img
13
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 31 października­16 listopada 2017 nr 20 (288)
Wiedzieć więcej, Jesienne wyjście w gorgany
to uczyć lepiej
W ramach realizacji projektu ,,Przedwojenne tradycje turystyczne w Karpatach
Wschodnich" w piękną jesienną sobotę grupa osób ze Stanislawowa, zaintereso-
wanych turystyką, wyruszyla w Gorgany dawnymi polskimi ścieżkami.
Warsztatami w Iwano-Frankiwsku i Winnicy Fun-
dacja Wolność i Demokracja rozpoczęla tegorocz-
ny cykl szkoleń dla nauczycieli języka polskiego
pracujących w szkolach sobotnio-niedzielnych.
W Iwano-Frankiwsku w dniach
lekcji, wprowadzania urozmaiconych
29 września ­ 1 października Funda-
form jak zabawy, edukacja przez
cja zorganizowala szkolenie ,,Ksztal-
ruch, inspiracje polskimi tekstami lite-
towanie umiejętności uczenia się
rackimi. Otrzymali także metodyczne
języka polskiego uczniów na różnych
rekomendacje w nauczaniu języka
Przed wojną Gorgany byly świet-
oddzielone Mizunką i Limnicą, a
Karpatach pólnocnych, ani po naszej,
poziomach edukacyjnych". Jego ce-
polskiego na Ukrainie.
nie zagospodarowane w infrastruk-
najwyższe góry w tej części to góry:
ani po węgierskiej stronie drugiego
lem bylo ­ jak powiedziala Lilia Lubo-
Zajęcia prowadzily trenerki z
turę turystyczną, z siecią szlaków i
Mloda (1723 m), Grofa (1748 m), Po-
pasma gór, które bylyby tak puste,
niewicz, sekretarz zarządu Fundacji
Polski prof. Beata Obsulewicz-Nie-
schronisk. Tętnily życiem za sprawą
padia (1740 m). Centralne Gorgany
bezludne, niedostępne, odlegle od
Wolność i Demokracja i koordynator-
wińska i Malgorzata Malyska oraz
prężnie dzialających organizacji tu-
to najwyższa część masywu górskie-
siedzib ludzkich, a przy tym tak nie-
ka projektu ­ przekazanie polskiego
Ludmila Kowalenko z Winnickiej
rystycznych oraz pasjonatów, którzy
go, oddzielone Limnicą i Bystrzycą
znane i nie zwiedzane jak Gorgany.
Akademii Ksztalcenia Ustawicznego
rozwijali infrastrukturę w tych gó-
Nadwórniańską, rozdzielone na pól
W dziesięć lat później ukazal się w
i Maria Kozyrska z Centrum Rozwoju
rach by jak najbardziej przybliżyć je
plytką doliną Bystrzycy Solotwińskiej.
roczniku ,,Wierchy" opis Adama Len-
i Partnerstwa ,,Polonia".
ludziom.
Szczyty tej części to: Igrowec (1804
kiewicza, który kończą równie zna-
Warsztaty mają pomóc przede
Na starcie wszystkich zebranych
m), Sywula duża (1836 m), Sywula
mienne zdania: Panuje tu dotych-
wszystkim nauczycielom szkól so-
przywital Rafal Kocot, autor projektu,
mala (1818 m). Poludniowe Gorgany
czas prawie niczym niezmącona
botnio-niedzielnych, którzy potrze-
wicekonsul z Wydzialu Wspólpracy
oddzielonedolinami rzek Bystrzy-
cisza i spokój. (...) W Gorganach iść
bują wyjątkowego wsparcia. Szkoly
z Polakami na Ukrainie KG RP we
cy Nadwórniańsiej i Prutu, szczyty
można od rana do wieczora i nie spo-
sobotnio-niedzielne istnieją od nie-
Lwowie oraz Dariusz Dyląg, polski
Bratkiwska (1788 m), Czarna Klewa
tkać żywego czlowieka. Kto chce na
dawna ­ zaczęly powstawać po uzy-
przewodnik karpacki, geograf.
(1719 m), Dowbuszanka (1754 m),
dni kilka uciec od ludzi, zapomnieć
skaniu przez Ukrainę niepodleglości.
Trasę jednodniowego wyjazdu
Syniak (1665 m).
o świecie, zaszyć się w lasy i góry
Tworzyly je, i nadal tworzą, organiza-
grupa przeszla szlakiem Jaremcze
Po zejściu z gór Rafal Kocot opo-
i ukoić stargane nerwy wśród gór-
cje polskie lub parafie rzymskokato-
­ polonina Jawór ­ trawers Jawor-
wiedzial mlodzieży o tegorocznych
skiej przyrody, temu radzę wybrać
doświadczenia we wprowadzaniu i
lickie na terenach zamieszkanych
nika ­ Gorgany ­ polonina Prutynok
planach turystycznych i zakończeniu
Gorgany.
stosowaniu aktywizujących metod
przez mniejszość polską, wśród któ-
(Wowcza) ­ Jaremcze. Ogólem gru-
sezonu. Choć na naszych terenach
Przypominamy, że projekt ,,Przed-
nauczania języka ojczystego.
rej znajomość języka polskiego jest
pa przeszla 17 km. Uczestnicy poko-
wiele jest bowiem jeszcze do zoba-
wojenne tradycje turystyczne w
Sluchaczy przekonywano, że
znikoma. Powstanie tych placówek
nując trasę nie tylko odkrywali nowe
czenia, ale nie wszystko w tym roku.
Karpatach Wschodnich" organizuje
na proces efektywnego uczenia się
bylo odpowiedzią na odradzanie się
ścieżki i podziwiali widoki, ale też
Gorgany zawsze uważane byly
Konsulat Generalny RP we Lwowie
ogromny wplyw ma pozytywna at-
ducha polskiego i zapotrzebowanie
zbierali grzyby, co sprawilo większo-
za najbardziej dzikie góry w sercu
oraz Lwowski Klub Sportowy ,,Pogoń
mosfera towarzysząca nauce. Lep-
na naukę języka przez Polaków od
ści ogromną radość i zadowolenie.
Europy. Nestor turystyki polskiej,
Lwów" we wspólpracy z Centrum Kul-
sze wyniki w nauczaniu można osią-
wielu dziesięcioleci pozbawionych
Gorgany tworzą trzy duże części
Mieczyslaw Orlowicz, napisal w 1913
tury Polskiej i Dialogu Europejskiego
gnąć poprzez wciągnięcie ucznia do
polskiej edukacji. Szkoly te dzialają
górskie oddalone od siebie glębokimi
roku na lamach ,,Pamiętnika Towa-
w Iwano-Frankiwsku.
procesu dydaktycznego, uczynienie
w oparciu o zasadę dobrowolności,
dolinami rzek. Pólnocne Gorgany
rzystwa Tatrzańskiego", że nie ma w
źródlo: ckpide.eu
go wspóluczestnikiem tego procesu.
więc ich oferta musi być szczególnie
Traktowanie ucznia jak partnera slu-
atrakcyjna.niezwykle zróżnicowa-
Wyprawa na najwyższy szczyt bieszczadzki
ży upodmiotowieniu go i jednocze-
ne tak pod względem wielkości ­ liczą
śnie wyzwala w nim aktywność.
od 14 do 528 ­ jak i wieku uczniów.
W ramach realizacji projektu ,,Przedwojenne tradycje turystyczne w Karpatach
Wschodnich", w sobotę 21 października mlodzi Polacy ze Lwowa ruszyli zdoby-
wać najwyższy szczyt bieszczadzki Pikuj (1408 m). Trasa wycieczki wiodla ze wsi
Husne Wyżne do polożonej już na Zakarpaciu Bilasowicy.
nicą II Rzeczypospolitej z Czechoslo-
Wspólpracy z Polakami na Ukrainie
EUGENIUSZ SALO
wacją, a następnie z Węgrami. Obec-
Konsulatu Generalnego RP we Lwo-
tekst i zdjęcie
nie glówny grzbiet Karpat jest granicą
wie oraz Marek Horbań, prezes Po-
40-osobowa grupa z przewodni-
Obwodów Zakarpackiego i Lwow-
goni Lwów podsumowali tegoroczny
kiem Jerzym Szlachcicem po ok. 3
skiego. W okresie międzywojennym
projekt i zapewnili, że w następnym
godzinach wspinania się dotarla na
przez Pikuj przebiegal znakowany na
roku będzie kontynuacja.
W szkoleniu wzięlo udzial 30
Nauczyciel w takiej placówce ma w
górę Pikuj.
czerwono Glówny Szlak Karpacki im.
Projekt ,,Przedwojenne tradycje
nauczycieli polskich szkól sobotnio-
jednej klasie i dzieci, i doroslych, w
Warto wspomnieć, że Bieszczady
Marszalka Józefa Pilsudskiego.
turystyczne w Karpatach Wschod-
niedzielnych oraz uczących języka
dodatku reprezentujących różny po-
Wschodnie ciągną się od Przelęczy
Od 1935 do 1940 roku dzialalo
nich" organizuje Konsulat Generalny
polskiego jako obcego w szkolach
ziom znajomości polskiego. Szkoly te
Użockiej aż do Przelęczy Toruńskiej,
w masywie Pikuja Schronisko Tury-
RP we Lwowie oraz Lwowski Klub
stacjonarnych m.in. w Kijowie, Lwo-
borykają się z wieloma problemami,
która stanowi granicę z Gorganami.
styczne zbudowane przez Przemy-
Sportowy ,,Pogoń Lwów" we wspól-
wie, Iwano-Frankiwsku, Kropiwnickim,
od lokalowych przez brak sprzętu
Przez Pikuj przebiegala granica mię-
skie Towarzystwo Narciarskie.
pracy z Centrum Kultury Polskiej
Odessie, Użhorodzie. Warsztaty pro-
po niezaspokojenie potrzeb eduka-
dzy Koroną Królestwa Polskiego a
Po zejściu z góry Pikuj autor pro-
i Dialogu Europejskiego w Iwano-
wadzili doświadczeni trenerzy Zofia
cyjnych nauczycieli. Wychodząc im
Królestwem Węgier, później byla gra-
jektu konsul Rafal Kocot z Wydzialu
Frankiwsku.
Domaradzka-Grochowalska i Andrzej
naprzeciw, Fundacja proponuje na-
Pery.
uczycielom bogatą ofertę w zakresie
Z kolei w Winnicy w dniach 25­26
doskonalenia zawodowego.
sierpnia odbylo się szkolenie ,,Świa-
Szkolenia zostaly sfinansowane
domość językowa i kulturowa w prak-
ze środków Ministerstwa Eduka-
tyce nauczania języka polskiego poza
cji Narodowej w ramach realizacji
Polską". Jego adresatem byli nauczy-
projektu: ,,Exercitia. Program do-
ciele poloniści ze szkól ogólnoksztal-
skonalenia nauczycieli przedmiotów
cących i sobotnio-niedzielnych dziala-
ojczystych z Bialorusi, Niemiec i
jących w obwodzie winnickim.
Ukrainy".one częścią komplek-
W programie znalazly się warsz-
sowego projektu wspierania szkol-
taty z zakresu metodyki nauczania
nictwa polskiego na Ukrainie reali-
języka polskiego. W trakcie ponad 17
zowanego przez Fundację Wolność
godzin zajęć teoretycznych, a przede
i Demokracja ze środków Senatu
wszystkim praktycznych nauczycie-
RP w ramach sprawowania opieki
le poznawali metody aktywizujące
nad Polonią i Polakami za granicą
w nauczaniu polskiego, uczyli się
w 2017 roku.
twórczego podejścia do prowadzenia
źródlo: wid.org.pl