img
27
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 29 września­16 października 2017 nr 18 (286)
Jan Banaś ­ historia niezwykla Humor
pracy. Na przyklad, czlonek komsomo-
lu robotnica Tatjana Tkaczenko pracuje
jednocześnie przy dwóch warsztatach
żydowski
Co roku we Lwowie w październiku odbywa się Przegląd
drobnostrugalnych. Nadija Efimienko
pracuje przy trzech warsztatach i swą
Najnowszych Filmów Polskich, tradycyjnie gromadzący
normę wykonuje w 170-190 proc. Wie-
Rabin z Berdyczowa, czlowiek o
liczne rzesze milośników polskiego kina. Będzie tak praw-
le kobiet, które rozpoczęly swoją pracę
golębim sercu, ulegl blagalnym proś-
bom pewnego komentatora Biblii i
dopodobnie również w tym roku. Prawdziwym rodzynkiem
w zakladach w charakterze sprząta-
napisal pozytywną ocenę jego dość
czek, lub na innych pracach pomoc-
tegorocznego Przeglądu będzie pokaz filmu ,,Gwiazdy", na
lichej rozprawy. Rekomendację swo-
niczych, obecnie nabyly kwalifikacje i
umieścil jednakże na samym dole
który obiecal przyjechać glówny bohater filmu, w przeszlo-
pracują nie gorzej od mężczyzn.
ostatniej stronicy, w maksymalnej
ści znany pilkarz Jan Banaś. To jego życiorys poslużyl za
odleglości od tekstu. Indagowany o to
Na wsi nie życie, a malina
przez autora, rzekl z uśmiechem:
podstawę pasjonującego scenariusza filmowego.
- Wiesz, mlody czlowieku, muszę
Kolchozy kupują auta
przecież uszanować wskazania na-
W bieżącym roku kolchozy ob-
wlasna glupotę, stracilem najlepsze
JAN JAREMKO
szych świętych mędrców. Talmud uczy:
wodu Czernihowskiego za sprzeda-
możliwości gry na najwyższym świa-
,,Od klamstwa trzymaj się z dala".
ne państwu nadmiary mleka i mięsa
Wiadomość o tym, że film zostal
towym poziomie. Byla to moja poli-
***
zakupily 195 aut ciężarowych. 109
wlączony do programu tegorocznego
tyczna trauma.
Slawny talmudysta, Cwi Chajes,
z zakupionych aut organizacje han-
Przeglądu, podal prezes klubu Pogoń
Z tej sytuacji skorzystal Grzegorz
rabin z Żólkwi, przysluchiwal się ka-
dlowe skierowaly już do kolchozów.
Lwów Marek Horbań. Udalo mu się
Lato, który przejąl moje miejsce pra-
zaniu mlodego rabina z Brna.
W gazecie z 5 listopada czytel-
poznać Jana Banasia, mieszkające-
wego napastnika. Wykorzystal swoją
Gdy kaznodzieja skończyl swą
nicy Czerwonego Sztandaru mogli
go w slynnym z pilki nożnej Zabrzu,
szansę maksymalnie ­ zdobyl tytul
przydlugą orację, rabbi Chajes uści-
snąwszy mu serdecznie dloń powie-
zapoznać się z haslami CK WKP(b)
i zaprosić go do Lwowa. I tu mamy
najlepszego strzelca mistrzostw 1974
dzial:
na XXII rocznicę Wielkiej Paździer-
pierwszą niespodziankę ­ Jan Banaś
roku. Mialem wielki żal do naszych
- Najbardziej blyskotliwym punk-
nikowej Rewolucji Socjalistycznej:
pierwsze miesiące swego życia w lo-
wladz o to, że czlowiek nie mógl sam
tem pańskiego kazania byl bez wąt-
Niech żyje jednolity naród ukraiński,
nie matki spędzil we Lwowie w 1942
decydować o wlasnym losie.
pienia pański cylinder.
zjednoczony w Ukraińskiej Socjali-
roku. Dalej oddajmy slowo samemu
Dopiero w 1975 roku udalo mi
***
stycznej Republice Radzieckiej!
bohaterowi:
się wyjechać do USA, a stamtąd do
Poróżnieni malżonkowie zdali
Niech żyje mądra polityka zagra-
- Moi rodzice poznali się we
Meksyku. Pogralem jeszcze kilka
się na sąd rabinacki.
niczna rządu radzieckiego, zapew-
Lwowie, gdzie mama pracowala, a
lat, ale stalem się pilkarskim ,,dziad-
- Dlaczego podrapalaś męża? ­
niająca pokój i bezpieczeństwo na-
ojciec byl żolnierzem armii niemiec-
kiem". Staralem się trzymać się w
gromi rabin żonę. ­ Czyż nie wiesz,
Jan Banaś
szej ojczyzny!
kiej. Gdy zaszla w ciążę pojechala
formie, bo wódki nie pilem, najwyżej
że mąż to glowa rodziny?
Niech żyje ukochana Czerwona Ar-
do niego do Berlina, dokąd zostal
Wówczas pojechalem do Kolonii
lampka wina po meczu. Pamiętam,
Wojownicza malżonka spuszcza
mia, potężna ostoja pokojowej pracy
przeniesiony. Miala nadzieję, że za-
do znanego klubu FC Köln, gdzie
jak ,,meldowalem" się w drużynie po
oczy i pyta:
narodów ZSRR!
opiekuje się nią, ale na próżno. Po-
trenerem byl Sepp Herberger. Byl
swoim debiucie. Kapitan drużyny,
- Rabbi, a nie wolno się czasami
Niech żyje równouprawniona kobie-
czątkowo powiedziano jej, że zginąl
selekcjonerem reprezentacji RFN w
legendarny Ernest Pol powiedzial:
podrapać po glowie?
ta ZSRR ­ aktywna uczestniczka
na froncie. A końcu okazalo się, że
1954 roku, gdy drużyna zdobyla mi-
,,Weź kilkanaście butelek, żeby nie
***
w kierowaniu państwem, sprawami
oszukal ją i ma już rodzinę.
strzostwa świata. Trenowalem razem
zabraklo". Gdy jechaliśmy z War-
Dlugoletni kantor gminy wyzna-
niowej wydaje za mąż córkę. Po-
gospodarki i kulturalnymi kraju!
Na świat przyszedlem w Berlinie
z drużyną i czulem, że móglbym z
szawy do Katowic, starsi koledzy
nieważ do przyrzeczonego posagu
w marcu 1943 roku. Mieszkaliśmy
nimi grać. Tylko ta dyskwalifikacja...
za te kilka godzin ,,osuszyli" osiem
zabraklo mu sporej sumy pieniędzy,
tam przez sześć miesięcy, a potem
Napisalem wówczas do Polonii, że
butelek wódki.
Swoje miejsce na lamach
zwrócil się do kahalu z prośbą o wy-
matka pojechala do swej rodziny do
chcę wracać. Nie bylo mnie rok, ale
Jan Banaś opowiadal jeszcze
Czerwonego Sztandaru
placenie poborów za trzy lata z góry.
Katowic. Ciężko jej bylo samotnie
przyjęto to ze zrozumieniem. Naj-
o tym, że lubil luksusowe auta. W
mieli też poeci:
Kahal uważa tę sprawę za wiel-
wychowywać syna w te wojenne
ważniejsze, że znalazlem poparcie
pewnym okresie jeździl czerwonym
ce ryzykowną: kantor jest bądź co
i powojenne lata, ale dala temu radę.
Adam Ważyk
bądź podeszly w latach. Kantor na-
Przez 23 lata nie mialem kontak-
Do inteligenta uchodźcy
dal jednak zachęca ich do pozytyw-
tu z ojcem. Żadnego listu, jednego
nego rozpatrzenia prośby.
To stalo się tak nagle: rozbite pociągi,
slowa czy czekoladki. Matka prosila
- Ano, spróbujcie! Jeśli dożyję do
Zdarte druty, na torach wydrążone leje,
mnie, abym modlil się za niego. Oj-
tego czasu, to wasze szczęście. Je-
Zamiast wodzów ­ pólglówki,
ciec jednak, gdy dowiedzial się, że
śli zaś umrę ­ to moje szczęście!...
zamiast armii ­ wlóczęgi,
gram w reprezentacji Polski, wpadl
***
Widma nocą ciągnące, by skryć się,
na pomysl, by na mnie zarobić. Za-
Rabinowi doniesiono, że za-
gdy zadnieje.
cząl pisać, chcial się spotkać. Nasze
mieszkaly na terenie gminy wyzna-
kontakty nie byly latwe ­ on nie znal
niowej pewien mlody, porządny czlo-
Gdziekolwiek szedleś miasta walily
wiek przeniósl się do wieczności.
polskiego, a ja nie rozmawialem po
- Na co on umarl? ­ zapytuje ra-
się w gruzy,
niemiecku.
bin.
Pryskal plug w rękach chlopa,
W końcu namówil mnie na spo-
- Po prostu umarl z glodu.
nim skibę dooral...
tkanie. Przyjechal do Goeteborga,
- Niemożliwe! ­ oburza się rab-
To po latach dwudziestu wyklarowal
gdzie mój klub Polonia Bytom roz-
bi. ­ Gdyby zglosil się do mnie, wy-
się w burzy
grywal spotkanie międzynarodowe.
jednalbym mu zasilek z kahalu.
Ukrywany przed tobą lat posępny
Wsadzil mnie do swego auta i zawiózl
- Najwidoczniej wstydzil się...
moral.
na prom. Wziąl też moich dwóch ko-
- A więc umarl z nadmiaru dumy!
legów: Konrada Bajgera i Norberta
­ zadecydowal rabbi. ­ Żaden Żyd
I na wiązce slomy w niedokrytej
Pogrzebę. Mialem wówczas 23 lata
nie umiera z glodu!...
stodole
i marzylem o grze w Bundeslidze, a
***
Przylegleś, zapadając jak
ojciec tyle naobiecywal. Zgodzilem
Miasteczko rosyjskie za czasów
w przedśmiertną ciszę,
się.
Mikolaja I. Wielkanoc. Rodzina żydow-
czlowiek jakiś z gwiazdą na czole
Mama nie miala nic przeciwko
ska zasiada do sederowej wieczerzy.
Pochylil się nad tobą:
temu. Chciala, żeby jej syn się roz-
Pośrodku świątecznie przybranego
,,Wstań towarzyszu..."
wijal, dobrze zarabial i wierzyla, że w
wśród wladz miasta i regionu. Udalo
Fordem Mustangiem. Takich aut w
stolu widnieje na talerzu charoset
­ soczysta, żóltawej barwy miesza-
Niemczech pójdzie mi dobrze. Szko-
mi się jakoś uniknąć kary za ucieczkę
Polsce bylo kilka. Mial wiele dziew-
nina owoców i warzyw, przypomina-
To nic, że ziębniesz w gnijącym
da, bo okazalo się, że ojciec znów
za granicę. Nie pozwolono mi grać w
czyn, które chętnie paradowaly w
jąca glinę, z której wygniatano ceglę
lachmanie,
nas oszukal.
meczach, ale trenować nie zabrania-
takim aucie... Ale to wszystko minęlo
oraz chrzan symbolizujący cierpienia
Że cialo jeszcze znojem wędrówki
W tym czasie pracowal w drugo-
no. Jedyne, co wynioslem z pobytu
i dziś mieszka samotnie, nie żaluje
synów Izraela w ziemi egipskiej, w
ocieka.
ligowym klubie Hoff, gdzie zacząlem
w Niemczech, to wiedzę, jak należy
jednak, że tak się stalo. Tego już się
domu niewoli.
Opadnie z ciebie przeszlość, a to,
treningi w oczekiwaniu na kontrakt
trenować, żeby być w dobrej formie.
nie zmieni...
- Ojcze! ­ pyta syn. ­ Pismo święte
co pozostanie
z jakimś znanym klubem. Ale za
Okazalo się, że przyjąlem niemiecką
opowiada,przodkowie nasi wynieśli
Będzie ksztaltem pierwotnym
ucieczkę za granicę zostalem zdys-
mentalność i dyscyplinę.
Film nie jest o pilce nożnej. Tej
z kraju Faraona różne bogactwa. Dla-
nowego Czlowieka!
kwalifikowany na dwa lata i już nikt
Za kilka miesięcy pozwolono mi
jest tam niewiele. Film jest o czlo-
czego więc kladziemy na talerz jedy-
się mną nie interesowal. Ojciec dal mi
grać w meczach, ale zakaz wyjaz-
wieku, jego pasji i wielkiej milości.
nie gliniaste bloto i gorzkie ziola?
Byloby to takie piękne, gdyby nie
do podpisania kontrakt, który przewi-
dów zagranicznych, szczególnie do
Zresztą ocenicie Państwo sami. Dla
Ojciec odpowiada z westchnie-
bylo takie smutne. O ,,przewagach"
dywal, że jemu należy się z każdego
Niemiec pozostal. Chociaż gralem
mnie ważne bylo to, że Jan Banaś w
niem:
wladzy sowieckiej mieszkańcy Za-
mojego kontraktu 10% za wychowa-
w drużynie Górskiego, jednak na
pewnym sensie pochodzi ze Lwowa i
- Po owych bogactwach nie pozo-
chodniej Ukrainy mieli przekonać
nie takiego pilkarza. Zabolalo mnie
mistrzostwa świata do Monachium w
chociaż nigdy w naszym mieście nie
stal nam nawet najmniejszy ślad... A w
się dopiero za kilka miesięcy.
to, bo zrozumialem, że potrzebny mu
1974 roku nie pojechalem. A tam byly
byl, to teraz będzie mógl spacero-
goryczy i blocie wciąż jeszcze tkwimy.
Zostala zachowana oryginalna
bylem nie jako syn, lecz pilkarz, na
najlepsze występy naszej drużyny i
wać tymi ulicami, po których chodzi-
Horacy Safrin,
pisownia
którym można zarobić.
najcenniejsze medale... Tak, przez
la w mlodości jego matka.
Przy sabasowych świecach