img
10
Przegląd wydarzeń
16–29 października 2015 nr 19 (239) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Przegląd prasy polskiej na Ukrainie
oraz posłowi Michałowi Dworczyko-
i Polski. Kilka lat wcześniej Roman
zainteresowania  swoim  polskim
W ramach projektu „Koordyna-
opracował
wi. Następnie w obecności ponad
pochodzeniem w ostatnich latach,
Kabaczij obronił pracę doktorską pt.
cja i wsparcie wyższego kształcenia
KRZYSZTOF SZYMAŃSKI
dwustu lipowczan i gości z innych
szczególnie w ostatnich latach.
„Wygnani na stepy. Przesiedlenia
polonijnego na Ukrainie” w dniach
miast odbyło się nabożeństwo w
W Winnicy ekipa Agaty Lewan-
ludności ukraińskiej z Polski na połu-
21–24 września w Kijowie została
„Bus do marzeń”
intencji dusz Polaków i Ukraińców
dowski spotkała się z Bogdanem
dnie Ukrainy w latach 1944-1946”. W
przeprowadzona międzynarodowa
w Berdyczowie
Berdyczów z radością przyjmuje
zabitych w 1920 roku przez bolsze-
Wenglukiem, 27-letnim parafiani-
Winnicy przedstawił on historyczny
konferencja interdyscyplinarna „Tra-
wszystkich gości. Tym razem „Bu-
wików.
nem kościoła pw. MB Anielskiej, któ-
przegląd migracji ludności ukraińskiej
dycja – współczesność pogranicza:
sem do marzeń” dojechali tutaj mło-
Następnie uroczystości przenio-
ry dobrze orientuje się w sprawach
z polskich terenów, zaczynając od
piśmiennictwo, edukacja, historia”,
dzi ludzie z Polski. Czym chcieli się
sły się na plac w centrum miasta,
związanych ze zniszczonym polskim
roku 1911 oraz pokazał mapę prze-
zorganizowana z okazji 15. rocznicy
z miejscowymi katolikami podzielić?
na którym zainstalowano, wykonaną
cmentarzem w parku im. Gorkiego,
siedleń z perspektywy kilku narodów
założenia Katedry Polonistyki Kijow-
W lipcu 2016 roku w Krakowie
przez redakcję Kuriera Galicyjskie-
25-letnią Natalią Abaszkiną, admini-
– ukraińskiego, polskiego, niemiec-
skiego Uniwersytetu Narodowego.
odbędą się Światowe Dni Młodzieży.
go) wystawę „Za naszą i waszą wol-
stratorem w polskiej szkole im. Gro-
kiego oraz tatarskiego. Opisując eta-
Fundacja Wolność i Demokracja
W skład ekipy „Busem do marzeń”,
ność”, opowiadającą o kulisach pol-
cholskich, 16-letnią Olą Draczuk i jej
py przymusowej migracji społeczeń-
dofinansowała tę ważną dla kręgów
która odwiedziła wiele krajów na
sko-ukraińskiego sojuszu militarnego
23-letnią siostrą Wiktorią.
stwa w latach wojennych i powojen-
polonijnych Ukrainy akcję i w ramach
świecie, wchodzą studenci i młodzież
i drogach, które do niego doprowa-
nych, Roman Kabaczij posługiwał się
odbytej konferencji wręczyła stypen-
Słowo Polskie,
pracująca z terenów województwa
dziły Ukraińców i Polaków.
terminem określającym stosowanie
dia dziesięciu młodym naukowcom
wizyt.net, 06.10.2015
małopolskiego, głównie z dekanatu
technik przez reżimy totalitarne wo-
polskiego pochodzenia ze Wscho-
Słowo Polskie,
Kalwarii Zebrzydowskiej. Wyprawa
bec społeczeństwa – inżynierii spo-
du. Konkurs wygrali przedstawiciele
wizyt.net, 26.09.2015
Polska Szkoła Sobotnia
na wschód rozpoczęła się w sobotę
łecznej. W trakcie dyskusji prelegent
środowisk naukowych z Żytomierza,
w Kijowie
19 września mszą świętą odprawio-
Inauguracja drugiego roku szkol-
wraz z gośćmi doszli do wniosku, że
Kijowa, Łucka, Berdiańska, Tarno-
„Polonia-Podole” ocala
ną przez księdza Piotra Derendala w
nego Polskiej Szkoły Sobotniej, któ-
warto unikać pojawienia się ukorze-
pola, Drohobycza, Lwowa, Ostroga
polskie cmentarze
kaplicy ks. kard. Stanisława Dziwisza
ra powstała we wrześniu ubiegłego
nionych w społeczeństwie stereoty-
i innych miast Ukrainy. Geografia
w Mohylowie i Jaryszowie
w Kurii Metropolitalnej w Krakowie.
Organizacja społeczna „Polonia-
roku przy Związku Polaków Ukrainy,
pów, odnośnie faktów historycznych
edukacyjna projektu została posze-
Jeżdżąc po Ukrainie, ośmioosobowa
Podole” działa w Mohylewie Podol-
odbyła się jak i wcześniej, wesoło
oraz aktualnych zagadnień.
rzona na całą Ukrainę, jednak, jak
ekipa zaprasza młodych na ŚDM,
skim zaledwie od półtora roku. Ale
i czarownie tak dla dzieci, jak i ich
powiedział jego koordynator Jerzy
Inna Sandiuk,
spotyka się z nimi na wspólnej modli-
zdążyła już dużo zdziałać w spra-
rodziców oraz gości.
Kowalewski, na mapie naukowych
wizyt.net, 28.09.2015
twie i opowiada o idei Światowych Dni
wie uporządkowania miejscowego
W tym roku gościnnie swoje drzwi
inicjatyw polonijnych brakuje jesz-
Młodzieży i spotkania z papieżem.
cmentarza polskiego w ramach akcji
dla zajęć Szkoły Sobotniej otworzyła
cze kilku dużych miast Ukrainy, co
Lipowiec – miejsce
- Na Ukrainie, Białorusi, Litwie i
„Mogiłę pradziada ocal od zapo-
kijowska Szkoła nr 175 im. W. Ma-
zachęca organizatorów do dalszej
naznaczone krwią Polaków
Łotwie chcemy docierać szczegól-
mnienia”. „Polonia-Podole” stworzyła
rzenki. Stało się to możliwym dzięki
popularyzacji wyższego kształcenia
i Ukraińców
nie do Polaków i osób, które mają
rejestr polskich mogił na tym cmenta-
wsparciu ze strony polskiej Wydziału
W czerwcu 1920 roku podczas
polonijnego na Wschodzie.
polskie pochodzenie. Dla nich Świa-
rzu. Teraz każdy członek organizacji
Konsularnego przy Ambasadzie RP
przerwania linii frontu w pobliżu mia-
Podczas uroczystego wręczenia
towe Dni Młodzieży będą szansą
opiekuje się wyznaczonym grobem i
w Kijowie, Fundacji „Biało-Czerwone
steczka przez 1 Armię Konną Budion-
nagród i panelu stypendystów, w
powrotu (choć na chwilę) do Oj-
stara się utrzymywać go w dobrym
ABC”, Fundacji „Wolność i Demokra-
nego poległo ponad kilkudziesięciu
imieniu Fundacji Wolność i Demokra-
czyzny, a spotkanie z nami, mamy
stanie.
cja” oraz Kuratorium Oświaty dziel-
polskich i ukraińskich żołnierzy. Upa-
cja wystąpił Damian Ciarciyński, któ-
nadzieję, małą namiastką Polskości
Badając historię życia Polaków
nicy szewczenkowskiej Kijowa – ze
miętnienie walk Polaków na Kresach
ry wyraźnie sformułował cel projektu:
– mówią goście z Polski.
Mohylowa i okolic, „Polonia-Podole”
strony ukraińskiej, które wydzieliło
w miejscach, gdzie się toczyły, posta-
„Realizujemy oświatowe projekty na
„Kresowa” trasa trwa 14 dni.
dotarła do Jaryszowa, miejscowości,
dla dzieci polskiego pochodzenia 4,5
wili sobie za cel działacze środowiska
Ukrainie i dotyczące mediów. Pra-
Ważne punkty na drodze „Busu do
związanej z Józefem Antonim Rolle
godziny tygodniowo (w każdą sobo-
polskiego na Ukrainie. Niestrudzenie
gniemy, aby posiadanie Karty Polaka
Marzeń” – to największe miasta pol-
oraz Włodzimierzem i Wiktorianem
tę). Zajęcia także jednocześnie pro-
budują kolejne pomniki powstańcom
było powodem do dumy”. Zachęcił
skich Kresów i skupiska Polaków,
Dzieduszyckimi. Szukając śladów
wadzone będą w siedzibie Związku
styczniowym i poległym w walkach
uczestników projektu do dalszych
szczególnie Lwów, Winnica, Berdy-
po wybitnych Polakach i rozmawia-
Polaków Ukrainy i Centrum Twórczo-
z bolszewikami w roku 1920 żołnie-
wspólnych, skoordynowanych dzia-
czów, Grodno, Wilno. Hasło ŚDM
jąc z miejscowymi mieszkańcami,
ści dla Dzieci i Młodzieży sołomiań-
rzom WP. Powstają one w miastach,
łań i życzył sukcesu utalentowanej
w Krakowie brzmi: „Błogosławieni
odnaleźli stary polski cmentarz, któ-
skiej dzielnicy Kijowa.
miasteczkach i na wsiach.
młodzieży polskiego pochodzenia,
miłosierni, albowiem oni miłosierdzia
ry raził oczy zdewastowanymi na-
Rozpoczęcie roku szkolnego za-
25 września w miasteczku rejo-
która rozwija naukę i szkolnictwo
dostąpią”. W Berdyczowie Polacy
grobkami i zarośniętym chwastami
szczyciła swoją obecnością wicekon-
nowym (powiatowym) Lipowiec na
wyższe na kresach.
podzielili się na dwie ekipy. Jedna
terenem. „Podolacy” od razu zabrali
sul Agnieszka Rączka, która w imie-
Podolu odsłonięto kamień, na którym
Poza programem stypendialnym,
była w przeszłości, a druga w przy-
się do pracy i przywrócili do pierwot-
niu Wydziału Konsularnego RP w
tablice z napisami w języku polskim
Fundacja Wolność i Demokracja,
szłości. Ukraina – to według nich, kraj
nego stanu kilka mogił, datowanych
Kijowie podarowała uczniom książki,
i ukraińskim głoszą: „Żołnierzom
mimo nieznacznych zasobów finan-
kontrastów. – Dziś skupieni byliśmy
na połowę XIX w.
które będą niezbędnie potrzebne w
Wojska Polskiego i Armii Ukraińskiej
sowych, dołączyła do wielu innych
na pracy z ojcami karmelitami – napi-
Po aktywnym zaangażowaniu go-
opanowaniu języka i kultury polskiej.
Republiki Ludowej, którzy polegli w
ważnych akcji: wsparła siedem dzia-
sali oni w swoim dzienniku w sieciach
ści z miasta rejonowego w odrodze-
Ubiegły rok szkolny przyniósł znacz-
walkach z bolszewicką Rosją pod
łów polonistyki na Ukrainie, udzieliła
społecznościowych. Kolejny przysta-
nie historii Jaryszowa, mieszkańcy
ne osiągnięcia, chociaż warunki
Lipowcem w czerwcu 1920 roku”.
stypendiów studentom studiów po-
nek czeka na „Bus do marzeń” na
tej wioski zadeklarowali w przyszłości
nauczania były niełatwe, brakowało
Na uroczystość przybyli liczni goście
dyplomowych Drohobyckiego Pań-
Białorusi.
swój aktywny udział w podobnych ini-
pomieszczeń dla prowadzenia zajęć.
z Winnicy, Żytomierza, Kijowa oraz
stwowego Uniwersytetu Narodowego
W końcu marzenia nie spełniają
cjatywach, pamiętając, że: „człowiek,
W tym roku znacznie zwiększyła się
Polski. Z Warszawy przyjechał po-
imienia Iwana Franki uzyskującym
się same – czasem trzeba im po-
który nie pamięta swojej przeszłości,
liczba chętnych do uczenia się języ-
seł na Sejm RP Michał Dworczyk, z
kwalifikację nauczyciela języka pol-
móc.
nie ma prawa do przyszłości”.
ka ojczystego nie tylko wśród Polo-
Kijowa rzecznik ambasady RP Karol
skiego itp.
nii ukraińskiej, lecz również wśród
Jazowski. Konsulat RP w Winnicy
Leon Mały,
Emilia Cwietkowa,
Swietłana Suchariewa,
przedstawicieli innych narodowości
reprezentował konsul Wojciech Mro-
wizyt.net, 27.09.2015
wizyt.net, 04.10.2015
monitor-press.com,
Ukrainy, co świadczy o tym, iż nauka
zowski, władze obwodowe – Natalia
08.10.2015
języka polskiego stała się niezwy-
Solejko i Alicja Ratyńska.
Przesiedlenia Ukraińców
Ekipa Agaty Lewandowski
kle popularną w ostatnich latach na
- My, Polacy i Ukraińcy, mamy
i Polaków w XX w. tematem
penetruje Podole
W Winnicy pokazano
Ukrainie.
szansę skutecznie bronić swoich in-
przewodnim spotkania
i Wschodni Wołyń
wystawę „Milcząc, wołają”
W dniach 4-6 października na
teresów w obliczu stałego zagrożenia
Tragiczne i utajnione strony
intelektualistów w Winnicy
Andżelika Płaksina,
W jesienny wieczór 23 wrze-
Podolu i Wschodnim Wołyniu go-
ze strony Rosji, tylko jeżeli będziemy
polskiej historii zostały odsłonięte w
dk.com.ua
śnia w ramach „Polsko-ukraińskiej
ściła ekipa telewizyjna „Kuriera Ga-
razem, wspólnie będziemy rozumieć
Winnicy w ramach otwarcia wysta-
platformy dyskusyjnej” rozpoczął się
licyjskiego”, która pod opieką Agaty
potrzebę jednoczenia się w ważnych
wy „Milcząc, wołają”, przygotowanej
Ku wolności i demokracji
cykl spotkań, rolę prelegentów na
Lewandowski, znanej dziennikarki z
sprawach, które dotyczą obydwu
przez Polski Instytut Pamięci Naro-
przez naukę
których wykonują byli stypendyści
Niemiec, kręciła film o młodzieży pol-
Działalność polskiej Fundacji
naszych narodów – mówił przed od-
dowej i odsłoniętej 10 października w
polskich programów edukacyjnych.
skiego pochodzenia na Ukrainie.
Wolność i Demokracja w tym roku
słonięciem tablicy poseł na Sejm Mi-
Winnickim Muzeum Krajoznawczym.
Na zaproszenie organizatorów tego
Po wizycie na Ziemi Lwowskiej i
szczególnie jest skierowana na roz-
chał Dworczyk. Fundacja Wolność i
Kierownik Referatu Edukacji Histo-
wydarzenia Konsulatu Generalnego
w Winnicy goście wyruszyli do Żyto-
wój nauki i szkolnictwa wyższego
Demokracja razem z Radą Ochrony
rycznej IPN Jacek Pawłowicz przed-
Rzeczypospolitej Polskiej w Winnicy
mierza, gdzie wzięli udział w upamięt-
na Wschodzie. Tej kwestii został
Pamięci Walk i Męczeństwa dofinan-
stawił zebranym na sali placówki go-
oraz Podolskiej Agencji Regionalne-
nieniu pobytu Józefa Piłsudskiego w
poświęcony projekt „Koordynacja
sowały budowę upamiętnienia w Li-
ściom film o przebiegu przygotowań
go Rozwoju gościem kolejnego spo-
tym mieście, a następnie pojechali
i wsparcie wyższego kształcenia
powcu oraz wielu innych podobnych
i ekshumacji szczątków ofiar sowiec-
tkania został Roman Kabaczij – ukra-
do Kijowa. Podczas swoich spotkań z
polonijnego na Ukrainie”. Program
pomników na Ukrainie.
kich kolaborantów z UB i NKWD na
iński historyk i publicysta, piastujący
młodzieżą dziennikarze zadają chłop-
edukacyjno-naukowy stał się logicz-
Zaszczyt odsłonięcia kamienia
warszawskich Powązkach (Kwatera
stanowisko eksperta przy Instytucie
com i dziewczynom pytania na temat
nym uzupełnieniem wdrożenia pro-
ku czci obrońców Kresów z 1920
„Ł”) oraz opowiedział, z jakich części
Informacji Masowej w Kijowie.
ich stosunku do polskości, nauki ję-
jektu „Biało-Czerwone ABC”, skiero-
roku przypadł przewodniczącemu
składa się ta wystawa.
Tym razem podczas spotkania
zyka polskiego, słuchają opowieści
wanego na ogólny rozwój edukacji
Rady Miasta Mykole Majdaniukowi,
W samym centrum frontowej czę-
zostały poruszone kwestie masowych
o historii polskich rodzin na Kresach
w polonijnych organizacjach na
wicekonsulowi polskiego konsulatu w
ści ekspozycji znajdują się „drzwi”,
migracji ludności w historii Ukrainy
I RP, odwołujących się do wzrostu
Wschodzie.
Winnicy Wojciechowi Mrozowskiemu
uwieńczone napisem „Cum, Tacent,