39

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16 lipca–15 sierpnia 2013 nr 13–14 (185–186)

nego, polskiego dowodzenia. Sam

rał Sikorski spowodował utworzenie

- jak go określali jemu współcześni.

W przypadku Shinafoot mamy więc

Tak naprawdę, wszystkie obozy

pomysł wyjścia z wojskiem ze Związ-

w Palestynie przez polską „dwójkę”

Pan Adam Węgłowski w artykule

też pustkowie, ale z dużo lepszym

zostały zlikwidowane, a więźniowie

ku Radzieckiego też był pomysłem

tak zwanej Drugiej Grupy. Druga Gru-

„W obozach Sikorskiego”: „Kolejne

dojazdem niż mogło to być na Kin-

rozpuszczeni dopiero po śmierci Si-

Andersa, któremu Sikorski stanow-

pa, to był tajny obóz internowania dla

szczegóły pojawiły się po wojnie, gdy

gledoors.

korskiego i co ciekawe, nie wpłynęło

czo się sprzeciwiał nie zważając na

oficerów podpadniętych generałowi.

do sprawy obozu w Kingledoors (Shi-

Shinafoot – to już był obóz kon-

to na pogorszenie bezpieczeństwa

rzeczowe argumenty, jakich używał

Do tego obozu wsadzano, bywało,

nafoot) wrócono w latach 1953–54 na

centracyjny pełną gębą! Otaczały go

w Wielkiej Brytanii. Tacy to w nich

generał Anders w zaciętej dyskusji

nawet oficerów wysyłanych do Pale-

łamach paryskiej „Kultury”. W artykule

dwa rzędy ogrodzeń z drutu kolcza-

bowiem siedzieli „kryminaliści”. To,

pomiędzy generałami. Sikorski chciał

styny z Wielkiej Brytanii! Przez jakiś

„Rubens miał filię w Szkocji” były pod-

stego. Na rogach ogrodzenia wzno-

że obozy zlikwidowano od razu po

„robić politykę” rozumianą jako walkę

czas udawało się utrzymać sprawę

oficer Maciej Feldhuzen (podchorą-

siły się wieżyczki wartownicze. Dość

śmierci generała dobitnie wskazuje,

z Niemcami ramię w ramię z Armią

w tajemnicy, aż wreszcie Anders się

ży z cenzusem, redaktor szkockiego

dokładny opis obozu zawdzięczamy

że nikomu innemu poza generałem,

Czerwoną, a Anders mu tłumaczył,

o tym dowiedział i co tu dużo mówić,

„Dziennika Żołnierza” Sz. Kaz.) pisał:

polskiemu pisarzowi, wtedy oficerowi

te obozy nie były potrzebne.

że żołnierze, po tym, co ich spotkało

po prostu się wściekł!! Natychmiast

„Na czele obozu dyscyplinarnego w

prasowemu, Stanisławowi Strumph-

Tak nota bene. Kapitan Korkie-

w Związku Radzieckim nienawidzą

aresztował wszystkich pilnujących

Shinafoot stanął kapitan Korkiewicz.

Wojtkiewiczowi, jaki pisarz umieścił

wicz zginął na ulicy w niedalekim

Rosjan bardziej niż Niemców, że woj-

obozu „dwójkarzy” i oddał ich pod

Alkoholik, psychopata, sadysta, który

w swej książce „Wbrew rozkazowi”.

Edynburgu. Wpadł pod tramwaj!

własnoręcznie maltretował więźniów.

Strumph-Wojtkiewicz natknął się na

Sikorski chciał „robić politykę” jako walkę

Zakładano im od tyłu kajdanki na ręce

obóz przypadkiem, odbywając akurat

„zgrzyty” pomiędzy

i wieszano na poprzeczce u sufitu, a

staż w brytyjskiej jednostce artylerii,

z Niemcami do spółki z Armią Czerwoną, a

generałem sikorskim

pan kapitan Korkiewicz sam wiszą-

położonej niedaleko obozu. To co

a generałem andersem

Anders mu tłumaczył, że żołnierze, po tym,

cych dusił za gardło, bił po twarzach

zobaczył, tak go sfrustrowało, że po-

Proszę Państwa. To jeszcze nie

co ich spotkało w Związku Radzieckim

i kopał w brzuch. Działo się to w roku

stanowił dowiedzieć się o tym obozie

koniec opowieści o obozach gene-

nienawidzą Rosjan bardziej niż Niemców,

Pańskim 1941, a więc Lagerführer

czegoś więcej. Udał się więc do obo-

rała Sikorskiego. Zapomnieliście bo-

Korkiewicz nie był odosobniony w

zu niby to starając się o pozwolenie

wiem Państwo o Wojsku Polskim na

że wojsko zaczyna głodować, że Rosjanie

biciu skutych i bezbronnych żołnierzy

wygłoszenia więźniom patriotyczne-

Bliskim Wschodzie, czyli o tak zwa-

obcinają i tak niewielkie racje żywnościo-

polskich, bo robiło to samo, równole-

go odczytu. Po wizycie, wstrząśnięty

nej armii generała Andersa.

we, z których wojsko oddaje jeszcze pra-

do głębi, wysłał pisemny raport o nie-

wie połowę na wyżywie polskich cywilów.

ludzkim traktowaniu więźniów tego

obozu do (o, naiwności!!)… generała

sko zaczyna głodować, że Rosjanie

sąd polowy. Obóz został zlikwido-

Sikorskiego! Po jakimś czasie Sikor-

obcinają i tak niewielkie racje żyw-

wany, a więźniowie uwolnieni. Histe-

ski miał mu podobno podziękować

nościowe, z których wojsko oddaje

ryczna skarga na działania Andersa,

za ów raport i powiedzieć, że dzięki

jeszcze prawie połowę na wyżywie-

jaką palestyńska „dwójka” wysłała do

niemu zlikwidował właśnie to okrop-

nie paru dziesiątków tysięcy polskich

Londynu, miała spowodować dość

ne miejsce.

cywilów ściągających pod opiekę

nagłą, jak pamiętamy, inspekcję Si-

Obóz w Shinafoot bardzo przy-

polskiego wojska z całego Sajuza w

korskiego na Bliskim Wschodzie.

pominał Stutthof, niemiecki obóz na

stanie niekiedy agonalnym, schoro-

Sikorski był przekonany, że atak na

Żuławach koło Gdańska, który też był

wani i zagłodzeni prawie na śmierć.

jego Drugą Grupę zapowiada począ-

obozem policyjnym, a państwowym

Wojsko musiało żywić tę ludzką rze-

tek puczu generała Andersa. A w po-

obozem koncentracyjnym stał się

szę ze swoich racji, bo Stalin nie dał

wrotnej drodze był Gibraltar.

dopiero po latach. Co bardzo dziwne,

na ich wyżywienie ani kromki chleba.

Myśmy o tym wszystkim nie wie-

nawet zachowanie wobec więźniów

generał anders (od lewej) i generał sikorski. sikorski moc-

To tych nieszczęśników generał Si-

dzieli. Dla nas generał Sikorski był

było w obu obozach podobne.

no zatroskany. nic dziwnego. trafiła kosa na kamień

korski, nawet kiedy już pogodził się

symbolem, posągiem, ideałem, a nie

Cytat: „Warunki tam panujące

gle z nim, w tym samym dniu i o tej

Z chwilą powstania tej armii na

z myślą o wyprowadzeniu wojska do

żywym człowiekiem mającym obok

były bardzo podobne tym z hitlerow-

samej godzinie, wielu innych jego

terenie Związku Radzieckiego gene-

Iranu, chciał POZOSTAWIĆ w Związ-

zalet, także całą kupę fatalnych wad.

skich kacetów. Głodowe racje żyw-

kolegów, Lagerführerów na terenie

rał Sikorski musiał wyznaczyć kogoś,

ku Radzieckim!! Anders powiedział,

Sikorski bardzo ładnie wychodził na

ności, tortury i morderstwa były na

Polski i Niemiec”.

kto tę armię będzie rozbudowywał,

że cywilów nie zostawi!! No i chwa-

zdjęciach, a tylko to, w dodatku tyl-

porządku dziennym. Mieszkającym

Z kolei biskup polowy WP Józef

będzie się nią opiekował i wreszcie

ła Panu Bogu, nie zostawił. Takie to

ko czasami, można było zobaczyć

w okolicy Szkotom zakazano zbli-

Gawlina napisał w liście do redakcji o

będzie nią dowodził. Na dowódcę

były „zgrzyty” pomiędzy generała-

w okupowanym kraju. Serce rosło,

żać się do ogrodzenia. Tłumaczono,

„najgorszym wypadku”, czyli „zastrze-

tej armii Sikorski wyznaczył generała

mi. Był jeszcze jeden „zgrzyt”, który

gdy się widziało tego dostojnego

że wewnątrz znajdują się niemieccy

leniu niewinnego strzelca Edwarda

Andersa, swojego dobrego znajome-

wciąż czeka na swojego kronikarza.

generała w pięknym mundurze, gdy

szpiedzy i dywersanci”. Chirurg Adam

Jakubowskiego”. Stało się to 29

go jeszcze z przed wojny, z którym

Podzielę się z Państwem taką plot-

się popatrzyło w jego mądre oczy.

Majewski we wspomnieniach „Woj-

października 1940 r. Osadzony w

nigdy nie miał żadnych konfliktów.

ką, nie plotka, jaka kursuje czasami

Człowiek od razu czuł się lepiej.

na, ludzie, medycyna”: „Żołnierze od

obozie dr A. Skowronek przypomi-

Wydawało się, że będzie doskonale,

pomiędzy badaczami historii Wojska

Wiedziało się wtedy, że nie jesteśmy

dawna coś przebąkiwali o jakimś pol-

nał, że zabił go wartownik w „aresz-

że generał Anders będzie wykony-

Polskiego na Zachodzie.

sami, że na zachodzie jest nasze

skim obozie koncentracyjnym na tere-

cie spoza zasieków podwójnych z

wał tylko polecenia swojego dowód-

To zaczęło się od samego począt-

wojsko i że dowodzi nim nasz Wódz

nie Szkocji, ale nie wierzyłem w to. A

drutów kolczastych”. Za co? „Pod

cy i Sikorski zapanuje łatwo nad

ku tworzenia armii polskiej w Związku

Naczelny. Powtarzało się wtedy jak

jednak od przybywających stamtąd

silną prowokacją znanej w wojsku

całością spraw. Okazało się całkiem

Radzieckim. Ambasador polski w Mo-

świętą mantrę: „Im słoneczko wyżej,

pacjentów, okazało się, że było tam

obelgi o Čmatce«„ – jak oględnie wy-

inaczej nie dlatego, że jak mówią,

skwie, przyjaciel, doradca, a jak mó-

tym Sikorski bliżej”. Nikt nas nie in-

wszystko, jak w Berezie Kartuskiej:

jaśnił w liście”.

Anders nagle zaczął rywalizować z

wią znawcy przedmiotu, główny zły

formował, że ten Wódz przed każdą

i druty kolczaste, i baraki, i „żabka”,

Ostra interpelacja brytyjskich

Sikorskim o pierwszeństwo, ale dla-

duch generała Sikorskiego profesor

ważniejszą uroczystością, kontroluje

i wybijanie zębów, i dozorcy sadyści,

posłów w parlamencie dotknęła też

tego, że wiele poleceń Sikorskiego w

Kot, w rozmowie z generałem Ander-

ustawienie foteli przygotowanych

i komendant obozu, w którego kan-

obóz w Shinafoot. Tu nie można było

ocenie Andersa było bezsensownych

sem naciskał na generała, by ten nie

dla polskich notabli. Fotel dla pre-

celarii więźniowie podczas szorowa-

załatwić sprawy wypłacając więźniom

i szkodzących powstającej armii. To

przyjmował do wojska dawnych pił-

zydenta stał zwyczajowo wysunięty

nia podłogi byli bici i kopani przez

po 20 funtów. Trzeba było czegoś

właśnie generał Anders nie pozwolił

sudczyków i sanatorów. Anders miał

przed inne fotele. O 20 centymetrów

specjalnie dobranych żandarmów”.

więcej, więc odwołano się do sądu

Sikorskiemu na roztrwonienie pol-

mu odpowiedzieć, żeby się zamknął i

do przodu przed fotelem premiera.

Następny cytat: „...obóz Shinafoot, w

wojskowego. Tyle, że sąd kapitana

skiego wojska w ten sam sposób, w

do armii się mu nie wtrącał. Kot oczy-

Sikorski posuwał wtedy swój fotel o

którym panuje drakońska dyscyplina.

Korkiewicza uniewinnił, a w sprawie

jaki Sikorski roztrwonił go we Francji,

wiście od razu powiedział o tym Si-

tyle samo do przodu, żeby broń Boże

Żołnierze są bici i dręczeni. Lądują

zastrzelenia więźnia przez strażnika

czyli podzieleniu go na poszczególne

korskiemu, a generał oczywiście nie

nie stał choć trochę za fotelem pre-

tam, często za bardzo drobne przewi-

uznano, że użycie broni było uza-

oddziały poprzydzielane do różnych

zostawił tej sprawy niezałatwionej.

zydenta. Bo dla generała takie dupe-

nienia, ludzie przedzierający się bra-

sadnione. Obóz na farmie Shinafoot

elementów armii radzieckiej i tym

Wreszcie, ale to już po wyjściu Pola-

rele były bardzo ważne i wydawało

wurowo przez wiele granic, by ochot-

zlikwidowano, ale go nie rozwiązano!

samym nie mające jednego, wspól-

ków ze Związku Radzieckiego, gene-

się, że stanowią główną jego troskę.

niczo walczyć w Polskim Wojsku”.

W największej tajemnicy przeniesio-

Dopuszczał i sam inicjował represje

Komendantem obozu był kapi-

Sprawa obozów w Rothesay i Tighnabru-

no go do miejscowości Abernethy.

przeciwko swoim, często wyimagi-

tan Korkiewicz. „Bydlę nad bydlaki”

nowanym wrogom, a to owocowało

aich pękła z wielkim hukiem w czerwcu

nienawistnymi wystąpieniami wielu

1942 roku, kiedy to obozami zaintereso-

Polaków przeciwko niemu. Docho-

wał się poseł Izby Gmin Henry Morrison.

dziło więc do walk miedzy Polakami,

Wraz z posłem Gerardem McKinney em

jakby mało było wojny i morderczych

zmagań na rozlicznych frontach.

złożył głośną interpelacje w brytyjskim

Pani Anita Prażmowska, profesor hi-

parlamencie. Posłowie zmusili rząd bry-

storii z London School of Economics

tyjski do likwidacji prywatnych obozów

powiedziała: „Sikorski był uważany

albo za drania, albo za świętego. Po

pana generała. Mimo głośnej akcji bry-

wojnie Polacy w Anglii postanowili

tyjskiego parlamentu były poważne po-

do tych wewnętrznych bolączek nie

dejrzenia, że rozwiązane obozy istniały

wracać. Nie chcieli stawiać Polski w

nadal, tyle, że zakamuflowane i w formie

złym świetle. To była rozterka: przy-

znać się, że my też siebie nawzajem

mocno już szczątkowej.

nienawidziliśmy”.

abernethy. ostatnie miejsce obozu karnego