39

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 11­27 kwietnia 2017 nr 6­7 (274­275)

- inspektor Czeslaw Grabowski

opór ze strony polskiej. Poszczególne

- 3 października 1937 roku w

Ochronie podlegaly również lo-

starszy posterunkowy 160 zl

1927­1931

strażnice korpusu Ochrony Pograni-

związku z rozpoczęciem zajęć na

kale:

posterunkowy 150 zl.

- podinspektor Marian Kozielewski

cza i posterunki Policji Państwowej

wydziale medycznym Uniwersyte-

a) Kawiarnia i restauracja ,,Georges"

W przyjętych 1933 roku rozwią-

1931­1934

byly zagarniane przez Armię Czerwo-

tu Jana Kazimierza doszlo do prób

przy Placu Mariackim 1;

zaniach rozróżniano dwa rodzaje do-

- inspektor Wladyslaw Goździewski

ną. Wydana przez Lawrentija Berię

niedopuszczenia Żydów na wyklady.

b) Winiarnia M.S. Koziola przy Domi-

datków: w zależności od stopnia sluż-

1934­1939

15 września dyrektywa nakazywala

Inicjatorami tej akcji byla mlodzież

nikańskiej 3;

bowego i stanowiska kierowniczego.

aresztowanie przedstawicieli admini-

c) Pokój śniadaniowy Atlasa w Ryn-

studencka związana z ugrupowania-

Slużba mundurowa

Slużba śledcza

stracji państwowej, policjantów, żan-

ku 45.

mi prawicowymi.

nadinspektor

450

-

darmów i strażników granicznych.

Pomimo różnych zatargów na

inspektor

350

440

Dochodzilo nie tylko do areszto-

tle narodowościowym policja otrzy-

podinspektor

250

315

Poziom intelektualny

nadkomisarz

215

270

wania, ale zanotowano wiele przy-

mala (zalecenia wojewody lwow-

i moralny policjantów

komisarz

165

210

padków mordowania policjantów na

W stosunku do policjantów sto-

skiego dra Różnieckiego z 1931 r.)

podkomisarz

135

170

miejscu. Szczególnie okrutnie obcho-

sowano bardzo zaostrzone wymaga-

kategoryczny rozkaz, aby z ludno-

aspirant

120

150

dzono się z policjantami i żolnierzami

nia intelektualne i moralne, zarówno

ścią ukraińską, postępować jak z

starszy przodownik

65

100

K.O.P. Byly przypadki morderstw tylko

podczas ich przyjmowania do slużby

pelnoprawnymi obywatelami, bez

przodownik

60

90

z tego powodu, że ktoś mial zerwane

jak i w trakcie jej pelnienia. Znamien-

najmniejszego uprzedzenia, spra-

starszy posterunkowy

55

80

naramienniki ze stopniem slużbowym.

na jest tutaj wypowiedź inspektora

wiedliwie i bezstronnie. Policja ma

posterunkowy

40

60

Na terenie Lwowa policja zajmowala

Wilczyńskiego: ,,Nie można uważać

być wspólodpowiedzialna za ksztal-

się utrzymaniem bezpieczeństwa i po-

W zależności od stanowiska

Naczelnicy Wydzialu Śledczego

korpusu policyjnego za przytulek dla

towanie pozytywnych odczuć wobec

rządku publicznego oraz wykonywala

K.W.P. we Lwowie:

uposażenie policjantów bylo nastę-

nierobów i analfabetów, którzy z bra-

polskiej państwowości przez ludność

zadania związane z rozpoznawaniem

- Roman Sztaba ? ­ 1927

pujące:

ku innego zajęcia starają się o posa-

ukraińską, żydowską i inne mniejszo-

sil nieprzyjaciela. Między innymi re-

- Wladyslaw Loziński 1927­1929

komendant glówny 800 zl

ści narodowe i religijne.

dę w policji". Karta kwalifikacyjna za-

zerwy P. P. 17 września braly udzial

- Roman Sztaba 1929­1931

zastępca komendanta glównego 500 zl

wierala informacje o poszczególnych

w odparciu ataku na Lwów. Z kolei

- Kazimierz Bilewicz 1931

naczelnik wydzialu K.G.P.P 300 zl

funkcjonariuszach dotyczące:

rezerwiści i policjanci z III komisariatu

- Aleksander Domański 1931­1936

komendanci szkól policyjnych 275 zl

- Zalet osobistych (charakter,

pelnili slużbę polową przy ubezpiecze-

- Marian Zubik 1936­1939

komendanci wojewódzcy 375 zl

poczucie honoru, odwaga, ambicja,

niu artylerii na odcinku ul. Sloneczna ­

Środowisko policjantów lwow-

naczelnicy urzędów śledczych 325 zl

obycie towarzyskie, wyrobienie ży-

ul. Szpitalna. Szwadron konnej policji

skich bylo bardzo czynne po wzglę-

komendanci powiatowi 250 zl

ciowe);

ze Lwowa, dzialal razem z 5 Dywizją

dem publicystycznym. W styczniu

kierownicy komisariatów 225 zl

- Poziomu inteligencji (bystrość

Piechoty. 19 września zapadla decy-

1932 roku ukazal się pierwszy numer

komendanci posterunków 80 zl

umyslu, zmysl orientacyjny, zdolność

zja o utworzeniu obozu w Ostaszko-

Jednak w przypadku dodatków

wydawanego we Lwowie miesięcz-

do nauki);

wie, który zostal przeznaczony dla

nika ,,Nasze Wiadomości", który byl

można bylo wybrać tylko jeden.

- Zdolności organizacyjnych i go-

policjantów i żandarmerii. Przebywalo

poświęcony sprawom policjantów i

Jednocześnie  wynagrodzenie

spodarczych;

tam lącznie ponad 6 tys. ludzi. Wszy-

ich rodzin. Powstanie pisma bylo za-

policyjne zostalo zwolnione z podatku

- Zdolności wykonawczych i kie-

scy zostali zamordowani wiosną 1940

inspirowane przez Jadwigę Kozielew-

dochodowego i oplaty emerytalnej.

rowniczych;

roku, leżą na cmentarzu w Miednoje,

ską, żonę ówczesnego komendanta

Policjanci mogli otrzymać emerytu-

- Zdolności wychowawczych i

największej nekropolii policyjnej na

wojewódzkiego. W grudniu 1937 roku

rę (40% pensji) po 10 latach pracy.

szkoleniowych;

świecie. Nie jest to pelna lista, gdyż

ukazal się pierwszy numer miesięcz-

Oprócz tych uprawnień, policjanci

- Zalet slużbowych.

Nadkomisarz Stanislaw Dwo-

wielu policjantów przebywalo w wię-

nika ,,Nasze Życie", wydawanego

jako urzędnicy państwowi mieli 50%

rzaczek, komendant powia-

zieniach na terenie calego ZSRR.

przez Zarząd Policyjnego Klubu Spor-

zniżki na przejazdy kolejowe. Ponad-

Zabroniono  funkcjonariuszom

towy we Lwowie (1936-1939)

wchodzić w związki malżeńskie bez

pozwolenia przelożonych. Od przy-

Wypadki drogowe

szlej malżonki wymagano swoistego

Oddzielnym rozdzialem wykro-

świadectwa moralności. Oprócz fa-

czeń byly wypadki z udzialem pojaz-

chowości wymagano również schlud-

dów mechanicznych. I tak:

nego ubioru. Policjant również w życiu

- auto ciężarowe z firmy K. Wol-

prywatnym musial kierować się ściśle

fa ze Lwowa najechalo na furmankę

określonymi zasadami. Na przyklad, w

zabijając dwa konie. Winę ponosi

samym tylko Lwowie wyszczególnio-

woźnica.

no 140 zakladów gastronomicznych,

- Dnia 27.IX za rogatką Stryjską

do których nie wolno bylo wstępować

w Lwowie taksówka najechala na

(chyba, że w celach slużbowych).

furmankę. W wyniku wypadku zabity

Nie wolno mu bylo utrzymywać kon-

zostal koń i trzech pasażerów auta. Z

taktów z osobami o zlej reputacji. W

dokumentów policji wynika jednak że

stosunku do kadry oficerskiej stoso-

prędzej można bylo zginąć od pioru-

wano wymóg minimum średniego

na, niż pod kolami samochodu.

wyksztalcenia (ok 50% posiadalo wy-

ksztalcenie wyższe). Na terenie woje-

Ochrona osób, lokali

Delegacja policji polskiej we Wloszech (1938); (drugi od prawej) inspektor Wladyslaw

wództwa lwowskiego powolano komi-

i zebrań

Goździewski, komendant wojewódzki we Lwowie

sję dyscyplinarną dla funkcjonariuszy

Kolejnym zadaniem policji bylo

to funkcjonariusze Policji Państwo-

towego przy komendzie P. P. miasta

szeregowych. Czlonkami komisji w

również obserwowanie wszelkich

Czy policja byla instytucją

wej mieli prawo do ulgowej pomocy

Lwowa. Funkcje redaktorów pelnili

1938 roku byli: podinspektor Leon

partii politycznych, stowarzyszeń

demokratyczną?

lekarskiej. Oni i ich rodziny placili

podkomisarze: Jan Loho-Sobolewski,

Wedlug dzisiejszych kryteriów

Szwarc, podinspektor Leon Windaka,

czy zebrań. Co ciekawe obserwo-

25% kosztów uslug i lekarstw. Wszy-

Adolf Senger, Józef Wayndyk.

trudno to w pelni potwierdzić. Byla

nadkomisarz Stanislaw Dworzaczek,

wano nie tylko te organizacje, które

scy oficerowie otrzymywali pelną jed-

taka, jak cala II Rzeczpospolita Pol-

nadkomisarz Jan Nowak. Komisja

byly wrogo usposobione do Pol-

norazową sumę na umundurowanie,

ska. Ale jak się ją porówna do nazi-

mogla orzekać karę aresztu do 7

ski, ale również te przychylne. To

Policja Lwowska

a po 2 latach ½ sumy pierwotnej. Na-

stowskich Niemiec czy komunistycz-

dni oraz wnioskować o usunięciu ze

oznacza, że wladza chciala mieć

we wrześniu 1939 roku

tomiast niżsi funkcjonariusze otrzy-

nego ZSRR to obraz calkowicie się

slużby. Szczególnie ostro karani byli

jak najszerszy obraz życia spolecz-

i w okresie późniejszym

mywali od razu calkowite umunduro-

Praca w policji lwowskiej nigdy

zmienia na jej korzyść.

policjanci za nieuzasadnione użycie

no-politycznego spoleczeństwa. W

wanie. Jednocześnie ustalono czas

nie byla latwa (w latach 1919­1939

Cześć ich pamięci.

broni, czy przypadki pobicia.

przypadku licznych strajków policja

użytkowania poszczególnych sortów

zginęlo ok. 60 funkcjonariuszy), ale

dociekala co bylo ich przyczyną.

mundurowych. Dla porównania w

prawdziwy dramat nastąpil wraz z

W pracy wykorzystano dokumen-

Jeżeli strajki nie przeistaczaly się w

Zarobki policjantów

1939 roku wykwalifikowany robotnik

wybuchem II wojny światowej. Na

ty z AAN w Warszawie syg. 2021.

Wedlug rozporządzenia z roku

demonstracje uliczne lub w niszcze-

zarabial 95 zl. Za swoją pracę mógl

czas wojny policja w calym kraju zo-

Opracowania:

1933 caly korpus policyjny zostal

nie mienia, z reguly nie ingerowaly

kupić 317 kg chleba lub 95 kg cukru,

stala zmilitaryzowana i miala pelnić

- Andrzej Misiuk ,,Policja Pań-

podzielony na 11 grup uposażenio-

silą. Zdarzaly się sytuacje, kiedy to

365 litrów mleka, 60 kg mięsa lub

rolę żandarmerii wojskowej. Jedno-

stwowa w latach 1919­1939

wych, którym odpowiadaly poszcze-

policja podejmowala się czynności

ok 100 kg sloniny. Za pensję bardzo

cześnie powolano do policji okolo

- Robert Litwiński ,,Korpus Policji

gólne stopnie slużbowe i określona

mediacyjnych pomiędzy stronami.

dobrą uważano 250 zl. Najtańszy

30 tys. rezerwistów, co podwoilo jej

w II RP

kwota wynagrodzenia w zl:

W związku z powtarzającymi

samochód kosztowal 3600 zl, a bar-

stan. O losach policjantów z woje-

- Boleslaw Sprengel ,,Policja

komendant glówny 1000 zl

się zamachami na osoby piastują-

dzo dobry motocykl polowę tej sumy.

wództwa lwowskiego zadecydowaly

Państwowa w Toruniu (1920-1939)

nadinspektor 700 zl

ce wysokie stanowiska, podlegaly

Zarobki robotnicze zapewne nie byly

wydarzenia, które byly następstwem

- archiwum rodzinne

inspektor 700 zl

one ochronie policyjnej. Chronieni

wysokie, ale w tym samym czasie za

17 września 1939 roku. W wyniku

- opracowanie zdjęć Andrzej Ka-

podinspektor 500 zl

byli: wojewoda, kurator oświaty, wi-

wschodnią granicą umarlo z glodu 3

agresji radzieckiej zdezorientowane

rolak

nadkomisarz 430 zl

cewojewoda, prezes sądu apelacyj-

mln ludzi.

byly nie tylko wladze wojskowe, ale

komisarz 335 zl

nego, sędzia okręgowy, prokurator

Komendanci Wojewódzcy Policji

również wladze administracyjne i poli-

Autor jest wnukiem ostatniego

podkomisarz 270 zl

apelacyjny, prokurator okręgowy,

Państwowej we Lwowie:

cja. Zaskoczenie, szybkość dzialania

komendanta powiatowego we Lwo-

aspirant 240 zl

dyrektor ukraińskiego gimnazjum

- inspektor Walerian Wilczyński

oraz brak większych możliwości mi-

wie (1936­1939) nadkomisarza Sta-

starszy przodownik 200 zl

(ksiądz Piotr Zalewski) oraz konsu-

1919­1927

litarnych spowodowaly jedynie slaby

nislawa Dworzaczka.

przodownik 180 zl

lat ZSRR.