37
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 19 grudnia 201715 stycznia 2018 nr 2324 (291292)
SFUMATO LE CALLI ET gIARDINI
że nosila ona tytul ,,Dziesięciu Mu-
,,nasza", a nie tych odrażających za-
rzynków" (Ten Little Niggers), który
cofańców!
zostal zmieniony na życzenie wnuka
Dlatego oprócz sztucznego
DI VENEZIA
pisarki, który jest prezesem firmy
pompowania wątków homoseksual-
dysponującej prawami autorskimi.
nych nie bylo adaptacji super klasy-
Ingerencje zresztą nie ograniczyly się
ki, czyli ,,Dziesięciu Murzynków", bo
Początek października. Wenecja. Biennale. Piazza di Roma. Tlum. Pra-
do samego tytulu. Również w treści
i niepoprawne politycznie Murzynki
wie bezbarwny. Mleczna mgla spowija Lagunę. Canal Grande (Cana-
powieści Murzynków zamieniono na
zostaly już ze wznowień tej powie-
żolnierzyków.
ści wyrzucone nazywa się ona
lasso). Gęsty tlum. Jak tsunami przetacza się przez równolegle sobie
Jak ma się to do ,,nienaruszal-
teraz ,,I nie bylo już nikogo"! Znowu
arterie miasta. Cel tsunami (sic!)?
ności treści i formy utworu oraz jego
w ramiona rozpostarte w bezradnym
rzetelnego wykorzystania"? Dlaczego
zdumieniu runąl mi trup zniesmaczo-
Mathew Pritchard (niewątpliwy idiota)
nej tą hucpą wielkiej Autorki. ,,Jakże
może sobie to czy tamto zmieniać
w dzielach swojej babki? Ponieważ
posiada prawa autorskie odpowie
prawnik i uważa, że to wszystko
wyjaśnia. Jeżeli przyjdzie temu kre-
tynowi do glowy cenzurować inne
utwory pisarki (a sporo politycznie
niepoprawnych fragmentów można
u niej znaleźć) to, zgodnie z prawem,
wolno mu to uczynić. Malo tego - ni-
komu nie wolno publikować książek
w wersji jakiej stworzyla je Christie!
Byloby to bowiem ,,naruszenie praw
autorskich".
Kilka lat temu spotkalem się z
problemem ocenzurowania, zgodnie
z zasadami politycznej poprawności,
,,Przygód Tomka Sawyera". Jednak
dzięki temu, że nie byly one już chro-
nione ,,prawami autorskimi" mogą
się ukazywać zarówno oryginalne
to? spytalem szacownego trupa A
jak i politycznie poprawne wersje tej
prawa autorskie?!" Trup mial niewy-
powieści. W przypadku Agaty Christie
raźną minę...
jest to niemożliwe".
Zacząlem więc sprawdzać: Aga-
czorny sekret ,,kontrastu" Sfumato.
JAROSLAW TOMASZ KLOS
Biografia
I tu się kryje glówny zamysl
tha Christie odeszla z tego świata w
Przypomina mi się mądry mistrz Jan
tekst i zdjęcia
Jaroslawa Tomasza Klosa:
wszelkich ,,adaptatorów-dekonstruk-
1976 roku, zatem... adaptatorzy nie
Od ponad trzydziestu lat miesz-
Tadeusz*. Mijam Arsenale di Vene-
torów": z pomocą pożytecznych
mogą sobie tak dowolnie zmieniać
Jak najszybciej dotrzeć do placu
ka w Alpach. Artysta, poeta, muzyk,
zia. Stocznia-legenda. Perla śre-
idiotów za wszelką cenę zmienić
niczego, wszak jeszcze przez kilka-
Świętego Marka! Mimo oleistej mgly
dziennikarz, spolecznik. Kolejność
dniowiecza i renesansu. Perla ,,zlo-
,,naszą" klasykę w strawny dla po-
naście lat prawami do jej twórczości
tlum jest szczególnie wyraźny. Zapa-
zawodowych i spolecznych pasji do-
tej" proporcji. Przypomina mi się z
stępaków produkt czekoladopodob-
dysponują spadkobiercy, którzy nie
trzony w ekrany tabletów, komórek
wolna. Pracowal w gazecie codzien-
dzieciństwa cudowny ogród mojego
ny, często o wręcz odwrotnej od
pozwoliliby chyba tak poniewierać
jest gotowy miażdżyć wszystko po
nej. Przez wiele lat dyrektor arty-
dziadka. Do otwartych, publicznych
dziedzictwem swej wielkiej krewnej.
drodze. Tlum-Poliglota. Bezimiennie
styczny galerii sztuki wspólczesnej.
ogrodów Biennale Giardini jest
Z naiwności ponownie wyleczyli mnie
różnorodny. Zapatrzony w siebie.
Zalożyciel i czlonek formacji
jeszcze daleko. Nie myślę o nich
internauci, którzy przede mną zbadali
Miasto mu znika. Ucieka.
(septet) jazzowo-funkowej ,,Jazz-
wyobraźnią. One za chwilę będą.
tę kwestię i z wścieklością ustalili,
Mimo mgly jest wyjątkowo cieplo.
Baba-Ryba-Band". Czlonek Między-
One są zawsze inne. One są...
że... wszystko to dzieje się w majesta-
Nigdy nie bylem w tym niezwyklym
narodowego Stowarzyszenia Dzien-
cie prawa i za calkowitą zgodą spad-
mieście w październiku. We mgle
* Niezapomniany (dla mnie)
nikarzy. Wspólpracowal i redagowal
kobierców, w osobie wnuka pisarki.
jest urocze, tajemnicze. Niezmienno-
autorytet, artysta, Jan Tadeusz Sta-
miesięcznik kulturalny ,,DiverCité".
Pozwolę sobie przytoczyć fragment z
ścią urocze. Przez tajemnicę latwiej
nislawski, mniemanolog, mistrz abs-
Aktualnie, twórca i spoleczny orga-
bloga internauty o nicku karakuli.
na nowo sie z nim zaprzyjaźnić.
trakcyjnej gawędy-anegdoty, osaczo-
nizator (wspólnie ze środowiskiem
Zmieniamy calle (ulica). Tlum
polonijnym) projektów związanych
ny beznadziejną szarością PeeReLu,
,,Na początek definicja (z ,,Wiki-
szybko rzednie. Mgla też. Idziemy
z promocją polskiej kultury i sztuki.
bezustannie z polotem, talentem,
pedii"):
do Giardini (ogrodów-pawilonów).
Ma w swoim dorobku trzydzieści
przez lata prowadzil swoje wyklady
Autorskie prawa osobiste
Klucząc. Ustawicznie zmieniając cal-
wystaw indywidualnych (rysunek,
pod wspólnym prowokującym tytu-
zespól uprawnień, jakie przyslugują
li. Unikamy tlumu. Nie ma tabletów.
pastel, fotografia)... i udzial w wielu
lem ,,O wyższości świąt Bożego
twórcy utworu. Autorskie prawa oso-
Telefonów. Są koty, bez dźwięku,
wystawach zbiorowych.
Narodzenia nad świętami Wielkiej
biste chronią ,,intelektualny" związek
szybko przemykają.
Š
Nocy".
twórcy z jego dzielem. W prawie pol-
Chowając się w wąskich prze-
skim pojęcie autorskich praw osobi-
smykach. Venezia. Bizantyjsko-go-
oryginalu, lecz nieodmiennie ,,postę-
stych reguluje art. 16 ,,Ustawy o prawie
tyckie fasady. Kościoly. Palace. Mo-
powej" wymowie.
autorskim i prawach pokrewnych" (Dz.
sty. Uwaga! W pośpiechu omija nas
Tak nam po kawalku zabijają
U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904)). Jest to
dwóch tragarzy popychając przed
Agathę Christie, Marka Twaina, a
rodzaj szczególnej więzi niezbywalnej
sobą wózki wypelnione kartonowy-
na rodzimym podwórku przez ,,twór-
i nie podlegającej zrzeczeniu się,
mi pudlami. To Wenecja. Przez lata
cze adaptacje" teatralne klasyków
lączącej twórcę z jego utworem, a
po niej wędruję. Zawlaszcza mną.
polskich. Dotychczas wywolywalo
wyrażającej się w prawie:
Naturalnie. Bez strachu. Bez poczu-
to dziki aplauz ,,Salonu" i jego tub
autorstwa utworu,
·
cia zagubienia. Mruczące motory
oraz bolesne popiskiwanie prawej
oznaczenia utworu swoim
·
lodzi w lustrach kanalów i pokrzy-
strony. Może dziś sytuacja dojrzala
nazwiskiem lub pseudonimem albo
kujący tragarze. Ponownie cisza.
do zmiany? Może coraz silniejsze
do udostępniania go anonimowo,
Można koncentrować uwagę na ma-
media nurtu konserwatywnego za-
nienaruszalności treści i
·
lowniczych fragmentach zaulków,
czną nadawać ton i nazywać po
formy utworu oraz jego rzetelnego
podwórek, domów. Na wystających
imieniu takie ,,zabiegi adaptacyjne",
wykorzystania,
nad murami koronach drzew. Mura-
demaskując je jako szkodliwą
decydowania o pierwszym
·
mi strzegącymi tajemnicy weneckich
zwlaszcza dla mlodzieży hucpę,
udostępnieniu utworu publiczności,
ogrodów. Są zapisem nutowym.
godną nie tylko pogardy ze strony
nadzoru nad sposobem
·
Partyturą czasu. Jest ich w mieście
kulturalnego środowiska, ale wręcz
korzystania z utworu.
dużo. Większość prywatnością
eliminacji.
niedostępna. W Serenissimie uczę
Bo jeśli pozwolimy bezkar-
Tak się zlożylo, że dopiero nie-
się na nowo godnej harmonii. Wol-
nie mordować (,,modernizować")
dawno przeczytalem jedną z naj-
ności. Cierpliwości rysunku. Cieka-
prawdziwych klasyków, to wkrótce
bardziej znanych powieści Agaty
wości światla. Koloru. Ciszy. Czerni.
zamiast kolejny raz czytać z przy-
Christie ,,I nie bylo już nikogo". Nie
Cienia. Miękkiej tempery. Suchej,
jemnością ,,Dziesięciu Murzynków",
znacie takiego tytulu? Bardzo dziw-
aksamitnej pasteli.
będziemy tylko bezsilnie mamrotać:
ne... Dopiero z noty znajdującej się
Poranna ostrość powietrza. Po-
,,I nie zostalo już nikogo"...
z tylu książki, można się dowiedzieć,
poludniowa lagodność. Przedwie-
