img
13
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 września­15 października 2018 nr 18 (310)
Rodzinne zabawy sportowe
klad Unii Lubelskiej jako prekursorki
mówiąc na temat ,,Pilsudscy, Naruto-
uważal się za ,,Polaka litewskiego"
Unii Europejskiej ­ pozostaje wciąż
wiczowie, Birżyszkowie ­ Polacy, Li-
i ,,Litwina mówiącego po polsku", byl
Od niepodleglości
trudnym problemem w naszych
twini czy Żmudzini", wyglosil bezlito-
bardzo aktywny w tworzeniu nowej
wzajemnych relacjach.
sną krytykę obowiązującej na Litwie
Litwy. Próbowal lączyć polskość z
do niepodleglości"
Jak żartowal mer Plungian: ,,Li-
narracji historycznej. Jak stwierdzil,
litewskością, wierzyl w plany federa-
twini i Żmudzini zleźli już z drzew,
obraz historii Litwy zostal wypaczony,
cyjne Pilsudskiego, bral nawet udzial
a prowadzona przez nasze wladze
a wiele podstawowych faktów jest po-
w rozmowach politycznych w War-
Polskie rodziny zebraly się 22 września
polityka wyrąbywania lasów bardzo
mijanych i przemilczanych. Zapomina
szawie, jednak po fiasku tej koncep-
w sali Lokomotyw we Lwowie, aby wziąć
w tym pomaga". W ocenie przeszlo-
się na przyklad, że nie bylo języka
ści trzeba przyznać, że ,,zly pokój
litewskiego ani w kancelarii księcia
udzial w rodzinnych zabawach sportowych
jest lepszy niż dobra wojna", a kon-
Witolda, ani w metrykach tamtego
ferencja o braciach Narutowiczach,
czasu, bowiem poslugiwano się tam
,,Od niepodleglości do niepodleglości".
do której przygotowania trwaly rok,
językiem ruskim, tymczasem pro-
byla najlepszym przykladem nowego
wadzi się poszukiwania zapisu Unii
ną. Ostatnim konkursem byl quiz
KARINA WYSOCZAŃSKA
podejścia do kontrowersyjnych wy-
Lubelskiej po litewsku, traktując jako
historyczny,  który  podsumowal
tekst i zdjęcia
darzeń w historii Litwy i Polski. ­ Ci
,,noc bez zorzy" pięć wieków wspólnej
uzyskaną wiedzę.
ludzie nas dzielą i lączą ­ powiedzial
państwowości. ,,Bez Polaków i bitwy
­ Przyjechalem na rodzinne
Zawody sportowe, organizowane
mer Klisonis. Jan Sklodowski wyrazil
pod Grunwaldem biegalibyśmy po
zabawy sportowe z czwórką dzieci.
przez Lwowski Klub ,,Strefa mlodzie-
nadzieję, że polsko-litewskie spotka-
krzakach, bylibyśmy Rosjanami" ­
Bardzo nam się tutaj spodobalo. Bylo
ży", mialy na celu umocnić relacje w
nia na Żmudzi będą kontynuowane,
powiedzial uczony, podkreślając, że
wiele różnych atrakcji sportowych:
rodzinach, poszerzyć wiedzę dzieci
bowiem dyskusja dopiero się zaczę-
granica tożsamości narodowej prze-
od ukladania puzzli historycznych do
i rodziców o historii Polski oraz pro-
la. Planowane jest wydanie publikacji
biegala w rodzinach. ,,Nie chcemy
rzucania pilką. Najbardziej chlopakom
mować aktywny wypoczynek.
pokonferencyjnej. Zlożono podzięko-
dzisiaj zaakceptować polskości, nie
spodobala się pilka nożna ­ powie-
­ Ten pomysl zrodzil się jesz-
wania dla organizatorów konferencji
dostrzegamy, że może być polskość
dzial Andrzej Makowiecki, uczestnik
cze na warsztatach ,,Ja-lider", któ-
i wymieniono okolicznościowe upo-
litewska. Cieszmy się, że mamy braci
projektu.
re organizowala Fundacja Wolność
minki.
Narutowiczów!". Profesor wykpil też
Tablica pamiątkowa w Tel-
Każda uczestnicząca rodzina
i Demokracja. Chodzilo nam glów-
Goście z Polski mieli okazję
forsowaną przez wladze lituanizację:
szach
otrzymala atrakcyjne nagrody i dy-
nie o integrację polskich rodzin, a
zwiedzić Muzeum Sztuki Żmudzkiej
,,na WC można pisać podwójne ,,w",
plomy. Rodziny zwycięzców cieszyly
poza tym, w roku 100-lecia odzy-
w palacu księcia Michala Ogińskiego,
ale w nazwiskach polskich już nie".
cji wycofal się z dalszej dzialalności.
a następnie wysluchać tam recitalu
Mówiąc o niepodleglości Polski
Historyk podkreślil, że ani Gabriel
fortepianowego Andrzeja Pileckiego.
i Litwy na przykladzie braci Naruto-
Narutowicz, ani Stanislaw nie zostali
Pianista zagral utwory Fryderyka
wiczów, historyk Krzysztof Jablonka
we wlasnych państwach ,,swoimi",
Chopina i Mikolaja Konstantego Ciur-
(Zamek Królewski w Warszawie ­
natomiast w odniesieniu do spraw
lionisa ­ narodowego kompozytora li-
Muzeum), nauczyciel i dyplomata
bieżących stwierdzil, że obywatel-
tewskiego (i zarazem malarza), który
(byly konsul RP w Moskwie, Charko-
skość na Litwie jest ważniejsza niż
w Plungianach ksztalcil się w szkole
wie i Grodnie), podkreślal, że jeste-
narodowość, więc Polacy litewscy
muzycznej zalożonej przez wlaścicie-
śmy dziedzicami calości, jaką stano-
mogą się ,,jakoś odnaleźć".
la tutejszych dóbr, wnuka twórcy po-
wila wspólna Rzeczpospolita Obojga
I w referatach, i w dyskusji nad
loneza ,,Pożegnanie ojczyzny" ­ oraz
Narodów. Jego zdaniem u zarania
nimi zwracano uwagę na specy-
kompozycje Stanislawa Moniuszki
państwowości nie bylo wojny polsko-
fikę ziemi żmudzkiej i szczególne
i François Couperina. W budynku
litewskiej, lecz jedynie konfrontacja.
miejsce Żmudzi w dziejach Litwy
dawnej stajni palacowej uczestnicy
konferencji obejrzeli operę ,,Pruso-
się pucharami i kamerą za pierwsze
skania niepodleglości Polski polą-
wie" w wykonaniu Klajpedzkiego
miejsce, sluchawkami ­ za drugie
czyliśmy to z historią. Na każdym
Teatru Muzycznego. Podróżując po
miejsce, grą planszową dla calej ro-
stoisku sportowym byla krótka not-
Żmudzi, zatrzymano się w Krożach,
dziny ­ za trzecie miejsce.
ka o znanych postaciach lub wy-
siedzibie slynnej akademii jezuickiej,
Po zakończeniu konkursów odbyl
darzeniach związanych z okresem
w której wykladal Kazimierz Sar-
się piknik, na którym wszyscy razem
od 1918 r. do 1989 r. Stąd nazwa
biewski oraz miejscu tzw. rzezi kro-
częstowali się pizzą i slodyczami.
zawodów ,,Od niepodleglości do
skiej w 1893 r.; przed kościolem pw.
Ten projekt polączyl nie tylko
niepodleglości" ­ powiedzial Euge-
Niepokalanego Poczęcia NMP, który
polskie rodziny, ale też mlodzież,
niusz Woloszyn, prezes Lwowskie-
wladze carskie chcialy zamienić na
która chętnie i licznie dolączyla do
go Klubu ,,Strefa Mlodzieży".
cerkiew, kozacy zmasakrowali opie-
jego organizacji.
Zabawy sportowe lączylo dzie-
rającą się temu miejscową ludność.
­ Bardzo się cieszymy z tych
sięć stoisk poświęconych znanym
W Worniach, siedzibie pierwszego
aktywności. Myślę, że to jest dobry
postaciom i wydarzeniom w historii
biskupstwa, podziwiano cenne zbiory
przyklad pokazania mlodej twarzy
niepodleglości Polski: dniu 11 listo-
Muzeum Diecezji Żmudzkiej.
Polaków lwowskich, czego nam w
pada 1918 r., Bitwie Warszawskiej
Oprócz Jana Sklodowskiego inte-
Przy grobie Narutowiczów
ostatnim czasie trochę brakowalo.
1920 r., Józefowi Pilsudskiemu,
resujące informacje o historii i wspól-
Te aktywności, które mlodzież teraz
Janowi Ignacemu Paderewskiemu,
czesności Litwy przekazywali uczest-
W dobie nacjonalizmów i budowy
i Polski; to wlaśnie z tego regionu
nikom ,,Spotkań na Żmudzi ­ 2018 ­
państw narodowych, Narutowiczowie
wywodzili się także przodkowie Jó-
w Roku Niepodleglości" pochodzący
­ oddani ideom republikańskim ­ byli
zefa Pilsudskiego. Polacy żyjący na
z Wilna poeta Romuald Mieczkowski
w swoich krajach wyjątkami.
Litwie również obecnie mają klopoty
i Andrzej Pilecki. Barwne, wzbudza-
Doc. Eugenijus Saviščevas z
ze swą tożsamością i identyfikacją
jące żywe kontrowersje opowieści hi-
Uniwersytetu Wileńskiego zrefero-
narodową; przypomniano, że Oskar
storyczne snul w autobusie Krzysz-
wal stan wiedzy o genealogii Naru-
Milosz (krewny naszego noblisty),
tof Jablonka. Prawnuk Stanislawa
towiczów. Pierwsze wzmianki o tej
znany rzecznik litewskości, nie znal
Narutowicza ukazal natomiast losy
rodzinie żmudzkiej sięgają począt-
języka litewskiego. Z dużym zasko-
swego dziada Kazimierza (najmlod-
ków XVI w., jednak brakuje udoku-
czeniem część licznej publiczno-
szego syna Stanislawa), który aż do
mentowanej ciąglości pokoleniowej.
ści litewskiej odebrala wypowiedź
1940 r. gospodarowal w rodzinnym
Nie wiadomo też, skąd pochodzil ich
prof. Baumblaskasa, który jednak
majątku w Brewikach, wykonując
herb.
odpieral ataki na swój punkt widze-
zarówno w okresie II RP, jak i pod-
Szwajcarskie szlaki Gabriela Na-
nia, twierdząc, że mimo wszystko
czas II wojny światowej, niestety
rutowicza przedstawil dr Stanislaw
Unia Lubelska oddalila zagrożenie
bez powodzenia, misje polityczne
Zawodnik, lekarz z Genewy, przed-
rosyjskie na trzy wieki. ,,Siedzimy
generuje, wydają mi się atrakcyjne,
Monte Cassino 1944 r., Powstaniu
na rzecz zbliżenia i wspólpracy pol-
stawiciel tamtejszego Stowarzyszenia
na drzewach jeszcze!" ­ mówil do
ciekawe i przyciągające kolejnych
Warszawskiemu 1944 r., Janowi
sko-litewskiej. Wywiezionego przez
Polskiego (Association Polonaise).
swych rodaków. Polemizowal z tą
zainteresowanych ­ powiedzial kon-
Pawlowi II, Solidarności 1980, Kazi-
Sowietów wraz z bliskimi na Syberię,
oceną dr Miknys, który przypomnial
Przyszly prezydent Polski dużą część
sul Rafal Kocot z Konsulatu Gene-
mierzowi Górskiemu i Zbigniewowi
udalo się w 1947 r. rodzinie sprowa-
tezę Jerzego Giedroycia, że do Eu-
życia spędzil w Szwajcarii, ukończyl
ralnego we Lwowie.
Herbertowi.
dzić do Polski; Kazimierz Narutowicz
tam studia i zostal wybitnym inżynie-
ropy nie ma innej drogi jak przez
Rodzinne zabawy sportowe ,,Od
Każdy zespól rodzinny otrzy-
(zmarly w 1987 r. w Poznaniu) nigdy
rem i konstruktorem, projektantem
Kraków. Niedawno odbyla się pierw-
niepodleglości do niepodleglości" zo-
mywal dziennik, w którym byly za-
nie wspominal ojczystych stron i nie
regulacji Renu i pionierem elektryfi-
sza konferencja polsko-litewska o
staly zorganizowane przez Lwowski
znaczone wątki historyczne oraz
chcial odwiedzić Żmudzi. Uczest-
kacji, a także profesorem.
Pilsudskim, być może kiedyś bę-
Klub ,,Strefa Mlodzieży" przy wspól-
reguly konkursów. Rodzice razem
niczkami konferencji byly też przyby-
Dr Rimantas Miknys, dyrektor
dziemy rozmawiać o zbrodniach w
pracy z LKS Pogoń Lwów, Fundacji
z dziećmi ukladali puzzle histo-
le z Paryża panie Krystyna Orlowicz,
Instytutu Historii Litwy, mówil w swo-
Dubinkach i Glinciszkach. Przedsta-
Pomoc Polakom na Wschodzie pod
ryczne, skakali w workach, biegali
prezeska Stowarzyszenia ,,Kresy" we
wiciele obydwu stron przyznawali,
im referacie o podwójnej tożsamości
patronatem Konsulatu Generalnego
na nartach, żonglowali balonikami,
Francji oraz Bożena Teodorowicz z
że różna interpretacja wspólnych
polsko-litewskiej i identyfikacji naro-
RP we Lwowie.
rzucali obręcze i grali w pilkę noż-
zarządu tej organizacji.
dowej. Stanislaw Narutowicz, który
dziejów polsko-litewskich ­ na przy-