img
15
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 maja­14 czerwca 2018 nr 10 (302)
LEX anty-fake, czyli Putin walczy z dezinformacją
O tym, że walka z falszywymi informacjami jest koniecznością, nie trzeba niko-
go przekonywać. Co jednak, gdy pod plaszczykiem rzekomej ,,walki o prawdę"
zechce się wprowadzić cenzurę, a wladze postanowią dyscyplinować niepo-
kornych dziennikarzy, blogerów i ,,sygnalistów"?
z walką z trudną do zdefiniowania
WOJCIECH MUCHA
,,mową nienawiści".
Plaga dezinformacji, którą spo-
Jakie jest więc rozwiązanie?
tykamy w zasadzie na każdym kro-
Cóż, pieśnią przyszlości jest choćby
ku, każe szukać rozwiązań mogą-
rozwiązanie, które stworzyla grupa
cych pomóc przeciętnemu odbiorcy
studentów z Uniwersytetu Yale. Opra-
poruszać się po świecie. I nie chodzi
cowali oni wtyczkę do przeglądarek
tylko o to, by ,,przeciętny Kowalski"
internetowych, pozwalającą wykryć
albo ,,typowy Smith" nie chodzil np.
falszywą informację. Plug-in o nazwie
przez caly dzień w mylnym prze-
,,Open Mind" ma wykrywać, czy prze-
świadczeniu, że jego drużyna wy-
glądana strona jest umieszczona na
grala mecz lub zamartwial się, że
liście podmiotów publikujących fake
w kierunku Ziemi pędzi asteroida,
newsy, a następnie wyświetlać alert.
która ani chybi zaraz zmiecie jego
To nie wszystko. Programik ma rów-
domek z ogródkiem.
nież pomóc użytkownikom wyrobić
sobie opinie na czytany temat, pod-
powiadając informacje ,,z przeciw-
Ustawą fake a
nej strony barykady". Tylko i tu nie
(nie) zwalczysz
O destrukcyjnym wplywie fal-
wiadomo jednak, na jakiej zasadzie
szywych informacji pisze się wiele.
będzie tworzona lista ,,podejrzanych
Potrafią wplywać na postawy i za-
stron" i sugerowanych ,,kontrinfor-
chowania calych spoleczności ­ od
macji".
malych miejscowości do narodów
Wnioskiniepokojące. Nie wy-
(by wymienić choćby kwestię Brexi-
daje się, by w najbliższym czasie fala
wie (Moldawia) przeforsowal zakaz
towa lub profil spolecznościowy będą
tu, gdzie o wplywie rosyjskich spe-
dezinformacji miala się zmniejszyć.
się co najmniej niejednoznaczna.
transmitowania rosyjskiej propa-
mogly być zablokowane ­ czytamy.
ców od fake ów mówi się otwarcie).
Co więcej, walka może sprowa-
Jednocześnie jak czytamy w por-
gandy. Stalo się to wbrew... sprze-
Oficjalnym powodem takiej szyb-
Nic więc dziwnego, że rządy i orga-
dzać się do wprowadzania cenzury
talu wpolityce.pl Organizacja Repor-
ciwowi prezydenta tego kraju, Igora
kiej ścieżki legislacyjnej jest to, co
nizacje pozarządowe prześcigają
prewencyjnej lub zwalczania nie-
terzy bez Granic (RSF) zauważyla
Dodona.
dzialo się w rosyjskiej przestrzeni in-
się w próbach zaradzenia pladze,
wygodnych, rzetelnie pracujących
,,wzrastającą tendencję" glównych
O sprawie informowala telewizja
formacyjnej po dramatycznym poża-
którą zawiadują nie tylko dowcipni-
dziennikarzy i ,,sygnalistów", a także
rosyjskich kanalów telewizyjnych do
Bielsat. ­ Od 12 lutego glówne kana-
rze w Kemerowie, gdzie w centrum
sie podający falszywy wynik meczu,
opozycyjnych polityków. Prowadzi to
umniejszania znaczenia lub igno-
ly telewizyjne zaprzestaly transmisji
handlowym zginęly 64 osoby. Wów-
ale i spece od wojny hybrydowej.
także do zwalczania fake a fake m,
rowania zlych wiadomości, a Rosja
programów informacyjnych Kanalu
czas rosyjskie media spolecznościo-
Czy jest ona do wygrania? Trudno
gdzie wygrywa narracja o większej
znalazla się na 148. miejscu rankin-
Pierwszego, RTR, NTV oraz innych
we (ale i te niezależne od Kremla)
powiedzieć. Gorzej, że przy jej to-
silne przebicia, bardziej przyswajal-
gu wolności mediów Reporterów Bez
telewizji ­ potwierdzil przedstawiciel
rozgrzaly się do czerwoności, poda-
czeniu dość latwo o ,,friendly fire".
nej dla odbiorcy końcowego, który
Granic za 2017 rok, obejmującego
Rady Koordynacyjnej ds. Telewizji
jąc mnóstwo wersji dot. m.in. ilości
Jak świat dlugi i szeroki kolejne
jest ostatecznie skazany sam na sie-
180 krajów.
i Radia Dragoș Vicol. Dodal też, że
ofiar, czy przebiegu akcji ratowni-
rządy zapowiadają ,,ustawy anty-fa-
bie ­ musi szukać prawdy lub żyć w
zadaniem rady jest ,,wyjaśnianie no-
czej. ­ Telewizja ,,Dożd" doniosla o
ke owe". I tak w Malezji za opubli-
klamstwie, póki nie zostanie ono zde-
Będzie coraz gorzej
wych zasad nadawania wszystkim
700 ofiarach, radio Echo Moskwy ­ o
kowanie nieprawdziwej informacji
maskowane. Bo wyjść z info świata
Czy więc da się ustawą walczyć z
dostawcom danych uslug, aby usu-
500. Wlączyli się też popularni bloge-
może grozić nawet 10 lat więzienia.
już praktycznie się nie da...
klamstwem i dezinformacją? Cóż, na
nąć z pola informacyjnego propagan-
rzy. W samym Kemerowie ludzie wy-
Projekt ustawy zlożyl w tamtejszym
***
pewno w jakiś sposób tak. Przyklad
dę i dezinformację".
szli na ulicę. Domagali się prawdy o
parlamencie rząd premiera Najiba
Oczywiście można także wyslać
moldawski, gdzie (podobnie jak w
I tu stala się rzecz przewrotna.
ofiarach pożaru ­ czytamy na stronie
Tun Razaka. Co jednak znamienne
pytanie do stopfake.org. Do czego
calej postsowieckiej strefie wplywów)
Moldawski prezydent powolal się
rmf.fm. Wajchę do walki z ,,dezinfor-
­ propozycję zgodnie krytykują male-
zachęcamy.
rosyjska telewizja jest rozsadnikiem
na to, o czym pisaliśmy wyżej. Wol-
macją" zwolnil sam Wladimir Putin.
zyjskie media i opozycja, obawiając
najgorszej propagandy wyróżnia się
ność slowa i swobodę formulowania
Odpowiedzialny za nią będzie owia-
się, że nowe przepisy mogą uderzać
źródla: RMF.fm, TV Bielsat,
na plus. Jest to konieczne, biorąc pod
sądów. Bielsat cytuje slowa Dodona,
ny zlą slawą Roskomnadzor, który
w wolność slowa i mieć na celu wpro-
,,Gazeta Polska", wpolityce.pl
uwagę choćby to, jak destrukcyjny
który bronil rosyjskich przekazów
na listę stron niedostępnych wpisuje
wadzenie atmosfery strachu przed
wplyw na spoleczeństwo ukraińskie-
w serwisie Facebook: ,,Oznajmiam
portale pornograficzne, opozycyjne,
wyborami parlamentarnymi, które
Projekt ,,Zapobieganie wywoly-
go Donbasu czy Krymu wywarly de-
powtórnie o swoim stanowisku w
jak i oskarżane o tzw. dzialalność
planowane są w Malezji jeszcze w
waniu napięć w relacji Polski z są-
kady przebywania w strefie wplywów
sprawie tzw. ustawy o walce z pro-
ekstremistyczną. Jak latwo się domy-
tym roku.
siadami ­ StopFake PL" realizowany
rosyjskich mediów. Co jednak, gdy z
pagandą. W mojej opinii stoi ona w
ślić ­ w cierpiącej na deficyt demo-
Innym pomyslem jest ,,Czerwo-
przez Stowarzyszenie Dziennikarzy
takiego samego powodu, Aleksandr
sprzeczności z zasadami demokracji
kracji Rosji ustawa będzie kolejnym
ny guzik" za pośrednictwem którego
Polskich to zadanie publiczne wspól-
Lukaszenka postanowi zamknąć
i lamie podstawowe prawa czlowieka
batem na planktonową opozycję i ta-
można sygnalizować ,,fake newsy".
finansowane przez Ministerstwo
TV Bielsat, kopiując 1:1 rozwiąza-
gwarantowane przez konstytucję i Eu-
kież media. Kreml ­ glówny fabrykant
To pomysl... policji pocztowej we
Spraw Zagranicznych RP w ramach
nia moldawskie? To i tak nie koniec.
ropejską Konwencję Praw Czlowieka,
dezinformacji i mistrz w dziedzinie
Wloszech która na swojej stronie in-
konkursu ,,Wspólpraca w dziedzinie
Jednak nawet w państwach o ustabi-
a konkretnie: prawo do wolności slo-
dywersji już o to zadba. Przykladów
ternetowej umieścila czerwoną ikon-
dyplomacji publicznej 2018".
lizowanej demokracji wprowadzenie
wa, wolność prasy, wolność sumienia
mamy na pęczki. Jeśli dodać, że w
kę ,,zgloś fake news". Po kliknięciu na
Publikacje wyrażają poglądy au-
przepisów karzących ,,za klamstwo"
itd." ­ napisal prezydent. Ostatecznie
walkę z rzekomą i prawdziwą dezin-
nią zostajemy przekierowani do for-
torów i nie mogą być utożsamiane
może skończyć się przeciwskutecz-
przepisy weszly w życie.
formacją ochoczo wlączają się takie
mularza, w którym podaje się adres
z oficjalnym stanowiskiem Minister-
nie. Tym bardziej, że pomysly ,,ustaw
kraje jak Chiny i Turcja, sprawa robi
strony na której znaleziono falszywą
stwa Spraw Zagranicznych RP.
anty-fake owych" często splatają się
informację. Następnie policyjni spe-
Zlodziej krzyczy:
cjaliści sprawdzająstronę, patrzą
,,lapaj zlodzieja"
Na Ukrainie przeprowadzono pierwsze testy pocisków Javelin
Ale i to nie koniec tego typu re-
też, czy da się ją zdementować lub
welacji. Otóż okazalo się wlaśnie, że
usunąć. Jeśli występują znamiona
szef Rady Bezpieczeństwa i Obro-
Ukrainy w sposób znaczący wzrosly
22 maja na jednym z poligo-
fake newsów chce zakazać... partia
przestępstwa ­ wszczynają dzialania
ny Ukrainy, Oleksandr Turczynow.
­ powiedzial Petro Poroszenko pod-
nów Sil Zbrojnych Ukrainy
Wladimira Putina ,,Jedna Rosja". Jak
śledcze. Latwo jednak sobie wyobra-
Wedlug Oleksandra Turczynowa,
czas konferencji prasowej. ­ To broń
przeprowadzono pierwsze
podalo radio RMF ­ projekt już trafil
zić, że zlośliwi, nieuczciwa konkuren-
wszystkiego cele zostaly trafione
przeznaczona do obrony i będzie
testy pocisków przeciwpan-
do Dumy. Jak lawo się domyślić, wla-
cja, lub przeciwnicy polityczni będą
przez wystrzelone rakiety, a ukra-
zastosowana wylącznie wtedy, gdy
cernych Javelin, zakupionych
dze będą mialy prawo natychmiast
masowo zglaszać niewygodne dla
ińskie konstrukcje zaprezentowaly
będziemy mieli do czynienia z napa-
przez Ukrainę w USA. Rów-
blokować strony internetowe rozpo-
siebie informacje. Sprawa jest chyba
rezultaty porównywalne z amery-
ścią ze strony Federacji Rosyjskiej ­
nolegle odbyly się strzelania
wszechniające plotki lub niespraw-
nie do końca przemyślana. Kto bo-
kańskimi odpowiednikami.
dodal prezydent Ukrainy.
pociskami przeciwpancerny-
dzone informacje. Ochrona ma do-
wiem ma decydować co jest prawdą?
- Nareszcie nastal ten dzień i
W ramach kontraktu o wartości
mi produkcji ukraińskiej,
tyczyć zarówno osób fizycznych, jak
Jak postępować w przypadku opinii?
odbyly się pierwsze odpalenia po-
47 mln dolarów Ukraina zakupila 37
w tym m.in. typu Stugna.
i instytucji państwowych. Na mocy
Są też rozwiązania bardziej sta-
W testach wzięli udzial m.in. pre-
cisków Javelin. Jestem pewny, że
wyrzutni i 210 pocisków typu Javelin.
ustawy w ciągu doby strona interne-
nowcze. I tak parlament w Kiszynio-
zydent Ukrainy Petro Poroszenko i
dziś możliwości bojowe Sil Zbrojnych
źródlo: polukr.net