img
3
Wolna Trybuna
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16­29 lutego 2016 nr 3 (247)
Demokracja
można je streścić tak, że nie wszy-
być lekarstwem na jedną z bolączek
scy obywatelezdolni do świado-
demokracji.
mego uczestniczenia w demokra-
Dzisiaj można być calkowicie pa-
tycznych procesach. Ne zamierzam
sywnym i obojętnym i mieć wszystko
nikogo obrażać, poniżać, wykluczać!
w... no, w nosie (niech będzie), a i tak
Absolutnie nie! Chcę jednak popro-
propaganda, reklama, polityka przyj-
sić o wyobrażenie sobie wyborcy
dą do domu, wcisną się w myśli, za-
Wielu i dużo o demokracji mówi sie ostatnio. Jedni szukają
(wybory to przecież najbardziej
migają setkami obrazków. To już nie
wyrazista procedura demokracji),
świadoma decyzja ­ ,,mnie to intere-
dla niej zagrożeń, drudzy jej bronią, trzeci nad jej upadkiem
który niczym się nie interesuje, ma
suje"! ,,Ja chcę!" To w pewnym sensie
biadają, inni ,,na oltarze stawiają", inni świetlaną przy-
bardziej niż ograniczoną wiedzę
zniewolenie i czy ktoś chce czy nie
(poprawność polityczna zwycięży-
­ to go ogarnia, wsysa, szantażuje,
szlość wieszczą, a jeszcze inni każą nam wierzyć, że jej
la i inaczej napisać nie śmiem!) o
przekonuje itd. Zgoda, nie widzę pro-
(i nam tym samym) slużą. Slowo demokracja odmieniane
wszystkim ­ świecie, kraju, polity-
blemu, jeśli z tym wszystkim ,,zderza
ce, gospodarce, spoleczeństwie
się" ktoś, kto i tak już zdecydowal że
jest przez wszystkie przypadki i wszędzie go pelno. Cóż
itd., swój kraj traktuje wylącznie
będzie częścią demokracji. Ale py-
ono jednak tak wlaściwie znaczy? Nie, nie o akademic-
roszczeniowo, na dodatek wyznaje
tanie ­ co się dzieje wtedy, gdy ten
,,moralność Kalego", i... z różnych
demokratyczno-polityczno-progra-
kie czy encyklopedyczne pojęcie pytam, lecz o to, co owa
przyczyn idzie glosować.
mowo-informacyjno-demagogiczno-
,,demokracja" znaczy dla nas konkretnie. Czym ona jest?
Nie ważne, w jakich wyborach
krytyczno-wielbiąco-populistyczno-
Co nam daje, a co (a tak!) nam zabiera? Czego od nas wy-
glosuje ­ poslów do parlamentu,
oszolomiajacy koktajl zalewa kogoś,
czy przewodniczącego kólka-
kto: jest calkowicie pasywny, obo-
maga? Czy jest systemem doskonalym? Najlepszym? Jak
żańcowego. Wyborca wybiera i już!
jętny, merkantylny, gardzi wiedzą,
dzisiaj owa ,,demokracja" dziala? Czemu pytam? Bo ja, jak
W takim wypadku rodzi się jednak
jest konsumpcyjny, stosuje ,,filozofię
pytanie o jakość tego wyboru. Ro-
Kalego", ma bardziej niż skromną
zwykle dziury w calym szukając, zastanawiam się poważnie
dzi się też pytanie o odpowiedzial-
wiedzę i to wszystko wcale mu nie
­ czy dzisiejsza demokracja to demokracja rzeczywiście?
ność za tego wyboru następstwa.
przeszkadza. No i znowu pytanie o
Czy ów wyborca wie, za czym ­ za
świadomość tego za czym glosuje i
Dzikie pytanie? Wcale nie!
kim swój glos oddaje? Czy może
na ile to jest odpowiedzialne gloso-
ktoś chce mnie przekonać, że on,
wanie. Przypominam, ten glos waży
nie bylo) demokracja powinna być
taki wyborca, idzie coś wybierać
tak samo jak te świadome i odpo-
demokracja wcale nie gwarantuje
ARTUR DESKA
kontrolowana. Tak, kontrolowana!
dlatego, że odczuwa taki obowią-
wiedzialne, ze wszelkimi tego konse-
demokracji! Paradoks? Oj, żeby to
Tyle, że nie tylko przez polityków,
zek, albo dlatego że jest świadomie
kwencjami.
Najpierw bardzo ważne przypo-
tylko tak...
parlamenty, ustawy, lecz przede
,,za", lub jest ,,przeciw", czy też dla-
Tu wreszcie miejsce na nie-
mnienie. Demokracja, nawet ta wy-
Może jeszcze inaczej o proble-
wszystkim przez obywatela i jego
tego, że przeczytal jakiś program
śmialą propozycję jak (chociaż
idealizowana, ta historyczna, ta która
mach z mechanizmami demokra-
morale oraz poczucie zdrowego roz-
wyborczy, będzie odczuwal odpo-
w części) z problemem sobie po-
istniala w świecie jeszcze bez polit-
cji ­ tak w oderwaniu od polityki i
sądku i sprawiedliwości. Idealistycz-
wiedzialność za poczyniony nim
radzić można ­ cenzus. Ano tak!
technologów, socjologów, sztabów
historii, aby pozbyć się wszelkich
ne to, wiem, ale ja wlaśnie idealistą
wybór? Czy też będzie mial ochotę
Uważam, że aby w demokracji
wyborczych, reklam politycznych,
emocji wynikających z politycznych
jestem i nic już na to nie poradzę.
lub będzie w stanie śledzić i oceniać
uczestniczyć, powinno się zdo-
radia, telewizji i internetu ­ nie byla
i historycznych preferencji, sytuacja
Więcej ­ poradzić nie chcę!
wykonanie jakiegoś tam programu?
być określony cenzus, czyli nabyć
i nie jest systemem doskonalym. To
hipotetyczna. Wyobraźmy sobie, że
Żeby bylo jasne ­ żeby mi nikt
Jak ktoś, kto wie niewiele, a do tego
określone prawa do uczestnicze-
warto pamiętać! Oprócz wielu zalet,
w jakimś kraju przeprowadzimy re-
nie zarzucal tego, czego nie wyzna-
często nie potrafi korzystać nawet
nia w tejże. Historia zna próby
ona miala i ma liczne wady niejako
ferendum, w którymdwie opcje:
(bo podobne niekiedy ma miej-
z tej szczątkowej wiedzy i żyje za-
wprowadzenia ,,demokracji cen-
,,wpisane" w jej fundamenty. Pozwolę
pierwsza ­ wygnać lysych, druga ­
sce) ­ nie, nie jestem przeciwnikiem
zwyczaj w świecie mniemań oraz
zusowej". Różnie to wyglądalo i
sobie na opowieści kilka. Już u sa-
wygnać brodatych. Fakt, glupie to,
demokracji. Ja tylko pamiętam, że,
przyzwyczajeń,  może  odróżnić
różnie się skończylo. Przyznaje,
mych demokracji początków, w sta-
ale hipotetycznie możliwe przecież!
jak mówil Winston Churchill, demo-
oczywiste klamstwo od prawdy? A
że w przytlaczającej większości
rożytnej Grecji z demokracją wynika-
No i przeglosowano: wygnać broda-
kracja to wprawdzie system ulomny,
przecież może być jeszcze gorzej!
przypadków skończylo się poraż-
ly problemy ­ slynny ateński sąd sko-
tych! Demokratycznie? A jakże! Re-
lecz na razie lepszego nikt jeszcze
Proszę o odpowiedź, czy taki wla-
ką. W różnych krajach, w różnym
rupkowy skazal na śmierć Sokratesa.
ferendum! Demokracja bezpośred-
nie wymyślil. To prawda, gdyż nawet
śnie wyborca nie jest najbardziej
czasie, w różnych systemach tym
Niby wszystko zgodnie z zasadami
nia! Ale przecież to jednocześnie
pomimo licznych niedoskonalości
podatny na demagogie, manipula-
cenzusem byly: obywatelstwo (tak
zupelnie bez sensu! I tak bawić się
i w strukturach Demokracji Ateń-
i wielu spektakularnych ,,wpadek",
cje, polityczną korupcję? Przypomi-
jak i teraz), majątek, status spo-
można dlugo ­ tak szukając w hi-
skiej! Sąd wybrany demokratycznie
system ten dlugo jakoś funkcjono-
nam ­ nadal jest tak, że jego glos,
leczny, stan cywilny, obowiązek
storii, jak i inne wymyślone sytuacje
przez lud, dzialający zgodnie z de-
wal, w mniejszym lub większym
niezależnie za co i za kogo oddany,
podatkowy, slużba w wojsku, pleć,
rozważając. A przecież jeszcze jest
mokratycznie ustalonym prawem.
stopniu zapewniając przeciętnym
ma taką samą wagę jak glos osoby
wyksztalcenie, deklaracja zamiaru
demagogia, nieodlączna towarzysz-
Demokratycznie? Demokratycznie!
obywatelom mniej lub bardziej od-
świadomej, aktywnej, posiadającej
uczestniczenia w demokratycznym
ka demokracji ­ też jest zabawna.
Nie, ja nie o zasadności wydanego
czuwalny wplyw na decydentów.
wiedzę i krytyczny zmysl, takiej
procesie. Memu sercu najbliższe
Te dwie ­ demokracja i demagogia
na Sokratesa wyroku! Pomijam to!
Jednym slowem, chociaż z zastrze-
która nie sprzeda się za ,,kielbasę
jest to ostatnie kryterium. Tak, to
­ są razem od zarania demokracji
Ja o czym innym! Otóż, już po kilku
żeniami i w zależności od czasu i
wyborczą" (w różnych formach),
też niedoskonale, ale jednak ,,od-
latach ten sam sąd uznaje, że Sokra-
dziejów i w wielu, nawet tych powy-
miejsca, można bylo mówić o ,,wla-
czy nie postawi ,,krzyżyka" za pie-
siewające" tych, którzy nie potrafią
tesa skazano nieslusznie i skazuje
żej opisanych wydarzeniach, byly
dzy ludu", czyli demokracji wlaśnie.
niądze.
w sobie znaleźć motywacji i sily, by
tych, co Sokratesa skazali. Znowu
one razem. Z latwością też można
Tak bylo. Uważam jednak, że to już
To poważny problem, leżący u
udać się do odpowiedniego urzędu
demokratycznie! Tylko proszę, niech
demokrację udawać. Wspominam,
przeszlość niestety, gdyż dzisiaj, w
samych podstaw demokracji ­ bez-
i osobiście zlożyć pisemną dekla-
mi ktoś wyjaśni, gdzie tutaj jest logi-
bo to także z demagogią jest zwią-
owym ,,demokratycznym systemie"
względna równość. Bezwzględna
rację, że wezmą udzial w referen-
ka i gdzie tu jest sprawiedliwość? Z
zane. Kolejny demokracji problem ­
nad zaletami jednoznacznie zaczy-
równość glosu każdego obywatela.
dum/wyborach. Tylko tyle. Żadnych
,,innej beczki" ­ też ,,demokratycz-
latwość, z jaką demokrację można w
nają przeważać niedoskonalości.
Male wyjaśnienie ­ nie widzę de-
egzaminów, zaświadczeń, pienię-
nej". Może też ktoś o rewolucji we
niedemokrację zmienić. Historia też
Z wielu przyczyn. Dlatego też, naj-
mokracji problemu w tym, że ktoś
dzy, świadectw itd. Jedna wizyta i
Francji i o wstępującym na gilotynę
zna wiele przypadków. Jeden z wie-
wyższy czas by się zastanowić, czy
jest stary czy mlody, biedny czy
jeden podpis. Niby nic, ale jestem
Dantonie pamięta? Kto wie, kto to
lu na przyklad ­ czyż Napoleon III
nie warto zabrać się za demokracji
bogaty, wyksztalcony czy nie, ze
przekonany, że dzięki takiemu obo-
byl Danton? Kto śmie twierdzić, że
przed tym jak oglosil się cesarzem
reformowanie.
wsi czy z miasta, bialy czy czarny,
wiązkowi po pierwsze, zmalala by
nie byl demokratą? Demokratyczna
nie byl Republiki prezydentem? A
Aby demokrację kontrolować,
kocha chlopców czy dziewczyny
ilość glosujących (niezaintereso-
Republika wysyla na gilotynę repu-
co z ZSRR? Formalnie to demokra-
aby umieć rozróżnić gdzie pod jej
(tym razem pisalem bez politycznej
wani, nie zlożyli podpisu, nie glosu-
blikanina Dantona (i nie jego tylko),
tyczne państwo bylo! W to wierzyly
plaszczem prawda, a gdzie falsz się
poprawności). Uważam natomiast,
ją), a po drugie, można by liczyć na
który byl jednym z motorów tejże re-
miliony i to nie tylko w granicach
kryje, aby nie ulec demagogii czy
że w procesach realizowania się
bardziej odpowiedzialne glosowa-
wolucji, której z kolei dzieckiem jest
demoludów! W Rosyjskiej Federacji
manipulacji, aby móc ocenić gdzie
demokracji (w tym w wyborach) po-
nie (przecież glosują w pelni świa-
owa Republika. Ja wiem ­ ktoś powie
też prezydenta demokratycznie wy-
dobro, a gdzie zlo, potrzebny jest
winni mieć prawo uczestniczyć tyl-
domie). I jeszcze jedno ­ raptow-
­ to nie demokracja, to Robespierre
brano! Malo tego ­ on otrzymal 63%
szczególny demokracji wyznawca.
ko ci obywatele, którzy rozumieją i
nie skurczyloby się pole dzialania
i wypaczenia... Tak, tyle że jestem
glosów, a teraz nadal ma prawie 80%
Szczególny wyborca. Szczególny
odczuwają odpowiedzialność zwią-
polittechnologów, manipulatorów,
gotów się zalożyć, że Robespierre
poparcia! Arcydemokratyczny prezy-
polityk. Tymczasem kto ma prawa
zaną ze sprawowania demokracji
demagogów i calej reszty, która
bardzo by się zdziwil, gdyby mu ktoś
dent! Demokracja, tolerancja, prawa
wyborcze? Zasadniczo, każdy oby-
­ tego, w czym uczestniczą. Nie ci
dzisiaj szum medialny tworzy. Nie
powiedzial, że on ową demokracje
mniejszości i prawa jednostki. Ktoś
watel danego kraju nabywa te pra-
obywatele, którzy zajmują wobec
mialoby to już sensu wielkiego ­
,,wypacza"... Zresztą, on sam na tej
mnie chce przekonać, że nie ma w
wa automatycznie już przy urodze-
jakiejś grupy, państwa nawet, wy-
świadomego i aktywnego wyborcę
gilotynie  także  ,,demokratycznie"
tym wszystkim konfliktu? Wszystko
niu. Po osiągnięciu przez obywatela
lącznie pozycję roszczeniową, ale
zmanipulować trudno.
skończyl. I dalej, przepraszam za
w porządku? ,,Biale i puszyste", bo
pewnego wieku, prawa te ,,aktywizu-
tacy, którzygotowi dla dobra
Ot, takie przekonanie idealisty.
brak politycznej poprawności w tym
to demokracja przecież?!
się" i tyle. Ten automatyzm zdaje
tejże grupy przejawić aktywność,
Ciekawy jednak jestem bardzo, czy
pytaniu, ale naziści w Niemczech
Problemy, wady, niebezpieczeń-
się być sprawiedliwym i logicznym.
wziąć odpowiedzialność, ofiarować
ktoś nie zna lepszego rozwiązania.
czyż nie doszli do wladzy w wyniku
stwa, wewnętrzne sprzeczności ­
Czy jednak na pewno? Ja uważam,
swój czas, wysilki i uwagę, zrezy-
Bez zakończenia ­ bo o demokracji
demokratycznych wyborów? Szo-
wszystko to potwierdza, że nie warto
że to ,,automatyczne" prawo niesie
gnować z osobistych (i nie tylko)
to nie koniec jeszcze...
kujące? Tak, ale prawdziwe! Dlate-
bezkrytycznie demokracji na oltarze
kg
niebezpieczeństwo.  Uogólniając,
korzyści. Uważam, że to moglo by
go raz jeszcze historia dowodzi, że
wynosić i że (jakby to paradoksalnym