10

Przegląd wydarzeń

30 listopada–17 grudnia 2015 nr 22 (242) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Przegląd prasy polskiej na Ukrainie

Ukrainie, Białorusi, Litwie i Łotwie.

dla pani konsul – „Nie dokazuj, miła,

procesie i kształtowanie interesu do

dyczowskiej rady miejskiej Włodzi-

opracował

Poza tym, zebrano materiały do

nie dokazuj” z repertuaru Marka

polskiej kultury.

mierz Lewandowski.

KRzySzToF SzyMAŃSKi

przedstawienia historii rodzinnych

Grechuty, naszego wielkiego przed-

Anna Denysiewicz,

wizyt.net

kilkunastu posiadaczy Karty Polaka

stawiciela polskiej poezji śpiewanej.

znicze na nieistniejących

Anna Milkiwska,

z tych państw, dokumentując to foto-

Wszyscy zgodzili się, ze ta piosenka

już cmentarzach

wizyt.net

Jerzy Kowalewski wizytuje

grafiami i dokumentami. Uzyskano

W Dniu Wszystkich Świętych

będzie hymnem Konkursu Polskiej

polskie szkółki na Ukrainie

również informacje z polskich urzę-

na zdewastowany przez władze so-

Poezji Śpiewanej w Kowlu. Po wrę-

Punkty nauczania języka pol-

Sensacyjne odkrycie

dów państwowych, zajmujących się

wieckie cmentarz katolicki w Łucku,

czeniu nagród, uczestnicy zrobili so-

skiego na Ukrainie odwiedził jeden

na Podolu

tą problematyką.

na którym w latach 70. urządzono

bie pamiątkowe zdjęcia i obiecali, że

W obwodzie chmielnickim od-

z koordynatorów programu „Biało-

Projekt zakończy się konferen-

Memoriał Sławy, przyszli wołyńscy

za rok spotkają się tutaj na V edycji

naleziono resztki nieznanego dotąd

czerwone ABC” Jerzy Kowalewski.

cją naukową, na której przedstawio-

Polacy – członkowie Stowarzyszenia

konkursu.

zamku. We wsi Kupyn na południu

W dniach 16-18 listopada na Wo-

ne zostaną rekomendacje do nowe-

Kultury Polskiej im. Ewy Felińskiej

obwodu chmielnickiego zlokalizowa-

łyniu, Kijowszczyźnie, Podolu oraz

wiesław PiSARSKi,

lizacji Ustawy o Karcie Polaka oraz

na Wołyniu. Obok cudem ocalałej

no resztki średniowiecznego zamku.

w Galicji Wschodniej gościł Jerzy

monitor-press.com

publikacją.

kaplicy (obecnie Dom Pogrzebo-

Jak informuje wydanie „Zbrucz”, do

Kowalewski, znany polski polonista,

wy), w miejscu, gdzie kiedyś stała

naszych dni od starożytnego zamku

autor podręczników do nauczania ję-

monitor-press.com

Polski język

dzwonnica, na ziemi ułożono krzyż

zachowały się tylko obronne wały,

zyka polskiego oraz jeden z koordy-

dla najmłodszych.

z płonących zniczy oraz odmówiono

fosy i podpora – pozostałości wieży.

natorów programu „Biało-czerwone

Żytomierska młodzież

nowa inicjatywa fundacji

modlitwę w intencji zmarłych. Nisz-

Dziś na terenie zamku widać jeszcze

ABC”, realizowanego przez Funda-

poznaje historię rejonu

„Sempre a frente”

cząc tę nekropolię, władza radziecka

dawny kirkut – żydowski cmentarz.

cję Wolność i Demokracja w oparciu

Marchlewskiego

w Żytomierzu

„Marchlewsk, jego historia” –

zbudowała tu na ludzkich kościach

Od 5 do 28 listopada w Żytomier-

Tutejsze umocnienia obronne

o środki z polskiego budżetu.

pod takim tytułem zrealizowano pro-

tzw. Memoriał Sławy, typowy przy-

skim Przedszkolu nr 30 najmłodsi

chroniły miejscową ludność przed

Jerzy  Kowalewski  wizytował

jekt młodzieżowy w ramach obcho-

kład z czasów sowieckich. Zniszczo-

żytomierzanie mają możliwość zanu-

nabiegami tatarskimi. Dotąd o zamku

punkty nauczania języka polskiego,

dów rocznicy utworzenia i likwidacji

no groby, zabytkowe pomniki, krypty,

rzyć się w ciekawy i porywający świat

nie było żadnej informacji, natomiast

sprawdzał z jakich podręczników

polskiej autonomii (1925-1935).

polskie pochówki wojskowe, w tym

języka polskiego. Końcowym etapem

o jego resztkach w roku 1901 infor-

korzystają uczniowie, jakim sprzętem

Projekt „Marchlewsk, jego histo-

groby żołnierzy Wojska Polskiego,

projektu „Szkoła Polonijnych Liderów

mował podolski krajoznawca Juchym

dysponują placówki oraz jak często

ria” został zrealizowany przez człon-

którzy zginęli w walce z bolszewika-

Lokalnych”, którego organizatorem

Siciński w „Mapie archeologicznej

odbywają się w nich zajęcia. W Win-

ków Studenckiego Klubu Polskiego

mi w latach 1919–1920 na Wołyniu.

jest fundacja „Sempre a frente”, jest

Guberni Podolskiej”.

nicy polonista spotkał się z konsulem

– Bogdanę Zarycką oraz Annę Czer-

Uczniowie sobotnio-niedzielnej

stworzenie i realizacja własnego pro-

Od połowy XVIII stulecia, kiedy

RP Rosińskim. W trakcie spotkania

kes. Moderator projektu – Magdalena

szkoły Stowarzyszenia Kultury Pol-

jektu. Jednym z nich był projekt „Eu-

zagrożenie najazdami minęło, kupiń-

rozmawiano o usprawnieniu sys-

Zylik, przedstawiciel Fundacji „Sem-

skiej im. Ewy Felińskiej na Wołyniu

ropejska Polska dla najmłodszych”,

ski zamek został zapomniany i porzu-

temu wysyłania nauczycieli języka

pre a Frente”. Celem projektu było

Oddział w Beresteczku uczcili pa-

koordynowany przez Annę Milkow-

cony, potem wykupiła go żydowska

polskiego przez ORPEG. W ramach

zachęcanie młodzieży do nauczania

mięć polskich żołnierzy poległych w

ską i Julię Drozd.

wspólnota na potrzeby cmentarza.

wizyty do stolicy Podola Kowalewski

się historii, kultury rejonu Marchlew-

bitwie z wojskami bolszewickimi, któ-

Głównym celem projektu dla

Jak wynika ze zdjęć, cmentarz nisz-

odwiedził szkółkę przy Zgromadze-

skiego – polskiej autonomii, centrum

ra odbyła się w 1920 roku. 1 listopada

dzieci 4-5 lat, z którymi pracuje Anna

czeje. Nagrobki niszczeją i znikają.

niu Sióstr od Aniołów, gdzie spotkał

którego była miejscowość Dowbysz.

2015 r. zapalili znicze przy kościele

Milkowska, jest zainteresowanie dzie-

się z przełożoną – siostrą Teresą

Sergiusz Tolstichin,

Projekt poświęcono 90. rocznicy

Świętej Trójcy, w miejscu zniszczo-

ci polską kulturą, rozwój ich interesów

Jakubowską. Siostra Teresa opowie-

wizyt.net

utworzenia rejonu. Wolontariusze z

nego cmentarza wojskowego.

w polskim środowisku językowym.

działa o różnicach pomiędzy nauką

Parafianie na sportowo

Żytomierza zorganizowali wycieczkę

Dziecku w wieku przedszkolnym

14 listopada w Berdyczowie od-

polskiego w Winnicy i jej rodzinnym

monitor-press.com

śladami głównych wydarzeń i postaci

koniecznie trzeba odczuwać zado-

był się Puchar pamięci o. Olega Kon-

Dowbyszu.

historycznych, którzy odgrywali zna-

wolenie od kontaktu z przyjaciółmi,

dratiuka OCD z futsalu wśród drużyn

Przy okazji, Jerzy Kowalewski

w Kowlu zabrzmiała

czącą rolę w rozbudowie tego ośrod-

od twórczego współdziałania, od gry.

parafialnych. Po tym, jak karmelita

przekazał punktom nauczania języ-

polska poezja śpiewana

ka polskiego. Uczestnicy projektu

To już po raz czwarty do Kowla

Dlatego proces nauki języka polskie-

Oleg Kondratiuk odszedł do domu

ka polskiego w Winnicy podręczniki

prezentowali referaty, opowiadając o

przyjechali ci, którym podoba się

go kreowano przede wszystkim, jako

Ojca, zdecydowano przeprowadzić

„Raz, dwa, trzy i po polsku mówisz

historii utworzenia i likwidacji rejonu

polska piosenka poetycka, którzy ko-

proces  zaspokojenia  osobistych,

turniej z futsalu, bowiem właśnie on

Ty!”, optymalnie dostosowane dla

Marchlewskiego. Młodzieży zapro-

chają śpiew. W tym roku uczestnicy

poznawczych, zabawowych potrzeb

założył drużynę piłkarską „Karmel”,

potrzeb młodych Polaków, mieszka-

ponowano obejrzeć film „Ukraińska

przybyli po raz pierwszy z dalekiego

dziecka.

która funkcjonuje przy Sanktuarium

jących na Ukrainie.

Warszawa” oraz wziąć udział w histo-

Tarnopola, z Kamienia Kaszyrskiego,

Podczas realizacji tej fazy „Eu-

Matki Bożej Szkaplerznej w Berdy-

Słowo Polskie

rycznym konkursie odpowiadając na

Równego, Maniewicz, z Lubomla, z

ropejskiej Polski dla najmłodszych”

czowie.

zapytania organizatorów dot. historii

Beresteczka. Byli też śpiewający go-

będzie przeprowadzono sześć zajęć

Na zaproszenie organizatorów

Historia „Kartą” spinana

Marchlewskiego rejonu.

spodarze z Kowla.

z języka polskiego o tematyce: „Za-

turnieju (karmelitów bosych i piłkar-

W kwietniu 2015 minęło 7 lat od

II etap projektu „Marchlewsk,

Najpierw prowadzący wprowa-

poznajmy się”, „Witamy z Polski!”,

skiego klubu „Karmel”) do Berdyczo-

momentu wprowadzenia ustawy o

jego historia” przewidywał wyjazd

dzili nastrój poetycki strofami poezji

„Piękno przyrody”, „Świat zwierząt”,

wa przybyło pięć drużyn sportowych:

Karcie Polaka. Dokument ten, uni-

edukacyjny na cmentarz wojskowy

jesiennej i zaraz zaczął się konkurs.

„Dania. Smacznego!”, „Zostańmy

z Kijowa („Redżyna”), Kamieńca

katowy w historii państwa polskie-

w Bykowni oraz na Międzynarodowy

Pokazano wysoki poziom, szcze-

przyjaciółmi!”. Każde zajęcie to cie-

Podolskiego („Katedra”), Chmielnika

go, otrzymało już ponad 150 tys.

Memoriał Ofiar Totalitaryzmu „Bykow-

gólnie wśród solistów, których było

kawa niezapomniana podróż na

(„Syjon”), Żytomierza („Alfa”) i Szaro-

naszych Rodaków w wielu krajach

niańskie groby” – miejsce pochówku

najwięcej w tym roku. Były i gitara,

wymyślonej rakiecie do Polski, gdzie

grodu („Rozkisz”), żeby razem z klu-

świata.

ofiar politycznych represji w latach

i pianino, i flet. Było piękne śpiewa-

dzieci spotykają ich ulubionego przy-

bem piłkarskim „Karmel” powalczyć

Niemalże 8 letni czas przyzna-

1937-1941. Uczniowie mieli możli-

nie, wiele emocji i uczuć wyrażonych

jaciela Andrzeja, który zna tylko język

o puchar. Mecze turnieju odbywały

wania Karty Polaka, duża liczba po-

wość uszanować pamięć żołnierzy

przez młodych ludzi. Brzmiały piękne

polski, dlatego rozmawiać dzieci

się w berdyczowskim Pałacu Sportu.

siadaczy tegoż dokumentu, a także

polskich i ukraińskich, którzy zostali

strofy polskich piosenek. Był stres na

mogą wyłącznie po polsku, przecież

Według regulaminu, piłkarskie druży-

zmiana sytuacji politycznej w Euro-

oskarżeni o działalność antysowiec-

scenie, wielkie przejęcie opiekunów,

inaczej on ich nie zrozumie. Zajęcia

ny podzielono na dwie grupy po trzy

pie Środkowo-Wschodniej sprawia-

ką. Odwiedzili memoriał ofiar zbrodni

którzy przebyli wiele kilometrów, aby

mają na celu nie tylko pomagać przy-

drużyny. W rywalizacji o wejście do

ją, że można pokusić się o pewne

komunistycznych w czasie II wojny

być ze swoimi wychowankami, było

swoić elementarną znajomość języka

finału w grupie „А” starli się gospoda-

podsumowanie procesu wydawania

światowej na terenie Ukrainy.

poświęcenie, wcześniejsze godziny

polskiego, lecz sprzyjać rozwojowi u

rze z KP „Karmel”, „Alfy” z Żytomie-

Karty Polaka, a także o refleksję

Aktywni uczestnicy konkursu

prób, nerwów i stresu. Ale na pewno

dzieci świadomości, dać pojęcie o

rza i „Katedra” z Kamieńca Podol-

nad wprowadzeniem ewentualnych

otrzymali prezenty od organizato-

było warto. To była wielka przygoda.

różnorodności całego świata, sprzy-

skiego. Zaś w grupie „B” — „Rozkisz”

zmian zarówno w ustawie, jak i w jej

rów: słowniki, notesy oraz koszule z

Nikt nie przegrał, stwierdziło jury,

jać samoidentyfikacji osobistości,

z Szarogrodu, „Syjon” z Chmielnika

realizacji.

logotypami organizatorów. Atmosfe-

w którym zasiedli muzycy, poloniści

uświadomienia swojej przynależno-

i „Redżyna” z Kijowa.

Fundacja Wolność i Demokracja

ra, panująca w czasie realizacji pro-

oraz gość honorowy pani Elżbieta

ści do szerszego grona Europejczy-

W finałowym meczu spotkali się

realizuje obecnie projekt „Historia

jektu, była bardzo przyjemna: masa

Zielińska – konsul RP w Łucku. Nikt

ków, zrozumienia tego, że wszyscy

gospodarze turnieju – KP „Karmel”

„Kartą” spinana. Podsumowanie re-

nowych wrażeń i entuzjazm uczest-

nie przegrał, ale zgodnie z regula-

jesteśmy różni, lecz równi.

i „Syjon” z Chmielnika. Zwycięstwo

alizacji Ustawy o Karcie Polaka”, fi-

ników projektu pokazały ogromny

minem jury oprócz I, II i II miejsca,

Kolejny etap projektu – konsulta-

w spotkaniu zdobyli piłkarze „Kar-

nansowany przez Ministerstwo Spraw

potencjał i twórcze podejście do

przyznało wyróżnienia i nagrody

cja-rozmowa z rodzicami ma na celu

melu” z wynikiem 7:2. Po zakoń-

Zagranicznych RP w ramach konkur-

su na realizację zadania „Współpra-

postawionych zadań.

specjalne za wyrażone emocje, za

naprawienie kontaktów z rodzicami,

czeniu finałowego meczu odbyła się

ca z Polonią i Polakami za granicą

znajomość języka polskiego, za ta-

kształtowanie uświadomienia przez

ceremonia odznaczenia zwycięskiej

wizyt.net

w 2015 r.”. Inicjatorem projektu jest

lent. Była nagroda specjalna od po-

nich korzyści i zrozumienia potrze-

drużyny. Nagrody sportowcom wrę-

poseł Michał Dworczyk, do niedawna

mysłodawcy tego konkursu. Nikt nie

by uczenia się języka polskiego nie

czyli: mama o. Olega Kondratiuka

z dala od historycznej oj-

prezes Fundacji Wolność i Demokra-

wyjechał bez prezentu, dyplomu,

tylko dla dzieci, ale i dla dorosłych,

– pani Nina, o. Rafał Myszkowski

czyzny czujemy się

cja, a także jeden z autorów Ustawy

książki i płyty, upominków, a przede

zwiększenie poziomu kontaktowania

OCD, proboszcz berdyczowskiego

Polakami

o Karcie Polaka. W ramach projek-

Listopad owocuje w ważne święta

wszystkim, bez satysfakcji z dobrze

się rodziców z dziećmi, dołączanie

sanktuarium, o. Krzysztof Urbań-

tu przeprowadzono ok. 500 ankiet

dla każdego Polaka. Także dla tych,

wykonanej pracy.

rodziców do działalności pedago-

ski OCD, odpowiedzialny za KP

wśród posiadaczy Karty Polaka w

mieszkających na Ukrainie. Prawie

A na koniec wszyscy uczestnicy

gicznej, zainteresowane uczestnic-

„Karmel”, i kolega z klasy o. Olega

kilkudziesięciu miejscowościach na

w każdej miejscowości, gdzie ludzie

zaśpiewali na scenie z uśmiechem

twem w edukacyjno-wychowawczym

Kondratiuka, deputowany do Ber-