24
Okruchy historii
29 maja14 czerwca 2018 nr 10 (302) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Pod gwiazdami i kotwicami (cz. I)
W artykule tym nie będzie mowy o radzieckiej Flocie Czarnomorskiej, jak można
by mniemać z nazwy. Opowiem o aptekach starego Stanislawowa. Dawniej nazwy
zakladów farmaceutycznych w Galicji zaczynaly się od ,,Pod...". Dziewięć z dzie-
sięciu aptek stanislawowskich bylo pod czymś pod gwiazdami, aniolami, orla-
mi... A ta dziesiąta nie posiadala w ogóle żadnej nazwy. Ale jak powstaly najstar-
sze apteki w mieście, gdzie się znajdowaly i jakie mialy szyldy?
Od 1875 roku apteka byla w rę-
IWAN BONDAREW
kach niemieckiego lekarza Alfreda
Baila. Jej adres pl. Rynek 4. Jak
Pod kotwicą
wspominają dawni mieszkańcy, byla
W czasach Rzeczypospolitej
najczęściej odwiedzana przez ludzi
mieszkańcy Stanislawowa kupowali
ze wsi i biedniejszych mieszczan.
leki po domach prywatnych farma-
Wlaściciel aktywnie promowal wla-
ceutów. Byla też apteka, prowadzona
sne specyfiki, w tym: Saletryn dr.
przez jezuitów. Nie wiadomo jednak,
Baila środek przeciwko poceniu się
czy byl ona dostępna dla wszystkich,
nóg; Trikogenowa maść dr. Baila
czy byla jedynie apteką zakonną.
środek przeciwlupieżowy. Aby zapo-
Pierwsza klasyczna apteka zo-
biec podróbkom doktor podpisywal
stala otwarta w mieście już w okre-
osobiście każdą flaszeczkę.
sie austriackim w roku 1777 i nosila
Nazwisko Baila stalo się na tyle
nazwę ,,Pod kotwicą". Tę wlaśnie
popularne, że następni wlaściciele
datę w swoich reklamach na lamach
zakladu nadal nazywali go ,,Apteka
Kuriera Stanislawowskiego podaje
i perfumeria dr. Baila". W różnym
jej wlaściciel Alfred Bail. Wpraw-
okresie wlaścicielami apteki byli
dzie w XVIII nie należala do niego
M. Fischer (1908 r.), Józef Schil-
i mieścila się już w zupelnie innym
ler (1912 r.), A. Hanel (1929 r.) i J.
miejscu.
Czenstuch (1942 r.). W okresie so-
W 1987 roku uczniowie szkoly nr
wieckim byla to zwykla apteka nr 3.
10 przechodzili obok starej kamieni-
Apteka ,,Pod srebrnym orlem" przechodzila z ojca na syna
W 2001 roku budynek zostal roze-
cy przy ul. Szeremety 2, którą wów-
brany, a na jego miejscu powstala
czas rozbierano. W wykopie od tylu
dek przeciwko kaszlowi. Pudeleczko
Wiadomo, że w mieście w tym
Po wojnie w tej kamienicy dzia-
Galeria H.
budynku zobaczyli kości i czaszki.
kosztowalo jedynie 20 halerzy, czyli
okresie istnial drugi zaklad farma-
lal sklep ,,Reaktywy laboratoryjne",
Zawiadomili o tym odkryciu muzeum
dzisiejsze 10 hrywien.
ceutyczny pod nazwą ,,Pod srebr-
który później zamieniono na ,,Bu-
krajoznawcze. Na miejsce przybyli
W czasie I wojny światowej ka-
nym orlem". Mieścil się przy nieist-
ciczki".
Pod srebrnym orlem
Pierwszy miejski historyk Hry-
natychmiast archeolodzy i wyjaśnili,
mienica zostala zrujnowana, ale
niejącej już dziś ul. Karpińskiego,
bowicz pisal, że w 1847 roku w
że są to pozostalości po starej ap-
apteka nie znikla. Przeniosla się do
mniej więcej na początku dzisiejszej
Pod gwiazdą
kamienicy naprzeciwko, do budynku
ul. Halickiej od skrzyżowania z
Jeżeli od początku wszystkie
przy ul. Kazimierzowskiej 4 (ob. ul.
ul. Belwederską do pl. Rynek. Pod
apteki tulily się w centrum miasta, to
koniec XIX wieku wlaścicielem tej
apteki znaczy się Polak niejaki Jan
Macura. Przewodnik z 1929 roku
wspomina innego Macurę Karola.
Może to jego syn?
Pocztówka z okresu austriac-
kiego zachowala wygląd tej apteki.
Wówczas ul. Karpińskiego masze-
rowal pochód czlonków Polskiego
Towarzystwa Gimnastycznego ,,So-
kól". Na tylnym planie widzimy pię-
trową kamienicę. Nad narożnym
Najbardziej ,,gwieżdzista" apteka należala do Beniamina
wejściem widoczny jest szyld po
Najstarszą aptekę Stanislawowa zniszczono w 2001 roku
Gundermana
polsku ,,Apteka" i postać orla. Bu-
na początku XX wieku geografia far-
tece. Z ulamków ceramiki ustalono
Mazepy), który szczęśliwie przetrwal
dynek zostal zniszczony podczas
Stanislawowie byly dwie apteki. Rok
maceutyczna sięgnęla peryferii. W
nawet okres jej funkcjonowania II
zawieruchę wojenną. W latach 20.
bombardowania miasta w 1944
wcześniej pośród mlodych oficerów
maju 1903 roku Gustaw Adam otwo-
polowa XVIII wieku. Wspólcześni
nowym wlaścicielem apteki byl Her-
roku. Później powstal tam blok z
gwardii narodowej wspomniani są
rzyl aptekę przy ul. Zablotowskiej 1.
farmaceuci wyjaśnili, skąd wzięlo się
man Rejtman. Przed wojną przeniósl
restauracją ,,Karpaty". A dziś dziala
aptekarze Sachanek i Tomanek. Z
tyle kości zwierząt w tamtych cza-
tu ,,Idea Bank".
pewnością jeden z nich trzymal ap-
sach produkowano z nich aktywowa-
tekę ,,Pod kotwicą". Ale gdzie praco-
ny węgiel.
wal ten drugi?
Pod Opatrznością Bożą
W 1875 roku w Stanislawowie
otwarto trzecią aptekę. Na rogu
dzisiejszych ul. Belwederskiej i
Halickiej stal skromny hotel ,,Pod
czarnym orlem". Pokoje mieścily się
wówczas na piętrze, a apteka ,,Pod
Opatrznością Bożą" zajmowala caly
parter. Jej wlaścicielem byl Ormia-
nin Albin Amirowicz.
Ówczesne apteki różnily się
swoimi specyfikami. Tam na przy-
klad sprzedawano... benzynę, którą
wywabiano plamy. A jeszcze, jak
twierdzi krajoznawca Mychajlo Ho-
W 1960 roku w tej aptece ujrzano... aniola
lowatyj pan Amirowicz sprzedawal
się do nowo zbudowanej kamienicy
Nie naruszyl wiekowej tradycji i na-
też bilety na przedstawienia teatral-
przy dzisiejszej ul. Mazepy 2. Rejt-
zwal swój zaklad ,,Pod gwiazdą".
ne i wieczorki taneczne. Ale leki też
man byl Żydem i gdy ,,przeniósl" się
Po kilku latach aptekę wykupil
mial. Dobrze sprzedawaly się ,,Alpej-
do getta, aptekę przejąl magister I.
magister farmacji Beniamin Gunder-
skie cukierki sosnowe". Jak glosila
Szmorgun.
man. Wkrótce ulica zmienila nazwę
reklama najlepszy i najtańszy śro-
Ormianin Amirowicz oprócz leków sprzedawal też cukierki
