img
19
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 11­27 kwietnia 2017 nr 6­7 (274­275)
grafii Poroszenkidla przeciętnego
w Kijowie zgodnie z protokolem przy-
Poroszenko wprowadzil swój klub
negatywnie od czasów Juszczenki,
p.o. prezydenta i dostać po glowie
Ukraińca chyba najciekawsze, bo
slugującym glowie państwa, chociaż
parlamentarny, Blok Poroszenki, jako
gdy utracil stanowisko jako najmniej
calym tym balastem nowej Ukrainy,
najmniej znane. Używając przenośni,
z punktu widzenia wladz ukraińskich
największą silę polityczną i najwięk-
popularny polityk w kraju. Zaczynal
tylko odczekać chwilę, nie tracąc
wszystkie trupy w szafie prezydenta
i prawa międzynarodowego jest to
szą partię rządzącej koalicji. Na po-
Majdan z 4% poparciem w sonda-
poparcia, na bieżącym zarządzaniu
Ukrainy dotyczą okresu moldawskie-
osoba prywatna. Poroszenko sam,
czątku byla to koalicja pięciopartyjna,
żach prezydenckich, gdzieś daleko
kryzysem, a później z pomocą dwóch
go. Na początku nie mial interesów
jako sekretarz Rady Bezpieczeństwa
teraz jest dwupartyjna, coraz trudniej
za Tymoszenko, Janukowyczem i
oligarchów porozumial się z Klyczką
w Moldawii, natomiast prowadzil
Narodowego i Obrony, odwiedzal
jest przepychać przez parlament
kilkoma innymi postaciami. To że byl
co do podzialu wladzy. Klyczko wy-
je jego starszy brat Mychajlo, który
Naddniestrze. W okresie, gdy byl se-
ustawy. Wraz ze zmniejszaniem się
w drugim szeregu, powoli gralo na
startowal w wyborach na mera Kijo-
zostal w Kiszyniowie. Brat zginąl w
kretarzem, wladze ukraińskie zablo-
liczby czlonków, koalicja coraz czę-
jego korzyść ­ po pierwsze dlatego,
wa, Poroszenko byl już wtedy pew-
dość tajemniczych okolicznościach
kowaly wdrożenie przepisów pozwa-
ściej musi dogadywać się z klanami
że dość szybko się okazalo, że ta trój-
nym kandydatem do zwycięstwa.
pod koniec lat dziewięćdziesiątych
lających na zablokowanie przemytu
oligarchicznymi, żeby przeglosować
glowa opozycja: Klyczko, Jaceniuk,
Krytycy Poroszenki mają
i Petro odziedziczyl jego interesy w
na ,,granicy" naddniestrzańsko-ukra-
ustawy. To wymaga kompromisów,
Tiahnybok nie ma pomyslu, takiego
pretensję o to, że na Ukrainie
Moldawii. Mychajlo Poroszenko byl
ińskiej. Przeciwnicy Poroszenki twier-
niekiedy brudnych. Ważniejsze refor-
bieżącego pomyslu na to, co w na-
ma miejsce powrót do świa-
bardziej typowym przedstawicielem
dzą, że to nieprzypadkowo stalo się
my, na przyklad o dezoligarchizacji,
stępnym tygodniu będzie ich prio-
ta oligarchicznego.
biznesmenów z czasów po rozpa-
w okresie, gdy mial wplyw na wladze.
albo wprowadzanie transparentno-
rytetem. Wtedy byl taki zwyczaj, że
I tak, i nie. Faktycznie na Majda-
dzie ZSRS. Byl znany z bardziej kon-
Oczywiście, nikt nikogo za rękę nie
ści do przetargów państwowych,
co sobota występowali na Majdanie
nie byly nadzieje, że nowa Ukraina
trowersyjnych metod prowadzenia
zlapal, ale ta zbieżność uprawnia nas
coraz trudniejsze. Co więcej, ta tak-
i zglaszali swoje pomysly na następ-
będzie państwem bez oligarchów.
interesów. Mówi się o tym, że mial
do postawienia znaków zapytania.
tyka powszechna dziala nie tylko na
ny tydzień. Szybko się okazalo, że
To bylo oczekiwanie kompletnie nie-
kontakty ze światem przestępczym
Kwestia przemytu z Naddniestrza
Ukrainie, mianowicie, że im bliżej do
te pomyslymialkie i nie do końca
realne, chociażby z tego względu,
i faktycznie tzw. ,,żólta prasa", powo-
i przez Naddniestrze na Ukrainę, le-
następnych wyborów, tym bardziej
przekonujące. Ludzie bardzo szybko
że nowe wladze byly jedną nogą,
lując się na świadków i na dowody,
galizowanie różnych towarów za po-
się myśli w kategoriach reelekcji.
to zauważyli, i w związku z tym za-
a nawet obiema nogami, w starym
opisywala te metody jako pocho-
mocą procedur naddniestrzańskich
U Poroszenki ten czynnik zaczyna
ufanie do opozycji, które i tak bylo
systemie. Ukraińcy wybrali sobie
dzące z tzw. rejderstwa, czyli niele-
prezydenta, który przecież sam byl
galnego przejmowania interesów,
oligarchą. Trochę lepiej ubranym i
przejmowania udzialów w sposób
uczciwszym, ale mimo wszystko też
wykraczający poza prawo. Część
oligarchą, a trudno oczekiwać od oli-
świadków moldawskich twierdzi, że
garchy dezoligarchizacji. Ten proces
Petro Poroszenko po przejęciu inte-
dezoligarchizacji poniekąd sponta-
resów brata z metod tych nie zrezy-
nicznie jednak zachodzi. Z jednej
gnowal. Przejąl kontrolę nad cukrow-
strony kryzys bardzo mocno uderzyl
nią, domem handlowym w eksklu-
w majątki oligarchów, wielu z tych
zywnym miejscu w Kiszyniowie i hutą
najpopularniejszych, z obawy przed
szkla, które wcześniej kontrolowal
odpowiedzialnością karną, tacy jak
jego brat. Prasa pisala, że nie cofal
Rinat Achmetow, ucichli. Niektóre
się przed przymuszaniem do pozby-
interesy oligarchiczne stracily rację
wania się udzialów przez wlaścicieli
bytu, bo państwu udalo się wpro-
mniejszościowych pakietów akcji czy
wadzić przejrzystość do zarządzania
dzialanie na szkodę firmy.
obwodowymi strukturami Naftogazu,
Drugą ciekawą rzeczą z Mol-
który byl świetnym biznesem dla wielu
dawii dotyczącą Petra Poroszenki
oligarchów, ze względu na urealnienie
jest przyjaźń z Vladimirem Plahot-
stawek gazu dla gospodarstw domo-
niuciem, oligarchą, który zrobil to,
wych. Czyli takie drobne reformy, któ-
czego nie udalo się zrobić Wiktorowi
­ to wszystko dla wielu grup prze-
odgrywać coraz większą rolę. Poro-
umowne, bardzo szybko zaczęlo
re sprawily, że oligarchowie przestali
Janukowyczowi, to znaczy, że pod
stępczych bylo instrumentem legali-
szenko mial zawsze problem z dele-
maleć. Poroszenko nie byl z nimi ko-
mieć możliwość wzbogacania się na
haslami integracji z Unią Europejską
zowania swojej produkcji i przemytu.
gowaniem pelnomocnictw. Mial rów-
jarzony, bo po pierwsze na tę glówną
majątku państwa. To w sektorze ga-
Plahotniuc przejąl państwo moldaw-
W okolicach Odessy jest bazar, chy-
nież ten problem w swoim biznesie.
trybunę nie byl wpuszczany przez
zowym jest dobrze widoczne, ale to,
skie, jego instytucje i najważniejsze
ba największy na Ukrainie, o nazwie
Próbowal każdą śrubkę przykręcać
kolegów opozycjonistów, a po dru-
co powiedzialem, nie unieważnia też
branże biznesu. Poroszenko i Pla-
Siomyj Kilometr. Ten bazar przez
samodzielnie. Ma podobny problem
gie sam się na nią nie pchal. On jest
mojej poprzedniej tezy, że Poroszen-
hotniuc nie ukrywają swojej przyjaźni.
cale dziesięciolecia żyl z handlu z
jako przywódca państwa. Nieprzy-
świetnym mówcą. On po prostu mial
ko jest mimo wszystko zakladnikiem
Poroszenko już jako prezydent byl z
Naddniestrzem. Tam byly zlokalizo-
padkowo stracil dużo energii, by po-
taką taktykę, że się przechadzal po
niektórych grup oligarchicznych, czyli
oficjalną wizytą w Kiszyniowie. Wziąl
wane ogromne interesy i ogromne
zbyć się premiera Arsenija Jaceniuka
Majdanie i zazwyczaj ktoś go zacze-
ta dezoligarchizacja przebiega nie
udzial w akcji charytatywnej Plahot-
pieniądze. Nie da się udowodnić, że
i powolać na jego miejsce swojego
pil, on zaczynal tlumaczyć i zbieral
jako część jakiejś ogólnej, świadomie
niuca i reklamowal jego fundację.
to Poroszenko storpedowal próbę za-
czlowieka, którym ostatecznie zostal
się wokól niego coraz większy tlum.
realizowanej strategii Poroszenki, ale
Sam Plahotniuc jest osobą, z którą ­
mknięcia tej granicy dla przemytu, bo
Wolodymyr Hrojsman. Jest to przy-
Każda taka rozmowa przeradzala się
przebiega trochę w sposób natural-
ujmę to eufemistycznie ­ niechętnie
nie byla to jedyna osoba, która mogla
klad, jak dobre chęci przegrywają z
w maly wiec, kilkudziesięcioosobowy
ny. Można porównać ten proces do
spotykają się politycy zachodni. Po-
coś takiego zrobić, ale na pewno nie
szarą rzeczywistością, zderzając się
powiedzmy. W ten sposób przekony-
procesów zachodzących w Ameryce
roszenko natomiast nie widzi niczego
zrobil nic, by wesprzeć zatrzymanie
ze ścianą rzeczywistości. Mówi się
wal ludzi do siebie, ale przekonywal
w XIX w., gdzie pierwsi oligarchowie
zlego w afiszowaniu się znajomością
tego procederu.
czasem, że polityka jest sztuką moż-
ich również do siebie swoją odwagą.
też mieli wplyw na obsadę stanowisk
z czlowiekiem o fatalnej reputacji.
liwego. Mam wrażenie, że on marzyl
Nie jest przypadkiem, że po tym, jak
w senacie, ale stopniowo ten biznes
Jak ocenia Panprezy-
Przeciwnicy Poroszenki twierdzą,
o dokonaniu czegoś niemożliwego.
pobito studentów, doszlo do mar-
zacząl się cywilizować, państwo pra-
denturę?
w grę wchodzą kwestie biznesowe,
Poroszenko zaczynal z wielkimi
szu milionów ­ kilkaset tysięcy ludzi
wa zaczęlo się umacniać.
Obserwacja  Poroszenki
również dzisiaj, nie tylko na początku
ambicjami naczelnego moderniza-
wyszlo na ulice Kijowa i w pewnym
Kwestii oligarchów nikt tam tak
w czasie protestów na Maj-
lat dwutysięcznych. Nie znaleźliśmy
tora i ,,westernizatora" kraju. Do tej
momencie jakaś grupa ruszyla na
naprawdę nie stawia poza jakimś
danie sklania do wniosku, że
dowodów na to, natomiast często-
prezydentury świadomie przygoto-
budynek administracji prezydenta,
marginesem żądania wywlaszczenia
szykowal się wtedy do funk-
tliwość kontaktów i związków Poro-
wywal się przez lata, chociaż pla-
lącznie z tituszkami, czyli bandyta-
majątków oligarchów. Każdy rozumie,
cji prezydenta. Często po-
szenki z Moldawią do tej pory jest
nowal ,,skok" na prezydenturę raczej
mi na uslugach wladzy. Doszlo do
że nierealne jest np. wymaganie od
jawial się nieoczekiwanie w
zastanawiająca. Jest to, naszym
na kolejną kadencję, na mniej więcej
starć z milicją i Poroszenko jako je-
nich, żeby udowodnili legalność źró-
niebezpiecznych miejscach
zdaniem, największa, potencjalna
rok 2020, ale okoliczności sprawily,
dyny polityk byl na miejscu, wszedl
del swoich majątków. Wszyscy zdają
i ratowal niebezpieczne sy-
mina pod karierą prezydenta Ukra-
że mógl zrobić to pięć lat wcześniej.
na wielki buldożer, zacząl przeko-
sobie sprawę z tego, że nikt tego nie
tuacje. Majdan mial być dla
iny, ponieważ, jak na ukraińskie wa-
Przygotowywal się do tej prezydentu-
nywać ludzi protestujących z jednej
jest w stanie udowodnić. W związku
niego trampoliną do prezy-
runki, jego biznes nad Dnieprem byl
ry, konsultując się z ukraińskimi eks-
strony, z drugiej ­ milicję, nawolywal
z tym wywlaszczenie nie wchodzi w
dentury?
czysty, zwlaszcza w porównaniu do
pertami, na przyklad z Jaroslawem
Majdan jest ważnym momentem
do uspokojenia sytuacji. Swoją rolę
grę, ale w grę wchodzi stworzenie
innych miejscowych biznesmenów.
Hrycakiem bardzo dlugo rozmawial
w życiu Poroszenki. Jego ewolucja
oczywiście odegrala telewizja 5 Ka-
takich regulacji, instytucji i procesów,
o planie reform. Rozczytywal się w
w czasie Majdanu pokazala dwie
nal. Każde jego wystąpienie, każdą
żeby uniemożliwić robienie pieniędzy
Prezydent Ukrainy nie
biografii Lee Kuan Yew, pierwsze-
rzeczy ­ po części jego charakter,
akcję reklamowala w dobrym czasie
na przekraczaniu prawa i na wykorzy-
unikal również kontaktów z
go premiera Singapuru, który na
odwagę, której odmówić mu trudno,
antenowym. W ten sposób stopnio-
stywaniu wplywów w strukturach pań-
samozwańczą nieuznawaną
Ukrainie jest dużo bardziej w obiegu
ale jednocześnie pokazala jego sku-
wo zdobywal szacunek Ukraińców
stwa. I to będzie prawdziwa dezoligar-
republiką Naddniestrza.
Poroszenko w okresie prezyden-
publicznym jako symbol czlowieka,
teczność jako czlowieka umiejącego
i to bylo bardzo wyraźnie widać w
chizacja. Bogaci ludziewszędzie,
tury Juszczenki, gdy byl sekretarzem
który przeksztalcil swój kraj w azja-
zdobywać poparcie, lawirować tak,
sondażach ­ każdy kolejny sondaż
to nic zlego, jeśli grają zgodnie z regu-
Rady Bezpieczeństwa Narodowego
tyckiego tygrysa. Często porównywal
żeby nagle i niezauważenie okazy-
dawal mu odrobinę więcej, i wyszedl
lami, które obowiązują wszystkich. I to
i Obrony, przygotowal plan poko-
się do Konrada Adenauera. Z pew-
wać się numerem jeden. Wchodzil w
z Majdanu w momencie, w którym
będzie ta faktyczna dezoligarchizacja,
jowy dla Moldawii, który formalnie
nością mial plan przeprowadzenia
Majdan jako jeden z wielu polityków
byl obok Klyczki najpopularniejszym
która na pewno kiedyś nastąpi.
zaprezentowal Wiktor Juszczenko i
zmian, ale im dalej wchodzil w las,
­ nawet nie wiadomo ­ opozycyjnych
kandydatem do prezydentury. Tak-
Czyli, należy uzbroić się
dziś jest znany jako plan Juszczen-
okazywalo się, że jest więcej drzew.
czy nieopozycyjnych. Do 2012 r. byl
tycznie zrezygnowal z ubiegania
w cierpliwość.
ki. Poroszenko bardzo zaktywizowal
Z tą grupą trzeba się dogadać, innej
ministrem w rządzie Mykoly Azaro-
się o stanowisko szefa parlamentu.
Tylko znowu jest to pytanie o to,
kontakty z nieuznawanymi wladza-
trzeba rzucić jakiś ochlap, by zgodzi-
wa i byl też trochę podejrzliwie trak-
Zostal nim wtedy Turczynow. Poro-
czy Ukraina ma aż tyle czasu.
mi w Tyraspolu. To za jego sprawą
la się na poparcie jakiegoś projektu
towany jako byly minister Azarowa
szenko zrezygnowal, bo już wtedy
Dziękuję za rozmowę.
,,prezydent" Igor Smirnow byl witany
w parlamencie itp. Po wyborach
oraz osoba, którą kojarzylo się też
wiedzial, że nie zamierza zostawać
Dziękuję.