img
7
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 31 stycznia­14 lutego 2019 nr 2 (318)
kresy to symbol przemilczanej prawdy
27 stycznia w Przemyślu odbyla się konferencja pt. ,,Polacy na Wschodzie" zorganizowana przez Mu-
zeum Narodowe Ziemi Przemyskiej oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddzial w Rzeszowie. W wydarze-
niu udzial wzięli m.in.: marszalek Sejmu Marek Kuchciński, który objąl honorowym patronatem konfe-
rencję, wicemarszalek Senatu Maria Koc oraz przewodnicząca sejmowej Komisji Lączności z Polakami
za Granicą posel Anna Schmidt-Rodziewicz. Na konferencję przybyla sześcioosobowa delegacja ze
Lwowa na czele z zastępcą konsula generalnego RP we Lwowie Katarzyną Solek.
warzystwa Przyjaciól Lwowa i Kresów
Lwowskiej: ks. Wladyslaw Derunow z
ANNA GORDIJEWSKA
Poludniowo-Wschodnich pelnil Zbi-
Mościsk, prezes Towarzystwa Kultury
tekst i zdjęcia
gniew Kuchciński ­ wspanialy czlo-
Polskiej Ziemi Lwowskiej Emil Lego-
Spotkanie rozpoczęto w archi-
wiek, do końca życia oddany Kresom.
wicz i dyrektor Polskiego Teatru Lu-
katedrze przemyskiej pw. św. Jana
Urodzony w Nowosiólkach niedaleko
dowego we Lwowie Zbigniew Chrza-
Chrzciciela. Uroczysta msza św. zo-
Mościsk w 1929 roku, repatriowany
nowski. Na sali obecne byly: prezes
stala odprawiona pod przewodnic-
wraz matką i ojcem do Bolestraszyc
i wiceprezes Federacji Organizacji
twem proboszcza katedry ks. Mie-
kolo Przemyśla. Niestety, nagle zmarl
Polskich na Ukrainie Emilia Chmie-
czyslawa Rusina. W koncelebrze
w wieku 65 lat. W tym roku przypada
lowa i Teresa Dutkiewicz. Wszyscy
wziąl udzial ks. Wladyslaw Derunow
90. rocznica jego urodzin.
jednym glosem mówili o tym, że
z Mościsk.
Podczas swojego wystąpie-
zachować polskość we Lwowie jest
Glównymi tematami spotkania
nia dyrektor Jarosz przypomnial
coraz trudniej. Przyczyna tkwi w tym
byly dawne Kresy Rzeczypospolitej,
także o wieloletniej pomocy, którą
samym ­ starsze pokolenie odchodzi,
dramatyczne losy Polaków, sowiec-
udzielali czlonkowie Towarzystwa
a mlodzież po studiach w Polsce nie
Marszalek Sejmu RP Marek Kuchciński
kie deportacje oraz niesienie pomocy
Milośników Lwowa dla rodaków na
chce wracać ze względu na niższe
Polakom, pozostalym poza granicami
nizatorom za inicjatywę, marszalek
tej kadencji Sejmu już dwukrotnie
Ukrainie. Prelegent wyrazil zanie-
zarobki niż za granicą. Pytano czy
swej ojczyzny. Konferencja byla też
powiedzial o tym, że wiedza o Zie-
byly nowelizowane ustawy o Karcie
pokojenie tym, że mlodzi ludzie,
ten exodus można zatrzymać? Jak
okazją do przypomnienia dzialalności
miach Wschodnich, o ich przeszlości
Polaka, o repatriacji, ale też prezy-
wyjeżdżając na studia do Polski nie
temu zapobiec?
stowarzyszeń zrzeszających Kreso-
jest wciąż niepelna i taka konferen-
dencki projekt legitymacji szkolnych
wracają. ­ Pozostają ci najstarsi,
Konferencji towarzyszyly werni-
wian. Towarzystwo Milośników Lwo-
cja jest jednym z elementów, mają-
­ powiedziala posel Anna Schmidt-
wymagający coraz większej opie-
saże wystaw: ,,Okupacja Sowiecka
wa i Kresów Poludniowo-Wschodnich
cych wplyw na lepsze postrzeganie
Rodziewicz. ­ Większa jest też kwo-
ki. Należaloby pomyśleć nad tym,
na prawym brzegu Sanu w latach
w Przemyślu obchodzi w tym roku
Kresów.  Marszalek  podziękowal
ta rocznego wsparcia dla środowisk
czy państwo polskie nie mogloby
1939­1940" i ,,Pamięć i Wiara" ­ Ko-
swój jubileusz 30-lecia.
wszystkim tym, którzy przechowują
polonijnych. Największe wsparcie
Podczas otwarcia konferencji
i upowszechniają pamięć o Lwowie, o
kierowane jest na szkoly ­ 34 mi-
marszalek Marek Kuchciński za-
Ziemiach Wschodnich, a także niosą-
liony zlotych, 17 na infrastrukturę
znaczyl, że Kresy od początków
cym pomoc Polakom na Wschodzie,
polonijną, czyli na takie inicjatywy
polskiej państwowości stanowily o
zwlaszcza osobom w bardzo trudnej
jak Dom Polski we Lwowie ­ podsu-
politycznej sile i tożsamości narodo-
sytuacji materialnej. Polityk uważa, że
mowala przewodnicząca Sejmowej
wej Polaków, byly integralną częścią
trzeba opracować konkretny program,
Komisji.
Rzeczypospolitej Polskiej. Nazwa
aby jeszcze skuteczniej wspierać
O kontaktach oraz pomocy po
Kresy oznaczala zupelnie inne te-
rodaków zamieszkalych na Ukrainie,
1989 roku Polakom zamieszkują-
reny aniżeli obecnie. Po Konferencji
a przede wszystkim tych, którzy pra-
cym tereny dawnego ZSRR mó-
Jaltańskiej zmieniono granice Polski,
cują i przyczyniają się do zachowania
wil Jan Jarosz, dyrektor Muzeum
pozostawiając miliony Polaków za
polskości na dawnych Kresach.
Narodowego Ziemi Przemyskiej.
wschodnia granicą.
Tomasz Bereza z Instytutu Pa-
­ Zaklamana historia i propaganda
­ Dziś podejmując temat Pola-
mięci Narodowej wyglosil wyklad na
komunistyczna przykladala wiele
ków na Wschodzie, mamy świado-
temat ,,Sowieckie deportacje znad
starań, by niespotykane w swej skali
mość, że jest to temat trudny i dla
Sanu w 1940". Wśród historyków do
przymusowe przemieszczenia ludzi
wielu z nas bolesny. Lączy się ze
dziś trwa spór na temat skali wywózek
określać jako repatriacje, w rze-
wspomóc ich emeryturą. Starzeją
ścioly na Kresach dawnej Rzeczypo-
wspomnieniami czasów wojny i po-
podczas radzieckiej okupacji, w la-
czywistości na ziemiach zamieszki-
się też czlonkowie stowarzyszeń.
spolitej.
wojennego czasu ­ deportacji, nacjo-
tach 1939­41. Wedlug części źródel
wanych przez stulecia przez Pola-
Pozostaje pytanie ­ kto przejmie
Muzeum Narodowe Ziemi Prze-
nalistycznej przemocy i utraconego
to ­ 700 tys. Polaków, wedle innych
ków dokonano aktu depolonizacji.
ich dzielo i będzie je kontynuować?
myskiej organizuje cykliczne spotka-
domu. Domu nie tylko w znaczeniu
­ znacznie więcej.
,,Granica przyjaźni" jakokreślala
Czlonkom Towarzystwa chodzi o
nia, które przybliżają dramatyczne
rodzinnym, lecz w wymiarze wielo-
Uczestnicy wysluchali wystą-
propaganda, byla najmocniej chro-
miejsca pamięci narodowej, tysiące
losy Polaków na Wschodzie. Dzięki
wiekowego duchowego i material-
pienia wicemarszalek Senatu Marii
niona granicą, a wyjazdy Kresowian
zapomnianych cmentarzy, opusz-
wsparciu rządowemu od stycznia
nego dorobku ­ podkreślil polityk. ­
Koc na temat polityki państwa pol-
w swoje ojczyste strony stawaly się
czonych i zaniedbanych zabytków­
2019 r. muzeum jest wspólprowadzo-
Kresy to także symbol przemilczanej
skiego wobec Polaków na dawnych
bardzo trudne momentami niemożli-
dodal dyrektor Jarosz.
ne przez ministra Kultury i Dziedzic-
prawdy, zacierania śladów polskości
Kresach Rzeczpospolitej, a także
we ­ zaznaczyl dyrektor.
Podczas konferencji marszalek
twa Narodowego. Ta placówka pelni
oraz wykorzenienia polskiej kultury,
przewodniczącej sejmowej Komisji
Pod koniec lat osiemdziesiątych
Marek Kuchciński wręczyl nagrody
wielką rolę dla zachowania dziedzic-
a także europejskiej cywilizacji. W
Lączności z Polakami za Granicą
w wielu miastach Polski zaczęly po-
laureatom międzynarodowego kon-
twa zamieszkującychziemię róż-
czasach sowieckich przejawy przy-
Anny Schmidt-Rodziewicz. ­ Pomoc
wstawać organizacje kresowe. W
kursu ,,Rok 1918 ­ nowy lad w Euro-
nych narodów. Muzeum posiada w
wiązania do kresowego dziedzictwa
Polakom na Wschodzie to ważna
Przemyślu 30 lat temu zalożono To-
pie Środkowo-Wschodniej".
swoich zbiorach eksponaty związane
byly surowo karane ­ dodal mar-
sprawa dla rządzących, stąd między
warzystwo Milośników Lwowa. W la-
Na zakończenie glos zabrali i
z historią Ziemi Przemyskiej i szerzej
szalek Kuchciński. Dziękując orga-
innymi inicjatywy ustawodawcze W
tach 1990­1994 funkcję prezesa To-
przedstawili sytuację Polaków na Ziemi
rozumianych Kresów.
Ukraińskie komunikaty w warszawskich
Pomoc dla Aleksandra Melnarowicza
sandrowi normalnie funkcjono-
Fundacja Charytatywna Po-
biletomatach już w lutym
wać. Nie pomagają blokady krę-
moc Polakom na Kresach im.
goslupa, zastrzyki i leki przeciw
ks. dra Mosinga, zwraca się z
Najprawdopodobniej już w lu-
dziesiąt tysięcy, a mimo to wladze
zyk i zakupić bilet. Podobna usluga
bólowe. Naszemu podopieczne-
serdeczną prośbą o pomoc dla
tym, a najpóźniej na początku marca
nie pomyślaly wcześniej, by ulatwić
dziala już we Wroclawiu, w Pozna-
mu grozi wózek inwalidzki. Koszt
51 letniego Aleksandra Melnaro-
Ukraińcy mieszkający w Warszawie
im codzienność. ZTM wyszlo być
niu czy w Lublinie.
operacji w Polsce ­ 24 tys. zl.
wicza ze Lwowa. Aleksander w
będą mogli kupić bilety w warszaw-
może z zalożenia, że Ukraińcy ­ ci
Na razie w Warszawie bilet moż-
Jeśli ktoś chcialby pomóc
2008 roku przeszedl dwie opera-
skich biletomatach poslugując się
starsi, poradzą sobie, bo przecież w
na kupić po polsku, angielsku, nie-
Aleksandrowi, prosimy o wplaty
cje wymiany stawów biodrowych.
językiem ukraińskim ­ poinformowal
biletomatach jest menu po rosyjsku,
miecku i rosyjsku, choć pasażerów
na konto fundacji ­ BGŻ Paribas
Jesienią 2018 r. po konsultacji
portal transport-publiczny.pl, powolu-
mlodsi zaś użytkownicy najczęściej
z tych krajów jest znacznie mniej niż
23 2030 0045 1110 0000 0222
wyników badań w Polsce, zo-
jąc się na warszawski Zarząd Trans-
znają angielski.
z Ukrainy.
0700 z dopiskiem ,,Alek Melna-
stal zakwalifikowany do operacji
portu Miejskiego.
Obslugę w języku ukraińskim
Wedlug szacunków NBP średnio
rowicz".
kręgoslupa ­ wymiana sześciu
Ukraińcynajliczniejszą gru-
wprowadzono kilka dni temu w
w 2017 r. w Polsce przebywalo 900
dolnych kręgów. Ustawiczny, na-
Andrzej Michalak
obcokrajowców w Warszawie, w
komunikacji miejskiej w Lodzi. W
tys. Ukraińców.
silający się ból nie pozwala Alek-
fundacja dra Mosinga
stolicy mieszka i pracuje ich kilka-
biletomatach można wybrać ten ję-
źródlo: Kresy24