4
Przegląd wydarzeń
30 czerwca16 lipca 2018 nr 12 (304) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Przywolać pamięć lecznicy doktora Tarnawskiego!
Organizatorzy sympozjum zor-
rować te wille, które utracily oryginal-
(dokończenie ze s. 1)
ganizowali wizytę w sanatorium dzie-
ne elementy, ale przede wszystkim
cięcym. Zebranych przywital glówny
chcialabym się skupić na remoncie
- Ta historia zostala trochę za-
lekarz sanatorium Jurij Pawluk. W
jadalni i stworzyć tam muzeum po-
pomniana, podobnie jak to miejsce,
Wilii Bialej poczęstowano przybylych
święcone historii lecznicy.
przez gospodarzy, Ukraińców, którzy
sokiem wytloczonym z kielków psze-
Sanatorium dziecięce w Kosowie
tu mieszkają, jak i przez Polaków.
nicy. Jest to plyn bogaty w wartości
ma szereg walorów. Jest to nie tylko
Dopiero uczestnicząc w takich sym-
odżywcze o dzialaniu przeciwbak-
zespól zabytkowych, i oryginalnych
pozjach, dowiadują się jak znaczą-
teryjnym. Dzieci przebywające w
jak na Pokucie, budynków, ale rów-
cym miejscem byla ta lecznica i jaki
sanatorium piją taki sok codziennie.
nież atrakcyjny park. Drzewa, które
potencjal tu drzemie. To wydarzenie
Uczestnicy konferencji byli oprowa-
tu rosną, przykuwają wzrok przecięt-
nie odbyloby się bez sily napędowej
dzani przez Natalię Tarkowską i Ka-
nego spacerowicza, ale dla dendro-
tego tematu, bez Natalii Tarkowskiej,
tarzynę Tur-Marciszuk. Obecny stan
logów i botaników to prawdziwy raj:
która jest absolutną pasjonatką, zu-
dawnego zakladu przyrodolecznicze-
- Jest tu wiele ciekawych drzew
pelnie pochloniętą tematem. Gdy
go w Kosowie przyprawia milośników
egzotycznych, które zasadzil jeszcze
przyszla do nas rok temu, by wspól-
lecznicy o trwogę. Sam dyrektor sa-
doktor Tarnawski mówi dr Tetiana
nie napisać projekt i wypromować te-
natorium dziecięcego, które znajduje
Prykladowska, pracownik ogrodu
zachodniej Europie, ale w naszym
Niciei na temat tej lecznicy. Zbieglo
mat lecznicy, jej pomysl zostal zaak-
się na tym terenie, prawdopodobnie
botanicznego Uniwersytetu Leśnego
kraju byly nieznane, dlatego przy-
się to z wyborem tematu pracy ma-
ceptowany przez naszych partnerów,
jest daleki od takich emocji, ponieważ
we Lwowie. Są tu drzewa z Ame-
ciągaly oryginalne postacie ze świa-
gisterskiej i postanowilam o tym na-
przez Fundację Pomoc Polakom na
w zeszlym roku zarządzil rozbiórkę
ryki Pólnocnej takie jak sosna wej-
ta kultury. Doktor Tarnawski wybral
pisać. Początkowo odradzano mi to,
Wschodzie, przez Komisję Senacką
zabytkowej drewnianej werandy oka-
mutka, tulipanowiec amerykański,
metodę przyrodoleczniczą opisala
ponieważ nie bylo żadnych materia-
Lączności z Polakami za Granicą, a
lającej lazienki. Wskutek protestów
cypryśnik Lawsona. Są też drzewa z
zasady panujące w zakladzie Nata-
lów, prawie żadnej publikacji, oprócz
my jako CKPiDE cieszymy się, że
zaniechal jednak zniszczenia calości
Chin i z Japonii, trzy potężne okazy
lia Tarkowska ze względu na to, że
książki wspomnieniowej syna, Wita
możemy pierwszą taką imprezę
tarasu. Tak Natalia Tarkowska opisa-
gingko biloba, czyli milorzębu dwu-
Kosów mial świetny klimat, który po-
Tarnawskiego pt. ,,Mój ojciec". Posta-
zorganizować poza ścianami Cen-
la stan budynków Tarnawskiego:
platowego, jest cyprysik groszkowy,
zwalal stosować wlaśnie tę metodę.
nowilam jednak poszukać materia-
trum i poza Iwano-Frankiwskiem.
- Stan budynków jest tragiczny.
daglezja zielona i modrzew japoński,
Pacjenci doktora Tarnawskiego wsta-
lów. Musialam przebadać kilkadzie-
Konferencja odbyla się z inicja-
Część z nich zostala poddana kon-
a poza tym wiele różnych krzewów.
wali o 5:30, brodzili boso po rosie,
siąt archiwów w Polsce, na Ukrainie,
tywy Natalii Tarkowskiej, populary-
Zasluguje na uwagę to, że te drzewa
zatorki pamięci o lecznicy Apoli-
mają olbrzymie rozmiary. Tak rozwi-
narego Tarnawskiego w Kosowie.
niętych drzew jest bardzo malo, nie
Mloda badaczka wyglosila wyklad
tylko na pólnocnym stoku Karpat, ale
,,Wspólne dziedzictwo wspólna
na calej Ukrainie. Tu rosną drzewa,
sprawa. Zaklad Przyrodoleczniczy
które maja po sto lat, osiągają śred-
doktora Apolinarego Tarnawskiego.
nicę pól metra, a niektóre do metra
Wartość historyczno-kulturowa i tu-
i więcej. Ten park zasluguje na więk-
rystyczny potencjal". Przekonywala
szą uwagę, na badania, być może
zebranych jak dziedzictwo Kosowa
na zbiór nasion, które można będzie
może stymulować turystykę oraz
zasadzić w innych parkach w innych
rozwój miasta i regionu. Wyglo-
regionach.
szono również referaty Katarzyny
Tur-Marciszuk i dra inż. Wlodzimie-
Konferencja odbyla się 23 czerw-
rza Witkowskiego, wspóltworzących
ca. Sympozjum jest holdem zlożo-
grupę badawczą, która pod koniec
nym doktorowi Apolinaremu Tarnaw-
lat 90. przeprowadzila inwentaryza-
skiemu w 75. rocznicę jego śmierci i
cję kosowskiej lecznicy. Ostatnim
125. rocznicę otwarcia zakladu przy-
punktem sympozjum byl pokaz mody
serwacji, która wlaściwie uszkodzila
rodoleczniczego. Wzięli w niej udzial
następnie gimnastykowali się przy
a także w Londynie. Teraz pracuję
huculskiej. Sala oczarowana wpa-
je, pozbawila oryginalnych elemen-
specjaliści z Polski i z Ukrainy repre-
wschodzie slońca w takt muzyki wy-
nad rozprawą doktorską poświęco-
trywala się w mlode Huculki pre-
tów architektonicznych. Chcieliby-
zentujący różne dyscypliny naukowe.
grywanej przez orkiestrę, następnie
ną dzialalności spolecznej doktora
zentujące ubrania stylizowane na
śmy uniknąć tego, chcemy, aby te
Konferencję zorganizowalo Centrum
pracowali w sadzie i w ogrodzie.
Tarnawskiego. Będzie to też pretekst
ludowe. Zebrani wyciągali wszyst-
budynki, które są jeszcze w orygi-
Kultury Polskiej i Dialogu Europej-
Natalia Tarkowska jest najwięk-
do pokazania życia spolecznego Po-
kie urządzenia, które dokumentują
nalnym stanie, przeszly prawidlową
skiego w Iwano-Frankiwsku przy
szą, a być może jedyną osobą, która
laków przed wojną w Kosowie. Mam
obraz: aparaty, tablety, telefony ko-
konserwację, w celu udostępnienia
wsparciu Senatu Rzeczypospolitej
stara się przypomnieć o legendarnym
nadzieję, że uda się zrealizować
mórkowe. Po konferencji dokonano
ich kiedyś dla zwiedzających. Mam
Polskiej za pośrednictwem Fundacji
jeszcze nie tak dawno uzdrowisku,
projekty, o których mówiliśmy w cza-
poczęstunku dań jarskich wedlug
nadzieję, że uda się w przyszlości
Pomoc Polakom na Wschodzie oraz
lecz o którym pamięć powoli zanika.
sie sympozjum, że uda się zadbać
przepisu Apolinarego Tarnawskie-
uratować wszystkie budynki, które
Konsulatu Generalnego Rzeczypo-
Pasjonatka napisala książkę ,,Leczni-
o dziedzictwo lecznicy, i że uda się
go. Kosztującym dania bezmięsne
teraz możemy zobaczyć lącznie
spolitej Polskiej we Lwowie. Partne-
ca narodu: kulturotwórcza rola Zakla-
wprowadzić lecznicę do obiegu tury-
z menu zakladu przyrodolecznicze-
siedem wilii. Oczywiście byloby ide-
rem lokalnym wydarzenia byl Instytut
stycznego, tak żeby stala się glówną
alnie, gdybyśmy dali radę odrestau-
Sztuki Użytkowej i Dekoracyjnej.
atrakcją tego regionu.
Doktor Tarnawski cieszyl się autorytetem w kosowie
Z ROMANĄ TKACZUK,
To prawda, że on mial
mieszkanka Stanislawowa,
tak duży autorytet, że ludzie
która wychowala się w Ko-
przyjmowali te zasady?
Bardzo często powolywano się
sowie rozmawial WOJCIECH
na doktora Tarnawskiego, że on tak
JANKOWSKI.
mówil. Jak slyszalam w dzieciństwie,
dziś w ramach konferen-
jak o nim rozmawiano, jak go slucha-
cji poczęstowano uczestni-
no, to myślę, że rzeczywiście mial
ków jarskimi daniami wedlug
du Przyrodoleczniczego doktora Apo-
go przygrywala huculska muzyka w
autorytet. To byla postać znakomita.
przepisów doktora Tar-
linarego Tarnawskiego w Kosowie na
dość nietypowych aranżacjach, na
Kosów w tym okresie bardzo dużo
nawskiego. Pani pamięta z
Pokuciu (18931939)". Stara się o
przyklad na saksofon.
zyskal, ponieważ byl miejscem waż-
domu takie potrawy? Czy
uratowanie drewnianych budynków
Lecznica Apolinarego Tarnaw-
nym dla kultury polskiej.
te przepisy jarskie trafily do
sanatorium. Pisze projekty i wysyla
skiego byla znanym w dwudzie-
kosowskich domów?
Pani rodzina byla w jakimś
pisma do różnych instytucji, często
stoleciu międzywojennym uzdro-
W Kosowie bardzo dużo z tego,
stopniu związana z lecznicą?
bez odzewu. Jako mloda, atrakcyjna
wiskiem, do którego przyjeżdżaly
domu uważano, że nie wolno obie-
co robil Tarnawski bylo znane i zupy u
Mój pradziadek Ignacy Grusz-
i sympatyczna osoba, zwykle zjed-
elity II Rzeczypospolitej. Bywali tu
rać owoców, ponieważ Tarnawski
nas są gotowane w podobny sposób.
kowski byl wlaścicielem pracowni
nuje sobie przychylność i roztapia
między innymi: Wojciech Korfanty,
mówil bardzo przepraszam, ale to
Takie jarzynowe zupy mają podobny
tkacko-kilimiarskiej i w jego zakla-
najchlodniejsze serca. Niekiedy jed-
Roman Dmowski, Ignacy Daszyński,
cytat ,,Gówno jecie, a zloto wyrzu-
smak, również zapiekanki. Nie pa-
dzie robiono plecionki dla doktora
nak jej uroku nie staje na roztopienie
Gabriela Zapolska i Kazimierz Wie-
cacie!". Mój dziadek mówil zawsze
miętam z domu opowieści, że gotują
Tarnawskiego, w których chodzily
niektórych serc, jak na przyklad glów-
rzyński. Zaklad slynąl z nietypowych
,,wladaj sobą" i dlatego te zasady sto-
wedlug tych przepisów, ale tę kulturę
,,duchy" w lecznicy. Poza tym, rodzi-
nego lekarza sanatorium.
wówczas metod leczenia poprzez
sowal cale życie. Zawsze z rana myl
(w tym najszerszym znaczeniu tego
na pana Jana Jakuba Kaszyńsiego
- Moja przygoda z doktorem Tar-
glodówki i pracę.
się zimną wodą. Prowadzil aktywne
slowa) Tarnawski wprowadzal tu w
byla zaprzyjaźniona z naszą. Jak
nawskim zaczęla się siedem lat temu,
- Metody leczenia doktora Tar-
życie i mówil, że tak uczyl doktor Tar-
Kosowie w wielu dziedzinach, na
bylam dzieckiem, to bardzo często
kiedy przeczytalam krótki artykul prof.
nawskiego byly dość popularne w
nawski.
przyklad w sadownictwie. U mnie w
się spotykali.