14

Przegląd wydarzeń

16 lipca–15 sierpnia 2013 nr 13–14 (185–186) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

72. rocznica mordu

Wspólna pamięć

W Iwano-Frankiwsku (dawn. Stanisławo-

lwowskich profesorów wie) uczniowieNowej Soli i Zielonej Góry

i członkowie organizacji

społecznych z

Tym razem 72. rocznicę mordu polskich profesorów

zrealizowali projekt „Wspólna pamięć”.

i członków ich rodzin na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie saBIna RÓżyCKa

obchodzono podczas dwudniowych uroczystości.

tekst i zdjęcia

- Pomysł wyniknął w zeszłym

roku, podczas wizyty pracowników

szkolnictwa z Polski na Przykarpacie

– opowiada autor imprezy, przewod-

niczący sejmiku powiatu Nowa Sól,

Jarosław Suski. – Zdecydowałem,

że będzie dobrze, jeżeli uczniowie

z Ukrainy i Polski będą wspólnie

pracowali przy odnowieniu mogił

i poznawali wspólną tragiczną hi-

storię. Nie należy spoglądać na to,

co dzieli, a jednoczyć się wspólnie,

żeby takich przestępstw przeciwko

Kazimierz grzesiowski, naj-

ludzkości więcej nie było. Mówię –

starszy uczestnik delegacji

przeciwko ludzkości – bo w Czarnym

Lesie rozstrzelano nie tylko Polaków,

ale i Ukraińców, Ormian czy Żydów.

roli. Wyrosną z nich biznesmeni, dy-

Wdzięczny jestem, że uczniów z

plomaci, kierownicy fabryk – wspól-

polskich szkół przyjęto w domach

nie będziemy tworzyli dobrobyt”.

ich ukraińskich rówieśników. Jest

Jarosław Suski opowiedział o

to wspólna dobra inicjatywa dzieci,

najstarszym uczestniku wyjazdu:

rodziców i nauczycieli Iwano-Fran-

83-letnim Kazimierzu Grzesiowskim.

kiwska i przedstawicieli polskiego

Urodzony w dawnym województwie

Towarzystwa „Przyjaźń”.

tarnopolskim Grzesiowski, jest jed-

W ramach współpracy 70 uczest-

nym z pierwszych absolwentów

Uroczystości przed pomnikiem profesorów lwowskich

ników projektu z Polski i Ukrainy po-

Centrum Kształcenia Zawodowego

Lwowskiej prof. Tadeusz Więckowski

którym są. Nie chcą poznawać hi-

Konstanty Czawaga

zapalili znicze również pod starym

storii swego narodu”.

tekst i zdjęcie

pomnikiem (krzyżem) poświęconym

Dalej w słowie do zgromadzo-

3 lipca, z inicjatywy Politechniki

pamięci profesorów lwowskich.

nych, przeważnie osób starszych, o.

Lwowskiej i Politechniki Wrocław-

Natomiast 4 lipca, dokładnie

Władysław Lizun powiedział: „Jeżeli

skiej, przy odsłoniętym dwa lata temu

w 72. rocznicę mordu polskich

nie będziemy pamiętać o historii, to

pomniku zgromadzili się naukowcy

profesorów we Lwowie, lwowscy

zniszczymy swoją tożsamość na-

lwowskich uczelni. Uczcili pamięć

Polacy uczcili ich pamięć wspólną

rodową. I o tym trzeba pamiętać.

ofiar egzekucji dokonanej przez hi-

modlitwą przy „starym pomniku” –

Nie trzeba niszczyć historii. Trzeba

tlerowców.

krzyżu na Wzgórzach Wuleckich.

o niej mówić najmłodszym pośród

„Wzgórza Wuleckie to miejsce

Tradycyjnie złożono wiązanki kwia-

nas”. Zdaniem kapłana młodzież po-

szczególne zarówno dla Lwowa, jak

tów z biało-czerwonymi szarfami.

winna być obecna przy obchodach

i dla wielu miast w Polsce – powie-

Miejscowi harcerze wystawili wartę

ważnych  historycznych  rocznic.

dział rektor Politechniki Wrocławskiej

honorową.

„Ale skąd mają się dowiedzieć o tej

wicemer Rusłan Panasiuk, Jarosław suski i prezes towa-

prof. Tadeusz Więckowski. – Tu w

„Zgromadziliśmy się tutaj w dniu

prawdzie? – pytał rodziców i dziad-

rzystwa „Przyjaźń” Łucja Kubicka

1941 roku rozstrzelano lwowskich

kaźni lwowskich profesorów i chce-

ków. – Tylko od ludzi najstarszych.

profesorów. Zadajemy sobie pytanie:

my o nich pamiętać – powiedział o.

Nawet nauczyciele historii żyją cza-

„Elektryk”. – Moi rodzice pochodzili z

rządkowało pochówki rozstrzelanej

dlaczego? Czy tylko dlatego, że byli

Władysław Lizun OFM Conv. – Nie

sem w kłamstwie i nie przekazują

miejscowości Jazłowiec i tam się uro-

przez Niemców polskiej inteligencji

profesorami? Byli intelektualistami?

tylko w tym czasie gdy jest to nam

wszystkiego, co powinni przekazać.

dziłem. Przyjechałem tu z młodzieżą,

w Czarnym Lesie w okolicy Stanisła-

– Chyba tak, bo trzeba było znisz-

wygodne, bo historia, która się wy-

To zadanie dla nas wszystkich, aby-

przy której czuję się o 30 lat młodziej.

wowa. Dla uczestników prac zorgani-

czyć elitę. Ale to miejsce stało się

darzyła, nie zawsze jest wygodna dla

śmy przekazali te prawdę nic nie

Razem z nimi poznaję wspólną pol-

zowano nabożeństwo i zajęcia histo-

jeszcze czymś o wiele ważniejszym

wszystkich. Historia ma to do siebie,

ukrywając jej. Nie mówię, że mamy

sko-ukraińską historię, jest to dla

ryczne na Demianowym Łazie, gdzie

teraz, we współczesności. Bo prze-

że nie można jej cofnąć. Co się sta-

nastawiać się nienawistnie do tych

mnie zaszczyt.

rozstrzeliwano Ukraińców, ale już w

cież bez lwowskich profesorów nie

ło, już się nie odstanie. I ci wszyscy,

wszystkich narodów, które uczyniły

W składzie delegacji przyjecha-

okresie sowieckim. Te wspólne ak-

byłoby dzisiaj akademickiego Lwo-

którzy brali udział w tym haniebnym

nam krzywdy, ale musimy znać praw-

ła też Stefania Jawornicka, sekre-

cje pokazały młodzieży wydarzenia,

wa. Nie byłoby akademickiego Wro-

czynie powinni przyznać się do tego

dę” – pouczał. Historię trzeba znać,

tarz honorowego konsulatu Ukrainy

które stanowiły podobne doświad-

cławia i wielu innych miast w Polsce.

i powiedzieć: „Tak, uczyliśmy to. Ten

żeby wiedzieć co nas czeka, albo co

czenia dla obu narodów. W urzędzie

w Zielonej Górze. Jest ona inicjato-

Bo choć lwowski duch akademic-

ból zadaliśmy braciom i siostrom”.

może na nas czekać” – podkreślił o.

miasta, wicemer Rusłan Panasiuk

rem tworzenia biblioteki współcze-

ki tu został, ale także część tego

Duchowny zaznaczył, że wybitni

Władysław Lizun.

powiedział: „Ekonomika jest dziedzi-

snej literatury ukraińskiej w Polsce

ducha przeniesiono do Polski, do

naukowcy i członkowie ich rodzin

Na zakończenie wezwał do prze-

ną, w której się specjalizuję, ale moja

dla polskich i ukraińskich uczniów.

różnych miast, szczególnie do Wro-

zginęli za Ojczyznę, dlatego że byli

baczenia wszystkim, którzy uczy-

obecność tutaj nie jest przypadkowa.

Wspólne pielęgnowanie grobów jest

cławia. Dlatego też pomnik ma takie

Polakami.

nili nam zło. „Taka jest nasza wiara

Ta młodzież, która dziś do nas przy-

krokiem, który zapoczątkuję dalszą

szczególne znaczenie, również dla

„Na przestrzeni czasu, na prze-

chrześcijańska, katolicka. Idziemy za

jechała, za kilka lat przyjedzie w innej

współpracę.

przyszłości. To miejsce, które łączy

strzeni lat czasem zastanawiamy się

Chrystusem niesiemy ten krzyż, mu-

Polskę i Ukrainę, Ukrainę i Polskę .

dlaczego się tak stało?” – pytał fran-

simy tak postępować. Jest to trudne,

To miejsce naszej wspólnej tradycji.

ciszkanin i odpowiadał, że to niena-

bolące, ale nigdy nie możemy zama-

Pamiętajmy o tych, którzy oddali tu

wiść pielęgnowana w sercu prowa-

zywać historii. Nigdy. Dlatego spo-

życie. Pamiętajmy, żeby los, który ich

dzi do tragedii. „Także dzisiaj, jeżeli

tykamy się tutaj i jestem wdzięczny,

doświadczył, nigdy już się nie powtó-

ugrupowania nacjonalistyczne będą

że tylu was przyszło” – zaznaczył o.

rzył. Pamiętajmy, że to miejsce ma

pielęgnować tę nienawiść w swoim

Władysław Lizum OFN Conv.

nas łączyć”.

sercu, może się to samo powtórzyć

Prezes Towarzystwa Kultury Pol-

W uroczystości uczestniczył kon-

– ostrzegł o. Lizun – powinniśmy o

skiej Ziemi Lwowskiej Emil Legowicz

sul generalny RP we Lwowie Jaro-

tym wiedzieć, bo historia, jak mówi

złożył podziękowanie o. Władysła-

sław Drozd.

przysłowie, toczy się kołem. Dzisiaj,

wowi Lizunowi za przewodniczenie

Po złożeniu wianków i kwiatów

niestety wielu młodych ludzi nie

we wspólnej modlitwie i podziękował

pod pomnikiem wzniesionym w 2011

chce pamiętać tego, co się kiedyś

wszystkim obecnym rodakom za

roku, rektor Politechniki Lwowskiej

wydarzyło. Chcą się odgrodzić jakąś

udział w uczczeniu pamięci zamor-

prof. Jurij Bobalo i rektor Politechniki

barierą, chcą żyć tylko w czasie, w

dowanych polskich profesorów.

Uczestnicy akcji „wspólna pamięć” w ratuszu