5

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16­29 listopada 2018 nr 21 (313)

koncert dla Niepodleglej

Obchody 100. rocznicy

w Samborze

odzyskania niepodleglości

Z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodleglości, 11 listo-

w szkole im. św. Marii Magdaleny

pada w Domu Polskim w Samborze na Ukrainie wraz ze wszystkimi

Polakami i Polonią calego świata zostal odśpiewany hymn narodo-

wy, a następnie odbyl się koncert dla Niepodleglej zorganizowany

Niepodleglość ­ to przede wszystkim dobre warunki dla rozwijania się

przez Klub Muzyczny ,,Polonez" i Chór ,,Sursum Corda".

kultury i edukacji narodu. Obchody wspanialej rocznicy odzyskania nie-

wet dobrowolnie wybierali Syberię,

MARIAN SKOWYRA

gdzie zakladali wlasne ,,male Polski".

podleglości Szkola im. św. Marii Magdaleny we Lwowie na czele z dy-

W czasie I wojny światowej przeszlo

Na uroczystości do samborskiego

milion Polaków zaborcy rosyjscy wy-

Domu Polskiego przybyli licznie za-

rektorem Ryszardem Vincencem zorganizowala w sposób szczególny.

siedlili w gląb Syberii.

proszeni goście, a mianowicie: przed-

Od 1917 roku Amerykanie ze-

stawiciel Konsulatu RP we Lwowie

zwolili na formowanie polskich jedno-

konsul Patryk Stelmach, wladze miej-

św. Marii Magdaleny, która swymi

po sobie jeszcze jakąś rzecz. Wyko-

ALINA WOZIJAN

stek, które znajdowaly się w obozie

skie na czele z merem miasta Sam-

wymiarami idealnie wpasowywala by

nal to mój zespól.

tekst

wojskowym w Niagara of the Lake w

bora Jurijem Hamarem. Nie zabraklo

się w to miejsce, a pochodzila z Gro-

Korzystając z okazji, zapyta-

EUGENIUSZ SALO

Kanadzie.

także przedstawicieli świata nauki na

dziska niedaleko Krakowa, z miejsca

liśmy Pana Bolińskiego o prace

zdjęcia

Największą jednak radość mialy

czele z panią Swietlaną Jakubowską,

które ks. Piskorski poświęcil bl. Salo-

związanych z tegoroczną renowacją

dzieci, mlodzież, a nawet dorośli, gdy

dyrektorką samborskiego gimnazjum.

mei i tam jedną z kaplic poświęcil św.

odkrytych w szkole malowidel.

8 listopada zostala odprawiona

mogli zapoznać się z historią Baśki

Licznie przybyli Polacy Samborsz-

Murmańskiej, niedźwiedzicy żolnierki

czyzny wraz z dziećmi i mlodzieżą.

Magdalenie. Tam powstala rzeźba

­ Z tego, co slyszalem, najpraw-

msza św. w patronalnym kościele św.

przyjętej do batalionu murmańczyków,

Wszystkich serdecznie na początku

dopodobniej pod tymi farbami kryją

Marii Magdaleny w intencji uczniów,

dzialającego w rejonie Murmańska,

koncertu przywitala dyrektor Klubu

się tu jeszcze jakieś malowidla ­ po-

nauczycieli i rodziców, której przewod-

która stala się prawdziwym symbolem

Muzycznego ,,Polonez" Krystyna Hu-

wiedzial dr Pawel Boliński. ­ A w ja-

niczyl wikariusz generalny lwowskiej

kim zakresie one się znajdują ­ tego

archidiecezji ks. infulat Józef Pawli-

nie wiemy, bo bez wnikliwych badań

czek. W kazaniu m.in. powiedzial:

sondażowych nie jesteśmy tego w

­ Na tej, jak to śpiewamy ,,zielo-

stanie określić, ale najprawdopodob-

nej Ukrainie" szkoly polskie są taki-

niej jeszcze jakieś malowidla przynaj-

mi kwiatami polskimi. Do tych szkól

mniej na klatce schodowej powinny

należy też Szkola im. św. Marii Mag-

się znajdować. Trzeba by bylo prze-

daleny, która ma bardzo dlugą tra-

prowadzić badania. Z tego, co udalo

dycję, sięgającą już ponad 200 lat.

się nam stwierdzić, wykonywalo ma-

Jest w niej część stara, bardzo stara

lowidla przynajmniej kilku malarzy.

i nowa. Bo tak to wlaściwie powinno

Znamy ich nazwiska, natomiast ich

być, że gdy budujemy, nie przekre-

drogi do odrodzenia II Rzeczypospo-

sarz. Następnie ze slowami przywita-

wymiarami idealnie pasująca do tej

losów nie znamy, ponieważ nigdzie

ślamy. Nie bądźmy w przekonaniu,

litej. Obejrzano także film pt. ,,Co by

nia zwrócili się konsul RP we Lwowie

niszy w szkole. Postanowilem zrobić

nie występują, w żadnych spisach ar-

że tylko my jesteśmy tymi prawidlo-

bylo, gdyby zwierzęta mówily? Baśka

oraz mer miasta Sambora. Ze wzru-

kopię i ofiarować szkole, żeby mia-

tystów. Mamy taką hipotezę, że byly

wymi. Musimy kontemplować to, co

Murmańska" wyreżyserowany przez

szeniem przemawial także pierwszy

la wreszcie rzeźbę swojej patronki,

to prace dyplomowe z pobliskiego

ci przed nami również stworzyli. Ko-

Instytut Pamięci Narodowej oraz Przy-

prezes samborskiego Towarzystwa

taką, którą będzie można pokazy-

lwowskiego collegium artystycznego

rzystajmy z mądrości tych, co przed

stanek Historia Centrum Edukacyjne

Kultury Polskiej Jan Farbotnik.

wać, która będzie mogla reprezento-

i stąd te dekoracje tutaj się znajdują,

nami byli.

IPN im. Janusza Kurtyki.

Następnie dzieci i mlodzież wy-

wać tę szkolę.

tak jak podobne dekoracje występują

Następną częścią uroczystości

Niedźwiedzica wraz z Polakami

wodzące się zarówno z rodzin pol-

przybyla do ich ojczyzny. Stacjono-

skich, mieszanych, jak i ukraińskich,

­ U nas dzisiaj wielkie święto.

wlaśnie na korytarzach wspomniane-

stalo się poświęcenie i zainstalowa-

wala z nimi w Gdańsku i w twierdzy

na sposób teatralny ukazali dzieje roz-

Świętujemy setną rocznicę niepod-

go collegium.

nie na szkolnym korytarzu pierwsze-

Modlin. Gdy murmańczycy defilowali

biorów Polski oraz jej drogę do odzy-

leglości Polski, dzisiaj również zo-

Uroczystości w tym dniu zakoń-

go piętra kopii XVII-wiecznej rzeźby

w 1919 roku na Placu Saskim, nie

skania niepodleglości. Calość zostala

stala poświęcona figurka św. Marii

czyla akademia. Uczniowie szkoly

patronki szkoly ­ św. Marii Magda-

moglo zabraknąć i Baśki, kroczącej

uświetniona przez śpiew miejscowego

Magdaleny ­ patronki naszej szkoly

zaprezentowali bardzo poruszającą

leny. Fundatorem figurki jest znany

dumnie ramię w ramię z żolnierza-

chóru ,,Sursum Corda", który wykonal

mi. Szla na tylnych lapach podczas

szereg utworów z czasów I wojny

defilady na Placu Saskim, którą

światowej oraz obrony Lwowa.

przyjmowal naczelnik państwa, Józef

W specjalnym przemówieniu z

Pilsudski. Gdy naczelnik, chcąc ją

tej okazji Marian Skowyra zaznaczyl,

poglaskać, wyciągnąl rękę, bez na-

że w 1914 roku w Europie nikt wolnej

myslu podala mu lapę.

Polski nie chcial. Jeśli już, to zakla-

Na zakończenie uroczystości w

dano istnienie jakiegoś państwa w

samborskim Domu Polskim wszyscy

ramach Rosji, inne zaś tereny z zabo-

zebrani wspólnie odśpiewali hymn

rów pruskiego i austriackiego winny

,,Boże coś Polskę" i otrzymali sym-

być wcielone do Rosji.

boliczny prezent ­ piernik w barwach

Jednak mimo tych przeciwności

narodowych w ksztalcie Polski. Ni-

Polska odrodzila się po 123 latach

niejsze wydarzenie wśród samborzan

politycznego niebytu. Od pierwszego

pozostawilo niezatarte znamię, gdyż

rozbioru rozumiano, że warunkiem

nawet po zakończonym koncercie lu-

odzyskania niepodleglości przez

dzie przez dluższy czas pozostawali

Polskę jest nie co innego, jak konflikt

na miejscu, dzieląc się wrażeniami

między jej zaborcami, ten zaś musi

i radością z tego, że możemy wspól-

się przeksztalcić w ogólnoeuropejską

nie mieszkać w wolnych państwach

wojnę. Stąd nawet modlono się w do-

i te państwa mogą sobie nawzajem

mach o wojnę ­ kontynuowal Marian

­ mówi dyrektor szkoly Ryszard Vin-

kompozycję slowno-muzyczną, na

już we Lwowie renowator zabytków,

pomagać i wzajemnie się ubogacać

Skowyra ­ powtarzając slowa litanii

cenc. ­ A rzecz stala się przypad-

którą zlożyly się wiersze wybitnych

kierownik prac renowacyjnych pro-

kulturą i wspólnymi tradycjami.

pielgrzymkowej Adama Mickiewicza:

kowo. Pawel Boliński z Akademii z

poetów polskich oraz najbardziej

wadzonych w szkole i w kościele

***

,,O wojnę powszechną za wolność

Krakowa robil odnowienie fresków.

znane piosenki okolicznościowe ­

garnizonowym, dawnym jezuitów,

Niepodlegla! Milością wskrzeszona!

ludów, prosimy Cię, Panie".

I zaszla rozmowa, że jest wnęka w

powstańcze, legionowe, lwowskie,

dr Pawel Boliński z Akademii Sztuk

Gorzejesz zlotym promieniem,

Dalej zaznaczono, że przez

szkole i do czegoś ta wnęka miala

z okresu pierwszej i drugiej wojen

Pięknych w Krakowie.

A w sercu palasz plomieniem.

wszystkie lata niewoli Polacy albo

slużyć. Przez cale moje życie ­ kie-

światowych, aż do wspólczesnych.

­ Podczas prac zobaczylem tę

Królujesz, bliska, odlegla,

walczyli o niepodleglość, albo na róż-

dy bylem uczniem szkoly, kiedy by-

Przygotowaly scenariusz i calość

wnękę i pomyślalem, że w tym miej-

Wspaniala! Niepodlegla!

ne sposoby przygotowywali się do

lem nauczycielem przez 28 lat, i kie-

opracowaly nauczycielki szkoly ­ Ma-

scu moglaby być umieszczona figura

niej. Wywolywali kolejne antyrosyj-

dy zostalem dyrektorem, to zawsze

ria Iwanowa, Irena Slobodiana, Swie-

patronki szkoly ­ mówi Pawel Boliń-

Jako Matka w swoje ramiona

skie powstania ­ kościuszkowskie,

Zbierasz dzieci swe wydziedziczone,

listopadowe, styczniowe. I choć Pol-

staly w niej kwiatki. Ja sobie uświa-

tlana Pantiuchowa, Irena Moisiejewa.

ski. ­ Nikt mi nie byl w stanie powie-

Przez zly los z Twoich objęć wydarte.

ska upadla w walce, to jednak etos

damialem, że nie może taka wnęka

Po występie goście ­ konsul Marian

dzieć, co tu bylo pierwotnie, ale coś

Dziś otwierasz swego raju kartę,

walki w narodzie polskim przez te lata

być jedynie do kwiatków. I metodą

Orlikowski, wiceprezes FOPnU Tere-

musialo być. Taka wnęka jako pusta

Wspaniala! Niepodlegla!

pozostal niezmiennym i to on może

badań doszliśmy do wniosku i usta-

sa Dutkiewicz, prezesowie Rodziny

dekoracja nie mogla powstać, ona

być upatrywany, jako pierwszoplano-

liliśmy, że przed wojną stala tam fi-

Rodzin Halina i Wlodzimierz Wenca-

dla czegoś byla wykonana i coś w

Niepodlegla! Niech Twe imię się święci

wa przyczyna odrodzenia się Polski.

gurka św. Marii Magdaleny.

kowie, prezes TKPZL Emil Legowicz,

niej musialo stać albo być powieszo-

Przez stulecia przyszlości najdalsze

Zawiedzeni niepowodzeniem walki

­ To jest mój dar, mój wklad

prezes Pogoni Lwów Marek Horbań

ne. Więc można przypuszczać, że na

Bohaterów szlachetnej pamięci

zbrojnej, co niektórzy myśleli nawet

­ mówil dalej Pawel Boliński. ­ Po-

­ zgodnie twierdzili, że ogromnie się

przyklad, moglo tutaj być przedsta-

Znicz milości będzie gorzal ma

o przeniesieniu samej Polski na inne

nieważ prowadzilem tutaj prace kon-

wzruszyli i że tak wspaniala uroczy-

wienie patronki albo w formie rzeźby,

zawsze.

tereny i kontynenty. Tak oto rozpo-

serwatorskie przy malowidlach, więc

stość na dlugo zapadnie im w ser-

plaskorzeźby, albo portretu. Akurat

Wspaniala! Niepodlegla!

częla się wielka emigracja Polaków

chcialem oprócz tej pracy pozostawić

cach.

bylem na etapie konserwacji rzeźby

do Ameryki, Brazylii, a niektórzy na-

Stanislawa Nowosad