17

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 28 lutego­16 marca 2017 nr 4 (272)

Polska ma na Ukrainie opinię kraju stabilnego

Ukraina wdraża szereg reform jednocześnie. Tego nie doświadczyl żaden kraj w Europie,

być może i na calym świecie. To jest okazja, żeby polskie doświadczenie implementować,

pokazywać i propagować. Ukraińcy przyjmują je i ufają mu. Przyjeżdżają do Polski masowo.

czy wysokotechnologicznych pracuje

w tej chwili bardzo się zmienia. Pol-

z ARTUREM gRoSSMA-

przez Polskę, bo ta jako czlonek UE

ska stara się pomagać w tych zmia-

NEM, który pracuje w Kijowie

jest bardziej wiarygodnym partnerem

nach i Ukraińcy bardzo na Polskę

dla Fundacji Solidarności

dla wielkich światowych konsumen-

liczą. Część zmian odbywa się wolno,

Międzynarodowej rozmawial

tów takich projektów informatycznych.

część szybko, jedna reforma musi

WOJCIECH JANKOWSKI.

W tej dziedzinie Ukraina może dużo z

poczekać niekiedy na drugą, bo gdy

Polską ugrać.

ma się bazę, do której chce się do-

Które z polskich doświad-

ciągnąć jakiś sektor, to jest prościej, a

Przykladem może być

czeń transformacyjnych mo-

jeżeli wszystkie muszą iść do przodu

firma, która przeniosla 800

gą być cenne dla Ukrainy?

na raz, to musi być to jakoś zsynchro-

Prościej byloby zapytać, które

pracowników z rodzinami do

nizowane i jest to nielatwy proces.

nie są, ponieważ doświadczenia pol-

Polski...

To się stalo dwa lata temu... To

skie zarówno te dobre, jaki i te zle,

W czasie konferencji usly-

jest tylko jeden z setki przykladów.

są równie cenne dla Ukrainy. Ukraina

szeliśmy, że w niektórych

Masa ukraińskich firm, te które chcia-

jest państwem zbliżonym do nas w

aspektach, to Polska mogla-

ly zdobywać zamówienia na rynku

skali. Posiada też zbliżoną do nas

by się uczyć od Ukrainy, na

projektów programistycznych i wyso-

mentalność. Występują tam te same

przyklad o e-demokracji?

kich technologii, musialy się przereje-

To, co robi Serhij Lobojko z Cen-

problemy i dotyczące tych samych

strować do Doliny Krzemowej, czy do

trum Innowacji Akademii Mohylańskiej

elementów, które występowaly u nas

Polski i innych krajów UE. Polska ma

i jego zespól, i inne zespoly, które gru-

25 lat temu. Trzeba pamiętać, że

opinię na Ukrainie kraju stabilnego.

pują się w setki, nawet tysiące osób,

Ukraina rozwijala się przez ten czas

Dla Ukrainy Polska jest tym wzorem,

w których dyskutują i opracowują

w systemie ,,dwa kroki do przodu,

do którego Ukraina stara się dorów-

rozwiązania w konkretnych sprawach,

póltora kroku do tylu ­ w ten sposób

nać, ale też Ukrainę należy bacznie

i motywują ludzi do konkretnych decy-

rozwijala się bardzo wolno. Polska w

obserwować, bo Polska może sko-

zji, a te mają wplyw na życie miasta

tym czasie trzy razy zwiększyla swój

rzystać na tych rozwiązaniach, które

­ to musi robić wrażenie. W samym

produkt krajowy brutto. Ukraina zo-

przeskoczono, etapy pośrednie, któ-

Kijowie w zeszlym roku zgloszono po-

stala realnie, uwzględniając inflację i

re zajęly Polsce 25 lat.

przez system petycji elektronicznych i

elementy walutowe, na poziomie roku

To są życiowe decyzje każdej rodzi-

innych krajów, którzy wysylają swoich

implementowano przez radę miejską

1989. Dla Ukrainy to jest dramat, ale

ny. Np. to, co się dzieje w reformie

podopiecznych na wizyty studyjne do

Zwrócil Pan uwagę na

40 projektów. To jest zasób, który

w tej chwili wdraża ona szereg reform

samorządowej, gdzie tworzone są

Polski, a nie do Ameryki, Szwajcarii

czynnik, którego w Polsce

zmienia spoleczność i potem promie-

jednocześnie. Tego nie doświadczyl

nowe struktury ­ warto podkreślić ­

czy Kanady.

się nie zauważa, że ta masa

niuje na państwo w bardzo efektowny

żaden kraj w Europie, być może i na

dobrowolnie. Nie tak jak w Polsce,

Ukraińców pracujących w

Wspomnial Pan, że re-

i efektywny sposób. W Polsce, dzięki

calym świecie. To jest okazja, żeby na-

gdzie byly baza ­ gminy, które byly

Polsce, to również jest przy-

form obecnie na Ukrainie

temu, że mamy przewagę 25 lat roz-

sze doświadczenie implementować,

wykonawcami decyzji z góry. Dziś

chód, podatki, które trafiają

jest bardzo dużo. Powodują

woju, państwo poukladalo się na tyle,

pokazywać i propagować. Ukraińcy

są już podmiotami, tak jak spolecz-

do budżetu państwa.

one pewne trudności. Ich re-

To jest kilka miliardów zlotych

że nie tak wiele rzeczy musi być indu-

przyjmują je i ufają mu. Przyjeżdżają

nie jest rodzina, tak terytorialnie jest

zultatem jest to, że interesy

podatków! Trzeba wprowadzać w

kowane poprzez spoleczności, przez

do Polski masowo. My w fundacji też

gmina w Polsce. Na Ukrainie to

pewnych grup lobbingowych

dyskursie między naszymi stronami

nacisk bezpośredni spoleczeństwa

staramy się pomagać, żeby dzienni-

jest nowość, gdzie hromada, czyli

krzyżują się i na samym

ten element, że jest to dwustronna

obywatelskiego. W ten sposób nastą-

karze, urzędnicy, eksperci i aktywiści

dobrowolne polączenie miast i wsi,

końcu wchodzą ze sobą w

wymiana potoków pieniężnych i ludzi,

pil rozwój elektronicznych zasobów ko-

wyjeżdżali regularnie do Polski ­ cza-

tworzy się zupelnie od zera. Otrzy-

ogień krzyżowy. Może za

i pomyslów na rozwój. Kooperacja

operacji na Ukrainie. To bylo naturalnie

sem po kilka grup w miesiącu. Przy-

muje też specjalną premię za to, że

dużo jest równoleglych re-

polsko-ukraińska może być źródlem

wywolane poprzez slabość ukraińskiej

jeżdżają, oglądają, dotykają polskiego

się utworzylo, otrzymuje pieniądze,

form na Ukrainie?

naszej przewagi gospodarczej i po-

administracji na różnych poziomach.

doświadczenia. Widzą, co się udalo

ale też dużo odpowiedzialności. Musi

Jeden z uczestników konferencji

litycznej, ale to wymaga codziennej

Dzięki temu też gospodarka zyskala.

zrobić i to, co udalo się mniej, ale też

wyksztalcić kadry, administrację i ro-

zwrócil uwagę, że te reformy doko-

pracy i odrzucania prowokacji, które

Mlodzi informatycy uczą się na pro-

dostrzegają fakt, iż Polska caly czas

zegrać to tak, aby to nie bylo zarzą-

nują się zbyt wolno, tymczasem dla

trzecie strony próbują nam podrzucać.

jektach wolontariackich, potem zaczy-

się rozwija. Ukraińcy obserwują, co

dzanie w starym, radzieckim stylu.

wielu mieszkańców Ukrainy one są

To wszystko można osiągnąć i iść do

nają zarabiać, tworzą się firmy, rozra-

się dzieje w Polsce, jak po kolei zmie-

Jest mnóstwo aspektów. Jest również

wręcz za szybkie. Wielu Ukraińców

przodu, osiągając efekt synergii, czyli

stają się. Dzisiaj Ukraina ma większy

nialy się reformy. Te doświadczenie

opór miejscowych carków ­ jak ich tu

nie wie, na czym polegają zmiany, jak

dodatniej energii od wspólpracy.

procent innowacyjnej gospodarki, niż

są dla Ukraińców korzystne, również

nazywają ­ malych, większych, lokal-

to wszystko ugryźć, w co inwestować,

Polska i część firm informatycznych,

dla partnerów międzynarodowych z

nych oligarchów. Ukraina to kraj, który

w jaki sposób ksztalcić swoje dzieci.

Dziękuję za rozmowę.

Portrety książąt ­ w śmieciach w podziemiu

Wolyńscy archeolodzy uratowali unikatowe srebrne wyroby, należące do rodziny Radziwil-

lów, które ponad 70 lat przeleżaly w krypcie kościola.

dzial ­ restauracja odbywala się bez

badania archeologiczne krypt tego

JARYNA RUDNIK

mechanicznej ingerencji, jedynie

kościola.

tekst

metodą chemicznego oczyszczania

Prace rozpoczęto od sprzątania

MYCHAILO WASZETA

poszczególnych warstw.

krypt. Pośród olbrzymiej ilości śmieci

zdjęcie

Na razie unikatowe znaleziska,

przypadkowo natrafiono na dwie bla-

mające ogólnoeuropejskie znaczenie,

chy z bialego metalu. Tymi ,,diamen-

W Lucku otwarto niedawno wy-

nie zostaly w należytym stopniu oce-

tami w popiele" okazaly się tzw. por-

stawę najbardziej interesujących

nione przez naukowców. Wedlug slów

trety trumienne fundatorów kościola

znalezisk archeologicznych z roku

dyrektora Wolyńskiego Muzeum Kra-

Albrechta Stanislawa Radziwilla,

2016. Ekspozycję otwarto w Mu-

joznawczego Anatola Syluka, dziela

wielkiego kanclerza Litewskiego za

zeum krajoznawczym. Wystawiono

na razie pozostaną i będą ekspono-

panowania trzech królów Rzeczypo-

tam ponad 50 unikatowych wyrobów.

wane w Lucku. Jednak, jak uważa,

spolitej oraz jego żony Krystyny Anny

Do najcenniejszych należą srebrne

mają one również inną perspektywę.

z Lubomirskich, na srebrnych bla-

blachy z portretami fundatorów ko-

- Odnalezienie takich wybitnych

chach. Postać kanclerza rozpoznano

Wedlug Mychaily Waszety, por-

po wejściu na Wolyń sowietów, któ-

ściola w Olyce Albrechta Stanislawa

artefaktów, powiązanych z olycką

dzięki portretowi ,,Albrecht Stanislaw

trety trumienne w Rzeczypospolitej w

ryś z kaplanów schowal je do krypty.

Radziwilla i jego żony Krystyny Anny

galęzią rodu Radziwillów, da kolejny

Radziwill" pędzla Peetera Dancker-

Oprócz wspomnianych portretów,

XVI-XVII wieku byly przeważnie wy-

z Lubomirskich.

impuls do poszukiwań i po raz ko-

sa de Rij z 1640 roku. Jest to jedyny

w podziemiach kościola znaleziono

korzystywane podczas pogrzebów.

- Odnowienie kolegiaty w Olyce

lejny postawi kwestię zachowania

jego portret na Ukrainie datowany

jeszcze jedną srebrną blachę z podo-

Potwierdza to opis wyposażenia, któ-

wywoluje ogromne zainteresowanie

obiektów kulturowych w Olyce ­

XVII wiekiem. Kobiecy portret na in-

bizną orla. Rozpoznano w nim jeden

ry wykonal badacz zamku w Olyce

specjalistów zarówno z Polski, jak

twierdzi Anatol Syluk. ­ Te obiekty

nej blasze ­ to jego żona Krystyna

z herbów rodowych

Stanislaw Tomkowicz w latach 1921-

też ukraińskich ­ twierdzi kierownik

są częścią europejskiej spuścizny

Anna z Lubomirskich, zmarla w 1667

Nad restauracją blach pracowal

1922. Na jego liście znajdują się wla-

dzialu dawnej historii Muzeum My-

kulturowej, a sama miejscowość ­

roku. Z pewnością to też będzie jedy-

konserwator, pracownik naukowy

śnie te portrety. W opisie zaznaczono,

chailo Waszeta. ­ Dlatego w ubie-

prawdziwą perlą, mającą olbrzymi

ny jej zachowany portret na terenach

Rówieńskiego Muzeum krajoznaw-

że wówczas wisialy one na ścianach

glym roku nasi naukowcy wspólnie

potencjal turystyczny.

Ukrainy.

czego Oleksij Wojtiuk. Jak powie-

wewnątrz świątyni. Prawdopodobnie

z polskimi kolegami zainicjowali