img
15
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 31 sierpnia­11 września 2017 nr 16 (284)
Ubywa nam tamtego Lwowa
darczyńców sulechowskich i zielono-
górskich. Wręczone zostaly w czasie
uroczystej mszy św.
Konsekracji kościola Matki Bożej
Nieublaganie odchodzą ci, którzy pamiętali przedwojenny Lwów,
Nieustającej Pomocy we Lwowie -
Zboiskach dokonal ks. abp Mieczy-
ci co byli związani z naszym miastem sercem i myślami. 11 sierp-
slaw Mokrzycki w asyście generala
Zgromadzenia Zmartwychwstańców
nia we Wroclawiu zmarla moja mama, która byla znana w środo-
Bernarda Hylli, prowincjala Jana
wisku polskim we Lwowie jako pani Teleszewa.
Krzysztofa Swóla, dziekana Jana
Nikiela, gościa z Kanady ks. Jerzego
Nowaka oraz licznie przybylych księ-
Pod kierownictwem polonistki
ANNA GORDIJEWSKA
ży z diecezji lwowskiej. Na konsekra-
Marii Iwanowej wraz z jej mężem Igo-
tekst
cję kościola przyjechali też goście z
rem, muzykiem, nie przestawal istnieć
archiwum rodzinne
zagranicy ­ Niemiec, Austrii i Polski.
teatrzyk dla dzieci, który odgrywal
zdjęcie
Orkiestra z Mszany Górnej uboga-
wielką rolę w ksztaltowaniu ducha pa-
cila uroczystość repertuarem pieśni
Moja mama, z domu Maria Wo-
triotycznego. Odbywaly się wieczory
polskich. Licznie zgromadzeni para-
loszyńska, urodzila się w 1929 roku
Chopinowskie, Mickiewiczowskie i
fianie i wierni z miasta Lwowa i okolic
w przedwojennym Lwowie. Jej ojciec
wiele, wiele innych. M. Billowa zadbala
uczestnictwem w uroczystości okazy-
Rafal Woloszyński walczyl w armii
o starszych Polaków, którzy chcieli
wali wdzięczność za wybudowaną tak
wielkim wysilkiem piękną świątynię,
gen. Hallera. Pochodzil z miasteczka
być między swoimi. Wystawiono
która slużyć będzie pokoleniom.
Kańczuga, polożonego kolo Przewor-
,,Preclarkę z Pohulanki", odbywaly się
Budowie kościola na Zboiskach
ska. Jego ojciec i dziadek na przelo-
,,Podwieczorki przy mikrofonie". Pani
towarzyszyly wątpliwości, czy zdo-
mie XIX i XX wieku sprawowali urząd
Czeslawa Cydzikowa opracowywala
lamyzrealizować. A jednak po 17
burmistrzów tego miasta. Matka Oty-
od strony plastyczniej wszystkie im-
latach od wykopu w 1998 roku funda-
lia Winiarska urodzila się w Jarosla-
prezy. Nasi absolwenci po odejściu
mentów stanąl tu w Dom Boży, któ-
wiu, pochodzila z wielodzietnej rodzi-
ze szkoly grali w Teatrze Polskim. W
ry sluży i slużyć będzie pokoleniom
ny. Dziadkowie w poszukiwaniu pra-
tamtych czasach kościól odgrywal
wiernych obrządku rzymskokatolic-
cy przenieśli się do ówczesnej stolicy
ogromną rolę w życiu Polaków.
kiego.
Galicji ­ stolecznego miasta Lwowa.
Męki Tantala przeżywaliśmy pod-
Z chwilą podjęcia decyzji o bu-
Dziadek objąl stanowisko adiunkta
czas wizyt w obwodowym i rejonowym
dowie świątyni, ks. Andrzej Jagielka
ówczesnych Kolei Państwowych we
Kuratorium Oświaty. Byliśmy niemile
zawierzyl jej realizację Opatrzności
Lwowie. Kiedy rozpoczęla się wojna,
widziani i przyjmowani. Otrzymy-
Bożej i Matce Bożej Nieustającej
mama miala 10 lat. Jak wielu Pola-
waliśmy jedną odpowiedź: ,,Po co
Pomocy oraz modlitwie. Zawsze ze
ków przeżyla sowiecką i niemiecką
przychodzicie, szkola nigdy nie
spokojem i determinacją mówil: ,,Z
okupację Lwowa, wracając często
może być 10-letnia, bo za malo
pomocą Bożą i modlitwy kościól zbu-
wspomnieniami do tych glodnych i
jest dzieci" itd. Myśmy nigdy nie
dujemy!". I zbudowal na chwalę Bożą
chlodnych czasów. Wraz ze starszą
tracili nadziei i stale walczyliśmy
i pożytek ludzi piękną świątynię!
siostrą Zofią uciekly przez las przed
o jedno ­ szkola nie może być za-
Opatrzność Boża czuwala też
wywózką do prac przymusowych
mknięta. Przewodniczącą Komitetu
nad budującymi świątynię. Przez
do Niemiec. Mając 14 lat podjęla się
Rodzicielskiego bylam wybrana dwa
wszystkie te lata nie zaistnialy żadne
ciężkiej pracy fizycznej. Po II wojnie
razy. Wspólpracowaliśmy z gronem
niebezpieczeństwa zagrażające ich
światowej Polacy byli zmuszeni do
nauczycielskim mlodszych klas pania-
życiu. Ile trzeba bylo ludzkiego wysil-
ku, trudu, wiary i bezgranicznego za-
opuszczenia ukochanego miasta.
mi Gindą, Kusznir, Paczkowską oraz
ufania w Opatrzność Bożą i modlitwy,
W ostatnim wagonie repatriantów
nauczycielami klas starszych. Pan
aby zamysl budowy świątyni zrealizo-
w 1956 roku znalazla się jej siostra
Rogala byl wspanialym czlowiekiem,
wać, wiadome jest tylko Panu Bogu!
skim Muzeum Narodowym, gdzie
w naszym pięknym grodzie Lwowie.
Zofia, która osiadla we Wroclawiu.
zawsze dodawal mi otuchy i stale
Bóg zaplać księże Andrzeju!
przepracowala do emerytury. Nigdy
Gdy tylko przestąpilam próg szkoly,
Mama nie zdecydowala się na ten
namawial do wyjazdu do Kijowa. Nie-
W naszej pamięci i wspomnie-
nie tracila więzów z miastem rodzin-
odczulam jak jest mi bliska. Obudzil
krok, zakladając wlasną rodzinę.
jednokrotnie jeździliśmy wraz z pa-
niach czcigodny ks. Andrzej Jagielka
nym, do którego chętnie wracala. Z
się we mnie patriotyzm, który za-
Lata swojego dzieciństwa wspo-
nami Marynkiewiczem, Bernardem,
pozostanie jako duszpasterz bez-
wielką satysfakcją odwiedzala szko-
szczepili mi rodzice.
minam cieplo i serdecznie. To mama
Węgrem, Czerkasem, przepraszam,
granicznie oddany Bogu i ludziom
lę, którą ratowala od zamknięcia. Jak
W szkole zastalam Komitet ro-
zaprowadzila moją siostrę i mnie do
jeżeli wszystkich nie wymienilam. Pew-
żyjącym na Ziemi Lwowskiej.
każda babcia byla dumna ze swoich
dzicielski, który wlaśnie wrócil z Kijo-
polskiej szkoly im św. Marii Magda-
nego razu nie zastaliśmy wiceministra
wnuczek Kasi i Elizy. Doczekala się
wa. W ówczesny sklad KR wchodzili:
leny, a w tamtych czasach nie każdy
Bereźniaka, tylko jego zastępcę, który
PS
trzech ukochanych prawnuczek.
Polak odważyl się na ten krok. Z cza-
nas przyjąl niechętnie. Uparlam się, że
Ks. Andrzej Jagielka zatroszczyl
Mówila zawsze, że urodzila się w
sem mama zostala wybrana preze-
nie odjedziemy, dopóki nie dopniemy
się również o uregulowanie wszel-
pięknym i urokliwym przedwojennym
sem kola rodzicielskiego ,,Dziesiątki".
swego, chcieliśmy aby nauka trwala
kich procedur prawnych dot. wybu-
Lwowie, mieście ­ Semper Fidelis,
Szkola w latach 60. byla zagrożona w
10 lat. Odpowiedź brzmiala: ,,Nie
dowanego kościola:
czyli Zawsze Wiernym ­ za którym
swym istnieniu, stale usilowanoza-
ma po co jeździć, szkola pozostanie
* ziemia, na której wybudowano
do końca życia tęsknila, mieście,
mknąć. Wraz z innymi rodzicami pani
ośmioletnią".
świątynię, oddana zostala w wieczy-
gdzie na Cmentarzu Lyczakowskim
Teleszewa chodzila po domach ro-
,,Magdusię" nękal stale brak na-
ste użytkowanie,
pod Górką Powstańców Stycznio-
dzin polskich i mieszanych, prosząc,
uczycieli, wladających językiem pol-
* komisja budowlana zatwierdzi-
wych spoczywa jej ukochany ojciec.
by rodzice nie bali się oddawać swo-
skim. Nie bylo nauczyciela chemii.
la kościól do eksploatacji,
Zostala pochowana we Wroclawiu.
je dzieci do polskiej szkoly. Pomagali
Przypomnialam sobie, że córka mojej
* w kwietniu br. kościól przeka-
Zgodnie z jej prośbą podczas mszy
im w tym księża, którzy wiedzieli, kto
przyjaciólki Lilii Glybin ukończyla wy-
zano na wlasność parafii.
św. żalobnej zostala wykonana pieśń
jest wyznania rzymskiego, często po
dzial chemiczny na uniwersytecie. Z p.
W maju br. ks. Andrzej Jagielka
,,Śliczna Gwiazdo miasta Lwowa".
kryjomu przechowując w kościele
Rogalą poszlyśmy do domu p. Glybin.
otrzymal wiadomość telefoniczną o
Cześć Jej pamięci.
państwo Billowie, Rogalowie, Niko-
wpisy o chrzcie. Nie zastanawiając
Moja przyjaciólka powiedziala do cór-
zakończeniu swojej misji duszpa-
Niżej udostępniam notatki mamy.
demowiczowie, Cydzikowie panowie
się ani przez chwilę, wraz z gronem
ki: ,,Jesteś Polką, powinnaś być w tej
sterskiej we Lwowie. W święto Prze-
Podobne zostaly wydrukowane w
Trubicki, Adamski i inni. Stale przy-
rodziców jeździla do Kijowa do naj-
szkole". Slowa matki byly decydujące.
mienienia Pańskiego 6 sierpnia 2017
książce ,,Jubileusz szkoly 1816­
bywali nowi rodzice, którzy aktywnie
wyższych wladz w celu ratowania
Marta Markunina rozpoczęla pracę
roku parafianie uroczyście pożegnali
1996" w opracowaniu i redakcji Ry-
się udzielali ­ państwo Bernardowie i
szkoly. Jej zaslugą bylo również po-
w naszej szkole Również udalo się
swego kaplana, który slużyl im przez
szarda Czekanowskiego i Teresy
Świstuniowie, panowie Marynkiewicz
zyskiwanie osób chętnych do uczenia
nam namówić na przyjście do szkoly
25 lat. Pożegnanie bylo wzruszające
Kulikowicz-Dutkiewicz.
i Vicenc oraz wielu innych. Szkola
polskich dzieci. Nie każdy mógl zdo-
Jadwigę i Czeslawa Migdala. Pelnilam
i bolesne.
,,Wspomnienia, które pozostaly
byla ciągle zagrożona, starano się
być się na tak odważny krok, grozilo
swoją funkcję do czasu, kiedy na
1 września br. ks. Andrzej Ja-
z cząstki mego życia, utkwily w mej
zamknąć. Komitet rodzicielski sta-
to wręcz groźnymi konsekwencjami.
prezesa wybrano p. Czerkasa.
gielka rozpoczyna swoją nową misję
pamięci i pozostaly na zawsze do
ral się, aby do pierwszej klasy trafilo
W tamtych czasach nie bylo żadnej
Mieszkam obecnie we Wroclawiu.
budowy duchowej świątyni wśród Po-
dziś. Mlodzież z mego rocznika roz-
jak najwięcej uczniów (minimum 12
organizacji polskiej. Ostoją polskości
Jednak myślami jestem zawsze we
lonii wiedeńskiej.
proszyla się w związku z repatriacją
osób). Razem z p. Rogalową cho-
pozostawaly kościoly wraz z dwiema
Lwowie. Z wielką satysfakcją odwie-
Szczęść Boże Księże An-
i wojenną zawieruchą w rozmaite
dzilyśmy po rodzinach polskich i mie-
szkolami polskimi oraz Polski Teatr
dzam szkolę podczas moich pobytów
drzeju!
strony świata.
szanych, prosząc o jak najwyższą
Ludowy we Lwowie.
w rodzinnym mieście i jestem dumna,
W roku 1964 moje córki Jolanta
frekwencję. Przeważnie odmawiano
Mama wyjechala ze Lwowa w
że pracuje w naszej Magdusi wspania-
STEFANIA MAZURCZAK
Teleszewa, a w 1968 r. Anna rozpo-
nam ze względu na znaczną odle-
1981 roku. Zawsze marzyla, by za-
le grono nauczycielskie na czele z p.
wraz z przyjaciólmi
częly naukę w szkole nr 10. Wiedzia-
glość od szkoly, ale myśmy się nie
mieszkać na stale w Polsce. Wybrala
dyrektor Martą Markuniną.Korytarze
z Sulechowa
lam, że szkola tętnila swoim życiem
zrażaly. Przeszkodą byla również
Wroclaw, ponieważ tutaj przeniosla
rojne i gwarne. Niepokonane jest
i Zielonej Góry ­
zawsze, byla ukojeniem stale po-
szkola sportowa, która stale zajmo-
się jej matka. Przed stanem wojen-
nasze gniazdo, w którym zmieniają się
czlonkami Towarzystwa
mniejszającego się grona Polaków
wala salę gimnastyczną.
nym rozpoczyna pracę we wroclaw-
pokolenia. Szczęść im Boże!
Milośników Lwowa i Kresów