11

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16 lipca–15 sierpnia 2013 nr 13–14 (185–186)

Do pełnego porozumienia –

Władysława kuczyńskiego

pielgrzymka do Bołszowiec

lata pracy

nawzajem, prosić o przebaczenie

władysław Kuczyński uczest-

oraz dalej wspólnie budować swo-

niczył w pielgrzymkach do

„Prosimy o przebaczenie i przebaczamy” – pod takim hasłem na początku lipca odbyły się wspól-

ją przyszłość. Myślę, że należy być

Bołszowiec kilka razy. Brał

ne nabożeństwa na polskim cmentarzu w wołyńskiej we wsi Pawliwka (dawny Poryck) i na ukra-

otwartym na innych.

udział w spotkaniach mło-

ińskim – w polskiej wiosce Sahryń. Odbyły się one w ramach akcji zainicjowanej przez społeczny

dzieży i odpustach. Rozma-

Proszę opowiedzieć coś

wiał z nim woJCIeCH Jan-

o sobie.

komitet uczczenia pamięci ofiar tragedii wołyńskiej 1943 roku. Uczestnikami uroczystości stali się

Część mojej rodziny pochodzi z

KowsKI z radia wnet.

polscy i ukraińscy działacze społeczni, politycy, naukowcy i dziennikarze.

Żytomierszczyzny. Jednego z moich

pradziadków w 1937 roku aresz-

Ile czasu trwa pielgrzym-

mordowanych Polaków”, o planowej

agnIeszKa Ratna

Mykoła KUCzeRePa, hi-

towało NKWD. Wywieziono go do

akcji skierowanej przeciwko nim…

ka?

storyk, profesor katedry hi-

Organizatorami akcji były Ukraiń-

Ale na Wołyniu nie mieszkało tylu

Pielgrzymka trwa cztery dni.

więzienia do Charkowa, jedynie za

storiiwschodnioeuropejskie-

ski Katolicki Uniwersytet we Lwowie

Polaków, jak podają niektórzy polscy

go Uniwersytetu w Łucku:

Przechodzimy  codziennie  mniej

to, że był Polakiem i pisał listy do

i Wschodnioeuropejski Uniwersytet

- To co wydarzyło się na Wołyniu

badacze. A walki przeciwko Ukra-

więcej po 30 km. Po drodze modlimy

swoich krewnych do Polski. Nie miał

Państwowy im. Łesi Ukrainki w Łuc-

w 1943 roku jest zjawiskiem histo-

ińcom na ich etnicznych ziemiach –

się, mamy rozważania. Nocujemy

nic wspólnego z polityką, był pro-

ku. Oprócz nabożeństw program uro-

rycznym. I tę sprawę trzeba pozosta-

Chełmszczyźnie – rozpoczęły się na

przy kościołach, na parafiach. Jest

stym robotnikiem na wsi. Przez pół

czystości przewidywał seminarium

wić historykom. Polscy i ukraińscy

długo przed lipcem 1943 roku. Na ten

to bardzo dobre przeżycie, bo mamy

roku był w wiezieniu, potem został

„Do zjednoczonej Europy – pojedna-

politycy działają nie zawsze mądrze.

rok datowany jest początek wołyń-

duchowny wypoczynek i fizyczny.

rozstrzelany. Jego ciężarną narze-

ni”, gdzie przygotowany został tekst

Ludzie mieli wówczas silniejszego

skiej tragedii. Ukraińska wieś Pasie-

Po dotarciu do Bołszowiec odbywa

czoną zesłano do Kazachstanu. Wy-

wspólnej deklaracji o wzajemnym

przeciwnika – sowieckich partyzan-

ki została zniszczona przez polskie

się tu odpust i spotkanie młodzieży,

rzucono ich z pociągu w stepie i ona

przebaczeniu i pojednaniu. W czasie

tów i okupacyjny reżym niemiecki.

bojówki jeszcze w 1942 roku, a jej

na które zjeżdża się dużo gości ze

urodziła moja babcię przy trzydzie-

omówienia trwała burzliwa dyskusja,

Trzeba było walczyć z silniejszym

mieszkańców, którzy przeżyli dobi-

Lwowa, innych miast i z Polski.

stostopniowym mrozie. Przez cztery

która pokazała, że do pełnego pojed-

wrogiem. Polscy i ukraińscy miesz-

to w Sahryniu. W tymże 1942 roku

lata piechotą wędrowali na Ukrainę

Czy tylko Polacy biorą

nania trzeba jeszcze wielu lat wytę-

kańcy stali się ofiarami sytuacji. Po

zniszczono wieś Majdan Sopotow-

i wrócili dopiero podczas wojny. Ta-

udział w pielgrzymce?

żonej pracy.

prostu na Wołyniu i w Galicji zbiegły

ski, a represje przeciwko ukraińskiej

się interesy kilku politycznych, pań-

inteligencji, kapłanom, działaczom

stwowych i wojskowych sił. Niemcy

społecznym i ludności zaczęły się

Jarosław HRyCaK, pro-

planowali jedno, a sowieci co inne-

jeszcze w 1941 roku. Są na to odpo-

fesor Ukraińskiego Katolic-

go. Do tego mamy wiele nieprawdy i

wiednie dokumenty.

kiego Uniwersytetu, był jed-

wypaczonych świadectw. Wszystko

nym z uczestników inicjaty-

to należy sprawdzić. Przyjdzie czas,

wy społecznej:

Łukasz JasIna, historyk

- Nie może być pojednania raz

gdy oddamy cześć wszystkim ofia-

i publicysta, Katolicki Uni-

i na zawsze. O tym bardzo trafnie

rom. Świadczy o tym ta inicjatywa

wersytet Lubelski:

powiedziała Margaret Albright: z

społeczna, która odbywa się dziś.

- Pojednanie polsko-ukraińskie

pojednaniem jest jak z jazdą na

Nie jesteśmy winni tego, co robili

jest to bardzo ważną sprawą. Zada-

rowerze, gdy tylko przestajesz pe-

nasi przodkowie. Nadszedł czas po-

niem, które oba narody powinny wy-

dałować, upadasz. Bo zawsze po

myśleć o przyszłości.

konać lepiej niż robiono to do tej pory.

obu stronach znajdą się ludzie,

Moją rodzinę po tych tragicznych wy-

którzy nie zechcą pojednania. Zna-

darzeniach wysiedlono z woj.rówień-

Paweł KowaL, polski eu-

czenie tej akcji, która odbyła się w

skiego w 1944 roku. Urodziłem się

rodeputowany:

ukraińskiej Pawliwce i w polskim

- Debatujemy dziś o obecnej

i mieszkałem w Hrubieszowie, gdzie

Sahryniu, jest taka, że odbyła się

sytuacji na Ukrainie. Jeżeli nie ma

mieszkało wiele takich rodzin prze-

ona na Wołyniu – w samym centrum

zgody w społeczeństwie odnośnie

siedlonych z Wołynia. Dużo wspomi-

tych tragicznych wydarzeń. Zawsze

przemyślenia tych wydarzeń, musi-

nali i te wspomnienia były dla mnie

pojednanie odbywało się poza Wo-

my wziąć wszystko to, co jest ważne

bardzo ważne, bo chciałem rozeznać

łyniem: dyskutowano w Warszawie,

dla porozumienia i pokonania zła.

się dokładnie w tych wydarzeniach.

Kijowie, Lwowie. Akcja jest inicjaty-

Nie można jednak nikogo do nicze-

Bardzo ważne dla mnie było zrozu-

wą społeczną.

go zmuszać. Bardzo ważne i dale-

mienie tych wydarzeń. Jestem bar-

kowzroczne są słowa zwierzchnika

dzo zadowolony, że obecnie wspól-

władysław Kuczyński (od lewej)

cerkwi greckokatolickiej Światosła-

nie działamy na rzecz porozumienia.

Mykoła onUFRIJCzUK,

wa Szewczuka. Ale i my musimy

Dla mnie nie ma problemu, czy Pola-

prezes wołyńskiego spo-

Biorą udział w tych spotkaniach

kich przykładów jest bardzo dużo.

wiele przemyśleć, nasi przodkowie

cy mają przebaczać Ukraińcom i czy

łeczno-kulturalnego stowa-

i Polscy, i Ukraińcy. Ale ostatnio bie-

Miejscowość, gdzie mieszkał mój

też mordowali i musimy też wiele

Ukraińcy maja przebaczać Polakom.

rzyszenia „Chełmszczyzna”:

rze udział coraz więcej Ukraińców,

pradziadek, była polską wioską. W

- W pierwszej wersji deklaracji

wspólnie uczynić dla wyjaśnienia

Myślę, że musimy rozmawiać o histo-

bo taka jest obecna polityka kościoła

czasie wojny mężczyzn z takich wio-

były słowa o „dziesiątkach tysięcy za-

tych spraw.

rii, razem żyć i modlić się za ofiary.

rzymskokatolickiego, że nie otwiera

sek wysyłano na najgorsze odcinki

się wyłącznie na Polaków. Kiedyś

frontu, żeby tam zginęli. Po wojnie

OŚWIADCZENIE FEDERACJI ORgANIZACJI

to przeważnie Polacy byli wiernymi

kobiety wychodziły za mąż Rosjan

kościołów rzymskokatolickich. Ale

czy Ukraińców i w ten sposób zani-

POLSkICH NA UkRAINIE

w chwili obecnej jest taka sytuacja,

kała polskość. W wielu miejscowo-

że wiele Ukraińców i Rosjan szu-

ściach jest taka sytuacja, że ludzie

ka Boga i coraz częściej chodzi

mimo tego, że nie znają języka, to

wydarzeń. Nasze pokolenie wyrosło

W 70. rocznicę tragicznych wy-

tak bardzo podzieliły nasze narody.

do kościoła katolickiego. Ojcowie

jednak zachowali pamięć, mają

na ziemiach swych przodków. Jako

darzeń na Wołyniu i Małopolsce

Pragniemy zapewnić naszym po-

franciszkanie są bardzo otwarci. To

cmentarze, które pielęgnują. Naj-

obywatele państwa ukraińskiego

Wschodniej my – Polacy, zrzeszeni

tomkom gwarancję bezpieczeństwa,

bardzo dobrze, bo kościół rzymsko-

lepszą i najważniejszą łącznością

wśród przedstawicieli wielu narodo-

w Federacji Organizacji Polskich na

aby nie okazali się zakładnikami hi-

katolicki działa na rzecz pojednania

z Ojczyzną była modlitwa, którą

wości i kultur tworzymy w pewnym

Ukrainie uczciliśmy pamięć ofiar,

storii.

i pokoju pomiędzy narodami ukra-

zapamiętali z ustnych przekazów od

sensie współczesną i swoistą wieżę

które poniosły niewinną śmierć z rąk

Wykonując swój moralny obo-

ińskim i polskim. Pomimo trudnych

starszych, od rodziców i dziadków.

Babel. Zachowując swoją tożsa-

zabójców, ziejących nienawiścią do

wiązek wobec naszych przodków,

stron naszej historii musimy szukać

Tak było na Żytomierszczyźnie. Lu-

mość pracujemy dla dobra Polaków

swych współbraci – autochtonów tych

pragniemy zgodnie z chrześcijańską

porozumienia i, jak uczył nas Jan

dzie żyli w strachu, nie możemy ich

oraz Ukrainy – kraju, którego jeste-

ziem. Ci, którzy ocaleli, stracili cały

zasadą przebaczania, żyć w pokoju

Paweł II, musimy przebaczyć sobie

osądzać, a jedynie im pomagać.

śmy obywatelami.

dorobek swojego życia oraz dach nad

i miłości chrześcijańskiej z narodem

Szanujemy i wysoko cenimy

głową. Wznosząc modły do Boga za

ukraińskim.

wysiłek wszystkich, którzy-dążą ku

ich dusze jako chrześcijanie-katolicy

Stanowimy mniejszość polską

stworzeniu dobrosąsiedzkich i part-

modliliśmy się również za tych, którzy

na Ukrainie. Z mniejszością ukraiń-

nerskich stosunków między narodami

tej zbrodni dokonali.

ską w Polsce nas łączy zrozumienie,

polskim i ukraińskim. Nie mamy pra-

Jesteśmy w pełni świadomi, że

życzliwość, współpraca i zaufanie.

wa stać na uboczu. Aktywnie uczest-

tragiczne wydarzenia w historii na-

Na nas – Polakach i Ukraińcach

niczymy w tym procesie. Ksenofobia,

szych dwóch narodów powinny być

po obu stronach granicy spoczywa

nietolerancja, czy też zła wola i bier-

przestrogą dla przyszłych pokoleń.

ogromna odpowiedzialność za los

ność tych czy innych przedstawicieli

Nie mają one prawa być przemil-

przyszłych pokoleń i obowiązek, obo-

narodów polskiego czy ukraińskiego

czane lub też zniekształcane. Nie

pólnej pracy na rzecz rozwoju wspól-

po obydwu stronach istniejących gra-

powinny one po latach podsycać

nych wartości naszych narodów jak

nic jest niedopuszczalna.

nienawiść między narodem polskim

również rozbudowy wspólnego Domu

Zdajemy sobie sprawę, że ciąży

i ukraińskim.

Europejskiego.

na nas obowiązek usunięcia wszel-

Zdajemy sobie sprawę, że dziś

Federacja organizacji

kich przeszkód, które w przeszłości

nie czas na manifestację echa tych

Polskich na Ukrainie