12

Przegląd wydarzeń

30 maja­14 czerwca 2018 nr 10 (302) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Przystanek Historia już we Lwowie

Wywiad z prezesem IPN

dr. JAROSLAWEM SZARkIEM

17 maja br. w siedzibie Konsulatu Generalnego RP we Lwowie uroczyście zainaugu-

rowano akcję Przystanek Historia we Lwowie i na Ziemi Lwowskiej. Na inaugurację

Rozmawiają KRZYSZTOF

Przystanku Historia pojechal do Lwowa prezes IPN Jaroslaw Szarek wraz z dyrektorem

SZYMAŃSKI i WOJCIECH

rzeszowskiego oddzialu IPN Dariuszem Iwaneczką. Partnerem IPN w tej inicjatywie jest

JANKOWSKI.

Stowarzyszenie Polskich Przedsiębiorców Ziemi Lwowskiej. Akcję swoim patronatem

K. S.: Panie prezesie, pro-

objąl konsul generalny Rzeczypospolitej we Lwowie Rafal Wolski.

szę przybliżyć naszym czy-

tematyka powinna zainteresować

ne i nowoczesne formy ma na celu

telnikom historię powstania

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

Polaków, a również przedstawicieli

ksztalcenie historyczne Polaków oraz

akcji ,,Przystanek Historia".

tekst i zdjęcie

Przystanek Historia Instytutu Pa-

innych narodowości, którzy zechcą

upowszechnianie w różnych formach

mięci Narodowej ma już swoją dlugą

przychodzić na nasze Przystanki, aby

wiedzy o najnowszej historii Polski.

Na uroczystość przybyla również

historię. Ponad dziesięć lat temu

przysluchiwać się normalnej rzeczo-

Początkowo pierwsze takie centrum

wojewoda podkarpacka Ewa Leniart,

otworzyliśmy w centrum Warszawy

wej rozmowie".

edukacyjne IPN otwarto w Warsza-

goszcząca na odbywającym się we

na ul. Marszalkowskiej centrum edu-

- Przystanek Historia nie jest

wie przy ul. Marszalkowskiej 21. To tu

Lwowie polsko-ukraińskim forum go-

Jaroslaw Szarek

kacyjne nazwane ,,Przystanek Hi-

zamknięty w granicach obecnej Rze-

zostalo otwarte Centrum Edukacyjne

spodarczym. Emocjonalnie i zawodo-

Polaków. Prosili o nasze materialy

storia", dzisiaj nosi on imię Janusza

czypospolitej. Pamięć historyczna

IPN im. Janusza Kurtyki ,,Przystanek

wo pani wojewoda związana jest też

i zorganizowanie tam Przystanku

Kurtyki. Następnie podobne Przy-

jest wszędzie tam, gdzie mieszkają

historia". Patronem Centrum zostal

z akcją Przystanek Historia, bowiem

Historia. Dużym wyzwaniem dla nas

stanki, gdzie odbywaly się spotka-

Polacy, ludzie nam życzliwi ­ zazna-

byly prezes IPN, tragicznie zmarly

przed objęciem urzędu wojewódzkie-

jest odleglość, ale postaramy się to

nia, dyskusje, gdzie rozmawialiśmy

czyl na zakończenie Dariusz Iwa-

podczas katastrofy samolotowej w

go pelnila funkcję dyrektora rzeszow-

jakoś rozwiązać. Żyjemy obecnie

o książkach, pokazywaliśmy filmy

neczko.

Smoleńsku w 2010 roku.

skiego oddzialu IPN. Spotkanie gości

w tym szczęśliwym okresie, że jest

i dyskutowaliśmy na tematy histo-

Poprzez takie formy edukacji IPN

Następne akcje tego rodzaju

z Polski z przedstawicielami spolecz-

duże zainteresowanie historią Pol-

ryczne, przeniosly się do tych miast,

stara się zainteresować dorastające

odbywaly się w tych wszystkich

ności polskiej Ziemi Lwowskiej popro-

ski i Polacy mieszkający poza jej

gdzie swoje siedziby mają regional-

pokolenie dziejami ojczyzny. Szcze-

miastach, gdzie byly oddzialy IPN,

wadzil gospodarz ­ konsul generalny

granicami dostrzegają znaczenie hi-

ne oddzialy IPN-u. Z czasem ta akcja

gólnie ważne jest to dla mlodzieży

a z czasem rozszerzono Przystanek

RP Rafal Wolski.

storii dla swej tożsamości. Obecnie

rozszerzyla się na kolejne miasta.

świadomość się zmienila i wielu lu-

Kolejnym etapem naszej akcji edu-

dzi jest dumnych, że jest Polakami.

kacyjnej bylo otwarcie Przystanków

Najważniejszy jest fakt, że to mlode

Historia poza granicami Polski, gdzie

pokolenie jest najaktywniejsze w

są znaczne skupiska naszych roda-

odbudowie swej tożsamości i więzi

ków i zainteresowanie opowieścią o

z Ojczyzną. Odpowiadamy na te za-

historii Polski. Stąd takie Przystanki

potrzebowania.

rozpoczęly dzialalność w Wilnie, a

później w kolejnych miastach: Bruk-

K.S.: Jak będzie się ksztal-

seli, Chicago, Nowym Jorku, a ostat-

towal program kolejnych

nio na Bialorusi ­ w Grodnie, Mińsku

Przystanków Historii na Zie-

i na Zaolziu.

mi Lwowskiej?

Będzie powstawal w zależności

Bardzo cieszę się, że otworzyli-

od miejscowości, zapotrzebowania

śmy kolejny Przystanek wlaśnie we

lokalnego środowiska. Wiem, że

Lwowie. Dlaczego wlaśnie tam, to

kolejne tutejsze Przystanki będą

nie muszę chyba tlumaczyć. Inaugu-

poświęcone historii i dziejom Ko-

racja miala miejsce we Lwowie, ale

Tatiana Bojko (od lewej), Rafal Wolski, Jaroslaw Szarek, Ewa Leniart i Dartiusz Iwaneczko

ściola Katolickiego w Polsce. Mowa

kolejne spotkania będą się odbywaly

będzie też o ruchu ,,Solidarność",

w różnych miejscach na Ziemi Lwow-

Z inicjatywą poszerzenia wiado-

polskiej, mieszkającej poza granica-

na inne miasta Polski. Poza granice

który zmienil oblicze historii nie tylko

skiej. Ich organizatorem jest Oddzial

mości o historii Polski w okresie uro-

mi kraju. W swym otoczeniu często

Kraju Przystanek Historia wyszedl w

Polski, ale i calej Europy Środkowo-

Rzeszowski IPN, bo leży najbliżej

czystych obchodów 100-lecia odzy-

slyszą niepochlebne opinie o swej

2015 roku i zagościl w Wilnie. Na-

Wschodniej i doprowadzil do roz-

do państwa. Zapraszam na kolejne

skania niepodleglości wystąpilo Sto-

Ojczyźnie, a nie mając dostatecznej

stępnie Kolejne przystanki inaugu-

padu Związku Sowieckiego. O tym

wyklady do Brzuchowic, Stryja, Żu-

warzyszenie Polskich Przedsiębior-

wiedzy, nie mogę temu oponować.

rowano w Lucku, Brukseli, Nowym

wszystkim trzeba mówić. Będziemy

rawna, Sambora, postaramy się być

ców Ziemi Lwowskiej i jego prezes

Dlatego tak ważna jest edukacja hi-

Jorku, Grodnie, Chicago, na Zaolziu

również mówili o tym szczególnym

wszędzie tam, gdzie aktywnie dziala-

Tatiana Bojko. Podczas spotkania z

storyczna poza granicami kraju i te

i teraz we Lwowie. Jak stwierdzil dy-

roku ­ roku 100-lecia odzyskania

ją nasi rodacy.

dyrektorem Dariuszem Iwaneczko w

kolejne Przystanki, organizowane

rektor Dariusz Iwaneczko, przybliża-

niepodleglości. Należy wspomnieć

Przemyślu i zapoznaniu się z treścią

w skupiskach polskich w różnych

jący dzialalność edukacyjną IPN-u,

K. S.: Jakie dzialania na-

o ,,Przeglądzie Wszechpolskim",

akcji Przystanek Historia Tatiana Boj-

państwach. Tu pozwolę sobie zacy-

Przystanek Historia ­ to nie tylko

leży podjąć, aby zaprosić

Związku Walki Czynnej, Orlętach

ko wystąpila z inicjatywą przeniesie-

tować slowa wojewody Ewy Leniart:

odczyty. Mlodzieży proponowane są

Przystanek Historia do swe-

Lwowskich, znaczeniu Lwowa i

nia akcji na teren obw. Lwowskiego.

,,Prawda ­ przyszlością naszych na-

różnorodne formy poznawania hi-

go miasta?

czynu listopadowego 1918 roku i

Zawsze poprzedzone jest to na-

Do projektu dolączyly się organizacje

rodów". To dzięki prawdziwej historii

storii swojej ojczyzny: proponowane

tego, co wniosla Ziemia Lwowska w

szą aktywnością. Nasi pracownicy

skupiające Polaków ze Stryja, Żyda-

poznawanej podczas kolejnych akcji

są filmy, dyskusje o nich, publikacje,

odzyskanie niepodleglości. Mówić

wyjeżdżają do szkól, są zapraszani

czowa, Sambora, Rudek i Lwowa. To

Przystanku Historia zdobywa się wia-

wystawy, spotkania z wybitnymi hi-

będziemy o tym, co te tereny wnio-

przez lokalne środowiska i tak ro-

w tych miejscowościach do końca

domości, slużące przyszlości, zarów-

storykami, warsztaty, wyklady, lekcje,

sly do polskiej kultury, szczególnie

dzą się więzi. Przystanek Historia

bieżącego roku odbywać się będą

no narodu polskiego, jak i tych wśród

rajdy, edukacyjne gry planszowe o te-

w czasach niewoli. Jest to przecież

jest instytucjonalną formą tej wspól-

cyklicznie spotkania kolejnych Przy-

narodów, wśród których mieszkamy.

matyce historycznej, a dla mlodszych

wklad ogromny. Kultura byla tym

pracy. Podmiotem, który zaprosil

stanków Historia, przedstawiające

Wizyta delegacji IPN-u do Lwo-

IPN wydaje komiksy historyczne.

czynnikiem, który podtrzymywal

nas do Lwowa jest Stowarzyszenie

karty historii Polaki w odczytach pra-

wa nie ograniczyla się jedynie inau-

Oferta edukacyjna IPN jest nie-

tożsamość narodową. Na Cmenta-

Przedsiębiorców Polskich Ziemi

cowników rzeszowskiego oddzialu

guracją Akcji Przystanek Historia.

zwykle różnorodna i proponowana

rzu Lyczakowskim spoczywa obok

Lwowskiej. W różnych miejscach

IPN. Z ramienia SPPZL koordynato-

Zarówno prezes Jaroslaw Szarek, jak

dla sluchaczy w różnym wieku. Jak

Orląt Lwowskich wiele wybitnych

o ten rodzaj wspólpracy występują

rem akcji zostal Artur Żak.

i dyrektor Dariusz Iwaneczko poznali

podkreślil dyrektor Iwaneczko: ,,Chce-

osobistości, jak np. Tadeusz Żuliń-

różne stowarzyszenia, jak np. Sto-

Na wstępie spotkania prezes IPN

te osoby z obw. Lwowskiego, które

my państwu pomagać. Wyjaśniając

ski, dowódca Polskiej Organizacji

warzyszenie Nauczycieli Polskich w

Jaroslaw Szarek przybliżyl zebranym

będą organizować i gościć kolejne

trudne elementy, chcemy aby Polacy

Wojskowej, kawaler Virtuti Militari,

Ameryce czy Dom Polski. Przed ro-

strukturę i zakres dzialalności IPN.

edycje Przystanku na swoim terenie.

tu mieszkający, mieli świadomość

który zginąl w 1915 roku w wieku lat

kiem byliśmy w Kijowie, Żytomierzu

Podkreślil, że na wstępie swej dzia-

Rozmawiali o tych oczekiwaniach i o

tego, że mają tu merytoryczne wspar-

26; spoczywa tu wybitny historyk Lu-

czy Dowbyszu ­ tam, gdzie są duże

lalności IPN przejąl 90 km akt z ar-

tematach, którymi byli by zaintereso-

cie. Wsluchiwać się będziemy w glos

dwik Kubala, którego prace zostaly

skupiska Polaków. Do tamtejszych

chiwów postkomunistycznych, slużb

wani Polacy w swoich regionach.

polskich organizacji, aby sprostać

wykorzystane w nieśmiertelnej ,,Try-

szkól przekazujemy materialy edu-

bezpieczeństwa, wojskowych, sądów

W pierwszym dniu pobytu we

państwa oczekiwaniom. Chcemy mó-

logii" Sienkiewicza. Na tym utworze

kacyjne, bowiem IPN, tworząc prze-

i innych. Nie wszystkim dzialalność

Lwowie delegacja zlożyla wiązanki

wić o tematach, które nas zbliżają z

wychowalo się cale pokolenie, które

kaz historyczny wykorzystuje nowo-

IPN przypadla go gustu i byly próby

kwiatów i zapalila znicze na mogile

Ukraińcami. Natomiast trudne tematy

w 1918 roku o Polskę walczylo. Ale

czesne formy edukacyjne, takie jak:

zlikwidowania tej instytucji lub ogra-

nieznanego żolnierza na Cmentarzu

pozostawmy na razie naukowcom,

Lwów to również, ,,Panorama Ra-

pakiety edukacyjne, książki, mogą

niczenia jej kompetencji. Ale jednak

Orląt Lwowskich. Natomiast w drugim

aby mogli dojść do porozumienia na

clawicka", ,,książę poetów" Zbigniew

to być gry, które są bardzo popular-

udalo się obronić dzialalność Instytu-

dniu ­ odwiedzila miejsce pamiętnej

podstawie prawdy historycznej. W

Herbert i Stanislaw Lem, św. Józef

ne wśród mlodzieży, są też komiksy.

tu i to w takim zakresie, jak bylo to

bitwy pod Zadwórzem i cmentarze, na

obecnej chwili odchodów odzyska-

Bilczewski, szkola polskiego parla-

Przesylamy je do ośrodków polskich

pierwotnie przewidziane. Obecnie w

których pochowani są bohaterowie z

nia niepodleglości takim wspólnym

mentaryzmu, absolwenci politechni-

w bardzo wielkich ilościach, w tym i

IPN dzialają piony badawcze: nauko-

września 1939 roku ­ w Malechowie,

tematem może być wspólpraca Jó-

ki, uniwersytetu... Nie zrozumiemy

za granicę.

wy, ścigania zbrodni, upamiętnienia,

na Zboiskach i Holosku, a również w

zefa Pilsudskiego z atamanem Pe-

i nie poznamy samych siebie bez

Ostatnio z delegacją państwową

lustracyjny, edukacyjny i inne.

drodze powrotnej odwiedzila kwaterę

tlurą. Mówić też chcemy o papieżu

znajomości i historii tego miasta ­

odwiedziliśmy Kazachstan, gdzie

Dzialalność edukacyjna IPN

żolnierzy Wojska Polskiego na cmen-

Janie Pawle II, który byl tu na Ukra-

,,zawsze wiernego".

dziala bardzo prężne środowisko

prowadzona jest poprzez różnorod-

tarzu w Mościskach.

inie i wzywal nas do pojednania. Ta