25
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 sierpnia16 września 2013 nr 16 (188)
Żolnierz Piotr Szalapaj
Przyjedź do Bolszowiec
z Litowieża
Jadąc ze Lwowa do Kamieńca Podolskiego, niespel-
Pani Ludmila Tarasenko przygotowuje doku-
na 30 km przed Stanislawowem (dzisiejszym Iwano-
menty w celu otrzymania Karty Polaka. Histo-
Frankiwskiem), tuż przed Haliczem, którego początki
ria jej rodziny oddaje burzliwe wydarzenia II
wojny światowej.
giną w pomroce dziejów, leży miejscowość Bolszowce.
Zaledwie 3 km w bok od szosy glównej Lwów Iwano-
Frankiwsk, napotykamy przepiękny kompleks kościel-
no-klasztorny o prawie czterowiekowowej tradycji. Prze-
pięknie polożony na wzgórzu, w malowniczym pagórko-
watym terenie, poprzecinanym doplywami Dniestru.
Piotr Szalapaj (siedzi od lewej) z grupą kolegów
dziadek pragnąl wrócić do domu, na
KONSTANTY CzAWAgA
Wolyń. Tymczasem pojechal przez
tekst
Szwecję do Norwegii, gdzie obecne
zdjęcia z archiwum rodziny
bylo wówczas wojsko radzieckie. Wy-
Szalapajów
lapywano wszystkich bylych jeńców
Możesz skorzystać z doskonalej, kom-
i przewożono do Rosji, do lagrów sta-
- Pochodzimy ze wsi Litowież
linowskich. Rok i trzy miesiące Jan
nad Bugiem Zachodnim, polożonej
Szalapaj pracowal w kopalni nr 32
w punkcie, gdzie schodzą się granice
fortowej bazy noclegowej i klasztornej
w Kozielsku. Stamtąd w nocy udalo
województwa wolyńskiego (powiat
mu się uciec ukryl się w wagonie
wlodzimierski), lubelskiego (powiat
z węglem. W pociągu towarowym
hrubieszowski) i lwowskiego (powiat
kuchni
jechal w nieznanym kierunku, dotarl
sokalski) powiedziala dla Kurie-
do Charkowa. Następnie przez dwa
ra Ludmila Tarasenko. Obecnie
tygodnie szedl piechotą w kierunku
mieszkam we Lwowie. Mój dziadek
Nasza propozycja skierowana
zachodnim do rodzinnego Litowieża.
Jan Szalapaj w latach 1929-1930
jest do różnych grup, glownie o cha-
Na miejscu jego malżonka, a moja
byl żolnierzem 2 Pulku Saperów w
rakterze edukacyjnym i pielgrzymko-
babcia Lida, musiala wozić haracz
Pulawach (województwo lubelskie).
wym. Zapraszamy grupy turystyczne
(ruble, sloninę, jaja) dla urzędników
Pod koniec sierpnia 1939 roku zostal
udające się śladami Pana Wolo-
sowieckich w Iwaniczach. W ten
ponownie zmobilizowany do Wojska
dyjowskiego w kierunku Kamieńca
sposób chciala zalatwić jakiekolwiek
Polskiego i z wybuchem drugiej woj-
Podolskiego, Stanislawowa, Halicza,
papiery dla dziadka. Jego osobę pa-
ny światowej skierowano go do obro-
do skorzystania z naszej bazy nocle-
miętam bardzo dobrze. Pozostal w
ny Warszawy od strony Pragi. Ocalal
gowej i kuchni.
mojej pamięci jako czlowiek milczący
od bombardowań, jednak po trzech
Dysponujemy też doskonalą bazą
i pochmurny. O wojnie i lagrach nigdy
dniach potyczek Polacy zaatakowa-
nie wspominal w naszej obecności.
ni przez Niemców zostali otoczeni i
dla przeprowadzenia różnego rodzaju
To wszystko nam, dzieciom, prze-
wzięci w niewolę.
konferencji oraz spotkań.
kazal ojciec. Dziadek Jan byl bardzo
LudmilaTarasenko pokazala reli-
Do dyspozycji mamy 20 pokoi
pracowity i zawsze czymś zajęty. Tak
kwię rodzinną, jaką jest medal nada-
z lazienkami 2, 3 i 4 osobowe o
zmarl przy zgarnianiu siana.
ny pośmiertnie Janowi Szalapajowi
standardzie hotelowym. Możemy
Po wielkich zniszczeniach pod-
przez prezydenta RP Lecha Walęsę
Po poludniu udajemy się na
przenocować caly autokar 60
Adres i kontakt:
czas drugiej wojny światowej i migra-
6 kwietnia 1995 roku ,,Za udzial w
zwiedzanie Stanislawowa (Iwano-
osób. Budynek posiada salę konfe-
Klasztor oo. Franciszkanów
cjach powojennych, śladów polsko-
Wojnie Obronnej 1939".
Frankiwska).
rencyjną i jadalnię na 100 osób,
Bolszowce 77146
ści w Litowieżu obecnie prawie nie
,,Mój dziadek jako jeniec wojenny
4 dzień możemy udać się w
parking na samochody i autobusy,
ul. I. Franka 4
ma" stwierdza Ludmila Tarasenko.
zostal wyslany do pracy przymuso-
kierunku Zloczowa a następnie Po-
istnieje możliwość zrobienia grilla.
Tel./fax: 0038 034 3161144
,,Nawet kościól zostal zniszczony.
wej dla niemieckiego bauera (gospo-
czajowa, po drodze zwiedzając Tar-
tel. kom.: +380 961504277
W ogóle nie mówilo się o historii tej
darza) mówi dalej pani Tarasenko.
nopol.
Przykladowa propozycja
e-mail:
wsi, niegdyś będącej miasteczkiem,
Próbowal uciec, ale ucieczka nie
trasy turystycznej
gcymbala@franciszkanie.pl
która w 1501 roku otrzymala prawo
powiodla się. Niemcy zeslali go do
1 dzień po calodziennym zwie-
magdeburskie od króla Zygmunta I.
obozu koncentracyjnego oraz do
U nas jest naprawdę nie-
www.sercegalicji.pl
W okolicach Litowieża koncentrowa-
budowy dróg w Niemczech, później
dzaniu Lwowa udajemy się na nocleg
drogo. datki uzyskane w ten
la się też duża wlasność. Dopiero po
zaś do obozu koncentracyjnego Salt-
do Bolszowiec oddalonych o 100 km
sposób chcemy przezna-
latach można bylo dowiedzieć się o
nes w pólnocnej Norwegii. Spędzil
od Lwowa.
czyć na renowację sanktu-
masakrach nad ludnością polską w
tam trzy lata, od 1942 do 1945. Na
2 dzień rano, wypoczęci i mając
arium. By uzgodnić szcze-
okolicznych miejscowościach. W
liście sporządzonej przez Niemców
przed sobą o polowę mniejszą drogę,
góly, skontaktuj się z nami.
poszukiwaniu tożsamości, wnuczka
na początku maja 1945 roku Polak
udajemy się do Kamieńca Podolskie-
polskiego żolnierza Jana Szalapaja,
Jan Szalapaj jest oznaczony pod nr
go i Chocimia. Po calodzienej wę-
pani Ludmila gromadzi też materialy
62532 I A. W surowym klimacie byl
drówce wracamy do malowniczych
o rodzinnym Litowieżu.
zmuszony budować drogi dla wojska.
Bolszowiec aby odpocząć przy ogni-
- Mój brat Ihor Szalapaj, który
Potwierdzenie na ten temat otrzyma-
sku w duchowej aurze tego miejsca.
mieszka na Wolyniu już otrzymal w
liśmy w 1991 roku z Norweskiego
3 dzień wypoczęci udajemy
Konsulacie Generalnym RP w Lucku
Czerwonego Krzyża. Po wyzwoleniu
się do dawnej metropolii ziemi halic-
Kartę Polaka powiedziala Ludmi-
jeńców przez wojsko amerykańskie
kiej aby obejrzeć zamek Kazimierza
laTarasenko także i ja chcialabym
Polakom proponowano wyjazd do
Wielkiego i gród księcia Danila.
ją otrzymać.
Anglii, USA, Kanady, jednak mój
