img
15
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 13­29 czerwca 2017 nr 11 (279)
Lwowskie rozmowy z Andrzejem Betlejem
,,Kordiana", ,,Balladyny" ,,Króla Du-
cha", bo gral w dramatach Slowac-
kiego role teatralne jeszcze w Wa-
Jesteśmy świadkami rozwoju intensywnej wspólpracy kulturalnej między Polską a Lwowem. W pelnej mierze dotyczy
dowicach, później w czasie okupacji
hitlerowskiej w Krakowie. Między in-
to wspólpracy muzeów lwowskich z muzeami zza zachodniej granicy. Proces ten nie tylko nasila się z każdym rokiem,
nymi na pięknie języka Slowackiego
ale też jest kontynuacją wiekowych powiązań kulturowych naszego miasta z sąsiadami, szczególnie z Krakowem jako
ksztaltowal swój smak artystyczny.
bardzo silnym ośrodkiem sztuki i nauki, promieniującym na caly region Europy Środkowej. Charakterystycznym obja-
A więc cala ta uroczystość
wem tej wspólpracywystawy dziel sztuki z muzeów lwowskich w Polsce i z muzeów polskich we Lwowie, a także
miala wiele kontekstów reli-
gijnych i kulturowych?
wizyty naukowe polskich historyków sztuki i muzealników do Lwowa i lwowskich do Polski.
Tak, to wszystko bylo bardzo nie-
zwykle, niosące wiele glębokich tre-
wystawa z calej Europy, ale również
JURIJ SMIRNOW
ści. Zwlaszcza, że ten, który skladal
z wielu polskich muzeów. Koncepcja
śluby lwowskie, to znaczy król Jan II
We Lwowie gościl dr hab. An-
wystawy ­ pokazanie jedności kul-
Kazimierz Waza, po abdykacji zmarl
drzej Betlej, dyrektor Muzeum Na-
turalnej polskich awangardowych,
w Paryżu 16 grudnia 1672 roku. I
rodowego w Krakowie. Byla to jego
nowoczesnych prądów początku XX,
tutaj, niedaleko od kościola ,,polskie-
pierwsza wizyta w randze dyrektora,
a nawet początku XXI wieku, z awan-
go", w prastarej świątyni opactwa
choć w badania nad dziejami sztuki
gardą calej Europy.
Saint Germain des Pres spoczywa
na Kresach Poludniowo-Wschodnich
W kwietniu br. zostala otwarta
jego serce, a także znajduje się jego
jest zaangażowany od wielu lat, a
wystawa pod nazwą ,,Najcenniej-
bardzo okazaly pomnik i pamiątkowa
wlaściwie przez calą swoją dzialal-
sze". Prezentuje się na niej przekrój
tablica w dwóch językach. Akurat, w
ność naukową. Przyjeżdżal do Lwo-
kolekcji książąt Czartoryskich. Jak
czasie uroczystości wprowadzenia
wa i na tereny Ukrainy Zachodniej
wiadomo, w grudniu 2016 roku Pań-
i poświęcenia Wizerunku Matki Bo-
jeszcze jako student Uniwersytetu
stwo Polskie nabylo kolekcję Czarto-
skiej Laskawej do kościola ,,polskie-
Jagiellońskiego w ekipie kierowanej
ryskich i tą wystawą muzeum chce
go" mialem honor odczytać akt ślu-
przez Jana Ostrowskiego, a teraz
podkreślić znaczenie tego wyjątko-
bów Jana Kazimierza. Oczywiście,
już od wielu lat przywozi tu na prak-
wego wydarzenia. Kolekcja od 2010
glos mi mocno drżal z przejęcia.
tyki swoich studentów.
roku byla rozproszona po różnych
Czy istnieją w Paryżu
Andrzej Betlej uzyskal w 1999
muzeach. Pierwotnie calość znajdo-
miejsca inne, niż Pan wspo-
roku na UJ tytul doktora pod kierow-
wala się w palacu Czartoryskich, ale
mnial, związane szczególnie
nictwem prof. Jana Ostrowskiego.
w 2010 roku palac zostal zamknięty
z kulturą polską?
W 2011 roku Rada Wydzialu Histo-
na remont, który jeszcze nie zostal
Tak, jest ich bardzo wiele, trud-
rycznego UJ nadala mu tytul doktora
zakończony. Teraz dziela sztuki wra-
no je wszystkie choćby w jednym
habilitowanego. W latach 2012-2016
cają do Krakowa i można je będzie
zdaniu wymienić. To piękny temat
pelnil funkcję dyrektora Instytutu Hi-
zobaczyć w zespole i w aranżacji
na jeszcze jedną, osobną rozmowę.
storii Sztuki UJ. Od 1 stycznia 2017
muzeum Czartoryskich.
W takim razie dziękuję. I
roku jest dyrektorem Muzeum Naro-
W maju w Muzeum Narodowym
mam nadzieję na kontynu-
dowego w Krakowie.
zostala otwarta bardzo ważna wy-
ację tego dialogu...
Andrzej Betlej jest specjalistą
stawa pod tytulem ,,Dziedzictwo".
Ja również. Bardzo dziękuję.
w zakresie ochrony polskiego dzie-
Wystawa będzie wydarzeniem to-
Andrzej Betlej
dzictwa artystycznego, zwlaszcza
warzyszącym do ogólnoświatowego
na Ziemiach Wschodnich dawnej
zjazdu UNESCO, który odbędzie się
tak zwana Sala Zielona palacu pod-
znaczącym na mapie nie tylko tury-
Na cmentarzu Montmartre
Jeśli pozostala tu choć grudka
Rzeczypospolitej, jest autorem i
w Krakowie w lipcu. Przy tym ma ona
horeckiego byla salą Czechowicza,
stycznej, ale również na mapie kultu-
Prochu przepojona duchem wielkim,
redaktorem ponad 100 opracowań
znaczenie szersze dla polskiego mu-
nieformalnym muzeum tego artysty,
ralnej obszaru Ukrainy Zachodniej.
Ta ziemia nadal święta jest
monograficznych dotyczących tego
zealnictwa ­ ma pokazać to, co Pola-
wlaściwie największego malarza pol-
Oprócz projektu wystawy Cze-
I wciąż gromadzi myśli, nadal wola,
tematu oraz historii mecenatu kultu-
cy rozumieją jako dziedzictwo, poka-
skiego XVIII wieku, wyksztalconego
chowicza dyrektor Betlej ma jeszcze
Aby w zadumie klęknąć
ralnego i kolekcjonerstwa. Wiele pu-
zać jak europejskie jest dziedzictwo
w Rzymie, malującego obrazy dla
inne twórcze plany.
I wspomnieć wizje Slowackiego
blikacji poświęcil sztuce nowożytnej.
polskie. Będzie to monumentalna
wielu rodów magnackich, i dla wie-
- Caly czas wspólpracujemy z
Te strofy lotne pięknem,
Dyrektor Betlej przygotowal ponad
wystawa, zostanie na niej przed-
lu zleceniodawców kościelnych. W
muzeami lwowskimi ­ mówi. ­ Na
Blyskawicowym lśnieniem,
20 ekspedycji naukowych na Ukrainę
stawionych ponad 600 obiektów,
zamku w Podhorcach znajdowaly się
przyklad, w salach Muzeum Narodo-
Postaci, które mocą ducha wskrzesil
oraz kilkanaście konferencji nauko-
ukazujących wszystkie aspekty funk-
dziela, które Czechowicz wykonal na
wego w Krakowie jest teraz prezento-
I stare lutnie pobudzone w stepach
wych. Jest czlonkiem Rady Muzeum
cjonowania dziedzictwa polskiego.
zlecenie rodziny Rzewuskich. Często
wana wystawa ,,Skarby baroku. Mię-
A napelnione nowym brzmieniem.
Zamek Królewski na Wawelu, Komi-
Glówne tematy wystawy ­ to kultura,
są to kopie dziel mistrzów wloskich i
dzy Bratyslawą a Krakowem". Dzięki
Tak wsluchać się tutaj, teraz,
sji Historii Sztuki PAU, redaktorem
język, geografia. Będą pokazane rze-
niderlandzkich. Wyjątkowemode-
uprzejmości Lwowskiej Galerii sztuki
W starych kamieni milczenie,
naczelnym pisma ,,Modus. Prace z
czy, które nigdy nie byly wystawiane,
le wielkich kompozycji obrazowych.
wypożyczono na tę wystawę kilka-
By pojąć dawny glos z Krzemieńca,
historii sztuki". Jest wspólredaktorem
nieraz zaskakujące.
Wszystko to teraz znajduje się w ma-
naście obrazów znajdujących się we
Powroty bez powrotu ­ coraz inne ­
serii wydawniczych ,,Sztuka Kresów
- Natomiast pod koniec 2017
gazynach lwowskiej Galerii Sztuki i po
Lwowskiej Galerii. Są to między in-
Rzuty milosne ­ strofy serdeczne
Wschodnich", ,,Materialy do dziejów
roku Muzeum Narodowe pokaże
raz pierwszy od 70 lat zostalo poka-
nymi dziela slynnego Franza Antona
Aż po ostatnie tchnienie.
sztuki i kultury XVII-XVIII wieku", mo-
wielką, największą od 1945 roku
zane na wystawie we Lwowie. Wysta-
Maulbertscha. Ta droga wspólnych
nografii ,,Pawel Giżycki SJ ­ architekt
wystawę dziel Stanislawa Wyspiań-
wa ta jest początkiem naszej wspól-
wypożyczeń pozwoli zbudować nam
W bibliotece polskiej
polski XVIII wieku" (2003), ,,Jablonow-
skiego. Będzie można obejrzeć
nej drogi do wystawy Czechowicza w
bardzo trwalą wspólpracę.
Jak skromne to biurko, na które
scy a sztuka w XVIII wieku" (2010) i
wszystko, co Muzeum Narodowe
Krakowie, która po prezentacji w Mu-
Wśród projektów wspólpracy
splynęla
wielu innych artykulów naukowych.
ma w swoich zbiorach związane z
zeum Narodowym może pojawić się
uwagę dyrektora Betleja zajmuje
Strumieniem glosek krysztalowych
Bierze udzial w opracowaniu i wy-
Wyspiańskim, a jest to ponad 900
również we Lwowskiej Galerii Sztuki,
monograficzna wystawa lwowskie-
mowa,
daniu ,,Materialów do dziejów sztuki
obiektów. To naprawdę monumental-
i nie tylko tam.
go ukraińskiego malarza Iwana
Nad którym pochylala się Adama
sakralnej na Ziemiach Wschodnich
na, monograficzna wystawa. Powin-
Dyrektor Andrzej Betlej wziąl
Trusza. Dyrektor jest po wstępnych
glowa,
dawnej Rzeczypospolitej" ­ wyda-
na cieszyć się dużą popularnością.
udzial w uroczystości otwarcia wy-
rozmowach z kierownictwem lwow-
Skrzypialo pióro, tańczyla świecy
nych zostalo już 23 tomy tej pracy
W Krakowie rok 2017 obchodzimy
stawy ,,Skarby zamku w Podhor-
skiego Muzeum Narodowego im. A.
aureola,
zbiorowej pt. ,,Kościoly i klasztory
jako rok Wyspiańskiego i wystawa
cach" i wyrazil wielkie zadowolenie,
Szeptyckiego, które wlaśnie przy-
Gdy księżyc nad Paryżem cicho
rzymskokatolickie dawnego woje-
powinna stać się mocnym akcentem
że skarby tego zamku zostaly urato-
gotowuje taką wystawę ze swoich
żeglowal,
wództwa ruskiego" pod redakcją
tych obchodów, ukazującym ge-
wane i pokazane publicznie. Wysta-
zbiorów. Polska krakowska publicz-
Ten sam i nie ten sam, co knieje Litwy,
Nowogrodek srebrzyl, ulotnie
prof. Jana Ostrowskiego.
nialność tego artysty. Kraków może
wa przede wszystkim uświadamia
ność z wielkim zainteresowaniem
szkicowal.
Andrzej Betlej powiedzial, że tym
szczycić się tym, że jest miastem
nam i przybliża bogactwo sztuki w
chcialaby zobaczyćwystawę po
Jak skromne te drobiazgi w szufladzie,
razem przyjechal do Lwowa na roz-
Wyspiańskiego, jak Praga miastem
jednej z najważniejszych rezydencji
jej pokazaniu we Lwowie. Jest to
Przycisk, który ksztalt każdej litery
mowy z dyrektorami muzeów lwow-
Muchy, a Wiedeń ­ Klimta ­ mówi
magnackich na Ziemiach Wschod-
jeszcze jeden wspólny projekt ukra-
calowal,
skich. Interesują go wspólne projekty.
Andrzej Betlej.
nich dawnej Rzeczypospolitej. Poka-
ińsko-polski.
Gdy kosmos ,,Pana Tadeusza"
W Muzeum Narodowym w Krakowie
Dyrektor Andrzej Betlej wyrazil
zuje też wszechstronność tej kolekcji.
2017 rok w Muzeum Narodowym
się rodzil,
rozpoczęto przygotowania nad mono-
nadzieję, że wyżej prezentowane
- Wystawa spelnia jak najbardziej
w Krakowie jest rokiem obfitującym w
I tkliwą tęsknotą obejmowal ziemię
graficzną wystawą Szymona Czecho-
wystawy zainteresują również Ukra-
moje oczekiwania ­ powiedzial An-
różne wystawy i wydarzenia. Obecnie
rodzinną.
wicza (1689-1775), polskiego malarza
ińców. W Krakowie zawsze na nich
drzej Betlej. ­ Ale trzeba pamiętać,
trwają trzy wielkie znaczące wystawy,
Za oknem barki krążą, wstęga
XVIII wieku, która zostanie otwarta w
czekają. Są też wszystkie przeslanki
że pokazano tylko część zbiorów,
mianowicie ,,Skarby baroku" i ekspo-
szmaragdów
2019 roku. Dyrektor Betlej zamierza
dobrej plodnej wspólpracy krakow-
większą część zbiorów malarskich.
zycja japońskich grafiki i drzeworytu
Sekwany zmiennie, ciągle przeplywa...
przygotowaćwystawę jako wspól-
skich i lwowskich muzeów, krakow-
W zbiorach Lwowskiej Galerii Sztuki
o tematyce poświęconej kobiecie.
A palac z krysztalu slów na biurku
ny projekt z Lwowską Galerią Sztuki,
skich i lwowskich naukowców i mu-
znajduje się też wyposażenie palacu,
Trzecia wystawa zatytulowana ,,Po-
wzniesiony
która dysponuje pokaźną liczbą dziel
zealników. Zresztą jest to wielowie-
czyli meble palacowe. Rozumiem, że
tęga awangardy" zostala otwarta kil-
Trwa i zachwyca. Nowe serca
Czechowicza. Część z nich zosta-
kowa tradycja i kilka powojennych
ta wystawa jest początkiem wielkiego
ka dni temu. Na niej przedstawione
przyzywa...
la pokazana na wystawie ,,Skarby
dziesięcioleci nie mogą tej tradycję
projektu przywrócenia świetności tej
dziela takich wybitnych artystów
MARIUSZ OLBROMSKI
zamku w Podhorcach". Swego czasu
ani wykreślić, ani przerwać.
rezydencji, która może stać się czymś
jak Malewicz, Kandinsky, Munk. To