img
8
Przegląd wydarzeń
13­29 czerwca 2017 nr 11 (279) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Międzynarodowa konferencja polsko-ukraińska
Spotkania na Pokuciu ­ Warsztaty Rafajlowskie 2017"
Powstale w ubieglym roku w Warszawie Stowarzyszenie ,,Res Carpathica" ­ skupiające milośników Karpat ­ rozpoczęlo realizację
zainicjowanego wcześniej projektu obejmującego zorganizowanie konferencji z udzialem prelegentów z Polski i Ukrainy na temat
badań etosu regionu, jego historii i udostępnienia turystycznego. Pierwsze projektowe spotkania badaczy polskich i ukraińskich
z udzialem przedstawicieli wspólnoty polskiej na Ukrainie odbyly się 1 i 2 czerwca br. w Stanislawowie (Iwano-Frankiwsku) i Rafajlo-
wej (Bystryci). Poświęcono je upamiętnieniu 80. rocznicy pierwszego wydania w 1936 r. w Warszawie ,,Prawdy starowieku" ­ pierw-
szej części cyklu ,,Na wysokiej poloninie" Stanislawa Vincenza (1888­1971), wielkiego piewcy Huculszczyzny.
wymi wladzami, dziećmi i mlodzieżą
w Karpatach Wschodnich; prezes
ukraińską. Gości z Polski powitala
Stowarzyszenia ,,Res Carpathica"
Hanna Hawiuk, przewodnicząca rady
poprowadzil następnie spacer histo-
wiejskiej w Bystryci oraz kierownictwo
ryczny po miejscowości. W konferen-
tutejszej szkoly, a szkolny zespól re-
cji bral udzial Wasyl Hutyriak, prezes
gionalny zaprezentowal program ar-
fundacji ,,Karpackie Ścieżki" i pionier
tystyczny. Tutaj też odbyla się trzecia
znakowania szlaków turystycznych
i ostatnia część konferencji, na którą
na Ukrainie, a obecnie autor serii 12
zlożylo się kolejne sześć referatów.
świetnych map ukraińskich.
Prof. dr hab. Aleksander Smo-
Pobyt na Pokuciu uczestnicy
liński (Uniwersytet Mikolaja Koper-
konferencji wykorzystali również do
nika w Toruniu) ukazal wplyw mody
odwiedzenia miejsc pamięci narodo-
wojskowej na fenomen męskiego
wej, związanych z bojami Legionów
Otwarcie konferencji w Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku
huculskiego stroju regionalnego, a
Polskich w Karpatach Wschodnich
nislawa Witkiewicza ,,Na przelęczy"
Witkowski z Politechniki Lódzkiej,
dr Ewelina Lesisz z Wydzialu Polo-
ponad sto lat temu podczas I wojny
ANDRZEJ W. KACZOROWSKI
i Kazimierza Przerwy-Tetmajera ,,Na
który od ponad dwudziestu lat pro-
nistyki Uniwersytetu Warszawskiego
światowej, która przyniosla Polsce
Nic, co karpackie,
skalnym Podhalu"; cykl ,,Na wysokiej
wadzi studenckie praktyki terenowe
opowiedziala o barwnym huculskim
niepodleglość. Zlożono wieńce ­ ich
nie jest nam obce.
poloninie" to wlaściwie literatura ,,mię-
na Ukrainie, swoje wystąpienie po-
święcie Jordanu. Dr Magdalena
fundatorem byl Janusz Byra z Niska,
dzy utopią a allotopią (wizją świata
święcil cerkwiom typu huculskiego. Z
Sobolewska-Bereza (Wydzial Bio-
czlonek Stowarzyszenia ,,Res Car-
Wspólorganizatorami konferen-
alternatywnego)", bliska gatunkowo
kolei prof. dr hab. Wolodymyr Komar
logii Uniwersytetu Warszawskiego)
pathica" ­ oraz zapalono znicze przy
cji ze strony polskiej byly: Fundacja
dzisiejszej fantasy. Dr Stanislaw
mówil o zalożeniu i przedwojennej
przedstawila unikalne aspekty przy-
pomnikach ku czci poleglych w Ra-
,,Pomoc Polakom na Wschodzie"
Zawodnik z Association Polonaise
dzialalności Towarzystwa Przyjaciól
rodnicze Karpat Wschodnich, zaś
fajlowej i Nadwórnej oraz przy krzy-
(podlegla Senatowi RP) i Instytut Kul-
w Genewie pokazal slajdy z wędró-
Huculszczyzny, a mgr Wojciech Wlo-
Bogdan Bereza mówil o górach na
żu na Przelęczy Legionów, gdzie w
turoznawstwa Akademii Ignatianum
wek szwajcarsko-francuskimi ślada-
skowicz z Instytutu Slawistyki Pol-
w Krakowie, ze strony ukraińskiej
mi Vincenza, a dr Krzysztof Duda
skiej Akademii Nauk ­ o wybranych
natomiast Centrum Kultury Polskiej
z krakowskiej Akademii Ignatianum
nazwach geograficznych Huculsz-
i Dialogu Europejskiego, Przykarpac-
zaprezentowal ludzi i krajobrazy Kar-
czyzny, jak na przyklad Pop Iwan, w
ki Uniwersytet Narodowy im. Wasyla
pat Wschodnich z bogatych zbiorów
polskim zwyczaju językowym. Doc.
Stefanyka w Iwano-Frankiwsku oraz
fotograficznych przyjaciela pisarza,
Mykola Genek sięgnąl do źródel
Silśka Rada w Bystryci. Patronat
znakomitego botanika prof. Tadeusza
porozumienia polsko-ukraińskiego i
honorowy sprawowal Konsulat Ge-
Wilczyńskiego (1888-1981), który po
doświadczeń kontaktów międzyna-
neralny RP we Lwowie, zaś naukowy
wojnie pozostal we Lwowie. Dwa ko-
rodowych paryskiej ,,Kultury". Dr Da-
­ Instytut Literatury Polskiej Wydzialu
lejne referaty dotyczyly Pokucia i Hu-
riusz Dyląg (Galicyjskie Towarzystwo
Polonistyki Uniwersytetu Warszaw-
culszczyzny: mgr Natalia Tarkowska
Historyczne) opowiedzial o schroni-
skiego. Patronami medialnymi byly re-
(Akademia Ignatianum) naszkicowala
skach, których już nie ma ­ obiektach
dakcje ,,Kuriera Galicyjskiego" i ,,Buntu
historię i specyfikę tutejszych miejsco-
czeskich, polskich, rumuńskich, ukra-
Mlodych Duchem".
wości uzdrowiskowych i letniskowych
ińskich i węgierskich organizacji tury-
Występy mlodzieży w domu kultury w Bystryci (Rafajlowej)
Kierowana przez dr. Jana Sklo-
na przykladzie Burkutu, zaś mgr Ja-
stycznych w Karpatach Wschodnich
wigilię Zeslania Ducha Świętego na
pograniczach kultur i spoleczeństw
dowskiego, prezesa Stowarzyszenia
roslaw Krasnodębski z Uniwersytetu
do 1944 r. Ostatnim referentem kon-
rozpoczęcie górskiego sezonu tury-
oraz racjach widzianych z dwóch
,,Res Carpathica", 40-osobowa grupa
Mikolaja Kopernika w Toruniu omówil
ferencji w Iwano-Frankiwsku byl doc.
stycznego zostala odprawiona polo-
stron. Drugie wystąpienie dr. Dyląga,
z Polski reprezentowala znawców
powstanie i krótką dzialalność Towa-
Andrij Korolko, którego zainteresowal
autora przewodnika po Gorganach,
wa msza św. z udzialem mlodzieży
tematyki karpackiej z różnych dzie-
rzystwa Przyjaciól Nauk w Stanisla-
zjazd naukowy ,,Środkowe i Wschod-
szkolnej ze Lwowa i Stanislawowa.
dotyczylo tym razem kwestii zna-
dzin i środowisk: akademickich, na-
wowie w latach 1938­1939.
nie Polskie Karpaty" zorganizowany
kowania ,,najdzikszych gór Europy"
Przewodnicy Dariusz Dyląg i Zbi-
ukowych, dziennikarskich, turystycz-
Drugą część konferencji kontynu-
w 1938 r. w Krakowie.
i wspólpracy gorgańskich znakarzy
gniew Golda opowiedzieli uczniom
nych i regionalnych. Goście z kraju
owano w Przykarpackim Uniwersyte-
Następnego  dnia  uczestnicy
o topografii i historii tego miejsca.
z Czech, Polski i Ukrainy. Pierwsze
odwiedzili Centrum Kultury Polskiej i
cie Narodowym im. Wasyla Stefany-
wyprawy na Pokucie pod egidą Sto-
Wspaniala w ciągu dnia pogoda
,,Warsztaty Rafajlowskie" zakończylo
Dialogu Europejskiego w Stanislawo-
ka, gdzie gości powital jego prorektor
warzyszenia ,,Res Carpathica" dotarli
wystąpienie dra Jana Sklodowskiego
sprzyjala wycieczkom w Gorgany.
wie, a jego dyrektor Maria Osidacz
prof. dr hab. Andrij Zahorodniuk (w
do Rafajlowej, by po zakwaterowaniu
(Stowarzyszenie Historyków Sztu-
Większość uczestników ,,Warsztatów
zapoznala przybylych z funkcjono-
zastępstwie rektora prof. dr. hab. Ihora
w pensjonatach Lubawa i Wodohraj
ki) o Rafajlowej jako huculskiej wsi
Rafajlowskich 2017" wybrala się na
waniem ośrodka. Katarzyna Garnca-
Cependy). Dr inż. arch. Wlodzimierz
spotkać się w domu kultury z miejsco-
Przelęcz Legionów, niektórzy zaś
rek z Fundacji ,,Pomoc Polakom na
dotarli na Pantyr czy poloninę Ploska,
Wschodzie" przekazala przywiezione
a nawet na Sywulę. Podczas wieczo-
z Polski książki i pomoce edukacyj-
rów regionalnych w kolibie pensjonatu
ne. Goście mieli też okazję spotkać
Lubawa nie zabraklo występów wo-
się z nauczycielami języka polskiego
kalno-instrumentalnych. Swoje utwo-
i przedstawicielami polskich organi-
ry śpiewal Wojciech Tomaszewski
zacji oraz zwiedzić historyczne cen-
­ bard z Warszawy, który regularnie
trum niegdyś trzeciego (po Lwowie
podróżuje na Huculszczyznę, z kon-
i Krakowie) miasta Galicji, w czym
certem wystąpil też Roman Sadruk,
pomagal jako przewodnik Mychajlo
dyrektor szkoly w Pasiecznej.
Dejnega, dyrektor miejscowego Mu-
Końcowym akordem wyprawy
zeum Sztuki Sakralnej.
Stowarzyszenia ,,Res Carpathica"
Referaty przygotowane na konfe-
na Pokucie byl udzial w niedziel-
rencję odznaczaly się dużą różnorod-
nej mszy św. w kościele para-
nością. W pierwszej części zebrani w
fialnym pw. Wniebowzięcia NMP
gościnnym Centrum Kultury Polskiej
w Nadwórnej, którą odprawil ks.
i Dialogu Europejskiego wysluchali
proboszcz Igor Hawrysyk. Dr Jan
pięciu wystąpień. Prof. dr hab. Ewa
Sklodowski podziękowal rodakom
Paczoska z Uniwersytetu Warszaw-
za kultywowanie tradycji i podtrzy-
skiego ukazala epopeję huculską
mywanie pamięci historycznej o
Stanislawa Vincenza ,,Między mitem
walkach Legionów Polskich w Kar-
a rzeczywistością", w nawiązaniu
patach Wschodnich.
do modernistycznych utworów Sta-
Spotkanie przy Krzyżu Legionów na przelęczy Rogodze Wielkie