3

Wolna trybuna

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 września­15 października 2018 nr 18 (310)

Filozofia kalego" kwitnie w najlepsze

O drogach ku niepodleglości Polski

29 września w sali konferencyjnej Lwowskiego Profesjonalne-

Awantura, która wybuchla dookola filmu ,,Kler", jest dla mnie interesująca niebywale.

go Koledżu Turystyki, Gastronomii i Hotelarstwa we Lwowie

Powtarzam ­ awantura, a nie sam film. Nawet szerzej ­ interesujące jest dla mnie

odbyla się konferencja patriotyczno-historyczna ,,Drogi ku Nie-

zestawienie awantury buszującej dookola ,,Kleru" z ocenami innych filmów tego sa-

podleglości", której organizatorami byla Federacja Organizacji

mego reżysera, szczególnie ,,Wolynia". Dlaczego tak? Ano, bowiem po raz kolejny

Polskich na Ukrainie i Stowarzyszenie Mala Garstka z Sycowa

mam okazję obserwować, jak dalece w dzisiejsze życie wdarl się relatywizm war-

pod honorowym patronatem Instytutu Pamięci Narodowej.

tości, ocen i sympatii. Przy czym, tym razem, mam ,,material badawczy" niezwykle

wyrazisty i w niemal krystalicznie czystej formie ­ ale o tym za chwilę.

nie) ci, którzy ,,Wolyń" niemal do nie-

Manipulacja, mijanie się z praw-

ARTUR DESKA

bios wynosili, ,,Kler" postponują. Ci

dą, obelga, brak krytycyzmu, de-

Najpierw tradycyjna uwaga dla

którym ,,Kler" się dokumentem zdaje,

magogia, hucpa, chamstwo, niena-

,,czytających inaczej". Tym tekstem

,,Wolyń" krytykowali.

wiść ­ ależ proszę, jak najbardziej

absolutnie nie zamierzam oceniać ani

Oczywiście powyższa obserwa-

­ jeśli to jest ,,sprawie" użyteczne!

,,Kleru", ani ,,Wolynia". ,,Kleru" w calo-

cja też jest niejakim uogólnieniem

Przecież szlachetność ,,sprawy"

ści nie oglądalem, ,,Wolyń" obejrza-

(za które czytelników gorąco przepra-

wszystko usprawiedliwia, nawet naj-

lem. Na temat ,,Wolynia" swoje zdanie

szam), ale z tego co (prawda, poza

większy bezsens, najbezczelniejsze

mam. Obejrzę ,,Kler" ­ a obejrzę! ­ też

Polską mieszkając) czytam i slyszę,

lgarstwo, najczarniejszą nienawiść.

będę mial zdanie o nim. Ten tekst nie

to w większości przypadków tak wla-

I to nie tylko ocen tych dwóch filmów

jest o tych filmach, a o ich odbiorze,

śnie jest. Na usprawiedliwienie tego,

dotyczy! Wziąlem te oceny i ich

Jacek Magdoń (od lewej), Piotr Szopa, Rafal Kocot, Emilia

którego echa (choć z daleka i zazwy-

że z uogólnienia korzystam (a nie

zmienności ,,na warsztat" jedynie

Chmielowa

czaj przez Internet) napuszone, glo-

lubię) ­ porównalem opinie o ,,Wo-

dlatego, że na przykladzie wlaśnie

śne i soczyste docieraly i docierają do

lyniu", które wyglaszali apologeci

zmienności tych ocen (w powiąza-

10 Wiera Szerszniowa opowiedziala

KONSTANTY CZAWAGA

mnie na ukraińską prowincję.

,,Kleru" i opinie o ,,Klerze, które glo-

niu z grupą te oceny formulującą)

o wkladzie mieszkańców Lwowa w

tekst i zdjęcia

Chcąc nie chcąc ­ śledząc pro-

sili chwalcy ,,Wolynia". Uważam, że

w jaskrawy sposób widać jak w

niepodleglość Polski.

file moich znajomych na portalach

wnioski wyciągnięte z tych porównań

zależności od potrzeby zlo staje się

W konferencji uczestniczyli dzia-

Groby, jako ślady wydarzeń

spolecznościowych, czytając inter-

(pomimo konieczności korzystania z

dobrem, a dobro ­ zlem.

lacze FOPnU z obwodu lwowskiego,

walki o Niepodleglość Polski, moż-

netową prasę, sluchając wywiadów,

tak nielubianego przeze mnie uogól-

Co ciekawe, powyższy mecha-

również z Kijowa, Żytomierza, Char-

na spotkać nie tylko we Lwowie, a

czy wreszcie rozmawiając z Przyja-

nienia) jednak dają mi prawo do for-

nizm nie tylko ,,wielkim graczom" i nie

kowa, Czerniowiec i innych miast.

również na Wolyniu, w Kijowie, na

ciólmi ­ dawniej na ,,Wolyń", a teraz

mulowania przedstawionej powyżej

tylko polityce jest wlaściwy. Nawet

Przybyla też liczna grupa mlodzieży

Bukowinie, innych terenach ­ za-

na ,,Kler" się ,,natykam". Wlaściwie,

tezy ­ w uproszczeniu brzmi to mniej

więcej ­ rozumiejąc, że taki istnie-

z Sycowa.

znaczyl konsul RP we Lwowie Rafal

nie na same filmy, ale na opinie o

więcej tak: ,,jeśli ,,Wolyń" tak, to ,,Kler"

je i że jest możliwy do wykrycia, ci

Przemówienie wstępne wyglosila

Kocot. Wysluchano też referatów

nich i o ich reżyserze. Dlatego, po

nie" i ,,jeśli ,,Wolyń" nie, to ,,Kler" tak".

,,wielcy", także i politycy, formulują

prezes FOPnU Emilia Chmielowa. Dr

dra Wladyslawa Strutyńskiego, pre-

przestudiowaniu wielu tekstów na

Oczywiście, jeśli zgodzić się z

swoje oceny delikatnie, bez agresji

Piotr Szopa z IPN Oddzial w Rze-

zesa Towarzystwa Kultury Polskiej

ten temat, po odczekaniu (by i moje

istnieniem powyżej opisanego me-

i ,,poprawnie politycznie". Natomiast

szowie przybliżyl postać Romana

im. Adama Mickiewicza w Czerniow-

emocje opadly) jakiegoś czasu, po

chanizmu wspólzależności ocen tych

ci ,,nie z pierwszych stron gazet" i ci

Dmowskiego, a dr Jacek Magdoń

cach oraz gości z Polski. Nie zabra-

przemyśleniu spraw kilku ­ czuję się

obydwu filmów, to nie sposób nie za-

,,nie z telewizora" dają się temu me-

mówil o Józefie Pilsudskim. Wicedy-

klo również polskiej poezji i muzyki

uprawniony do napisania kolejnego

dać sobie pytania ­ a dlaczego tak?

chanizmowi ,,wkręcić" tak glęboko,

rektor lwowskiej szkoly Średniej nr

patriotycznej.

moralitetu (uwaga dla ,,czytających

W poszukiwaniach na to pytanie od-

że tracą wszelką zdolność reflek-

inaczej" ­ użycie slowa ,,moralitet" to

powiedzi proponuję odrzucić kwestie

sji, zwalniają wszelkie hamulce i z

żart) o relatywizmie.

warsztatowe i artystyczne obydwu

rozkoszą toną wlaśnie w odmętach

Cóż się bowiem dzieje? Otóż

filmów. Dlaczego? Otóż obejrzalem

relatywizmu dobra i zla. Przy tym

pojawiwszy się pewien czas temu

znamienitą większość filmów reżyse-

używają języka ,,malo dyploma-

w kinach film ,,Wolyń" zostal przy-

ra ,,Wolynia" i ,,Kleru" (nie żebym się

tycznego", określeń ,,powszechnie

jęty (przez znaczną część widowni

chwalil, ale do obejrzenia pozostal mi

uważanych za obraźliwe", manipu-

i krytyki w Polsce) jako dzielo nie-

jeszcze (w calości) ,,Kler" wlaśnie),

lują, klamią, obrażają, poniżają,

mal epokowe. Czytalem i slyszalem

no i w moim odbiorze (prawda, eks-

generalizują, ranią, są niesprawie-

opinie o ,,prawie dokumentalnym

pertem nie jestem), są one podob-

dliwi itd.

jego charakterze". Więcej ­ czyta-

ne. Nie scenariusze oczywiście, ale

Co szczególnie straszne ­ ci

lem i slyszalem o jego ,,pojednawczej

sposób ich realizacji, środki wyrazu,

,,wkręceni" nie widzą w ich ,,wkrę-

roli". Podobno mial slużyć (byly i takie

aktorzy nawet.

ceniu" problemu. Więcej, samego

opinie) ,,oczyszczeniu", poszukiwaniu

Dlatego, pomimo skrajnie róż-

,,wkręcenia" nie zauważają. Są świę-

historycznej prawdy, być kamieniem

nej tematyki ,,Wolynia" i ,,Kleru", po-

cie przekonani co do sluszności ich

milowym na drodze do polsko-ukra-

mimo że tego ostatniego (poza frag-

postępowania, co do tego, że mają

Polska przekaże 6 mln euro

ińskiego konsensusu historycznego

mentami) nie obejrzalem jeszcze,

prawo wlaśnie tak oceniać, takich

(spotkalem się i z takim zdaniem).

nie podejrzewam, że tak warsztat,

slów używać, to samo ­ w zależności

na oczyszczalnie wokól jeziora Świtaź

Przez inną część polskiej widow-

jak i osobowość reżysera obydwu

od potrzeby ­ jednego dnia chwalić,

W okolicznych wioskach zostaną wybudowane oczyszczalnie

ni film ,,Wolyń" zostal skrytykowany

filmów w diametralny sposób ulegly

a drugiego poniewierać. Co gorsza,

za historyczne nieścislości, przery-

(między realizacją obydwu) zmianie.

relatywizm wartości występuje za-

ścieków i systemy kanalizacji, których dziś brakuje. Minister-

sowania, uproszczenia, epatowanie

Dlatego nie w reżyserskiej pracy, nie

zwyczaj razem ze specyficznym poj-

stwo Inwestycji i Rozwoju RP sfinansuje projekt skanalizowa-

przemocą, antyukraińskie tony. Raz

w scenariuszach, nie w grze aktorów

mowaniem tolerancji i poszanowania

nia kilku wiosek leżących wokól jeziora Świtaź. Zgodnie

jeszcze ­ ja filmu nie oceniam, bo to

proponuję szukać przyczyn wspo-

odmiennych ocen i poglądów ­ ale

z informacjami wartość robót wyceniono na 5,805 mln euro.

nie miejsce na to. Piszę o tym, jakie

mnianego mechanizmu rozkladania

tym razem tylko wspomnę o tym.

opinie o tym filmie moglem wyczytać/

się ocen obu filmów.

Zacząlem od ocen dwóch filmów.

Jak informuje slużba prasowa

w naszym rejonie ­ brak systemów

wysluchać.

Polityczna użyteczność ­ ot co!

Przyznaję, z jednej strony to byl pe-

Administracji  Państwowej  rejonu

kanalizacji i oczyszczalni ścieków

Kolejnym dzielem reżysera ,,Wo-

Uogólniając (przepraszam, że zno-

wien wybieg, by uwagę czytelników

Szackiego, 30 sierpnia br. w Warsza-

przy stalym wzroście obciążenia re-

lynia" jest wyświetlany od niedawna w

wu to robię), tym, którym ,,Wolyń" byl

przykuć, a z drugiej, by na jaskrawym

wie podpisano umowę na realizację

kreacyjnego. Da to impuls do cywili-

polskich kinach ,,Kler". Znowu ­ filmu

użyteczny, nie przeszkadzalo w nim

przykladzie niebywale niszczący na-

projektu z funduszy europejskich ,,Po-

zowanego rozwoju branży turystycz-

nie oceniam. Po pierwsze, calego

to, co przeszkadza im w ,,Klerze". Z

sze życie mechanizm pokazać. Cel

prawa sytuacji ekologicznej w Szac-

nej naszego regionu ­ podkreślają

filmu nie widzialem, a po drugie, ten

kolei tym, którym jest mily i wygodny

uświęca środki! Ku mej niebywalej

kim narodowym parku przyrodniczym

wladze miejskie Szacka.

tekst nie ocenie wzmiankowanych fil-

,,Kler" nie przeszkadza to, co drażnilo

rozpaczy przychodzi nam żyć w

drogą skanalizowania kilku miejsco-

Pieniądze mają być wydzielone w

mów ma slużyć ­ powyżej już to wyja-

ich w ,,Wolyniu". Jasne ­ uogólniam,

świecie, w którym sukces jest miarą

wości wokól jeziora Świtaź".

ramach programu wspólpracy trans-

śnialem. No i cóż to ja widzę i slyszę?!

tak ­ są wyjątki, zgoda ­ mogą istnieć

i usprawiedliwieniem wszystkiego.

Zgodnie z umową Ministerstwo

granicznej ,,Polska­Bialoruś­Ukraina

To samo! Jedni ­ dokument, dzielo

i inne ocen motywacje i oczywiście ­

Sukces polityczny, finansowy, me-

Inwestycji i Rozwoju RP przekaże

2014­2020".

epokowe, ważny glos... Drudzy ­

zapewne nie ja pierwszy zauważam

dialny. Dlatego dwie przeciwstawne

Administracji Szackiej grant na reali-

Jak donosi wydanie ,,Szack. Rejon",

epatowanie skandalem, przerysowa-

wszystko powyższe. Jednak relaty-

oceny tego samego nie wywolują

zację wspomnianego projektu o wy-

niedawno Gabinet ministrów Ukrainy

nie, uproszczenia, antyklerykalizm.

wizm ocen i wartości, w uproszcze-

logicznego dyskomfortu. Dlatego

żej podanej wartości, która stanowi

podjąl decyzję rozdzialu funduszy ze

Teoretycznie to nic dziwnego.

niu w Polsce określany ,,filozofią Ka-

większość ocen formulowanych jest

90% ogólnej wartości prac (razem

specjalnej puli na wykonanie szeregu

Skrajna polaryzacja opinii na wszel-

lego" już od dluższego czasu kwitnie

w zależności od ,,miejsca siedzenia"

6,450 mln euro). Projekt ma być

dzialań w zakresie ochrony przyrody

realizowany w ciągu 24 miesięcy.

w obiektach wlasności państwowej w

kie możliwe tematy jest jakby wpisa-

sobie w najlepsze. To jest dobre, co

i tego, na ile są one użyteczne, a na

Przewiduje on budowę oczyszczalni

różnych regionach Ukrainy. Zgodnie z

na w nasze dzisiejsze dni. Dlatego

,,sprawie" sluży, to jest naganne, co

ile szkodliwe, a nie w oparciu o takie

ścieków i skanalizowanie miejscowo-

tą decyzją 25 mln hrywien otrzyma re-

(teoretycznie ­ znowu zaznaczam)

jej szkodzi! Przepraszam, ale nie po-

pojęcia jak uczciwość, dobro, piękno,

ści Szack, Świtaź i Pulmo.

jon Szacki jako wsparcie wspomnia-

nie powinna dziwić tak bardzo różna

trafię uciec od wrażenia, że wlaśnie z

prawda, przyjaźń. Dlatego coraz cię-

­ Realizacja projektu pozwoli

nego projektu transgranicznego.

recepcja obu filmów. Tyle tylko, że

podobnym mam do czynienia w przy-

żej jest w naszym świecie żyć ideali-

rozwiązać od dawna bolący problem

źródlo: zaxid.net

jest pewien szkopul ­ otóż (przeważ-

padku ocen ,,Kleru" i ,,Wolynia"!

stom.