14

Przegląd wydarzeń

16­29 listopada 2018 nr 21 (313) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Poczuć dumę z tradycji

Serce dla kresów 2018

W dniach 1 i 2 listopada w Warszawie odbyla się

polskiego lotnictwa

coroczna ogólnopolska dobroczynna kwesta zor-

ganizowana przez Fundację Dziedzictwo Kresowe

W Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego wygloszono fascynujący

,,Serce dla Kresów". Podczas tej akcji zbierano

wyklad ,,Tradycje godla polskiego lotnictwa wojskowego". Jak amerykańcy lot-

pieniądze na ochronę polskiego dziedzictwa kultu-

nicy trafili do 7 Eskadry Lotniczej? Jak symbolika kościuszkowska przez oce-

rowego na Kresach, w tym na renowację polskich

grobów znajdujących się na Cmentarzu Janowskim

an trafila do Polski? Co lączy polskie lotnictwo z King Kongiem? O tym opo-

we Lwowie, dalszą renowację wnętrza kościola św.

wiadal Marek Rogusz, wiceprezes Fundacji Historycznej Lotnictwa Polskiego.

Antoniego we Lwowie oraz dzialalność pomocową

WOJCIECH JANKOWSKI

dla rodaków zamieszkujących na Kresach.

tekst

LEON TYSZCZENKO

ANNA GORDIJEWSKA

Poprosilam o wypowiedź

zdjęcia

tekst

Grażynę Witos ­ jedną z wo-

Fundacja Dziedzictwo

lontariuszek Fundacji Dzie-

W ramach Przeglądu Najnow-

Kresowe

dzictwo Kresowe:

szych Filmów Polskich CKPiDE i

­ Muszę przyznać, że mój udzial

zdjęcie

Konsulat Generalny RP we Lwowie

w tegorocznej kweście ,,Serce dla

przygotowali nie lada gratkę dla mi-

W tym roku na cmentarze w Pol-

Kresów" byl już trzecim z kolei. I tak

lośników historii. Otwarto wystawę

sce wyszlo ponad 200 wolontariu-

jak w latach ubieglych, dal mi wiele

,,Skrzydlaci kosynierzy. Dywizjon

szy, których sercom bliskie są Kresy

zadowolenia oraz poczucie, że oto

303 i tradycje kościuszkowskie w

i dla których historia Polski zwią-

mogę spotkać się z ludźmi, których

polskim lotnictwie wojskowym". Ma-

zana z dawnymi terenami polskimi

sercom los Polaków i polskich za-

rek Rogusz wyglosil wyklad o losach

jest niezwykle ważna. Wyposażeni

bytków poza granicami kraju jest

po opuszczeniu Polski w 1921 roku,

mówimy o II wojnie światowej, to

amerykańskich lotników, którzy zasilili

w jednakowe kamizelki, emblematy

bardzo bliski.

zostal dziennikarzem, tworzyl filmy

polskie sily powietrzne na Zachodzie

7 Eskadrę w czasie wojny polsko-bol-

i puszki kwestowali w ośmiu mia-

W czasie kwestowania podcho-

dokumentalne. Wtedy wlaśnie wpadl

to 15 dywizjonów, kilkanaście tysięcy

szewickiej. Przybliżyl podróż przez

stach w Polsce, dzieląc się swoim

dzili do mnie ludzie, którzy z rado-

na pomysl zrobienia filmu o wielkiej

lotników, a w polskiej armii na wscho-

ocean symboliki kościuszkowskiej,

sercem dla Kresów i rozdając dar-

ścią, a nawet z dumą przyznawali, że

malpie, którą nazwal King Kong. Ten

dzie również byly sily lotnicze.

która wrócila do Polski ,,przywiezio-

film powstal w1933 roku. Cooper byl

Omawiane zdarzenia, które w

na" przez amerykańskich lotników.

jego producentem i wspólreżyserem.

Polsce są już obecnie dobrze zna-

Jeden z nich, Elliot Chess, zaprojek-

Wiele osób uważa do dziś, że to jest

ne, dla wielu zebranych w sali kon-

towal znak lączący symbolikę polską

jeden z niezwyklych filmów, które

ferencyjnej CKPiDE byly zupelnym

i amerykańską. Na prośbę Ameryka-

pobudzily sztukę filmową, że to, co

odkryciem. Nie kryli, że ta historia

nów eskadrze nadano imię Tadeusza

czlowiek wyobrazi sobie, można przy

zupelnie ich zaskoczyla. Marek Ro-

Kościuszki.

pomocy różnych efektów pokazać w

gusz przygotowal dla zebranych nie-

­ To jest historia, która się zaczyna

filmie fabularnym.

spodziankę, krzyżówkę poświęconą

od insurekcji kościuszkowskiej z 1794

W historii polskiej kinematografii

polskiemu lotnictwu. Najlepsi otrzy-

roku ­ wyjaśnil Marek Rogusz. ­ To są

losy 7. Eskadry Powietrznej im. Ta-

mali nagrody.

kosynierzy. Potem trafia to do Stanów

deusza Kościuszki zostaly ukazane

W otwarciu wystawy wziąl udzial

Zjednoczonych. Pojawia się postać

w glośnym filmie z 1930 roku ,,Gwiaź-

konsul Marian Orlikowski, który przy-

Meriana Coopera, który po to, by spla-

dzista eskadra" Leona Buczkowskie-

byl do CKPiDE ze Lwowa. Konsulat

cić dlug wdzięczności wobec polskich

go. Do dziś nie zachowala się w

Generalny Rzeczypospolitej we Lwo-

generalów walczących o wolność

czyńcom na pamiątkę serduszka.

ich rodzice lub dziadkowie pochodzili

Wyjątkowemu zaangażowaniu wo-

z Kresów. Tak więc czują się wręcz

lontariuszy, którzy reprezentowali

zobowiązani do wspierania tej akcji.

środowiska szkolne, akademickie

Cieszylo mnie bardzo, gdy podcho-

oraz wiele organizacji pozarzą-

dzili do mnie rodzice z dziećmi. W

dowych sprzyjala piękna pogoda.

rączkach maluchów byly już przy-

Podczas tej akcji darczyńcy chęt-

gotowane monety, a rodzice tluma-

nie przystawali i podczas rozmów z

czyli swoim pociechom gdzie należy

wolontariuszami wspominali dawne

wrzucić pieniążki i dlaczego warto

Kresy. Te ciekawe, pelne wzruszeń

dzielić się nimi z innymi. Niektórzy

i emocji rozmowy dodawaly pozy-

darczyńcy slysząc, że fundusze są

tywnej energii, dzialaly jak magnes

zbierane także na renowacje na-

na przechodniów. Hojność osób z

grobków na Cmentarzu Janowskim,

sercem pelnym milości dla Kresów

z ochotą przekazywali datki i po-

z roku na rok jest coraz większa, za

twierdzali sluszność zainteresowa-

polskim posiadaniu ani jedna kopia

wie jest organizatorem 7. Przeglądu

Stanów Zjednoczonych, postanowil

co organizatorzy kwesty są bardzo

nia się wlaśnie tym cmentarzem,

batalistycznego filmu. Najprawdo-

Najnowszych Filmów Polskich ,,Pod

pomóc powstającej Polsce w walce z

wdzięczni.

jako mniej znanym, trochę może za-

podobniej wszystkie kopie zostaly

Wysokim Zamkiem":

armią bolszewicką. W ten sposób po-

Tegoroczna akcja ,,Serce dla

pomnianym, a więc potrzebującym

zniszczone, bądź wywiezione przez

­ To jest specyfika tegoroczne-

wstala grupa lotników amerykańskich,

Kresów" cieszyla się ogromnym za-

naszej pomocy.

sowietów.

go Przeglądu Najnowszych Filmów

ochotników, którzy stworzyli godlo ko-

interesowaniem mediów, byla przed-

Mam nadzieję, że dzień 1 listo-

Wiceprezes Fundacji Historycz-

Polskich ,,Pod Wysokim Zamkiem",

ściuszkowskie, lączące w sobie flagę

miotem telewizji ogólnopolskiej, a

pada już na dlugie lata będzie tym

nej Lotnictwa Polskiego podkreślil,

że przebiega pod haslem historii

Stanów Zjednoczonych, czapkę kra-

organizatorzy i uczestnicy byli gość-

dniem, kiedy będę przychodzić na

że tradycje polskiego lotnictwa są o

polskiego lotnictwa. W związku z

kuskę i symbol kosynierów.

mi programu Halo Polonia na TVP

Wojskowe Powązki w Warszawie,

wiele większe od tych, które przedo-

tym we Lwowie i w Iwano-Frankiw-

Temat wystawy i wykladu tylko

Polonia. Trzymamy kciuki za dalsze

stawać w alejce i trzymając w ręku

staly się do potocznej świadomości

sku odbyly się spotkania, zaprezen-

pozornie nie ma związku ze sztu-

inicjatywy Fundacji Dziedzictwo Kre-

bialą puszkę z zielonym napisem

Polaków.

towano wystawy poświęcone tym

ką filmową. Marek Rogusz pokazal

sowe, gdyż ich szlachetność i forma

,,Kwesta na ochronę polskiego dzie-

­ Przedstawiamy calą historię

tradycjom.

kilka momentów, w których historia

sprawiają, że pamięć o Kresach żyje

dzictwa kulturowego na Kresach",

polskiego lotnictwa. Haslo ,,Dywizjon

Otwarcie wystawy odbylo się 13

polskiego lotnictwa splata się z hi-

w Polakach, rośnie liczba przyjaciól

zapraszać i prosić jednocześnie od-

303" to jest takie haslo ­ wytrych.

listopada jako ostatnie z wydarzeń

storią sztuki filmowej:

Kresów, a dzięki nim i serce dla Kre-

wiedzających cmentarz do wsparcia

Wielu ludzi reaguje na tę nazwę.

towarzyszących  stanislawowskiej

­ Merian Cooper, który stworzyl

sów.

akcji ,,Serce dla Kresów".

Trzeba natomiast pamiętać, że jeśli

edycji przeglądu filmów polskich.

grupę ochotników amerykańskich,