czasie sej-

ginie nadał Radziwiłł Cyganom, któ-

nie., że ta uczta przeszło dwa milio-

mail: jan.sklodowski@gmail.com

wych zdarzeń Poczta Polska wy-

mików i zjazdów szlachty „obiadował”

ry mogli się tam osiedlać. Porządku

ny złotych kosztowała Radziwiłła.

dwa razy dziennie – raz ze szlachtą

pilnował wyznaczony przez księcia

Rok później książę ciężko za-

we dworze, drugi raz na dziedzińcu z

król cygański. Cyganie prowadzili

chorował, stracił wzrok i wkrótce

Uratujmy życie romkowi

gołotą, dla której codziennie zabijano

tam między innymi „Akademię smor-

zmarł, a wraz z nim odeszła cała

dwa woły. W piciu także ciężko mu

gińską”, czyli szkołę, w której uczyli

epoka, której stał się symbolem:

Romek Kaławaj ma 2,6 roku; pochodzi z Czyszek k. Mościsk. Urodził

było dorównać.

sztuczek zwierzęta. Pewnego razu

sarmacka Rzeczpospolita.

się zdrowy. Po pewnym czasie wykryto u dziecka bardzo rzadką chorobę –

król cygański chciał zrobić przyjem-

zespół moyamoya, powodujący niedrożność dużych tętnic wewnątrzczasz-

ność Radziwiłłowi i nauczył niedź-

kowych, co prowadzi do niedokrwienia ośrodkowego układu nerwowego.

Zapraszamy chętnych do śpiewania

wiedzie chodzić w zaprzęgu. Takim

Choroba, spowodowała u dziecka dwukrotnie udar mózgu i krwotok. Chło-

ekwipażem przyjechał do Nieświeża.

w polskim chórze mieszanym ecHO”

piec stracił wzrok. Jedyna szansa dla Romka, to operacja. Jej koszt – 100

Książę był tak zaskoczony i ucieszo-

tys. dolarów. Pomoc dla Romka, prosimy kierować na nasze konto: BGŻ SA

ny, że przyjął go jak prawdziwego

Próby oraz spotkania towarzyskie – poniedziałki i czwartki o godz.

23 2030 0045 1110 0000 0222 0700 z dopiskiem – Romek Kaławaj.

Romek przeszedł dwie bardzo ciężkie, wielogodzinne operacje w klinice

króla. Sam później wykorzystał ten

18:30, pod kierownictwem profesjonalnych pedagogów i animatorów

w Zurichu. Teraz czeka go długa rehabilitacja, a za 5 miesięcy kolejna wizyta

koncept i zajechał karetą zaprzężoną

muzyki.

kontrolna w Szwajcarii. Klinika w Zurichu zgodziła się na opłacenie kosztów

w niedźwiedzie na dziedziniec zamku

Jeśli masz lat 30+, 40+, 50+ itd. i możesz poświęcic czas dwa

zabiegu w ratach. Obecnie rodzicom Romka brakuje ok. 9 tysięcy euro.

królewskiego w Warszawie, płosząc

Po naszej prośbie zamieszczonej w Kurierze Galicyjskim i Tygodniku Po-

razy w tygodniu na próby (2 godz.), to nauczysz się pięknego reper-

stojące tam konie.

wszechnym, na subkonto Romka wpłynęło 3500 złotych, które przekazaliśmy

tuaru z chóralistyki polskiej (i nie tylko). Jeśli jesteś młody i dysponu-

Tresowane niedźwiedzie usługi-

rodzicom chłopca. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy zainteresowali się

wały także na nieświeskim zamku,

jesz zapałem do nauki, to skuteczne nowoczesne pliki dzwiękowe

losem dziecka i okazali życzliwość. Zwracamy się z prośbą o dalszą pomoc

co o mało nie doprowadziło do nagłej

pomogą szybko przyswoić tobie partie głosowe.

dla Romka.

śmierci posła królewskiego, Włocha.

Monika narmuntowska-Michalak

skorzystaj z zaPRoszEnIa!

Jak relacjonuje jeden z biografów

ul. olbrychta 8/9, 65-823, zielona góra