15
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 maja14 czerwca 2018 nr 10 (302)
LEX anty-fake, czyli Putin walczy z dezinformacją
O tym, że walka z falszywymi informacjami jest koniecznością, nie trzeba niko-
go przekonywać. Co jednak, gdy pod plaszczykiem rzekomej ,,walki o prawdę"
zechce się wprowadzić cenzurę, a wladze postanowią dyscyplinować niepo-
kornych dziennikarzy, blogerów i ,,sygnalistów"?
z walką z trudną do zdefiniowania
WOJCIECH MUCHA
,,mową nienawiści".
Plaga dezinformacji, którą spo-
Jakie jest więc rozwiązanie?
tykamy w zasadzie na każdym kro-
Cóż, pieśnią przyszlości jest choćby
ku, każe szukać rozwiązań mogą-
rozwiązanie, które stworzyla grupa
cych pomóc przeciętnemu odbiorcy
studentów z Uniwersytetu Yale. Opra-
poruszać się po świecie. I nie chodzi
cowali oni wtyczkę do przeglądarek
tylko o to, by ,,przeciętny Kowalski"
internetowych, pozwalającą wykryć
albo ,,typowy Smith" nie chodzil np.
falszywą informację. Plug-in o nazwie
przez caly dzień w mylnym prze-
,,Open Mind" ma wykrywać, czy prze-
świadczeniu, że jego drużyna wy-
glądana strona jest umieszczona na
grala mecz lub zamartwial się, że
liście podmiotów publikujących fake
w kierunku Ziemi pędzi asteroida,
newsy, a następnie wyświetlać alert.
która ani chybi zaraz zmiecie jego
To nie wszystko. Programik ma rów-
domek z ogródkiem.
nież pomóc użytkownikom wyrobić
sobie opinie na czytany temat, pod-
powiadając informacje ,,z przeciw-
Ustawą fake a
nej strony barykady". Tylko i tu nie
(nie) zwalczysz
O destrukcyjnym wplywie fal-
wiadomo jednak, na jakiej zasadzie
szywych informacji pisze się wiele.
będzie tworzona lista ,,podejrzanych
Potrafią wplywać na postawy i za-
stron" i sugerowanych ,,kontrinfor-
chowania calych spoleczności od
macji".
malych miejscowości do narodów
Wnioski są niepokojące. Nie wy-
(by wymienić choćby kwestię Brexi-
daje się, by w najbliższym czasie fala
wie (Moldawia) przeforsowal zakaz
towa lub profil spolecznościowy będą
tu, gdzie o wplywie rosyjskich spe-
dezinformacji miala się zmniejszyć.
się co najmniej niejednoznaczna.
transmitowania rosyjskiej propa-
mogly być zablokowane czytamy.
ców od fake ów mówi się otwarcie).
Co więcej, walka może sprowa-
Jednocześnie jak czytamy w por-
gandy. Stalo się to wbrew... sprze-
Oficjalnym powodem takiej szyb-
Nic więc dziwnego, że rządy i orga-
dzać się do wprowadzania cenzury
talu wpolityce.pl Organizacja Repor-
ciwowi prezydenta tego kraju, Igora
kiej ścieżki legislacyjnej jest to, co
nizacje pozarządowe prześcigają
prewencyjnej lub zwalczania nie-
terzy bez Granic (RSF) zauważyla
Dodona.
dzialo się w rosyjskiej przestrzeni in-
się w próbach zaradzenia pladze,
wygodnych, rzetelnie pracujących
,,wzrastającą tendencję" glównych
O sprawie informowala telewizja
formacyjnej po dramatycznym poża-
którą zawiadują nie tylko dowcipni-
dziennikarzy i ,,sygnalistów", a także
rosyjskich kanalów telewizyjnych do
Bielsat. Od 12 lutego glówne kana-
rze w Kemerowie, gdzie w centrum
sie podający falszywy wynik meczu,
opozycyjnych polityków. Prowadzi to
umniejszania znaczenia lub igno-
ly telewizyjne zaprzestaly transmisji
handlowym zginęly 64 osoby. Wów-
ale i spece od wojny hybrydowej.
także do zwalczania fake a fake m,
rowania zlych wiadomości, a Rosja
programów informacyjnych Kanalu
czas rosyjskie media spolecznościo-
Czy jest ona do wygrania? Trudno
gdzie wygrywa narracja o większej
znalazla się na 148. miejscu rankin-
Pierwszego, RTR, NTV oraz innych
we (ale i te niezależne od Kremla)
powiedzieć. Gorzej, że przy jej to-
silne przebicia, bardziej przyswajal-
gu wolności mediów Reporterów Bez
telewizji potwierdzil przedstawiciel
rozgrzaly się do czerwoności, poda-
czeniu dość latwo o ,,friendly fire".
nej dla odbiorcy końcowego, który
Granic za 2017 rok, obejmującego
Rady Koordynacyjnej ds. Telewizji
jąc mnóstwo wersji dot. m.in. ilości
Jak świat dlugi i szeroki kolejne
jest ostatecznie skazany sam na sie-
180 krajów.
i Radia Dragoș Vicol. Dodal też, że
ofiar, czy przebiegu akcji ratowni-
rządy zapowiadają ,,ustawy anty-fa-
bie musi szukać prawdy lub żyć w
zadaniem rady jest ,,wyjaśnianie no-
czej. Telewizja ,,Dożd" doniosla o
ke owe". I tak w Malezji za opubli-
klamstwie, póki nie zostanie ono zde-
Będzie coraz gorzej
wych zasad nadawania wszystkim
700 ofiarach, radio Echo Moskwy o
kowanie nieprawdziwej informacji
maskowane. Bo wyjść z info świata
Czy więc da się ustawą walczyć z
dostawcom danych uslug, aby usu-
500. Wlączyli się też popularni bloge-
może grozić nawet 10 lat więzienia.
już praktycznie się nie da...
klamstwem i dezinformacją? Cóż, na
nąć z pola informacyjnego propagan-
rzy. W samym Kemerowie ludzie wy-
Projekt ustawy zlożyl w tamtejszym
***
pewno w jakiś sposób tak. Przyklad
dę i dezinformację".
szli na ulicę. Domagali się prawdy o
parlamencie rząd premiera Najiba
Oczywiście można także wyslać
moldawski, gdzie (podobnie jak w
I tu stala się rzecz przewrotna.
ofiarach pożaru czytamy na stronie
Tun Razaka. Co jednak znamienne
pytanie do stopfake.org. Do czego
calej postsowieckiej strefie wplywów)
Moldawski prezydent powolal się
rmf.fm. Wajchę do walki z ,,dezinfor-
propozycję zgodnie krytykują male-
zachęcamy.
rosyjska telewizja jest rozsadnikiem
na to, o czym pisaliśmy wyżej. Wol-
macją" zwolnil sam Wladimir Putin.
zyjskie media i opozycja, obawiając
najgorszej propagandy wyróżnia się
ność slowa i swobodę formulowania
Odpowiedzialny za nią będzie owia-
się, że nowe przepisy mogą uderzać
źródla: RMF.fm, TV Bielsat,
na plus. Jest to konieczne, biorąc pod
sądów. Bielsat cytuje slowa Dodona,
ny zlą slawą Roskomnadzor, który
w wolność slowa i mieć na celu wpro-
,,Gazeta Polska", wpolityce.pl
uwagę choćby to, jak destrukcyjny
który bronil rosyjskich przekazów
na listę stron niedostępnych wpisuje
wadzenie atmosfery strachu przed
wplyw na spoleczeństwo ukraińskie-
w serwisie Facebook: ,,Oznajmiam
portale pornograficzne, opozycyjne,
wyborami parlamentarnymi, które
Projekt ,,Zapobieganie wywoly-
go Donbasu czy Krymu wywarly de-
powtórnie o swoim stanowisku w
jak i oskarżane o tzw. dzialalność
planowane są w Malezji jeszcze w
waniu napięć w relacji Polski z są-
kady przebywania w strefie wplywów
sprawie tzw. ustawy o walce z pro-
ekstremistyczną. Jak latwo się domy-
tym roku.
siadami StopFake PL" realizowany
rosyjskich mediów. Co jednak, gdy z
pagandą. W mojej opinii stoi ona w
ślić w cierpiącej na deficyt demo-
Innym pomyslem jest ,,Czerwo-
przez Stowarzyszenie Dziennikarzy
takiego samego powodu, Aleksandr
sprzeczności z zasadami demokracji
kracji Rosji ustawa będzie kolejnym
ny guzik" za pośrednictwem którego
Polskich to zadanie publiczne wspól-
Lukaszenka postanowi zamknąć
i lamie podstawowe prawa czlowieka
batem na planktonową opozycję i ta-
można sygnalizować ,,fake newsy".
finansowane przez Ministerstwo
TV Bielsat, kopiując 1:1 rozwiąza-
gwarantowane przez konstytucję i Eu-
kież media. Kreml glówny fabrykant
To pomysl... policji pocztowej we
Spraw Zagranicznych RP w ramach
nia moldawskie? To i tak nie koniec.
ropejską Konwencję Praw Czlowieka,
dezinformacji i mistrz w dziedzinie
Wloszech która na swojej stronie in-
konkursu ,,Wspólpraca w dziedzinie
Jednak nawet w państwach o ustabi-
a konkretnie: prawo do wolności slo-
dywersji już o to zadba. Przykladów
ternetowej umieścila czerwoną ikon-
dyplomacji publicznej 2018".
lizowanej demokracji wprowadzenie
wa, wolność prasy, wolność sumienia
mamy na pęczki. Jeśli dodać, że w
kę ,,zgloś fake news". Po kliknięciu na
Publikacje wyrażają poglądy au-
przepisów karzących ,,za klamstwo"
itd." napisal prezydent. Ostatecznie
walkę z rzekomą i prawdziwą dezin-
nią zostajemy przekierowani do for-
torów i nie mogą być utożsamiane
może skończyć się przeciwskutecz-
przepisy weszly w życie.
formacją ochoczo wlączają się takie
mularza, w którym podaje się adres
z oficjalnym stanowiskiem Minister-
nie. Tym bardziej, że pomysly ,,ustaw
kraje jak Chiny i Turcja, sprawa robi
strony na której znaleziono falszywą
stwa Spraw Zagranicznych RP.
anty-fake owych" często splatają się
informację. Następnie policyjni spe-
Zlodziej krzyczy:
cjaliści sprawdzają tę stronę, patrzą
,,lapaj zlodzieja"
Na Ukrainie przeprowadzono pierwsze testy pocisków Javelin
Ale i to nie koniec tego typu re-
też, czy da się ją zdementować lub
welacji. Otóż okazalo się wlaśnie, że
usunąć. Jeśli występują znamiona
szef Rady Bezpieczeństwa i Obro-
Ukrainy w sposób znaczący wzrosly
22 maja na jednym z poligo-
fake newsów chce zakazać... partia
przestępstwa wszczynają dzialania
ny Ukrainy, Oleksandr Turczynow.
powiedzial Petro Poroszenko pod-
nów Sil Zbrojnych Ukrainy
Wladimira Putina ,,Jedna Rosja". Jak
śledcze. Latwo jednak sobie wyobra-
Wedlug Oleksandra Turczynowa,
czas konferencji prasowej. To broń
przeprowadzono pierwsze
podalo radio RMF projekt już trafil
zić, że zlośliwi, nieuczciwa konkuren-
wszystkiego cele zostaly trafione
przeznaczona do obrony i będzie
testy pocisków przeciwpan-
do Dumy. Jak lawo się domyślić, wla-
cja, lub przeciwnicy polityczni będą
przez wystrzelone rakiety, a ukra-
zastosowana wylącznie wtedy, gdy
cernych Javelin, zakupionych
dze będą mialy prawo natychmiast
masowo zglaszać niewygodne dla
ińskie konstrukcje zaprezentowaly
będziemy mieli do czynienia z napa-
przez Ukrainę w USA. Rów-
blokować strony internetowe rozpo-
siebie informacje. Sprawa jest chyba
rezultaty porównywalne z amery-
ścią ze strony Federacji Rosyjskiej
nolegle odbyly się strzelania
wszechniające plotki lub niespraw-
nie do końca przemyślana. Kto bo-
kańskimi odpowiednikami.
dodal prezydent Ukrainy.
pociskami przeciwpancerny-
dzone informacje. Ochrona ma do-
wiem ma decydować co jest prawdą?
- Nareszcie nastal ten dzień i
W ramach kontraktu o wartości
mi produkcji ukraińskiej,
tyczyć zarówno osób fizycznych, jak
Jak postępować w przypadku opinii?
odbyly się pierwsze odpalenia po-
47 mln dolarów Ukraina zakupila 37
w tym m.in. typu Stugna.
i instytucji państwowych. Na mocy
Są też rozwiązania bardziej sta-
W testach wzięli udzial m.in. pre-
cisków Javelin. Jestem pewny, że
wyrzutni i 210 pocisków typu Javelin.
ustawy w ciągu doby strona interne-
nowcze. I tak parlament w Kiszynio-
zydent Ukrainy Petro Poroszenko i
dziś możliwości bojowe Sil Zbrojnych
źródlo: polukr.net